«Λίφτινγκ» στην Αθήνα: Μητροπολιτικό πάρκο στο Γουδή - Φεύγει ο Παναθηναϊκός από τη Λεωφόρο

Οι πέντε μεγάλης κλίμακας παρεμβάσεις, που φιλοδοξούν να αλλάξουν το πρόσωπο της Αθήνας, τέθηκαν επί τάπητος στη συνάντηση που είχαν σήμερα το απόγευμα στο Μέγαρο Μαξίμου ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας και ο δήμαρχος Αθηναίων, Γιώργος Καμίνης.

Σύμφωνα με σχετικό «non paper» της κυβέρνησης μετά την ολοκλήρωση της συνάντησης των δύο πλευρών, οι πρωτοβουλίες της κυβέρνησης, για τις οποίες έχει εξασφαλιστεί η χρηματοδότηση, θα καταστήσουν την Αθήνα μία βιώσιμη πόλη, αλλάζοντας την ποιότητα ζωής, ενώ θα ενισχύσουν την απασχόληση, δίνοντας, παράλληλα, ισχυρή ώθηση και στον τουρισμό της.

Πιο συγκεκριμένα, η ελληνική κυβέρνηση έχει καταθέσει σχέδιο για πέντε σημαντικές αναπλάσεις, που είναι οι εξής:

1. Μητροπολιτικό Πάρκο Γουδή

Η προοπτική δημιουργίας του «Μητροπολιτικού Πάρκου» στην περιοχή Γουδή, αποτελεί ένα σχέδιο που έχει τεθεί στο δημόσιο διάλογο εδώ και περισσότερο από 30 χρόνια και προβλέπεται από τη νομοθεσία και το Ρυθμιστικό Σχέδιο της Αθήνας του 1985. Το «Μητροπολιτικό Πάρκο Γουδή» χαρακτηρίζεται ως μητροπολιτικός πόλος υψηλής οικολογικής ποιότητας που ως κύριο στόχο έχει την ελεύθερη αναψυχή των πολιτών, με ενσωμάτωση χρήσεων πολιτισμού και ερασιτεχνικού αθλητισμού καθώς και των υφιστάμενων χρήσεων μητροπολιτικού χαρακτήρα στην περιφέρειά του.

Απόφαση του πρωθυπουργού είναι να υλοποιηθεί ένα πάγιο αίτημα των Κινημάτων Πόλης για τη δημιουργία Πάρκου, με Φορέα Διαχείρισης που θα μετέχουν οι τρεις όμοροι δήμοι, Αθηναίων, Ζωγράφου και Παπάγου, καθώς και η Περιφέρεια Αττικής, το υπουργείο Ενέργειας και το υπουργείο Εθνικής Άμυνας.

Η δημιουργία του Πάρκου αποσκοπεί στην υλοποίηση των στόχων όπως:

Σύνδεση του ορεινού όγκου του Υμηττού με τον αστικό ιστό, προστασία και οικολογική αναβάθμιση της ευρύτερης περιοχής, αναβάθμιση του ευρύτερου πολεοδομικού περιβάλλοντος του Λεκανοπεδίου. 

Πιλοτική εφαρμογή των αρχών βιώσιμης αστικής κινητικότητας με ενίσχυση των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς και καθιέρωση νέων πρακτικών μετακίνησης. 

Αναβάθμιση του περιβάλλοντος των δημόσιων μητροπολιτικών και τοπικών χρήσεων Περίθαλψης, Εκπαίδευσης - Έρευνας, Κοινωνικής Υποδομής, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Διοίκησης και βελτίωση των όρων λειτουργίας τους.

Προώθηση ήπιου και εναλλακτικού αστικού τουρισμού στα πλαίσια μιας πολιτικής τόνωσης του ρόλου και της εικόνας της Αθήνας.

Το Πάρκο, όπως έχει σχεδιαστεί από τους αρμόδιους φορείς και προβλέπεται ήδη στη νομοθεσία, θα περιλαμβάνει εκτάσεις που είναι ήδη παραχωρημένες σε κοινή χρήση (Άλσος Στρατού) ή έχουν παραχωρηθεί στους Δήμους Αθηναίων και Ζωγράφου καθώς και εκτάσεις της (πρώην) ΕΤΑΔ ΑΕ και του Ελληνικού Στρατού που δεν έχουν ακόμα αποδοθεί σε κοινή χρήση. Επίσης το πάρκο περιλαμβάνει εκτάσεις δασικού χαρακτήρα εκτάσεις και κοινόχρηστους, δημόσιους, χώρους που εντάσσονται σε ένα ενιαίο καθεστώς προστασίας και διαχείρισης. Ο σχεδιασμός γίνεται σε πλήρη συνεννόηση με το υπουργείο Εθνικής Άμυνας και τον κ. Καμμένο.

