Ελληνικό Baccalaureate: Πανελλαδικές τέλος, μετά το κάζο

Μετά το κάζο με τα αποτελέσματα των φετινών Πανελλαδικών για την εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, σύμφωνα με τα οποία απέκτησαν την ιδιότητα του σπουδαστή απόφοιτοι Λυκείου με μέσο όρο βαθμολογίας 1,5 με άριστα το 20, η κυβέρνηση επιταχύνει την εφαρμογή του σχεδίου που από καιρό εκπονούσε για ελεύθερη πρόσβαση στα ΑΕΙ και τα ΤΕΙ.
Σε μια περίοδο που διατυπώνονται πολλά ερωτήματα για τις κυβερνητικές προθέσεις σε σχέση με την αριστεία, αλλά και εν γένει με τις εξετάσεις και καθετί που κινείται έξω από τη νοοτροπία της ισοπεδωτικής ομοιομορφίας, η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας δεν θα μπορούσε να βρει καλύτερη δικαιολογία για να καταργήσει τις Πανελλαδικές Εξετάσεις, όπως προέβλεπε το προεκλογικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ.

Το πρόσχημα, ίσως, το οποίο αναζητούσαν για να τηρήσουν τη συγκεκριμένη υπόσχεση, έστω κι αν είναι αυτή μόνο μία ανάμεσα στις πολλές άλλες που είχαν δώσει και παραμένουν ανεκπλήρωτες, το πήραν από τη μεγάλη στρέβλωση που έφερε η κατάργηση τα προηγούμενα χρόνια της βάσης του 10 και είχε ως συνέπεια να παίρνουν το εισιτήριο για να γίνουν δάσκαλοι μαθητές που, υπό άλλες συνθήκες, θα χρειαζόταν να καθίσουν εκ νέου στα ίδια θρανία, αφού θα θεωρούνταν μετεξεταστέοι συγκεντρώνοντας βαθμούς κάτω από τη βάση.

Στους σχεδιασμούς της ηγεσίας του υπουργείου Παιδείας είναι να αποτελέσουν το συντομότερο δυνατό παρελθόν οι Πανελλαδικές και τη θέση τους να πάρει το ελληνικό Baccalaureate ένα νέο σύστημα, σύμφωνα με το οποίο η εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση θα γίνεται με βάση τους βαθμούς που θα συγκεντρώνουν οι μαθητές στο Λύκειο, το οποίο θα είναι διετές.
Η εισαγωγή στα ΑΕΙ και ΤΕΙ, με βάση το νέο σχέδιο του υπουργείου Παιδείας θα γίνεται μέσω ενός συγκεκριμένου συντελεστή κατάταξης των υποψηφίων που θα προκύπτει από τον γενικό βαθμό πρόσβασης ή άλλα κριτήρια απόδοσης, ενώ θα προσμετράται η βαθμολογία των δύο τελευταίων τάξεων του Λυκείου, καθώς το σχέδιο προβλέπει επιμήκυνση του Γυμνασίου στα τέσσερα χρόνια.

Το  σύστημα, όπως αναφέρεται, θα είναι ένα είδος National Baccalaureate (Εθνικό Απολυτήριο) στα πρότυπα του International  Baccalaureate (Διεθνές Απολυτήριο).
Με τον τρόπο αυτό, όπως εισηγείται η Επιτροπή που έχει ορίσει ο υπουργός Παιδείας Νίκος Φίλης, ακολουθώντας την πεπατημένη που θέλει κάθε πολιτικός που αναλαμβάνει την πολύπαθη Παιδεία να σχεδιάζει το δικό του σύστημα, θα εξαλειφθούν τα φετινά φαινόμενα της πλήρους απαξίωσης ορισμένων από τις περιζήτητες κατά το παρελθόν Παιδαγωγικές Σχολές.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ το 2009 η βάση εισαγωγής στο Τμήμα Παιδαγωγικής Εκπαίδευσης της Αθήνας ήταν 18.856 μόρια, επίπεδο, δηλαδή, εφάμιλλο με τις φετινές υψηλότατες βάσεις για την εισαγωγή στις Ιατρικές Σχολές της επαρχίας, το εν λόγω τμήμα θα δεχθεί φέτος φοιτητές με 14.760 μόρια, ενώ στο  αντίστοιχο τμήμα της Θεσσαλονίκης η βάση διαμορφώνεται στα 13.595 μόρια.

