Εκλεισαν de facto τη «βαλκανική οδό» για τους πρόσφυγες - Δέρνονται μεταξύ τους από απελπισία στην Ειδομένη

Κολλημένοι στη λάσπη -αλλά και στην Ειδομένη- εξακολουθούν να παραμένουν περισσότεροι από 13.000 άνθρωποι, οι οποίοι βλέπουν μέρα με τη μέρα τις ελπίδες τους να συνεχίσουν το ταξίδι της προσφυγιάς, να εξανεμίζονται. Μάλιστα, η ουδέτερη ζώνη Ελλάδας - ΠΓΔΜ παραμένει κλειστή για τρίτο 24ωρο και κανείς δεν γνωρίζει πότε και υπό ποιες συνθήκες θα αρχίσει ξανά η ροή των προσφύγων προς τα Σκόπια. 

Από χθες το βράδυ στην περιοχή βρέχει, κατά περιόδους πολύ δυνατά, με αποτέλεσμα ο καταυλισμός να έχει μετατραπεί σε λασπότοπο και οι σκηνές των προσφύγων να έχουν πλημμυρίσει. Παιδιά προσπαθούν να προφυλαχτούν από το κρύο τσαλαβουτώντας στις λάσπες, έχοντας ως μόνο εφόδιο, αν πρόλαβαν να πάρουν, ένα από τα αδιάβροχα που μοίρασαν εθελοντές και ΜΚΟ. Στην περιοχή αναμένεται και ο πρόεδρος του ΚΕΕΛΠΝΟ Αθανάσιος Γιαννόπουλος, ώστε η κατάσταση να εκτιμηθεί επί τόπου, από άποψης κινδύνου μετάδοσης επιδημιών. Το πρωί, μιλώντας στο Mega, ο κύριος Γιαννόπουλος δήλωσε πως επιδημιολογικά η κατάσταση στην Ειδομένη παραμένει ελεγχόμενη. Προειδοποίησε, όμως, ότι εφόσον οι πρόσφυγες δεν στεγαστούν τις επόμενες μέρες μακριά από τον υπαίθριο καταυλισμό όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοικτά. Η κατάσταση από πλευράς καιρικών συνθηκών, αλλά και από πλευράς διαβίωσης δεν είναι ευχάριστη, ανέφερε ο κ. Γιαννόπουλος, αλλά, όπως τόνισε, το ΚΕΕΛΠΝΟ επιχειρεί με δυο μονάδες στην Ειδομένη και με κλιμάκιο γιατρών και νοσηλευτών. Πολλά παιδιά και ενήλικες έχουν προβλήματα με το ανώτερο αναπνευστικό τους, ωστόσο πρόσθεσε:«Καλύπτουμε με επιστημονική αρτιότητα και πληρότητα τις μονάδες μας, επιχειρούμε επιδημιολογικά στην περιοχή».

Ενδεικτικό του βαθμού της απελπισίας που επικρατεί στην περιοχή είναι οι εικόνες που απαθανάτισε ο φωτογραφικός φακός την Τετάρτη οι οποίες δείχνουν μετανάστες και πρόσφυγες να χτυπούν ο ένας τον άλλο για ένα κομμάτι ψωμί.

Την ίδια ώρα, Σλοβένοι και Σέρβοι «σφραγίζουν» τα σύνορά τους. θέτοντας νέους περιορισμούς. Σύμφωνα με τα στοιχεία, θα περνάνε μόνο όσοι θα θελήσουν να μείνουν στη χώρα και όσοι κριθεί ότι συντρέχουν ανθρωπιστικοί λόγοι, για να διαβούν τα σύνορα. 

Το υπουργείο Εσωτερικών της Σλοβενίας ανακοίνωσε ότι θα περιορίσει τον αριθμό των μεταναστών που θα επιτρέπει να περνούν στη χώρα και θα δέχεται μόνο εκείνους που σκοπεύουν να ζητήσουν άσυλο στη Σλοβενία, καθώς και ορισμένους άλλους, για "ανθρωπιστικούς λόγους". Στην ανακοίνωση διευκρινίζεται ότι η αποδοχή μεταναστών για ανθρωπιστικούς λόγους θα εξετάζεται για κάθε περίπτωση ξεχωριστά.

