Συνήγορος του Πολίτη: Η είσοδος της Χρυσής Αυγής στη Βουλή έφερε έκρηξη βίας

Τον κίνδυνο το φαινόμενο της ρατσιστικής βίας να λάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις επισημαίνει ο Συνήγορος του Πολίτη στην ειδική έκθεση που συνέταξε και παρέδωσε στα κόμματα.

Σε αυτή η ανεξάρτητη αρχή συνδέει, μάλιστα, ευθέως την έκρηξη του αριθμού των φαινομένων ρατσιστικής βίας με την είσοδο στη Βουλή της Χρυσής Αυγής στηλιτεύοντας την αστυνομία για ολιγωρία τόσο στην καταγραφή όσο και στην αντιμετώπισή τους.

Προς επίρρωση των ισχυρισμών των συντακτών της έκθεσης έρχεται το γεγονός ότι από τον τον Μάιο έως το τέλος του 2012 καταγράφηκαν 56 περιστατικά με εμπλοκή της Χ.Α., όταν το διάστημα πριν από τις εκλογές (Ιανουάριος - Απρίλιος 2012) καταγράφηκαν μόνο 3 καταγγελίες. 

Συνολικά στην έκθεση καταγράφονται 281 καταγγελίες για το διάτημα Ιανουαρίου 2012-Απριλίου 2013 με πηγές τα μέσα ενημέρωσης, τις ΜΚΟ, αλλά και αναφορές που δέχθηκε ο ίδιος.

Σε 135 από τα περιστατικά καταγράφηκε ο τραυματισμός συνολικά 400 άτομων και η δολοφονίας τεσσάρων.

Σε μια προσπάθεια να χαρτογραφηθεί η ρατσιστική βία ο ΣτΠ καταγράφει ότι τα τρία τέταρτα των καταγγελιών αφορούν την Αττική και ειδικά τις περιοχές του ιστορικού κέντρου της Αθήνας, της Κυψέλης και των Πατησίων. Περισσότερες από 30 είναι οι επιθέσεις στα νησιά  - τα συχνότερα στην Κρήτη (23) και τη Ρόδο (4) - ενώ από την ηπειρωτική Ελλάδα ξεχώρισαν η Πάτρα, η Θεσσαλονίκη και η Αιτωλοακαρνανία.

Με βάση τα στοιχεία στο 1/4 των επιθέσεων - 71 περιπτώσεις - οι δράστες συνδέονται ή φέρονται να συνδέονται με τη Χρυσή Αυγή ενώ μόνο στο πρώτο τετράμηνο του 2013 η φερόμενη ως ανάμειξη μελών της Χ.Α. εκτοξεύεται στο 46,5% των περιπτώσεων. 

Αρκετά σημαντικός είναι και ο αριθμός των περιπτώσεων με δράστες κυρίως αστυνομικούς (44 κρούσματα) αλλά και λιμενικούς (2 κρούσματα) και δημοτικούς αστυνομικούς (1 κρούσμα).

Όσον αφορά τα χαρακτηριστικά και τον τρόπο δράσης του δράστη ή των δραστών: 

-Ήταν Έλληνες πολίτες, 
-Σχεδόν πάντα άνδρες έως 40 ετών με περιορισμένη αλλά ισότιμη σε βαναυσότητα συμμετοχή γυναικών
-Δρουν σε ομάδες, βραδινές ώρες
-Επιτίθενται με κλομπ, ρόπαλα, σιδηρογροθιές, καθώς και μαχαιρώματα στο πρόσωπο και στο σώμα.

Ο ΣτΠ κάνει ακόμα λόγο για ενδεχόμενη ύπαρξη άτυπων αλλά οργανωμένων ρατσιστικών πολιτοφυλακών με σταθερή σε μόνιμη βάση παρουσία σε περιοχές του κέντρου όπως ο Άγιος Παντελεήμονας, η πλατεία Αττικής και η Αχαρνών.

Την ίδια ώρα, όμως, ο Συνήγορος του Πολίτη επισημαίνει ότι πρόκειται για την κορυφή του παγόβουνου αφού «η πλειοψηφία των ρατσιστικών επιθέσεων, για διάφορους λόγους, είτε δεν καταγγέλλεται καθόλου, είτε καταγγέλλεται αλλά δεν καταγράφεται, είτε καταγράφεται αλλά όχι ως ρατσιστική».

«Σε κάθε περίπτωση πρόκειται για κλασική περίπτωση αθέατης εγκληματικότητας, στη μεγάλη έκταση της οποίας φαίνεται να συμβάλλει η στάση και συμπεριφορά αστυνομικών και άλλων κρατικών οργάνων» παρατηρούν οι συντάκτες της έκθεσης.

Η ανεξάρτητη αρχή εκφράζει επίσης έντονο προβληματισμό για την παθητική στάση των αστυνομικών καθώς «σύμφωνα με τις καταγγελίες α) ήταν παρόντες και απλώς παρακολουθούσαν, β) επενέβησαν μόνο και μόνο για να συλλάβουν τους αλλοδαπούς - θύματα των επιθέσεων, γ) αρνήθηκαν να παραλάβουν μηνύσεις θυμάτων, δ) συνέστησαν σε θύματα επιθέσεων να κάτσουν 'ήσυχα' στο σπίτι τους ή να φύγουν από την Ελλάδα, αντί να ερευνήσουν την καταγγελία τους».

