Υπέρβαση κατά 283 εκατ. ευρώ στη νοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη για το 2016

Υπέρβαση κατά 283 εκατ. ευρώ εκτιμάται ότι θα σημειωθεί στη νοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη για το 2016. 

Συγκεκριμένα, το προϋπολογισθέν από το υπουργείο Υγείας και τον ΕΟΠΥΥ ποσό αποζημίωσης για τα νοσοκομειακά φάρμακα ήταν 570 εκατ. ευρώ, ωστόσο πλέον θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι η δαπάνη θα κλείσει στο τέλος του έτους στα  853 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με στελέχη της φαρμακευτικής αγοράς, η λανθασμένη εκτίμηση του κλειστού προϋπολογισμού για το νοσοκομειακό φάρμακο αποτελεί τεράστια απειλή τόσο για την πρόσβαση των ασθενών σε καινοτόμες θεραπείες όσο και για τη βιωσιμότητα των παρόχων υγείας.

«Ένα σύστημα υγείας, το οποίο δεν εγγυάται τη βιωσιμότητα των παρόχων του, θέτει σε κίνδυνο την πρόσβαση των ασθενών σε καινοτόμες θεραπείες, οι οποίες βελτιώνουν τον τρόπο αντιμετώπισης των νόσων» ανέφερε η Διευθύνουσα Σύμβουλος της Roche Hellas  Anne Nijs, με αφορμή την εκτίναξη της νοσοκομειακής δαπάνης για τα φάρμακα.
Υπογράμμισε επίσης πως  ο νοσοκομειακός προϋπολογισμός  οφείλει να περιλαμβάνει αμιγώς νοσοκομειακά φάρμακα και φάρμακα για νοσηλευόμενους και ανέφερε ενδεικτικά την εξαίρεση φάρμακων όπως τα αντιρετροϊκά, οι αυξητικές ορμόνες και οι αιμοποιητικοί παράγοντες.

Πώς μπορεί να εξηγηθεί η υπέρβαση της δαπάνης

Στοιχεία για την προβληματική διαχείριση του κλειστού προϋπολογισμού της νοσοκομειακής φαρμακευτικής δαπάνης παρουσίασε η Διευθύντρια Εταιρικών Υποθέσεων της εταιρίας  κυρία Ξένια Καπόρη. Η νοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη το 2015 ήταν 734 εκατ. καλύπτοντας τη συνολική και πραγματική ανάγκη του έτους. Το 2016, ωστόσο,  αυθαίρετα και χωρίς κάποια τεκμηρίωση, όπως επισήμανε,  ορίστηκε ο κλειστός προϋπολογισμός στα 570 εκατ. - ως εκ τούτου μειώθηκε κατά 22,3% (164 εκ.) από τη δαπάνη του 2015. Συνολικά για το 2016 εκτιμάται ότι η πραγματική δαπάνη θα ανέλθει σε περίπου 853 εκατ., δηλαδή 49,6% (283 εκατ.) υψηλότερα από το όριο του κλειστού προϋπολογισμού και 16,2% υψηλότερα από την δαπάνη του 2015. 
«Ο κλειστός προϋπολογισμός των 570 εκατ. ευρώ επαρκεί για την κάλυψη της ανάγκης των 8 πρώτων μηνών του έτους. Αν δεχθούμε λοιπόν ότι ο κλειστός προϋπολογισμός των 570 εκ. διαμορφώθηκε ορθολογικά, η ζήτηση  των 4 μηνών η οποία μένει ακάλυπτη δύναται να είναι προϊόν α) υπερσυνταγογράφησης, β) απροσδόκητα σημαντικής αύξησης των εισαγωγών ασθενών στα νοσοκομεία ή γ) εισαγωγής νέων φαρμακευτικών αγωγών» εκτίμησε η κυρία Καπόρη. 
Σε ό,τι αφορά την υπερσυνταγογράφηση ανέφερε πως οι  φαρμακευτικές εταιρείες, δεδομένου του clawback, έχουν χαμηλό κίνητρο να προβούν σε ενέργειες προκλητής ζήτησης, ενώ ούτε και η προκλητή  ζήτηση  για νοσοκομειακά φάρμακα, ιδίως για φάρμακα σοβαρών παθήσεων όπως ο καρκίνος, προκύπτει. Ομοίως, εξήγησε, δεν μπορεί να τεκμηριωθεί η σημαντική αύξηση  των εισαγωγών ασθενών στα νοσοκομεία καθώς η αύξηση των εισαγωγών κατά 33% σε διάστημα ενός έτους είναι επιδημιολογικά εξαιρετικά δύσκολο να προκύψει. Τέλος, αναφορικά με τις νέες φαρμακευτικές θεραπείες ανέφερε πως στην Ελλάδα από τα μέσα του 2015, 34 νέες δραστικές ουσίες εισήχθησαν στα νοσοκομεία η επίδραση των οποίων στον προϋπολογισμό δεν λήφθηκε υπόψη.

