Ζητούν μαζικά άσυλο για να μην επιστρέψουν στην Τουρκία

Στη διαδικασία αίτησης για παροχή ασύλου έχουν μπει τις τελευταίες ημέρες χιλιάδες πρόσφυγες στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, προκειμένου να αποφύγουν την επαναπροώθησή τους στη Τουρκία στο πλαίσιο της συμφωνίας της ΕΕ με τη γείτονα χώρα.

Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι την Κυριακή ομάδα της ύπατης αρμοστείας μαζί με μεταφραστές της ΜΕΤΑδραση βρίσκονταν στο λιμάνι της Χίου, όπου είχαν συγκεντρωθεί εκατοντάδες πρόσφυγες και μετανάστες, οι οποίοι έφυγαν την περασμένη Παρασκευή από το hot spot της ΒΙΑΛ.

Τους εξηγούσαν όλη την προβλεπόμενη διαδικασία και με βάση τους καταλόγους της καταγραφής, που είχαν στην διάθεσή τους, τους εφοδίαζαν με σημείωμα, προκειμένου να διευκολυνθεί η κατάθεση της αίτησης ασύλου, τόσο για τους ίδιους τους πρόσφυγες και μετανάστες, όσο και για τις αρμόδιες υπηρεσίες της αστυνομίας και του γραφείου ασύλου, στο hot spot της ΒΙΑΛ. Η ίδια διαδικασία ακολουθήθηκε στο hot spot και στον καταυλισμό της Σούδας. Σύμφωνα μάλιστα με πληροφορίες τοπικών μέσων, ο αριθμός των αιτήσεων παροχής ασύλου που έχουν κατατεθεί ανέρχεται περίπου σε 380.

Παρόμοια, αν όχι χειρότερη, η κατάσταση και στη Μυτιλήνη όπου σύμφωνα με πληροφορίες σωρηδόν δηλώνονται προθέσεις για κατάθεση αίτησης ασύλου. Κατά τις ίδιες πληροφορίες μόνο στο hotspot της Μόριας περίπου 2.000 πρόσφυγες και μετανάστες έχουν προχωρήσει σε μια τέτοια κίνηση, με αποτέλεσμα να έχει ουσιαστικά ανασταλεί κάθε προοπτική επαναπροώθησης τους για τον αμέσως επόμενο μήνα τουλάχιστον.

Ο φόβος της επιστροφής στη Τουρκία έχει κάνει και όσους μετανάστες βρίσκονται στο λιμάνι του Πειραιά να αρνούνται να μεταφερθούν στα κέντρα φιλοξενίας. Παρά το γεγονός ότι την Κυριακή έφθασαν τρία πούλμαν προκειμένου να μεταφέρουν κάποια άτομα στο κέντρο φιλοξενίας στον Ελαιώνα, δεν επιβιβάσθηκε κανένας σε αυτά. Πολλοί από τους μετανάστες και πρόσφυγες φοβούνται ότι τα κέντρα φιλοξενίας είναι μακριά από την πόλη και εκφράζουν ανησυχία ότι θα εγκλωβιστούν σε αυτά. ενώ πολλοί που μεταφέρονται στα κέντρα φιλοξενίας λίγες ημέρες αργότερα επιστρέφουν καθώς φοβούνται ότι θα τους στείλουν στην Τουρκία. Ήδη στους περισσότερους καταυλισμούς προσφύγων, η σχεδιαζόμενη για σήμερα έναρξη της διαδικασίας των επιστροφών έχει διαδοθεί μέσω διαδικτύου προκαλώντας ανησυχία. Συνολικά στο λιμάνι του Πειραιά βρίσκονται αυτή τη στιγμή σύμφωνα με την τελευταία καταμέτρηση του λιμενικού 4.629 άτομα.

Τραγική η κατάσταση και στην Ειδομένη, όπου δεν φτάνει που οι πρόσφυγες και μετανάστες διαμένουν σε άθλιες συνθήκες υγιεινής στον καταυλισμό της Ειδομένης περιμένοντας το άνοιγμα των συνόρων, ακόμη ένα περιστατικό ήρθε να προστεθεί στις απαράδεκτες συνθήκες διαβίωσης τους. 

Την Κυριακή ομάδα προσφύγων, την ώρα του συσσιτίου, διαμαρτυρήθηκε για το φαγητό το οποίο τους δόθηκε καθώς ανέφεραν ότι ήταν αλλοιωμένο. Οι πρόσφυγες πέταξαν το φαγητό που τους μοιράστηκε, καθώς οι μερίδες ήταν σε κακή κατάσταση και γεμάτες μούχλα, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στην υγεία τους. 

Την ίδια ώρα, περίπου 350 αστυνομικοί της Frontex από τη Γερμανία, τη Γαλλία, την Πορτογαλία, στην Εσθονία, τη Λετονία και τη Λιθουανία έφτασαν στη Λέσβο το Σαββατοκύριακο, σε εφαρμογή του σχεδίου επαναπροώθησης μεταναστών από τη Μυτιλήνη στο Δικελί της Τουρκίας. Το πλοίο «Ναζλί Ζαλέ» τύπου καταμαράν της εταιρείας «Ζαλέμ Τουρ» θα μεταφέρει 200 άτομα συνολικά τη φορά (100 μετανάστες και 100 αστυνομικούς) δηλαδή 200 μετανάστες μια και έχει ναυλωθεί για δυο δρομολόγια τη μέρα. Και το πλοίο «Λέσβος» της εταιρείας «Τουργιολ» θα μεταφέρει 100 άτομα συνολικά τη φορά (50 μετανάστες και 50 αστυνομικούς) δηλαδή 50 μετανάστες τη μέρα μια και αυτό έχει ναυλωθεί για ένα δρομολόγιο τη μέρα. Για αύριο δηλαδή έχει προγραμματισθεί η μετακίνηση 250 μεταναστών.

Ανάλογος αριθμός έχει προβλεφθεί να μετακινηθεί την Τρίτη και την Τετάρτη με ανάλογες με τη Δευτέρα ναυλώσεις των ίδιων πλοίων.

Σύμφωνα με το σχεδιασμό, από το χοτ σποτ της Μόριας καθώς και στη διάρκεια του ταξιδιού με το πλοίο ο κάθε μετανάστης θα μετακινείται συνοδευόμενος από έναν αστυνομικό της Frontex.

Οι πρώτες σημερινές επαναπροωθήσεις σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες δεν αφορούν οικογένειες, αλλά μετανάστες από το Πακιστάν, χώρες της Βορείου Αφρικής αλλά και άλλες χώρες όπως το Μπαγκλαντές, τη Σρι Λάνκα ακόμα και από το Κονγκό.

Οι κινήσεις αυτές των προσφύγων πιθανότατα έχουν να κάνουν και με την έκθεση-κόλαφο της Διεθνούς Αμνηστίας, που κατήγγειλε ότι η Τουρκία παραβιάζει κατάφωρα το διεθνές δίκαιο στέλνοντας σύρους πρόσφυγες πίσω στην εμπόλεμη χώρα τους.

Από την πλευρά της βέβαια η Άγκυρα έσπευσε να διαψεύσει την έκθεση. Σε ανακοίνωσή του, το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών υπογράμμισε ότι οι «ισχυρισμοί» της Διεθνούς Αμνηστίας «δεν αντανακλούν με οιοδήποτε τρόπο την πραγματικότητα», προσθέτοντας ότι εξακολουθεί να ακολουθεί πολιτική «ανοιχτής πόρτας» απέναντι στους άμαχους που εγκαταλείπουν τη Συρία.

Η επαναπροώθηση προσφύγων σε περιοχές όπου κινδυνεύουν να πέσουν στα χέρια των διωκτών τους – το αποκαλούμενο «refoulement» – είναι μία από τις πλέον κατάφωρες παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου. Εάν οι καταγγελίες τις Διεθνούς Αμνηστίας επιβεβαιωθούν μπορούν να «τορπιλίσουν» τη συμφωνία μεταξύ Ε.Ε. και Τουρκίας για τη διαχείριση του προσφυγικού, με την οργάνωση να έχει ήδη γνωμοδοτήσει ότι η γείτονας χώρα δεν είναι ασφαλής για να παραλάβει τους πρόσφυγες που θα επαναπροωθούνται.

Το τουρκικό ΥΠΕΞ επισημαίνει ότι η Τουρκία φιλοξενεί στο έδαφός της 2,7 εκατομμύρια σύρους πρόσφυγες, το μεγαλύτερο αριθμό εκτοπισμένων παγκοσμίως, γεγονός που καταδεικνύει πως «σέβεται σχολιαστικά την αρχή του να μην γίνεται refoulement».

«Η Τουρκία, σύμφωνα με τις διεθνείς υποχρεώσεις της, είναι δεσμευμένη στο να συνεχίσει να παρέχει προστασία σε Σύρους που φεύγουν από τη βία και την αστάθεια», προσθέτει η Άγκυρα.

Μάλιστα, σε ένα ξεκάθαρα δηκτικό σχόλιο για τα κράτη της Νότιας και Ανατολικής Ευρώπης που έχουν ακολουθήσει σκληρή πολιτική απέναντι στους πρόσφυγες, το τουρκικό ΥΠΕΞ χαρακτηρίζει «θλιβερό» ότι «κάποιες χώρες που έχουν κλείσει τα σύνορά τους με φράχτες από συρματόπλεγμα» φρόντισαν να «μοιραστούν τόσο έντονα» με την κοινή γνώμη τις καταγγελίες της Διεθνούς Αμνηστίας.

Κι αυτό την ώρα που «η χώρα μας έχει κινητοποιήσει κάθε είδους μέσο για τους Σύρους».

Αυξάνεται ο αριθμός των προσφύγων που καταφτάνουν στα νησιά του Αιγαίου από τα παράλια

Πάντως, λίγο πριν την πρώτη επαναπροώθηση, εκατοντάδες μετανάστες και πρόσφυγες αποβιβάζονται στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου ανεβάζοντας στα ύψη τον αριθμό των όσων βρίσκονται υπό περιορισμό -ή κυκλοφορούν ελεύθεροι, στην περίπτωση της Χίου- στα νησιά του βορείου Αιγαίου.

Από το πρωί της Παρασκευής και μέχρι την Κυριακή στις 9 το πρωί στη Λέσβο αποβιβάσθηκαν 766 πρόσφυγες και μετανάστες. Πάντα στη Λέσβο, άλλοι 122 αποβιβάσθηκαν σήμερα μετά τις 9 το πρωί.

Στη Χίο αποβιβάσθηκαν 385 μετανάστες και πρόσφυγες ενώ το πρωί σήμερα παρά τους ανέμους έφτασαν άλλοι 78. Χαμηλά οι αφίξεις παραμένουν μόνο στη Σάμο όπου το 48ωρο αποβιβάσθηκαν μόλις 31 μετανάστες και πρόσφυγες.

Παρά το ότι έχουν περάσει δυο εβδομάδες από την 20η Μαρτίου, οπότε και άρχισε η πρόσφατη συμφωνία ΕΕ- Τουρκίας που διέπει την μετακίνηση των προσφύγων και μεταναστών μέσα στα όρια της Ελλάδας από τα νησιά, η Αστυνομία δίνει ακόμα εναπομείναντες με το παλιό καθεστώς- που όμως κανείς δεν ξέρει πού βρίσκονται.

Επίσημα, λοιπόν, η Αστυνομία στα νησιά του βορείου Αιγαίου δίνει την ύπαρξη 488 προσφύγων στη Λέσβο, 219 στη Σάμο, καθώς και 24 στη Χίο, όπου μέχρι την Παρασκευή δηλώνονταν ότι δεν έχει μείνει κανένας. 

Συνεχίζονται οι ετοιμασίες στο Δικελί για την υποδοχή των προσφύγων-μεταναστών

Το τηλεοπτικό δίκτυο CNN Turk μετέδωσε την Κυριακή εικόνες από τις πρώτες προετοιμασίες στα τουρκικά παράλια για την υποδοχή προσφύγων και μεταναστών που θα επαναπροωθούνται από τα ελληνικά νησιά στο πλαίσιο της συμφωνίας ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ενωση και την Τουρκία.

Κέντρο υποδοχής με σκηνές οργανώνεται, σύμφωνα με το τουρκικό τηλεοπτικό δίκτυο στο Τσεσμέ, όπου αναμένεται να φθάσουν κάποιοι από τους πρόσφυγες και μετανάστες.

Στο Δικελί, όπου αναμένεται να μεταφερθούν πρόσφυγες και μετανάστες από τη Λέσβο, στήνονται σκηνές στην αποβάθρα του λιμανιού. Ο δήμαρχος της πόλης Μουσταφά Τοσούν, που προέρχεται από το κόμμα CHP της αντιπολίτευσης δήλωσε στο Ρόιτερς ότι περιμένει περισσότερη βοήθεια από την κυβέρνηση, εξηγώντας ότι, μέχρι στιγμής, το Γενικό Διευθυντήριο Διαχείρισης Μετανάστευσης, υπεύθυνο για τη διαδικασία, δεν έχει στείλει στην πόλη παρά δύο υπαλλήλους.

«Θα καταγράψουν την ταυτότητα κάθε πρόσφυγα σε μία τουρκική βάση δεδομένων στο λιμάνι και θα φύγουν», είπε.

Λίγες εκατοντάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν για να διαμαρτυρηθούν για την εγκατάσταση του καταυλισμού στο Δικελί, ενώ ορισμένοι κάτοικοι δηλώνουν ότι οι πρόσφυγες πρέπει να εγκατασταθούν σε καταυλισμούς κοντά στα σύνορα με τη Συρία. Κάποιοι κρατούσαν τουρκικές σημαίες και λίγοι φώναζαν: «Δεν θέλουμε να δούμε πνιγμένα μωρά στις παραλίες μας».