Φόβοι για πολλά «Ωραιόκαστρα» από το σχέδιο για την εκπαίδευση των προσφύγων

Η απουσία έγκαιρης και αξιόπιστης ενημέρωσης προς τους γονείς και τους δασκάλους των σχολείων στα οποία θα δημιουργηθούν τάξεις υποδοχής για τα παιδιά των προσφύγων, προκαλεί από χθες τις πρώτες αντιδράσεις, με την κυβέρνηση να προσπαθεί τώρα να τις χαλιναγωγήσει και να τις διασπάσει, για να μην επεκταθούν σε ολόκληρη τη χώρα.

Τα πρώτα σχολεία που δήλωσαν χθες ότι δεν πρόκειται να δεχθούν προσφυγόπουλα στα σχολεία, ήταν δύο δημοτικά σχολεία του Ωραιοκάστρου, με τους γονείς αλλά και τον δήμαρχο της περιοχής, να επικαλούνται υγειονομικά προβλήματα και όχι ρατσιστική συμπεριφορά. Από την άλλη πλευρά, ο υπουργός Παιδείας χαρακτήρισε τις δηλώσεις τους ακατανόητες και αντίθετες με τις αρχές αλληλεγγύης των Ελλήνων. Σε σημερινή του συνέντευξη μάλιστα ο κ. Φίλης δήλωσε ότι δεν έχει δικαίωμα μια τοπική κοινωνία να λέει «όχι στους ξένους».

Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα για τα παιδιά των προσφύγων, πρόκειται να ξεκινήσει στα τέλη του μήνα, χωρίς όμως ακόμη να είναι όλα έτοιμα, με κορυφαία προβλήματα, τα ζητήματα μεταφοράς των παιδιών από τα κέντρα φιλοξενίας στα γειτονικά σχολεία, αλλά και την ανησυχία των γονέων για τη θωράκιση των μαθητών από μεταδοτικά νοσήματα, καθώς όπως καταγγέλλουν, έχουν διακοπεί τα προγράμματα εμβολιασμών.

«Στα σχολεία του Δήμου Ωραιοκάστρου το 50% των μαθητών δεν έχει κάνει το εμβόλιο της φυματίωσης» ανέφερε στο protothema.gr ο πρόεδρος του συλλόγου γονέων του 5ου δημοτικού σχολείου Ωραιοκάστρου Γ. Κυρίτσης. «Φτάσαμε σήμερα να μιλάμε για τα παιδιά των προσφύγων και από ό,τι ειπώθηκε και στο συμβούλιο οι χώροι διαμονής τους είναι σε πολύ άσχημη κατάσταση και μάλιστα έχουν δημιουργηθεί και πάρα πολλά κρούσματα φυματίωσης». «Δεν μπορώ να δεχθώ σαν πολίτης, σαν γονέας την απόφαση του υπουργού Παιδείας, ο οποίος είπε να δεχτούμε αυτά τα παιδιά χωρίς όρους και προϋποθέσεις και ταυτόχρονα όταν εγώ πήγα το δικό μου το παιδί στο σχολείο να μου ζητάει ο διευθυντής να του παραδώσω το βιβλιάριο των εμβολίων. Στο πλαίσιο της ισότιμης μεταχείρισης των πολιτών και αν πραγματικά θέλουμε να λέμε ότι βρισκόμαστε σε ένα κράτος δημοκρατικό ότι ισχύει για το δικό μου το παιδί το ίδιο πρέπει να ισχύει και για τα παιδιά των προσφύγων».

Πρέπει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με το εκπαιδευτικό πρόγραμμα του υπουργείου Παιδείας, τα προσφυγόπουλα που θα φιλοξενηθούν στα σχολεία κάθε περιφέρειας δεν θα είναι πολλά, καθώς θα υπάρξει διασπορά τους σε όλα τα γειτονικά σχολεία που βρίσκονται κοντά σε κέντρα φιλοξενίας. Όμως οι κάτοικοι του Ωραιοκάστρου υποστηρίζουν ότι μόνο στην περιοχή τους φιλοξενούνται 420 παιδιά, ενώ στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, οι αριθμοί μπορεί να είναι πολύ μεγαλύτεροι.

Παρ' όλα αυτά ο υπουργός Παιδείας, Νίκος Φίλης, διαβεβαιώνει ότι δεν θα υπάρξει κανένα απολύτως πρόβλημα από την εφαρμογή του προγράμματος, καθώς έχουν ήδη ληφθεί όλες οι απαραίτητες πρόνοιες. «Είναι ακατανόητη αυτή η συμπεριφορά. Είναι σε αντίθεση με τη συμπεριφορά αγάπης, αλληλεγγύης, κατανόησης από τη συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων -γονέων, μαθητών, εκπαιδευτικών- στη χώρα μας» τόνισε χθες ο υπουργός. «Τέτοια φαινόμενα πράγματι δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτά».