Στην νομοθετική ρύθμιση ίδρυσης του Πάρκου θα περιλαμβάνεται και η σύνθεση του πολυσυμμετοχικού Φορέα Διαχείρισης (με εκπροσώπους Υπουργείων, ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού, επιστημονικών και κοινωνικών φορέων), το πολεοδομικό σχέδιο γενικής διάταξης που θα προδιαγράφει τις χρήσεις, αλλά και το χρηματοδοτικό σχήμα που θα υποστηρίζει τη λειτουργία του.



2. Ανάπλαση του ιστορικού κέντρου της Αθήνας

Σημαντικές παρεμβάσεις δρομολογούνται για το ιστορικό κέντρο της Αθήνας με επεμβάσεις στο τρίγωνο που περικλείεται μεταξύ των οδών Σταδίου - Πειραιώς και Ερμού. Η πρόταση για την ανάπλαση του Ιστορικού Κέντρου, προέκυψε από την χαρτογράφηση και τη συλλογή στοιχείων των δημόσιων κτηρίων, των κενών και διατηρητέων κτηρίων, των υφιστάμενων πεζοδρομήσεων, τη θεσμοθέτηση μη υλοποιημένων πεζοδρομήσεων, των εγκαταλελειμμένων κτηρίων και τις υπάρχουσες εμπορικές χρήσεις. Στόχος των παρεμβάσεων αποτελεί:

Η ποιοτική αναβάθμιση του δημόσιου χώρου και η ανάδειξη του μητροπολιτικού χαρακτήρα του κέντρου. 

Η δημιουργία ενός σύγχρονου μητροπολιτικού κέντρου μέσω της ανάδειξης των πολιτισμικών και αρχαιολογικών σταθμών της πόλης 

Η αξιοποίηση του εγκαταλελειμμένου κτηριακού αποθέματος 

Η δημιουργία δικτύων χώρων πρασίνου και εκτεταμένο δίκτυο πεζοδρόμων και ποδηλατοδρόμων. 

Η δημιουργία χώρων αθλητισμού, παιδικών δραστηριοτήτων, πολιτισμού και αναψυχής. 

Οι παρεμβάσεις επίσης, στοχεύουν στην αύξηση του ποσοστού κατοίκησης και θα επιφέρουν τόνωση της εμπορικής δραστηριότητας και μείωση της παραβατικότητας.

3. Ανάπλαση στα Κουντουριώτικα - περιοχή της λεωφόρου Αλεξάνδρας

Η δρομολογούμενη απομάκρυνση του γηπέδου του Παναθηναϊκού δημιουργεί τους όρους για την πραγματοποίηση μιας αστικής επέμβασης που αποτελεί μακροχρόνιο αίτημα των κατοίκων και του Δήμου Αθηναίων, ένα «όνειρο» των κατοίκων και πολεοδομικό σχέδιο ήδη από τα μέσα της δεκαετίας του 1980 και προβλέπεται στο Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας. 

Προβλέπεται η λειτουργική ενοποίηση της περιοχής, με την υπογειοποίηση της Λεωφόρου Αλεξάνδρας. Έτσι δημιουργείται ένας χώρος πρασίνου που θα ξεκινάει από τους πρόποδες του Λυκαβηττού και θα αφορά μια ευρύτερη περιοχή των Αμπελοκήπων η οποία, εκτός από το συγκρότημα των Προσφυγικών πολυκατοικιών της Λεωφόρου Αλεξάνδρας, περιλαμβάνει τα νοσοκομεία «Άγιος Σάββας» και «Ελπίς», το μαιευτήριο «Έλενα Βενιζέλου», τον Άρειο Πάγο, το Εφετείο, το Πρωτοδικείο και το Ειρηνοδικείο, το γήπεδο του ΠΑΟ, που πλέον θα είναι πάρκο, πολλά σχολεία, πλατείες, χώρους πρασίνου, παιδικές χαρές, δημοτικούς αθλητικούς χώρους.

Με τις προτεινόμενες παρεμβάσεις, επιχειρείται να επιλυθεί ο «γρίφος» του παλιότερου σχεδίου της «Διπλής Ανάπλασης» (Βοτανικού-Αλεξάνδρας) που έχει εκ των πραγμάτων παγώσει εδώ και χρόνια, με αποτέλεσμα να έχουν μείνει οι δυο περιοχές στάσιμες και με φαινόμενα υποβάθμισης.

4. Αναβάθμιση της περιοχής του Βοτανικού

Η αναπτυξιακή προοπτική της Αθήνας ενισχύεται από το σχέδιο ανάπλασης του Ελαιώνα, με την εγκατάσταση υποδομών  μαζικού αθλητισμού και πολιτισμού - υπερτοπικής χρησιμότητας για τους δημότες και  θα εξασφαλίσει επίσης τους όρους για νέες θέσεις εργασίας.

Στο σχέδιο περιλαμβάνεται η ολοκλήρωση του ημιτελούς εμπορικού κέντρου (με μειωμένα οικοδομικά μεγέθη, μετά από δικαστικές αποφάσεις) με στόχο να εξυπηρετεί τους διερχόμενους από τον παρακείμενο μεγάλο τερματικό σταθμό ΚΤΕΛ που θα κατασκευαστεί άμεσα με πόρους από το πακέτο Γιούνκερ. 

Η χωρική συνύπαρξη και εγγύτητα λειτουργιών άθλησης και ήπιας αναψυχής και μεταφορικού κέντρου (μετρό και υπεραστικά) δημιουργεί ένα νέο σημαντικό, υπερτοπικό πόλο στην Αθήνα, και ιδιαίτερα στην υποβαθμισμένη δυτική πλευρά της πόλης.

5. Νέο γήπεδο Παναθηναϊκού

Το νέο γήπεδο του Παναθηναϊκού σχεδιάζεται να κατασκευαστεί στην έκταση πίσω από το Νοσοκομείο της Αεροπορίας (251 ΓΝΑ). Η νέα χωροθέτηση του γηπέδου, απαραίτητη προϋπόθεση για την απελευθέρωση και την ανάπλαση της έκτασης όπου ήδη βρίσκεται το γήπεδο του Παναθηναϊκού, βρίσκεται δίπλα στον σταθμό Κατεχάκη του μετρό και έχει εύκολη οδική πρόσβαση και από την Αττική Οδό. 

Ταυτόχρονα, σε συνεννόηση με τον υπουργό Υποδομών, Χρήστο Σπίρτζη και σύμφωνα με τον σχεδιασμό, η γραμμή «4» του μετρό, θα ξεκινά από το Γαλάτσι, θα συνεχίζει Εξάρχεια, Ευαγγελισμό, Ζωγράφου, Πανεπιστημιούπολη και θα καταλήγει έξω από το νέο γήπεδο του Παναθηναϊκού.

Συνολική διοίκηση και χρηματοδοτικό σχήμα παρεμβάσεων

Η έκταση και η συνθετότητα του συνολικού σχεδιασμού επιβάλλει την καλή συνεργασία και συνέργειες μεταξύ πολλών φορέων. Η κυβέρνηση θα κινητοποιήσει -πέρα από την Αυτοδιοίκηση που αυτοδίκαια έχει τον πρώτο λόγο- και ομάδες ειδικών επιστημόνων (πολεοδόμων, νομικών, οικονομολόγων), ώστε άμεσα να διαμορφωθεί και να εγκριθεί το ακριβές χρονοδιάγραμμα των επιμέρους παρεμβάσεων και οι φορείς που θα κληθούν κατά περίπτωση να αναλάβουν την υλοποίηση των αντίστοιχων έργων.

Πρόθεση της κυβέρνησης είναι ο σχεδιασμός να τεθεί σε δημόσιο διάλογο με τους πολίτες και να συναντήσει την αποδοχή των εμπλεκόμενων φορέων που θα συνεργαστούν ισότιμα και ανάλογα με τις αρμοδιότητες καθενός.

Ο σχεδιασμός θα συμπεριλάβει τα αναγκαία χρηματοδοτικά μέσα και εργαλεία (πόροι της αυτοδιοίκησης, ΕΣΠΑ και Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, ιδιωτικά κεφάλαια, κ.λπ.), αλλά και τις νομικές και θεσμικές ρυθμίσεις που είναι αναγκαίες ώστε να προχωρήσουν οι παρεμβάσεις με ασφάλεια.

Στόχος του συνολικού σχεδιασμού είναι η άμεση βελτίωση της ποιότητας ζωής στην Αθήνα, η προστασία του περιβάλλοντος, η δημιουργία κοινωνικά ωφέλιμων υποδομών πρασίνου, αθλητισμού και αναψυχής και παράλληλα, η τόνωση της οικονομίας και της απασχόλησης μέσα από ένα σύνολο αστικών παρεμβάσεων μεγάλης κλίμακας.