Η Σερβία από εχθές τα μεσάνυχτα άρχισε να εφαρμόζει τα ίδια μέτρα με αυτά που επέβαλε η Σλοβενία για την είσοδο προσφύγων. «Λαμβάνοντας υπόψη το νέο καθεστώς που επέβαλε μία χώρα μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης (σ.σ. Σλοβενία) η Σερβία δεν μπορεί να επιτρέψει να αποτελέσει κέντρο συγκέντρωσης για τους πρόσφυγες και θα εφαρμόσει την αρχή της αμοιβαιότητας στα σύνορα της με την πΓΔΜ και την Βουλγαρία» τονίζεται στο ανακοινωθέν του υπουργείου Εσωτερικών. Αναφέρεται επίσης ότι και το κροατικό υπουργείο Εσωτερικών ενημέρωσε τη Σερβία ότι δεν δέχεται πλέον πρόσφυγες που δεν έχουν ισχύον διαβατήριο και θεώρηση εισόδου τύπου Σέγκεν.

Ένταση μεταξύ μεταναστών στην Ειδομένη - Φωτογραφία από Reuters


Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι η αποκαλούμενη «βαλκανική οδός» κλείνει για όλους τους πρόσφυγες. Οι εγκαταστάσεις στο κέντρο ελέγχου και υποδοχής προσφύγων στο Πρέσεβο, στα σύνορα με την πΓΔΜ, είναι άδειες και όπως ανακοινώθηκε επίσημα το τελευταίο σαρανταοχτάωρο στην Σερβία δεν εισήλθε κανένας πρόσφυγας. Στους καταυλισμούς φιλοξενίας, αυτή τη στιγμή, βρίσκονται 650 πρόσφυγες και μετανάστες. Τους 600 απ' αυτούς επέστρεψε η Κροατία τις προηγούμενες ημέρες, ενώ οι 50 πέρασαν παράνομα στη χώρα από αφύλαχτα σημεία στα σύνορα με την πΓΔΜ.

Πολύ δύσκολη νύχτα στην Ειδομένη - Οι πρόσφυγες άναψαν όπως μπορούσαν φωτιές για να ζεσταθούν


Παράλληλα, για τρίτη ημέρα σήμερα, οι αρχές της ΠΓΔΜ δεν επιτρέπουν τη διέλευση σε πρόσφυγες από την ουδέτερη ζώνη μεταξύ Ειδομένης και Γευγελής. Μέσα ενημέρωσης των Σκοπίων προεξοφλούν ότι η ΠΓΔΜ θα οριστικοποιήσει το κλείσιμο του σημείου αυτού -μέσω του οποίου γινόταν όλους τους προηγούμενους μήνες η διέλευση προσφύγων και μεταναστών από την Ειδομένη- μετά και τις αποφάσεις της Σλοβενίας, της Κροατίας και της Σερβίας να μην επιτρέπουν από τα μεσάνυχτα της Τρίτης σε πρόσφυγες και μετανάστες να διέρχονται από το έδαφος τους. Ο υπουργός Εξωτερικών της ΠΓΔΜ Νίκολα Πόποσκι είχε δηλώσει επανειλημμένα τις προηγούμενες ημέρες ότι η χώρα του θα εναρμονίσει τη θέση της σχετικά με τη διέλευση προσφύγων από τον αποκαλούμενο Βαλκανικό Διάδρομο, με τις αποφάσεις της Ε.Ε.