Ακόμη πιο αποκαρδιωτικά, όμως, υπήρξαν τα αποτελέσματα σε άλλα τμήματα της περιφέρειας, στα οποία θα φοιτήσουν δάσκαλοι και νηπιαγωγοί. Στο Παιδαγωγικό Ρόδου η εισαγωγή θα γίνει με βαθμούς κάτω από τη βάση, και συγκεκριμένα 9,8, όπως και στο Νηπιαγωγών Φλώρινας με 8,7, αλλά και στο τμήμα Προσχολικής Αγωγής Ιωαννίνων με 8,4.
Το αρνητικό ρεκόρ απέσπασε το ΤΕΙ Κοζάνης που θα δεχθεί φοιτητή στο Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών και Βιομηχανικού Σχεδιασμού με  βαθμολογία 1,5, αλλά δεν πάνε πίσω η Ιταλική Φιλολογία, στην οποία η βάση εισαγωγής διαμορφώθηκε στο 5,2, και το Τμήμα Γεωγραφίας του Pανεπιστημίου Αιγαίου με βάση στα 5.941 μόρια.

Συνολικά φτάνουν στα 130 τα τμήματα των πανεπιστημίων ή των ΤΕΙ στα οποία θα γίνουν δεκτοί φοιτητές και σπουδαστές με βαθμολογία κάτω από τη βάση, με περισσότερα από είκοσι να είναι σε ΤΕΙ. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι εισάγονται φοιτητές στη Λογιστική και Χρηματοοικονομική στο Ηράκλειο Κρήτης με 9.829 μόρια. Επίσης στο Τμήμα Προσχολικής Αγωγής Βόλου με  9.994 μόρια και στα αντίστοιχα της Θεσσαλονίκης με 9.358, του Ρεθύμνου με 9.179 μόρια, της Φλώρινας με 8.782 μόρια, ενώ στο Τμήμα Μηχανικών Μουσικής Τεχνολογίας και Ακουστικής στο Ρέθυμνο η βάση διαμορφώθηκε στα 3.021 μόρια.
Οπως λέει στο «ΘΕΜΑ» ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Παιδείας Γιάννης Παντής, τους επόμενους μήνες θα διαμορφωθεί συγκεκριμένη πρόταση που θα κινείται στο πλαίσιο της εντολής που έχει δοθεί από τον υπουργό. Ο ίδιος εξηγεί ότι «τα παιδιά θα μπαίνουν στα πανεπιστήμια μέσω του σχολικού συστήματος και δεν θα χρειάζεται παράλληλο σύστημα».
Πεποίθησή του είναι ότι, κατ’ αυτό τον τρόπο, «θα αναβαθμιστεί ο ρόλος του Λυκείου, καθώς με το απολυτήριο θα μπορεί κάποιος να πηγαίνει στις σχολές εκείνες που θα έχει τη δυνατότητα να μπει με βάση τη βαθμολογία που συγκέντρωσε». Τονίζει επίσης ότι οι μαθητές θα ενημερωθούν νωρίτερα, προκειμένου να μην υπάρξει αναστάτωση.


Οι θιασώτες του νέου συστήματος που σχεδιάζει το υπουργείο Παιδείας υποστηρίζουν ότι με αυτό «ανατρέπεται το κυριότερο ελάττωμα που εμφανίζει το ελληνικό εξεταστικό σύστημα: θα επιτρέψει, δηλαδή, την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη σύμπτωση ανάμεσα στο τι θέλει να σπουδάσει κανείς και τι τελικά σπουδάζει».

Σύμφωνα με όσα αναφέρουν μέλη της Εθνικής Επιτροπής Διαλόγου που το επεξεργάζεται, το προτεινόμενο σύστημα «περιορίζει σημαντικά τη βαθμοθηρία, όπως και τον χρόνο και την ένταση της προετοιμασίας που απαιτείται για τα μαθήματα». Επιπλέον οδηγεί στην ομαλότερη κατανομή των σπουδαστών στα τμήματα των ΤΕΙ και των πανεπιστημίων, ενώ σημαντική εκτιμάται ότι θα είναι η επίδραση που θα έχει στον περιορισμό της οικονομικής αιμορραγίας που συνεπάγεται για τις ελληνικές οικογένειες το υφιστάμενο σύστημα των Πανελλαδικών Εξετάσεων.

Υπολογίζεται ότι το κόστος των φροντιστηρίων για την προετοιμασία των μαθητών που συμμετέχουν στις εξετάσεις ανέρχεται, ακόμη και εν μέσω κρίσης, σε ένα δισ. ευρώ ετησίως (ήταν 1.058 εκατ. το 2010, 1.056 εκατ. το 2011, 1.036 εκατ.  το 2012 και 994 εκατ. το 2013), με τη συνολική επιβάρυνση για κάθε οικογένεια με παιδί που ετοιμάζεται για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση να φτάνει, όπως επισημαίνεται στο σχέδιο της Επιτροπής Διαλόγου, κατ’ ελάχιστο στο ποσό των 3.500 ευρώ.

