Χωρίς λογοκρισία και εφησυχασμούς

Το πιάσατε το υπονοούμενο. «Πρώτος Θέμος». Μάλιστα. Με ένθετο το «Πρώτος Μάκης». Η πρόταση για το «Πρώτο Θέμα» με είχε βρει να παίζω τένις. Στο πρώτο σετ, με γεμάτη την τσέπη και μια Ελλάδα που τα λεφτά δεν έδειχναν να τελειώνουν. Ο μόνος λόγος να πιάσω δουλειά ήταν η προϊστορία των προσώπων. 

Με τον Τριανταφυλλόπουλο δεν είχε τύχει να συνεργαστούμε. Με τον Αναστασιάδη είχαμε βρεθεί σε ίδια περιοδικά, χωρίς όμως να έχουμε άμεση σχέση. Με τον Καραμήτσο στην ίδια εφημερίδα, το ημερήσιο «Βήμα», αλλά αυτός ήταν στο Οικονομικό κι εγώ στο Αθλητικό. Ωστόσο τους εκτιμούσα ως επαγγελματίες. Και στο φινάλε, τι στο διάολο, το πολύ-πολύ να το κλείναμε. Ούτως ή άλλως ο Βασίλης Σκουντής πάντα είχε να λέει για τα -πολλά- έντυπα στα οποία έχω δουλέψει και κλείσανε. Από μέσα άνεση, από έξω εμφάνιση λοιπόν και ακόμα πιο άνετα αφού στα φράγκα δεν υπήρχε πρόβλημα, μια που αυτοί ήταν άνετοι κι εγώ δεν είμαι ταλιροφονιάς. Το όνομα της στήλης, «Copy Paste», το είχα δώσει εγώ και στο τι θα γράφω η εντολή ήταν σαφής: «Γράφε ό,τι θέλεις». Ισχυσε στο πρώτο φύλλο και ισχύει σήμερα, 10 χρόνια μετά που το «Πρώτο Θέμα» έγινε η πρώτη σε κυκλοφορία εφημερίδα. 

Το γιατί είναι σύνθετη ιστορία. Πρώτον, το «Πρώτο Θέμα» είναι η πρώτη λαϊκή εφημερίδα. Οχι λαϊκίστικη όπως ήταν η παλιά «Αυριανή», ούτε πρόχειρη όπως έχουμε συνηθίσει εδώ στην Ελλάδα να νομίζουμε ότι είναι τα αγγλικά ταμπλόιντ. Οι αυθεντικά λαϊκές εφημερίδες έχουν το πιο δύσκολο ρεπορτάζ αφού έχει ονόματα όχι φλου όπως «Γνωστό μοντέλο φλερτάρει με άνδρες σε κοσμικό νησί των Κυκλάδων», αλλά «Η Σούλα Μπούλα κάνει βίζιτες στη Μύκονο». Οχι «Σκάνδαλο πρωτοκλασάτου υπουργού», αλλά «Ο τάδε καταχράστηκε τόσα». Ονομα, διεύθυνση, τηλέφωνο. Και όπως μαθαίνεις πολύ γρήγορα, όσο πιο ψηλά είναι ο στόχος τόσο πιο ασφαλής. Μπορείς να γράψεις για τις εξωσυζυγικές περιπέτειες του Κλίντον και να μην τρέξει τίποτα, αν όμως γράψεις ότι η Σούλα Μπούλα είναι βιζιτού, ετοιμάσου για προβλήματα. 

Δεύτερον, το «Πρώτο Θέμα» δεν έκανε κωλοτούμπες. Αλλαξε γνώμες, όπως αλλάζει κάθε έντυπο που δεν είναι κολλημένο, αλλά ποτέ δεν πλακώθηκε πανικόβλητο στις κωλοτούμπες τύπου «Αμάν, βγήκε η Ν.Δ., να γράφουμε δεξιά» ή «Βγήκε ο ΣΥΡΙΖΑ, θυμάται κανείς τα λόγια από τον ύμνο του ΕΛΑΣ;». Ούτε ανεβασμένοι σε χρυσελεφάντινους πύργους, ούτε ΟΦΑ (Οπου Φυσάει ο Ανεμος), ούτε «θα έγραφα γι’ αυτόν, αλλά είναι φίλος του άλλου που δουλεύει και ξέρει εκείνον…». Γιατί το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η προληπτική λογοκρισία. Το στρογγύλεμα στα κείμενα, προσπαθώντας να μαντέψεις τι θέλει η εφημερίδα, το αφεντικό, ο φίλος του αφεντικού και η γκόμενα του φίλου του αφεντικού... 
Τέλος, το «Πρώτο Θέμα» γλίτωσε από τον εφησυχασμό. Την εντύπωση ότι επειδή σε πήραν την προηγούμενη Κυριακή θα σε πάρουν κι αυτήν. 

Η ιστορία των ελληνικών εφημερίδων είναι γεμάτη εφησυχασμένους «αβύθιστους Τιτανικούς» που αφού πέρασαν από τον πάτο του δελτίου κυκλοφορίας σήμερα είναι μια ανάμνηση. Πιστέψτε με, σε αρκετούς από αυτούς ήμουν μέλος του πληρώματος. Εδώ, πότε πηγαίναμε καλά, πότε ο γιαλός αρμένιζε στραβά, αλλά ποτέ δεν βάλαμε τον αυτόματο πιλότο. Γιατί το ταξίδι που ξεκίνησε εκείνο το βράδυ στο τένις και κρατάει μέχρι σήμερα, 10 χρόνια μετά, παραμένει εξίσου ενδιαφέρον.

Το «Πρώτο Θέμα» δεν έκανε κωλοτούμπες. Αλλαξε γνώμες, όπως αλλάζει κάθε έντυπο που δεν είναι κολλημένο, αλλά ποτέ δεν πλακώθηκε πανικόβλητο στις κωλοτούμπες τύπου «Αμάν, βγήκε η Ν.Δ., να γράφουμε δεξιά» ή «Βγήκε ο ΣΥΡΙΖΑ, θυμάται κανείς τα λόγια από τον ύμνο του ΕΛΑΣ;». 

Ούτε ανεβασμένοι σε χρυσελεφάντινους πύργους, ούτε ΟΦΑ 
(Οπου Φυσάει ο Ανεμος)

Το «Πρώτο Θέμα» γλίτωσε από τον εφησυχασμό. Την εντύπωση ότι επειδή σε πήραν την προηγούμενη Κυριακή θα σε πάρουν κι αυτήν. Η ιστορία των ελληνικών εφημερίδων είναι γεμάτη εφησυχασμένους «αβύθιστους Τιτανικούς», που αφού πέρασαν από τον πάτο του δελτίου κυκλοφορίας σήμερα είναι απλά μια ανάμνηση.