Η Αυστρία με τη σειρά της επιρρίπτει ευθύνες στην Σλοβενία για την πλήρη απαγόρευση στη διέλευση των προσφύγων που επιβλήθηκε από χθες τα μεσάνυχτα. Ο πρέσβης της Αυστρίας στην Σερβία Γιοχάνες 'Αιγκνερ, μιλώντας σε οικονομικό φόρουμ που διοργανώνεται σε χιονοδρομικό κέντρο στο όρος Κοπαόνικ, στην κεντρική Σερβία, ανέφερε ότι η Βιέννη δεν ζήτησε το κλείσιμο των συνόρων. «Η Αυστρία δεν έκλεισε τα σύνορα της για τους πρόσφυγες, η Σλοβενία αποφάσισε μονομερώς να το πράξει επιτρέποντας την είσοδο μόνο σε όσους έχουν διαβατήρια και βίζα», τόνισε στην τοποθέτηση του ο αυστριακός πρέσβης. Διευκρίνισε δε ότι η αυστριακή κυβέρνηση με τα μέτρα που έλαβε τις προηγούμενες δύο εβδομάδες δεν είχε πρόθεση τον πλήρη αποκλεισμό των συνόρων, αλλά τον έλεγχο των προσφυγικών ροών.
«Η Αυστρία έχει ανοιχτά τα σύνορα της, απλώς επιβάλλει αυστηρό έλεγχο και έθεσε όριο για τον αριθμό των προσφύγων - σε ετήσια και καθημερινή βάση - στους οποίους θα επιτρέπει τη διέλευση ή θα παρέχει άσυλο», υπογράμμισε ο πρέσβης Γιοχάνες 'Αιγκνερ.  Αναφερόμενος στα αποτελέσματα της συνόδου Ε.Ε.-Τουρκίας εκτίμησε ότι θα ανακόψει την εισροή παράνομων μεταναστών στην Ευρώπη και θα επιτρέψει σε όσους πραγματικά προέρχονται από εμπόλεμες περιοχές να βρεθούν στις χώρες που θέλουν να ζητήσουν άσυλο ταξιδεύοντας κατευθείαν από την Τουρκία χωρίς να ταλαιπωρούνται και να θέτουν σε κίνδυνο την ζωή τους. Την ίδια εκτίμηση έκανε, μιλώντας στο φόρουμ του Κοπαόνικ και ο πρέσβης της Γερμανίας στην Σερβία 'Αξελ Ντίτμαν ο οποίος επισήμανε ότι στην επόμενη Σύνοδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα πρέπει να επικυρωθεί μία κοινή ευρωπαϊκή λύση για το προσφυγικό που δεν θα ζημιώνει την Ελλάδα.
Η απελπισία των χιλιάδων ανθρώπων που βρίσκονται στην Ειδομένη, τους ανάγκασε να προχωρήσουν και σε απεργία πείνας, σύμφωνα με τους Γιατρούς χωρίς Σύνορα. Πολλές είναι και οι κρίσεις πανικού που παθαίνουν οι άνθρωποι που εξακολουθούν να βλέπουν για πολλοστή μέρα τα σύνορα κλειστά, καθώς κλάματα και φωνές σε κατάσταση υστερίας αποτυπώνουν με τον πιο γλαφυρό τρόπο την απελπισία τους.

Πρόβλημα αποτελεί και η σίτιση τόσων ανθρώπων. Ουρές σχηματίστηκαν και πάλι την Τρίτη με την «πρωτοκαθεδρία» να έχει αυτή μπροστά στην Praksis, όπου θα διανέμονταν 18.000 σάντουιτς, δύο για τους ενήλικες και ένα για τα παιδιά, με κασέρι, μαρούλι και αυγό. Ο καταυλισμός μεγαλώνει όλο και περισσότερο, με δεκάδες σκηνές να έχουν στηθεί σε παρακείμενα χωράφια, ενώ παρά τις εκκλήσεις των ανθρώπων στις ΜΚΟ, κανείς δεν θέλει να αποχωρήσει και να μείνει προσωρινά, σε καλύτερες συνθήκες, σε κάποιο κέντρο μετεγκατάστασης. Μόνο κάποιοι δηλώνουν αποφασισμένοι να κάνουν αιτήσεις για το πρόγραμμα μετεγκατάστασης, το οποίο όμως απαιτεί προηγουμένως να έχουν κάνει αίτηση για άσυλο.