Αναγκαίες διαρθρωτικές αλλαγές στη νοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη

Ο έλεγχος των δαπανών και η βιωσιμότητα του φαρμακευτικού κλάδου περνούν μόνο μέσα από συγκεκριμένες διαρθρωτικές αλλαγές, σύμφωνα με το στέλεχος της φαρμακευτικής εταιρίας. Συγκεκριμένα, πρότεινε ο νοσοκομειακός προϋπολογισμός να περιλαμβάνει αμιγώς νοσοκομειακά φάρμακα και φάρμακα για νοσηλευόμενους, η υπέρβαση και το clawback να υπολογίζονται στο σύνολο της αποζημιούμενης και πραγματικής δαπάνης (570 και 853 εκ αντίστοιχα) και όχι σε κάθε κανάλι διανομής χωριστά (νοσοκομεία και ΕΟΠΥΥ), να υπάρξει πρόβλεψη και δημιουργία χωριστού και επιπρόσθετου προϋπολογισμού για τους πρόσφυγες και αύξηση του προϋπολογισμού για την κάλυψη των ανασφάλιστων πολιτών και να εξαιρεθεί η νοσοκομειακή δαπάνη από το καθεστώς ΦΠΑ, όπως έχει θεσπιστεί για το εξωνοσκομειακόclawback και έχει αποφανθεί το ΣτΕ.

Αναγνώριση της αξίας των καινοτόμων φαρμάκων 

Ο καθηγητής του Τομέα Οργάνωσης και Διοίκησης Υπηρεσιών Υγείας της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας κ. Νίκος Μανιαδάκης επισήμανε πως για τα καινοτόμα φάρμακα πρέπει να εφαρμοστεί κατά τα διεθνή πρότυπα αξιολόγηση τεχνολογίας υγείας (health technology assessment) από φορέα που είναι σχετικά εύκολο να υλοποιηθεί, ώστε η αποζημίωση τους να βασίζεται στην «αξία» που αποφέρουν, όπως αυτή μετριέται συνάρτηση του οφέλους για τον ασθενή, αλλά και ευρύτερα το σύστημα υγείας και την κοινωνία.
Τέλος, ο επίκουρος Καθηγητής Οικονομικών της Υγείας, του Πανεπιστημίου Πειραιώς και Διευθυντής του Εργαστηρίου «Οικονομικών και Διοίκησης της Υγείας», κ. Αθανάσιος Βοζίκης, ανέφερε πως οι περιοριστικές συνθήκες που διαμορφώνονται στη φαρμακευτική περίθαλψη από την εφαρμογή οριζόντιων μέτρων, όπως το νοσοκομειακό clawback, και η απουσία ουσιαστικών μεταρρυθμίσεων δημιουργούν στρεβλώσεις στην αγορά οι οποίες αναμένεται να δημιουργήσουν εμπόδια στην πρόσβαση των ασθενών σε φάρμακα τώρα και στο μέλλον.