«Φρένο» στις ανεξέλεγκτες συλλήψεις για χρέη προς το Δημόσιο

Μέτρο και σύνεση στη χρήση χειροπέδας αλλά και τις συλλήψεις στο πλαίσιο του αυτοφώρου για όσους χρωστούν στο Δημόσιο, ζητεί ο αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου και αρμόδιος για την πάταξη του οικονομικού εγκλήματος κ. Νίκος Παντελής.

Στην εγκύκλιό του την οποία αποστέλλει προς τους εισαγγελείς Εφετών και Πρωτοδικών, τους οικονομικούς εισαγγελείς αλλά και την ΕΛ.ΑΣ. ο ανώτατος εισαγγελικός λειτουργός, αναφέρει πως οι συλλήψεις με τη διαδικασία του αυτοφώρου πρέπει να γίνονται με γνώμονα την προστασία της προσωπικής ελευθερίας και μόνον εφόσον συντρέχουν σοβαροί λόγοι. Τονίζει μάλιστα ότι οι αστυνομικές αρχές θα πρέπει να χρησιμοποιούν χειροπέδες σε συλληφθέντες για οφειλές προς το Δημόσιο όταν εκείνοι αντιστέκονται ή είναι ύποπτοι φυγής.

Ειδικότερα, στην εγκύκλιό του ο κ.  Παντελής σημειώνει ότι το άρθρο 275  του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας για σύλληψη σε περίπτωση αυτοφώρου πρέπει να ερμηνεύεται σε συνάρτηση με το ότι ο κανόνας  είναι η προστασία της προσωπικής ελευθερίας (άρθρο 6 του Συντάγματος) και η στέρησή της η εξαίρεση. Μάλιστα, ο ανώτατος εισαγγελικός λειτουργός επικαλούμενος την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου σημειώνει ότι η εφαρμογή της διαδικασίας πρέπει να γίνεται εφόσον υπάρχει σοβαρός λόγος που την επιβάλλει.

Ο κ. Παντελής δεν παραλείπει να υπενθυμίσει τις υπάρχουσες διατάξεις σύμφωνα με τις οποίες τα αρμόδια αστυνομικά όργανα πρέπει να συμπεριφέρονται με κάθε δυνατή ευγένεια κατά τη σύλληψη και να μεταχειρίζονται βία μόνο όταν υπάρχει ανάγκη και να αποφεύγουν φράσεις που βλάπτουν την τιμή και την υπόληψη του συλληφθέντος.

Αυτόβουλη εμφάνιση

 
Επιπλέον, ο κ.  Παντελής στην εγκύκλιό του υπενθυμίζει πως στην πράξη οι οφειλέτες του δημοσίου ειδοποιούνται συχνά  από τις διωκτικές αρχές για τις φορολογικές τους εκκρεμότητες και τους παρέχεται εύλογη προθεσμία τακτοποίησης. Ωστόσο, όπως αναφέρει,  για όσους από αυτούς βρίσκονται σε αδυναμία  ή οι υποθέσεις τους δεν μπορούν να ρυθμιστούν και εμφανίζονται αυτοβούλως στις αστυνομικές αρχές για να ακολουθηθεί η διαδικασία του αυτοφώρου, είναι προφανές ότι εκλείπουν οι προϋποθέσεις που επιβάλλουν αλλά και δικαιολογούν τη δέσμευσή τους με χειροπέδες. Και αυτό διότι η αυτόβουλη εμφάνιση τους αποκλείει το χαρακτηρισμό τους ως υπόπτων φυγής και δεν είναι συμβατή με πράξη αντίστασης. 

Στην εγκύκλιό του ο αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου αναφέρει ακόμη ότι στο πλαίσιο προανάκρισης με εισαγγελική παραγγελία, οι εισαγγελείς οφείλουν να ελέγχουν πότε δικαιολογείται η χρήση χειροπέδων.  

Επαναλαμβάνει δε, ο εισαγγελικός λειτουργός, τις θέσεις παλαιότερης εγκυκλίου του, του 2011, για λελογισμένη χρήση της αυτόφωρης διαδικασίας σε περιπτώσεις ακραίας και προκλητικής φοροδιαφυγής και προσθέτει ότι η αυτόφωρη διαδικασία και καταδίκη στα συγκεκριμένα αδικήματα (φοροδιαφυγή μη καταβολή χρεών προς το Δημόσιο) δεν αποτελεί αυτοσκοπό αλλά μέσο για την επίτευξη δημοσιονομικών στόχων της πολιτείας.

Ο ίδιος συμπληρώνει ότι από την τριετή εφαρμογή του 3943/2011 προκύπτει ότι στις περισσότερες περιπτώσεις της μη καταβολής βεβαιωμένων χρεών επέρχεται ανάκληση των παραγγελιών αυτόφωρης διαδικασίας. Και αυτό διότι -όπως λέει - οι ειδοποιούμενοι για τις οικονομικές εκκρεμότητες σπεύδουν υπό την απειλή σύλληψης να τακτοποιήσουν την οφειλή. Ωστόσο - επισημαίνει- το πρόβλημα είναι πως τη ρύθμιση και καταβολή μιας ή δυο δόσεων οι ίδιοι δεν εξυπηρετούν το χρέος τους και επανέρχονται στο καθεστώς του οφειλέτη του Δημοσίου.

Αξίζει να σημειωθεί ότι αφορμή για την έκδοση της εγκυκλίου στάθηκε αναφορά διαμαρτυρίας μιας δικηγόρου για την παραπομπή 80χρονου οφειλέτη που εμφανίστηκε αυτοβούλως στις διωκτικές αρχές για να οδηγηθεί σε αυτόφωρο ή σε ρητή δικάσιμο και παρά τις διαμαρτυρίες δεσμεύθηκε με χειροπέδες.