Σηκώνουν φράχτες ακόμα και στη Βαλτική - Τάφρο ανοίγει η Ουγγαρία!

Εσθονία, Λετονία και Λιθουανία αποφάσισαν επίσης να εντείνουν τους ελέγχους και γι' αυτό εγείρουν φράχτες στα ανατολικά τους σύνορα, καθώς εκφράζουν ανησυχία ότι η περιοχή της Βαλτικής θα γίνει το νέο σημείο εισόδου για τους πρόσφυγες στην Ευρώπη, από την στιγμή που ο «βαλκανικός διάδρομος» συνεχίζει να «στενεύει» επικίνδυνα.

Οι κυβερνήσεις των τριών χωρών φοβούνται ότι θα δουν χιλιάδες πρόσφυγες να περνούν από τη Ρωσία και τη Λευκορωσία. Η ανησυχία αυτή εντάθηκε, αφότου περίπου 6.000 αιτούντες άσυλο πέρασαν πέρυσι από τη Ρωσία στη Φινλανδία και τη Νορβηγία.

Η Λετονία και η Εσθονία άρχισαν να κατασκευάζουν φράχτες στα σύνορά τους με τη Ρωσία. Στη λήψη της απόφασης αυτής έπαιξαν επίσης ρόλο οι ανησυχίες για την ασφάλεια των χωρών της Βαλτικής, μετά την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία και τις κατηγορίες ότι ένας αξιωματικός των υπηρεσιών ασφαλείας της Εσθονίας απήχθη από τους Ρώσους στη μεθόριο, το 2014.

Εκατοντάδες Λιθουανοί συνοριοφύλακες, αστυνομικοί και στρατιώτες συμμετέχουν αυτήν την εβδομάδα σε μια άσκηση για την αντιμετώπιση μιας ενδεχόμενης μεταναστευτικής κρίσης. Στο πλαίσιο αυτής της άσκησης θα ελεγχθεί και κατά πόσο είναι αποτελεσματικοί οι έλεγχοι ταυτότητας στα βόρεια σύνορα της Λιθουανίας με τη Λετονία.

«Μέχρι και πέρυσι, ούτε η Νορβηγία ούτε η Φινλανδία αντιμετώπιζαν προβλήματα με την είσοδο μεταναστών από τα σύνορα με τη Ρωσία» είπε ο διοικητής της συνοριοφυλακής της Λιθουανίας, Ρενάτας Ποζέλα. «Οι μεταναστευτικές ροές σε αυτά τα σύνορα εκτινάχθηκαν μέσα σε μία εβδομάδα, σαν κάποιος να κούνησε ένα μαγικό ραβδί» συμπλήρωσε. Οι τρεις χώρες εκτιμούν ότι, καθώς ενισχύονται οι έλεγχοι για τη μετάβαση των προσφύγων από την Ελλάδα στην Ευρώπη, θα καταστεί πιο δημοφιλής ο διάδρομος που περνά από τη Μολδαβία, την Ουκρανία και τη Βαλτική. Η Εσθονία εγκαθιστά συσκευές παρακολούθησης, όπως αυτές που υπάρχουν ήδη στα σύνορα της Λιθουανίας με τη Λευκορωσία, για να αντιμετωπίσει τόσο το λαθρεμπόριο όσο και την παράνομη μετανάστευση.

«Είναι θλιβερό που χρειαζόμαστε (έναν φράχτη στα σύνορα)» δήλωσε ο Όγιαρς Έρικς Κάινινς, μέλος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων του Κοινοβουλίου της Λετονίας. «Όμως, λαμβάνοντας υπόψη τις συνθήκες που επικρατούν τώρα στην Ευρώπη, την προσφυγική κρίση, ίσως είναι απαραίτητο» προσέθεσε.

