Σε «σεξ επιβίωσης» υποχρεώνονται γυναίκες σε προσφυγικούς καταυλισμούς

Φαινόμενα σεξουαλικής παρενόχλησης γυναικών σε προσφυγικούς καταυλισμούς στην Ελλάδα καταγράφει η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες. Οπως περιγράφεται σε ρεπορτάζ της Deutsche Welle, ιδιαίτερα ανησυχητική ήταν η κατάσταση σε άτυπους καταυλισμούς. Μάλιστα, όπως αναφέρεται στο ρεπορτάζ πολλές γυναίκες- πρόσφυγες υποχρεώνονται στο λεγόμενο «survival sex»- να ανέχονται δηλαδή τη σεξουαλική βία σε βάρος τους για λόγους επιβίωσης.
Οι μαρτυρίες που περιλαμβάνονται στο ρεπορτάζ είναι χαρακτηριστικές. Για παράδειγμα, στον καταυλισμό που είχε στηθεί έξω από το ξενοδοχείο «Χαρά» στους Ευζώνους είχε εγκατασταθεί και η Ζάρα από το Αφγανιστάν, μαζί με την αδερφή και τα δυο ανίψια της. Προηγουμένως διέμεναν στην Ειδομένη από όπου είχαν επιχειρήσει συνολικά 8 φορές να περάσουν τα σύνορα προς τα Σκόπια με τη βοήθεια διακινητών, ωστόσο ανεπιτυχώς.

«Ο καταυλισμός δεν είναι καλός για γυναίκες. Είμαστε μόνες, δεν έχουμε άνδρες μαζί μας, σύζυγο, αδερφό και δεν έχουμε χρήματα. Μας παρενοχλούν», λέει η Ζάρα. Ακριβώς επειδή δεν διαθέτουν χρήματα, οι διακινητές ζητούν «άλλους τρόπους πληρωμής», όπως λέει: «Χρειαζόμαστε λεφτά για να περάσουμε τα σύνορα. Και δεν τα έχουμε. Και γι΄ αυτό…».

Η Κατερίνα Κιτίδη, μέλος του τομέα Ενημέρωσης της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες στην Ελλάδα, δηλώνει στη Deutsche Welle:

«Συχνά καταφθάνουν αναφορές από όλη την Ελλάδα για απροστάτευτες και εκτεθειμένες σε σεξουαλική παρενόχληση γυναίκες. Αυτές οι αναφορές αφορούν και την ενδοοικογενειακή βία κατά γυναικών όπως επίσης το survival sex και τη παρενόχληση». Το survival sex περιγράφει την ανοχή της σεξουαλικής βίας για λόγους επιβίωσης.

Σύμφωνα με την Κατερίνα Κιτίδη, πολλά εξαρτώνται από την κατάσταση που επικρατεί στους προσφυγικούς καταυλισμούς:

«Όταν δεν υπάρχουν οι κατάλληλες υποδομές, αυξάνεται ο κίνδυνος σεξουαλικής βίας. Τουαλέτες και ντουζιέρες πρέπει να έχουν καλό φωτισμό, απαιτούνται ξεχωριστοί χώροι για γυναίκες και παιδιά, ασφαλή μέρη με κοινωνικούς λειτουργούς όπου να μπορούν να μιλήσουν για τα προβλήματά τους και να έχουν ψυχολογική στήριξη».

Η Ύπατη Αρμοστεία, μάλιστα, εκφράζει την ανησυχία ότι πολλές γυναίκες δεν προχωρούν καν σε καταγγελία, φοβούμενες ενδεχόμενη απέλασή τους. Οπως σημειώνει η Κατερίνα Κιτίδη: «Πολλοί πρόσφυγες έχουν άδεια παραμονής 30 ημερών. Όταν αυτή εκπνεύσει, ενδεχομένως να επηρεάσει την απόφασή τους να καταγγείλουν ή όχι τέτοια περιστατικά».