Σε ό,τι αφορά, πάντως, το μείζον ζήτημα της αντικειμενικότητας της βαθμολόγησης των μαθητών και υποψηφίων φοιτητών και σπουδαστών, που κατά πολλούς αποτελεί την αχίλλειο πτέρνα του νέου συστήματος, αφού εκλείπει η αναγνωρισμένη από όλους αντικειμενικότητα των Πανελλαδικών και υπεισέρχεται ο υποκειμενικός παράγων της γνωριμίας μαθητή - καθηγητή, η θέση της Επιτροπής Διαλόγου δεν είναι καθόλου πειστική. «Αυτό θα εξασφαλίζεται μέσω του αναμορφωμένου Λυκείου», αναφέρεται και προστίθεται: «Η πιστοποίηση του γενικού βαθμού πρόσβασης του αναμορφωμένου Λυκείου σε συνδυασμό με την έως τότε τετραετή εφαρμογή του συντελεστή βαρύτητας πιθανόν να περιορίσει την ανάγκη εισαγωγικών μόνο στα τμήματα υψηλής ζήτησης».

Μπαίνουν για να... βγούν

Οι αριστούχοι των ιατρικών σχολών εξασφαλίζουν με το πτυχίο τους, που είναι ισότιμο
των πανεπιστημίων ξένων χωρών, εύκολα επαγγελματική αποκατάσταση στο εξωτερικό

Κάποτε υπήρχε το όνειρο των γονιών να δουν το παιδί τους φοιτητή της Ιατρικής. Σήμερα, αν και το όνειρο παραμένει ζωντανό, ο εφιάλτης της κρίσης, των χαμηλών αμοιβών, της υψηλής φορολόγησης και της επαγγελματικής αβεβαιότητας ωθεί ολοένα περισσότερα παιδιά να μην επιλέγουν τις ιατρικές σχολές της χώρας για να μείνουν αλλά για να φύγουν.

Οι πρώτοι των πρώτων αντιμετωπίζουν την είσοδό τους στην ελίτ των φοιτητών όχι με την προσδοκία της επαγγελματικής ενασχόλησης στην Ελλάδα, αλλά ως ένα εφαλτήριο, ένα διαβατήριο, μία visa που θα τους εξασφαλίσει μία σίγουρη επαγγελματική σταδιοδρομία και μία καλή επαγγελματική αποκατάσταση σε κάποια χώρα του εξωτερικού. Κι αυτό είναι τουλάχιστον λυπηρό.

Πρωταθλητές είναι οι νέοι γιατροί στη μετανάστευση, αποδεικνύοντας ότι οι καλύτεροι φεύγουν. Παρά το γεγονός ότι ακόμα η Ιατρική κρατά τα σκήπτρα ως πρώτη προτίμηση στα μηχανογραφικά δελτία, οι νέοι γιατροί που αντιμετωπίζουν το φάσμα της ανεργίας αποφασίζουν να εγκαταλείψουν τη χώρα αναζητώντας ευκαιρίες για καριέρα και αξιοπρεπή διαβίωση. Η γλώσσα της αριθμητικής καταδεικνύει ότι ο ρυθμός μετανάστευσης των νέων γιατρών σχεδόν δεκαπλασιάστηκε, με τους νέους επιστήμονες να αναζητούν εργασία σε νοσοκομεία της Γερμανίας, της Σουηδίας, της Αγγλίας, της Ελβετίας και ουκ ολίγους να φεύγουν για Αμερική.
Οπως αναφέρει στο «ΘΕΜΑ» ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών, καθηγητής Ιατρικής Θάνος Δημόπουλος, το 30% των πτυχιούχων Ιατρικής την τελευταία πενταετία πηγαίνει για εξειδίκευση στο εξωτερικό. Στη Γερμανία και στις σκανδιναβικές χώρες οι Ελληνες γιατροί έχουν πολύ καλή προσβασιμότητα, όπως επίσης και σε Αγγλία και Ελβετία. Στο Πανεπιστήμιο Αθηνών πάντως φτάνουν γράμματα και e-mails που ζητούν να ενημερωθούν για Ελληνες νέους γιατρούς που επιθυμούν να πάνε στο εξωτερικό, καθώς η ποιότητα των παρεχόμενων σπουδών και το επίπεδο των ιατρικών σχολών της χώρας θεωρείται πολύ υψηλό. Πολύ μεγάλο ρόλο παίζει επίσης ο υψηλός βαθμός δυσκολίας για να περάσεις στις ιατρικές σχολές της Ελλάδας μέσω Πανελλαδικών Εξετάσεων.