Η Φινλανδία είχε επικρίνει τον Ιανουάριο τη Ρωσία, επειδή επέτρεψε σε αιτούντες άσυλο να διασχίσουν τα σύνορα, καθώς ο αριθμός τους στη μεθοριακή διάβαση Σάλα έφτασε τους 20 ημερησίως. Από τους 31.000 πρόσφυγες που δέχτηκε πέρυσι η Νορβηγία, περίπου 5.000 έφτασαν στη χώρα μέσω Ρωσίας.

Την ίδια ώρα, στα σύνορα της Ουγγαρίας με τη Σερβία, η κυβέρνηση του Βίκτορ Ορμπάν -που, σημειωτέον, άσκησε βέτο, κατά τη διάρκεια της χθεσινής Συνόδου Κορυφής ΕΕ-Τουρκίας, στη συμφωνία μεταξύ των δύο πλευρών για το προσφυγικό- ανοίγει τάφρο, αλλά και σηκώνει νέο φράχτη, ενισχύοντας παράλληλα την στρατιωτική και αστυνομική της παρουσία στη μεθόριο.

Έγκυες γεννούν πρόωρα κι άλλες αποβάλλουν

O δρόμος για το χωριό της Ειδομένης είναι γεμάτος από ανθρώπους που περπατούν ανάμεσα στα χωράφια κουβαλώντας στους ώμους τους τα υπάρχοντά τους. Άνδρες, γυναίκες με μωρά στην αγκαλιά, μικρά παιδιά. Πολλές έγκυες γυναίκες οδηγούνται μάλιστα σε αποβολές εξαιτίας του άγχους αλλά και της ελλιπούς σίτισης, όπως αναφέρει το γερμανικό περιοδικό "Focus".  

Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου ειδικά για τις έγκυες γυναίκες, όπως σχολιάζει ο δημοσιογράφος του γερμανικού περιοδικού που μετέβη στην πολύπαθη περιοχή. Οι έγκυες γυναίκες κινδυνεύουν από αρρώστιες και δεν τρέφονται σωστά, επισημαίνουν οι γιατροί που δέχονται καθημερινά πολλές από αυτές στα πρόχειρα καταλύματα που έχουν μετατραπεί σε νοσοκομεία. Οι γιατροί προειδοποιούν επίσης για μεταδοτικές ασθένειες τονίζοντας ότι οι συνθήκες υγιεινής είναι μηδαμινές στην περιοχή και ειδικότερα για τις ετοιμόγεννες γυναίκες η κατάσταση είναι είναι πλέον εκτός ελέγχου.

"Οι γυναίκες που βρίσκονται σε προχωρημένη εγκυμοσύνη κινδυνεύουν άμεσα. Υποσιτίζονται, οι συνθήκες υγιεινής είναι μηδαμινές και οι περισσότερες από αυτές γεννούν πρόωρα ενώ υπάρχουν και αυτές που αποβάλλουν εξαιτίας του άγχους", υποστηρίζει μέλος ανθρωπιστικής οργάνωσης στο περιοδικό "Focus".

Την ίδια ώρα, πολλοί από τους πρόσφυγες, που παραμένουν παγιδευμένοι στα σύνορα Ελλάδας - Σκοπίων εναποθέτουν τις ελπίδες τους στην Γερμανίδα καγκελάριο. Κραδαίνοντας πανό με το σύνθημα "Σ' αγαπάμε Μέρκελ", Σύροι, Ιρακινοί και Αφγανοί στην πλειοψηφία τους στέλνουν με τον τρόπο αυτό το δικό τους μήνυμα στη σιδηρά κυρία της Γερμανίδας και της ζητούν να τους βοηθήσει άμεσα.

Τα μέλη των ανθρωπιστικών οργανώσεων που βρίσκονται στο πλευρό των προσφύγων εκφράζουν φόβους ότι η κατάσταση μπορεί να εκτραχυνθεί ακόμα και να ξεσπάσουν βίαια επεισόδια αφού χιλιάδες άτομα περιμένουν για εβδομάδες στην Ειδομένη ζητώντας να ανοίξουν τα σύνορα για να συνεχίσουν το ταξίδι τους στην κεντρική Ευρώπη.

Έκκληση για αναπηρικά καροτσάκια

Στο μεταξύ, επείγουσα έκκληση για τη δωρεά αναπηρικών καροτσιών απευθύνει ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός, προκειμένου να εξυπηρετηθούν οι ανάγκες προσφύγων στην περιοχή της Ειδομένης και στο Κέντρο Προσωρινής Φιλοξενίας στα Διαβατά.

Όπως σημειώνεται, δύο από τα αναπηρικά καρότσια θα διατεθούν για μόνιμη χρήση σε αντίστοιχα περιστατικά, μια εξάχρονη προσφυγοπούλα και ένα 18χρονο αγόρι, οι οποίοι είναι άτομα με ειδικές ανάγκες και αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα υγείας.

Τα αναπηρικά καρότσια θα χρησιμοποιηθούν στις ιατρικές μονάδες του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού και στους χώρους προσωρινής παραμονής για να εξυπηρετήσουν πρόσφυγες που αντιμετωπίζουν σοβαρά κινητικά προβλήματα. Για περισσότερες πληροφορίες καθημερινά από Δευτέρα έως Παρασκευή από τις 9 πμ έως τις 2.30 μμ. στα τηλέφωνα 2310 531533-6.

Πάνω από 34.000 πρόσφυγες και μετανάστες

Την Τρίτη, το Συντονιστικό Όργανο ανακοίνωσε ότι σε όλη την Επικράτεια βρίσκονται τουλάχιστον 34.183 πρόσφυγες και μετανάστες. Από αυτούς οι 6.835 βρίσκονται στα νησιά (Λέσβο, Σάμο, Χίο, Μεγίστη, Κω, Λέρο και Κάλυμνο).

Οι 8.341 φιλοξενούνται στην Αττική, και συγκεκριμένα στο Σχιστό (1.780), στον Ελαιώνα (710), στο γήπεδο του μπέιζμπολ (1.282), στο γήπεδο του χόκεϊ (1.419), στην αίθουσα αφίξεων του παλιού αεροδρομίου στο Ελληνικό (1.200), στο λιμάνι του Πειραιά (1.844) και στο Λαύριο (106).

Επίσης, 210 διαμένουν σε ξενοδοχείο στη Φθιώτιδα, 2.200 στο στρατόπεδο Αναγνωστοπούλου στα Διαβατά, 3.489 στο κέντρο φιλοξενίας του Χέρσου Κιλκίς, 3.256 στην αντίστοιχη δομή στη Νέα Καβάλα Κιλκίς, 709 στη Νέα Καρβάλη, 200 στην Ελευθερούπολη και 393 στην Κοζάνη.

Εντός του camp στην Ειδομένη οι πρόσφυγες υπολογίζονται σε 8.550.

Ντοκιμαντέρ Έλληνα για την κατάσταση στην Ειδομένη

Πρόσφυγες στην Ειδομένη, η ατέρμονη προσπάθεια χιλιάδων ανθρώπων για τη σωτηρία τους, η ατέρμονη προσπάθεια χιλιάδων ανθρώπων να αφήσουν τον πόλεμο και τη δυστυχία πίσω τους. Η αξία της ζωής και η απαξίωση της.

Το μικρού μήκους ντοκιμαντέρ του κινηματογραφιστή και ακτιβιστή Βασίλη Τσαρτσάνη, στο πλαίσιο του «Small Room» Project, προσπαθεί να δείξει τι ακριβώς συμβαίνει στην Ειδομένη.

Το «Small Room» Project, είναι μια βιωματική, οπτικοακουστική και την ίδια στιγμή διαδραστική έκθεση η οποία περιγράφει την εμπειρία μας με τους πρόσφυγες, που κατάγονται από τις εμπόλεμες ζώνες, στον δρόμο που ακολουθούν από την Τουρκία προς την Κεντρική Ευρώπη. Στοχεύει στην ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση σχετικά με το κρίσιμο ζήτημα των προσφύγων εστιάζοντας σε πολλαπλές διαστάσεις.