Ο ΣτΠ διαπιστώνει, τέλος, σημαντική απόκλιση ανάμεσα στην επίσημη και την ανεπίσημη καταγραφής περιστατικών ρατσιστικών επιθέσεων για το 2012 καθώς την ώρα που ο ίδιος έχει στη διάθεσή του 253 καταγγελίες, από την ΕΛΑΣ έχει καταγραφεί λιγότερο από το ένα τρίτο των περιστατικών (84).

Πως εντοπίζουν τα θύματά τους και ο ρόλος της αστυνομίας

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το κεφάλαιο «τα θύματα και οι δράστες» στο οποίο αναφέρεται ότι η πιο γνωστή μέθοδος των δραστών «ξεκινά με τον εντοπισμό ενός ή το πολύ δύο υποψήφιων θυμάτων (κατά κανόνα ανδρών) που κινούνται στο δρόμο μετά την δύση του ηλίου. Στην συνέχεια, η ομάδα των δραστών εμφανίζεται αιφνιδιαστικά (πεζοί ή με μηχανές) και κλείνει το δρόμο του θύματος ή το περικυκλώνει την ίδια ώρα που άλλα μέλη της ομάδας παρακολουθούν σε μικρή απόσταση. Ακολουθεί συνήθως προσχηματική ερώτηση για την καταγωγή του υποψήφιου θύματος και αμέσως μετά χρονικά σύντομη αλλά ιδιαίτερη βίαιη ομαδική επίθεση που συχνά αφήνει το θύμα αναίσθητο στο δρόμο με τραύματα, συνήθως από μαχαίρι που απαιτούν νοσηλεία. Τα χτυπήματα έχουν πολύ συχνά στόχο το κεφάλι και το πρόσωπο». Προσθέτει δε ότι «κοινό στοιχείο σε πολλές επιθέσεις είναι ότι οι δράστες δείχνουν μεγάλη αυτοπεποίθηση και δεν φαίνεται να ανησυχούν για πιθανή αντίδραση περαστικών ή επέμβαση της αστυνομίας. Καταγράφηκαν μάλιστα περιπτώσεις όπου οι περαστικοί παρακολουθούσαν επιθέσεις απαθείς, και άλλες όπου αστυνομική δύναμη ήταν σε κοντινή απόσταση και αδράνησε εντελώς ή πλησίασε όταν η επίθεση είχε ολοκληρωθεί και οι δράστες είχαν αποχωρήσει ανενόχλητοι».

Στο κέντρο της Αθήνας οργανωμένες ρατσιστικές πολιτοφυλακές

Τονίζεται μάλιστα ότι από τα ευρήματα της 16μηνης έρευνας προκύπτει το συμπέρασμα ότι σε περιοχές όπως Αγιος Παντελεήμονας, Πλατεία Αττικής, Αχαρνές και Αγίου Μελετίου δρουν «άτυπες αλλά οργανωμένες ρατσιστικές πολιτοφυλακές με σταθερή σε μόνιμη βάση παρουσία» ενώ επισημαίνεται η ανησυχία λόγω «της ανάπτυξης της επιχειρησιακής ικανότητας αυτών των ομάδων να οργανώνουν γενικευμένες επιθέσεις τύπου «πογκρόμ» κατά αλλοδαπών και καταστημάτων τους σε ολόκληρα οικοδομικά τετράγωνα είτε στις παραπάνω περιοχές είτε με τη μαζική μετάβαση μελών τους σε περιοχές εκτός αττικής».

Ο ρόλος των γυναικών και τα όπλα

Πέραν αυτών σημειώνεται ότι σε «όλες τις περιπτώσεις οι δράστες ή οι φερόμενοι ως δράστες των ρατσιστικών επιθέσεων ήταν Έλληνες πολίτες (σε δύο καταγγελίες οι επιτιθέμενοι φέρονται να αποτελούσαν μικτή ομάδα Ελλήνων και Αλβανών)». Η ηλικία των δραστών δεν υπερβαίνει τα 40 έτη «με περιορισμένη σε αριθμό αλλά ισότιμη στη βαναυσότητα συμμετοχή γυναικών» ενώ στην συντριπτική πλειοψηφία των επιθέσεων οι δράστες «έδρασαν σε ομάδες αποτελούμενες από 3-5 άτομα μέχρι και 150 άτομα… Τα όπλα που χρησιμοποιήθηκαν από τους δράστες ήταν συνήθως λοστοί, ρόπαλα, κλόμπ, σιδερογροθιές και μαχαίρια και πιο σπάνια αλυσίδες, ζώνες, μολότοφ και πυροβόλα όπλα. Συχνά χρησιμοποιήθηκαν και σκύλοι για εκφοβισμό ή για την εξουδετέρωση κάθε αντίστασης».



Σε σχόλιο του ο ΣΥΡΙΖΑ σημειώνει: «Η έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη καταδεικνύει με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο την ανεξέλεγκτη εξάπλωση της ναζιστικής βίας στην Ελλάδα και την προκλητική αδράνεια των αρχών στην πρόληψη και την καταστολή της.  Η στάση  ανοχής ή και συγκάλυψης της αστυνομίας αποκαλύπτει τις σοβαρές ευθύνες της ηγεσίας της ΕΛ.ΑΣ  και της προϊστάμενης πολιτικής ηγεσίας, καθώς και την έλλειψη πραγματικής βούλησης για την αντιμετώπιση της ρατσιστικής και της φασιστικής βίας».

Διαβάστε όλη την Έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη