«Όχι» του ΣτΕ σε δημιουργία βουδιστικού ναού στη Χαλκιδική

Με την σφραγίδα του  Συμβουλίου της Επικρατείας δεν επιτρέπεται η ίδρυση και λειτουργία βουδιστικού ναού, αλλά  και οργανωμένου βουδιστικού κοινόβιου στην περιοχή Τραπέζι του  Χολομώντα του Δήμου Πολυγύρου Χαλκιδικής.
    
Οι σύμβουλοι Επικρατείας με οριστική και αμετάκλητη  απόφασή τους απέρριψαν την προσφυγή  19 βουδιστών που προσπάθησαν χωρίς πολεοδομική άδεια να μετατρέψουν κτίριο  κατοικιών σε θρησκευτικό χώρο. Ναι μεν κατά το Σύνταγμα και τη διεθνή νομοθεσία είναι ελεύθερη και επιβεβλημένη η άσκηση της θρησκευτικής λατρείας, ξεκαθαρίζουν οι δικαστές, αλλά υπό την βασική προϋπόθεση ότι θα  εφαρμόζονται και θα τηρούνται απαρέγκλιτα οι νομοθετικοί κανόνες   σε όλους τους τομείς (δημόσια ασφάλεια, υγεία, κ.λπ.).

Οι βουδιστές ήθελαν να θέσουν σε λειτουργία «ησυχαστήριο» το οποίο «να προσιδιάζει στις μοναστικές, λατρευτικές και διαλογιστικές παραδόσεις της βουδιστικής θρησκείας». Συγκεκριμένα, ήθελαν να ασχοληθούν με την μελέτη, την άσκηση και το διαλογισμό της βουδιστικής θρησκείας στο πλαίσιο οργανωμένου κοινοβιακού βίου. Οι 19 θα είχαν πνευματική καθοδήγηση από θρησκευτικό λειτουργό (επρόκειτο για ένα από τους 19) και δεν θα μπορούσαν να συμμετέχουν όσοι δεν θα ήταν οικότροφοι του κοινοβίου και δεν θα συμμετείχαν στην κοινοβιακή ζωή. Μάλιστα, στην  αίτηση χορήγησης  της σχετική άδειας λειτουργίας δηλώθηκε ότι ο ευκτήριος οίκος θα είχε τον τίτλο «Κέντρο Βουδιστικών Μελετών Κάρμα Ριγκ Ντρολ Λινγκ». 
    
Οι αρμόδιες αρχές ζήτησαν από τους Βουδιστές να προσκομίσουν την πολεοδομική άδεια. Πράγματι, την προσκόμισαν  και  σύμφωνα με αυτήν προβλεπόταν  η κατασκευή συγκροτήματος ιδιωτικών κατοικιών  και όχι η κατασκευή ιερού ναού. Κατόπιν αυτών η Νομαρχία Χαλκιδικής σε σχετικό έγγραφο της υπογραμμίζει ότι «δεν επιτρέπεται η μεταβολή της χρήσης των κτιριακών εγκαταστάσεων που περιλαμβάνονται στην επίμαχη οικοδομική άδεια σε ευκτήριο οίκο». Δεν παραλείπεται να σημειωθεί  στο νομαρχιακό έγγραφο ότι στην επίμαχη περιοχή εκπονείται μελέτη για την τροποποίηση του  Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου του Δήμου Πολυγύρου και δεν αποκλείεται το ενδεχόμενο να επιβληθούν «περιορισμοί στις επιτρεπόμενες χρήσεις και τους όρους δόμησης», ενώ στις προτάσεις που έχουν μέχρι τώρα υποβληθεί, δεν περιλαμβάνεται  στις επιτρεπόμενες χρήσεις η κατασκευή ευκτηρίου οίκου.
    
Έτσι, ο υφυπουργός Εθνικής Παιδείας απέρριψε το αίτημα χορήγησης άδειας λειτουργίας Βουδιστικού  ναού, καθώς επιπρόσθετα  οι 19 δεν διέμεναν στην περιοχή της Χαλκιδικής, όπως απαιτεί ο νόμος, αλλά μένουν μόνιμα στην Αθήνα και την Θεσσαλονίκη όπου εκεί μπορούν να ασκούν τα θρησκευτικά τους καθήκοντα, αφού υπάρχουν Βουδιστικοί ναοί. Ακόμα, απερρίφθη το αίτημα γιατί η οικοδομική άδεια αφορά ιδιωτικές κατοικίες και όχι ειδικά κτίρια, όπως είναι ναοί, ευκτήριοι οίκοι, σχολεία, κ.λπ., ενώ  επιπρόσθετα στην επίμαχη περιοχή δεν επιτρέπεται η ανέγερση και λειτουργία ευκτηρίου οίκου. 
    
Οι βουδιστές προσέφυγαν στο Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο  και ζητούσαν να ακυρωθεί ως αντισυνταγματική, παράνομη και αντίθετη στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου  (ΕΣΔΑ) η άρνηση του υφυπουργού Παιδείας  να τους χορηγήσει άδεια ιδρυσης και λειτουργίας Βουδιστικού  ναού. Κατ΄  αρχάς, οι σύμβουλοι Επικρατείας αποφάνθηκαν, ότι είναι συνταγματική, σύμφωνη με την ΕΣΔΑ και  την εθνική νομοθεσία ως προς το σκέλος εκείνο που προβλέπει ότι για την ανέγερση και λειτουργία ευκτηρίου οίκου ετεροδόξων ή ετεροθρήσκων (σε σχέση με τους Χριστιανούς) απαιτείται η προηγούμενη άδεια του υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων.
    

Κατά το Σύνταγμα (άρθρο 13) είναι ελεύθερη η άσκηση της θρησκευτικής λατρείας γνωστής θρησκείας εφόσον δεν προσβάλλονται τα χρηστά ήθη και  η δημόσια τάξη. Όμως η Συνταγματική αυτή ελευθερία της θρησκευτικής  λατρείας  προϋποθέτει ότι θα εφαρμόζεται η νομοθεσία, όπως είναι οι φορολογικοί νόμοι, τα σχέδια πόλεων, η δημόσια υγεία και ασφάλεια, κ.λπ. Παράλληλα, η ανέγερση και λειτουργία θρησκευτικού κτιρίου προϋποθέτει την νόμιμη ανέγερση του κατάλληλου χώρου, σύμφωνα με πολεοδομικές  (ΓΟΚ) και άλλες διατάξεις, καθώς  και την τήρηση των συνταγματικών χωροταξικών και πολεοδομικών όρων. 
    
Αυτονόητο είναι, υπογραμμίζεται στην δικαστική απόφαση, ότι δεν μπορεί η Πολιτεία να «καθιστά αδύνατη ή ουσιωδώς δυσχερή την συνταγματικώς κατοχυρωμένη άσκηση της ελευθερίας της λατρείας», αλλά ούτε απαλλάσσεται από την υποχρέωση συμμόρφωσης της προς τις άλλες συνταγματικές επιταγές. Η ανέγερση  θρησκευτικών  χώρων, σύμφωνα με την  πολεοδομική νομοθεσία, μέσα σε ρυμοτομικό σχέδιο πόλης, επιτρέπεται σε περιοχές αμιγούς κατοικίας, γενικής κατοικίας, πολεοδομικού κέντρου και περιοχής τουρισμού-αναψυχής. 
    
Από τον συνδυασμό των διατάξεων του Κώδικα Βασικής Πολεοδομικής Νομοθεσίας, του Κτιριοδομικού Κανονισμού και του Γενικού Οικοδομικού Κανονισμού δεν επιτρέπεται να μεταβάλλεται η οικοδομική άδεια του κάθε κτιρίου χωρίς προηγούμενη άδεια της αρμόδιας τοπικής  Πολεοδομικής Υπηρεσίας, αναφέρεται στην δικαστική απόφαση. Από τις ίδιες πολεοδομικές  διατάξεις προκύπτει ότι «δεν είναι επιτρεπτή η ίδρυση και λειτουργία ευκτηρίου οίκου, ανεξαρτήτως του αριθμού των ατόμων, για τις λατρευτικές ανάγκες των οποίων προορίζεται να εξυπηρετήσει, σε κτίριο το οποίο έχει, σύμφωνα με την οικεία οικοδομική άδεια, χρήση κατοικίας».
     
Μετά από όλα αυτά, οι σύμβουλοι της Επικρατείας απέρριψαν ως αβάσιμους και ως απαράδεκτους  όλους τους λόγους που προέβαλα οι 19, ενώ δεν παραλείπουν να επισημάνουν ότι οι ενδιαφερόμενοι «δεν εκωλύοντο» εάν πραγματικά το ήθελαν  να επιδιώξουν την μεταβολή της οικοδομικής άδειας με τις νόμιμες διαδικασίες.