«Εμείς έχουμε πάρει όλα τα μέτρα. Τα παιδάκια, τα προσφυγόπουλα θα πάνε το απόγευμα σε τάξεις υποδοχής, θα είναι εμβολιασμένα, θα έχουν τους δασκάλους τους. Θέλουμε να παίξουν με τα παιδιά, τα Ελληνοπούλα σιγά σιγά και αργότερα θα ενταχθούν στις σχολικές αίθουσες. Δεν καταλαβαίνω για ποιο λόγο αρνούνται οι γονείς τα παιδιά αυτά στον χώρο -όχι στις τάξεις μαζί με τα παιδιά τους- του σχολείου» ανέφερε χαρακτηριστικά ο υπουργός. «Όλοι μαζί θα πρέπει να εξηγήσουμε ώστε να μην γίνει αντικείμενο μιας κομματικής αντιπαράθεσης το θέμα αυτό. Όλοι οι φορείς -και η Εκκλησία και οι δήμοι- θα πρέπει να αντιμετωπίσουν τα θέματα αυτά με τρόπο δημοκρατικό, με τρόπο ανοχής» πρόσθεσε ο κ. Φίλης και έφερε ως παράδειγμα το 132ο Δημοτικό Σχολείο Γκράβας, όπου οι μαθητές προέρχονται από 17 πατρίδες.

Τι προβλέπει το σχέδιο της κυβέρνησης 

Όπως αποκάλυψε την Κυριακή το «ΘΕΜΑ», το κυβερνητικό σχέδιο προβλέπει τη φοίτηση σε ελληνικά σχολεία, όλων των παιδιών των προσφύγων ηλικίας από 4 έως 18 ετών που βρίσκονται στην Ελλάδα και ο γονείς τους επιθυμούν να λάβουν γενική ή επαγγελματική εκπαίδευση.

Όμως το εγχείρημα δεν είναι τόσο απλό όσο ακούγεται, καθώς θα πρέπει να προετοιμαστεί ολόκληρο σχέδιο καθημερινής μεταφοράς των παιδιών των προσφύγων από τα κέντρα φιλοξενίας σε γειτονικά δημόσια σχολεία, να δημιουργηθούν ειδικές τάξεις υποδοχής για την εκμάθηση της ελληνικής και της αγγλικής γλώσσας και να προηγηθεί αναλυτική ενημέρωση τόσο των γονέων των προσφύγων, όσο και των Ελλήνων γονέων στα συγκεκριμένα σχολεία, ώστε να μην υπάρξει αναταραχή ή αντιδράσεις όπως αυτές των γονέων του Ωραιοκάστρου και πολύ περισσότερο σε περιοχές περισσότερο φορτισμένες, όπως αυτές του Ανατολικού Αιγαίου.

Το πρόγραμμα που έχει εκπονήσει το υπουργείο Παιδείας, έχει σχεδιαστεί  κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να μην διαταραχθεί το διδακτικό πρόγραμμα στα σχολεία, αλλά και ούτε να απομονωθούν τα προσφυγόπουλα από τους υπόλοιπους μαθητές, προκαλώντας φαινόμενα «γκετοποίησής» τους. 

Το πρόγραμμα αυτό προβλέπει:

-Για τις ηλικίες 4 έως 7 ετών, ίδρυση παραρτήματα νηπιαγωγείων εντός των κέντρων φιλοξενίας.

-Για παιδιά ηλικίας 7 έως 15 ετών δημιουργία ειδικών τάξεων υποδοχής σε σχολεία που γειτνιάζουν με κέντρα φιλοξενίας προκειμένου να μάθουν τα προσφυγόπουλα να μιλούν τα ελληνικά, αλλά και αγγλικά. Επίσης θα κάνουν εντατικά μαθήματα μαθηματικών και ηλεκτρονικών υπολογιστών. Οι τάξεις υποδοχής θα λειτουργούν σε απογευματινά ωράρια από τις δύο το μεσημέρι ως τις έξι το απόγευμα, με την προοπτική οτι τα παιδιά που θα μαθαίνουν τα ελληνικά να εντάσσονται αργότερα κανονικά στις πρωινές τάξεις. Παράλληλα θα υπάρχει πρόβλεψη να συμμετέχουν κανονικά στα μαθήματα που δεν απαιτούν γνώση της ελληνικής γλώσσας (γυμναστική, μουσική, ζωγραφική) για να αφομοιωθούν γρήγορα στην κοινωνία του σχολείου.

-Για τα ασυνόδευτα παιδιά ηλικίας 14-18 ετών, το ΚΑΝΕΠ της ΓΣΕΕ μαζί με την Διεύθυνση Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και άλλους φορείς θα εκπονήσουν το σχέδιο ένταξής τους, εφ’ όσον αυτά το θέλουν, στην τεχνική εκπαίδευση.

Το πιο δύσκολο εγχείρημα αφορά τα παιδιά από επτά έως δεκαπέντε ετών, με το υπουργείο να δίνει προτεραιότητα στα παιδιά των πρώτων τάξεων του δημοτικού με στόχο να αρχίσουν το σχολείο στα τέλη Σεπτεμβρίου.

Ενώ όμως έχουν ήδη διασφαλιστεί οι πρώτες πιστώσεις για τη μεταφορά των μαθητών από τα κέντρα φιλοξενίας στα σχολεία, (2,8 εκατομμύρια ευρώ από τον Διεθνή Οργανισμός Μετανάστευσης (ΔΟΜ) ως το τέλος του χρόνου) υπάρχουν ακόμη πολλά προβλήματα για να επιλυθούν.

1.Το συνολικό κόστος για τη μετακίνηση των παιδιών από τους καταυλισμούς στις τάξεις υποδοχής των κοντινών σχολείων, για τους συνοδούς και για την καθαριότητα των σχολείων αγγίζει σχεδόν τα εννέα εκατομμύρια ευρώ και το υπουργείο δεν τα διαθέτει.

2.Δεν έχει προχωρήσει - είκοσι μέρες πριν την προγραμματισμένη έναρξη του προγράμματος- η διαδικασία ενημέρωσης των γονέων των προσφύγων στους καταυλισμούς, αλλά και η διαδικασία ενημέρωσης των συλλόγων γονέων στα σχολεία, για να μειωθούν όσο το δυνατόν περισσότερο οι αντιδράσεις.

3.Είναι ακόμη άγνωστος ο αριθμός των προσφυγόπουλων που θα θελήσουν να ενταχθούν στα εκπαιδευτικά προγράμματα. Υπολογίζεται ότι τα παιδιά των προσφύγων που φιλοξενούνται στην Ελλάδα είναι περίπου 22.000 εκ των οποίων θεωρείται βέβαιο ότι πολλά  θεωρούν την Ελλάδα προσωρινό τόπο διαμονής τους και δεν τους ενδιαφέρει η ελληνική γλώσσα και το ελληνικό σχολείο. Επίσης ο φόβος των γονέων τους για την ασφάλειά τους, θεωρείται ότι θα αποτρέψει πολλούς από την συμμετοχή, με αποτέλεσμα ο συνολικός αριθμός να μειωθεί κατά πολύ.

4.Το πρόβλημα της μεταφοράς μαθητών από τα κέντρα φιλοξενίας σε γειτονικά σχολεία, δεν έχει ακόμη επιλυθεί καθώς και οι περισσότεροι δήμοι δείχνουν απροθυμία να συνεργαστούν, ενώ οι υπηρεσίες του υπουργείου Παιδείας και οι διευθύνσεις εκπαίδευσης ανά την χώρα είναι πολύ αργές στις κινήσεις τους.

Λόγω αυτών των προβλημάτων, το υπουργείο ήδη αποφάσισε να υπαναχωρήσει από τον αρχικό του σχεδιασμό που προέβλεπε πλήρη εφαρμογή του προγράμματος σε ολόκληρη τη χώρα από τα τέλη του μήνα.

Έπειτα από συσκέψεις που πραγματοποιήθηκαν την περασμένη εβδομάδα, αποφασίστηκε να εξαιρεθούν ορισμένα κέντρα φιλοξενίας από τα εκπαιδευτικά προγράμματα, για να υπάρξει περισσότερος χρόνος άρτιας προετοιμασίας.

Έτσι από τα εκπαιδευτικά προγράμματα θα εξαιρεθεί αρχικώς το κέντρο φιλοξενίας του Σχιστού που φιλοξενεί 950 πρόσφυγες, επειδή είναι αρκετά απομονωμένο και δεν υπάρχουν κοντά του δημόσια σχολεία, απαιτώντας υψηλά έξοδα μεταφοράς.

Είναι εξαιρεθούν επίσης τα κέντρα φιλοξενίας της Λέσβου και της Χίου, επειδή οι φιλοξενούμενοι πρόσφυγες έχουν υπερβεί κατά πολύ τις σχεδιαζόμενες δομές (5.540 και 3.500 αντίστοιχα) με αποτέλεσμα να επικρατεί ηλεκτρισμένο κλίμα και να ξεσπούν κάθε λίγο επεισόδια.

Προβληματισμός επικρατεί για το κατά πόσο μπορούν να λειτουργήσουν τα εκπαιδευτικά προγράμματα και στο κέντρο φιλοξενίας του Ελαιώνα με 3.440 πρόσφυγες, αλλά και στις μη οργανωμένες δομές του Ελληνικού με 2.500 πρόσφυγες.