Την ίδια ώρα, όσοι κατάφεραν να ανοίξουν τις πύλες των ιατρικών σχολών, πριν ακόμα εγγραφούν στα τμήματά τους σκέφτονται να φύγουν στο εξωτερικό για να καταφέρουν να βρουν δουλειά. Οι ιατρικές σχολές πάντως και φέτος κρατούν τα σκήπτρα της βαθμολογίας και σε αυτές εισάγονται κάθε χρόνο οι άριστοι των αρίστων. Ο Κυριάκος Μπίρμπας από την Πάτρα είναι ο πρώτος των πρώτων στις φετινές Πανελλήνιες , αγγίζοντας σχεδόν το 20! Με 19.773 μόρια, τα περισσότερα από το σύνολο των υποψηφίων, έκανε το όνειρό του πραγματικότητα και εισήχθη στην πρώτη επιλογή του, την Ιατρική Πατρών. Είναι απόφοιτος του Αρσακείου Πατρών και μιλώντας στο «ΘΕΜΑ» επισημαίνει ότι επιθυμία του είναι να ασχοληθεί με την ερευνητική ιατρική προκειμένου να μελετήσει τις δυνατότητες του νου. Προσθέτει μάλιστα ότι όταν ολοκληρώσει τις σπουδές του στην Ιατρική Πατρών θα πάει στο εξωτερικό για να συνεχίσει, καθώς εδώ δεν υπάρχουν οι δυνατότητες αλλά ούτε και τα κατάλληλα ερευνητικά κέντρα. Ο πρώτος των πρώτων στις Πανελλαδικές επισημαίνει ότι αν υπάρχει υπερκορεσμός στην Κλινική Ιατρική, στα ερευνητικά κέντρα η κατάσταση είναι ακόμη πιο δύσκολή, οπότε ανάλογα με τις ευκαιρίες θα σκεφτεί τη λύση του εξωτερικού.

Η Ελένη Μάνθου συγκέντρωσε 19.714 μόρια και μπήκε πρώτη στην Ιατρική Σχολή Θεσσαλονίκης. Οπως λέει στο «ΘΕΜΑ» η 18χρονη, απόφοιτος του Ανατόλια, από πολύ μικρή είχε αποφασίσει να γίνει γιατρός καθώς είναι κόρη γιατρών, οπότε γνώριζε και τα θετικά και τα αρνητικά. Σε ό,τι αφορά το μέλλον, η νεαρή φοιτήτρια πλέον λέει χαρακτηριστικά: «Αν και θέλω να μείνω εδώ, μπορεί να αναγκαστώ να πάω στο εξωτερικό για να εργαστώ» .
Η Ελπη Ρετζεπέρη, η οποία μπήκε στην Ιατρική Θεσσαλονίκης 61η με 19.156 μόρια, ονειρεύεται να γίνει πλαστικός χειρουργός για εγκαύματα. Η νεαρή κοπέλα από μικρή ονειρευόταν να φορέσει την λευκή μπλούζα και όπως λέει και η ίδια στο «ΘΕΜΑ», «απαιτείται κόπος για να τα καταφέρεις». Παρά το γεγονός ότι πραγματοποίησε το όνειρό της για σπουδές στην Ιατρική, βλέπει την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί λόγω κρίσης και αναφέρει ότι σκέφτεται να συνεχίσει τις σπουδές της στο εξωτερικό και αν της παρουσιαστεί η ευκαιρία, θα παραμείνει εκεί και για εργασία.

Σύμφωνα με στοιχεία, η Ελλάδα κατατάσσεται στη δεύτερη θέση των μεταναστών-γιατρών, καθώς τα τελευταία χρόνια συνολικά 16.000 νέοι γιατροί εγκατέλειψαν τη χώρα αναζητώντας εργασία στο εξωτερικό. Από αυτούς, οι περίπου 8.500 εργάζονται σήμερα στη Γερμανία, ενώ άλλοι 3.500 στην υπόλοιπη Ευρώπη. Μεταξύ των χωρών - προορισμών για εργασία είναι οι Βρετανία, Σουηδία, Ελβετία κ.ά. Επίσης, περίπου 4.000 απασχολούνται εκτός Γηραιάς Ηπείρου. Αποτέλεσμα είναι ότι ενώ το 2007 ο αριθμός των γιατρών υπολογιζόταν σε 73.000, σήμερα αγγίζει μόλις τα 61.000 άτομα.