Αντίθετοι στην υποχρεωτική πληρωμή μέσω POS οι δικηγόροι

Την αντίθεσή της δηλώνει η Συντονιστική Επιτροπή  των Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδας στην καθιέρωση υποχρεωτικής τοποθέτησης συσκευής POS και αποδοχής μέσων πληρωμής με κάρτα από τους δικηγόρους, και επιφυλάσσεται να προσφύγει στην Δικαιοσύνη για να ζητήσει την ακύρωσης της  σχετικής υπουργικής απόφασης. 

Υπενθυμίζεται ότι οι συσκευές POS είναι μία διαδικτυακή εφαρμογή που επιτρέπει να δέχεστε πληρωμές μέσω χρεωστικής, πιστωτικής ή προπληρωμένης κάρτας. Το σύστημα αυτό  είναι διαθέσιμο όλο του 24ώρο και όλες τις μέρες του χρόνου, όπου και αν βρίσκεστε κάποιος ακόμα και εκτός του γραφείου, καταστήματος, κ.λπ., αρκεί να υπάρχει πρόσβαση στο Internet.
          
Πάντως, οι δικηγόροι επισημαίνουν ότι η σχετική υπουργική απόφαση δεν έχει δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης και κατά συνέπεια είναι ανυπόστατη, καθώς η δημοσίευσή της στο ΦΕΚ «αποτελεί όρο του υποστατού των κανονιστικών διοικητικών πράξεων».
          
Παράλληλα, η συντονιστική επιτροπή σε εκτενή  ανακοίνωσή της παραθέτει τη νομική επιχειρηματολογία της    γιατί δεν πρέπει να εφαρμοστεί η επίμαχη υπουργική απόφαση για την χρήση της συσκευής POS, στον  δικηγορικό  κόσμο.
          
Ειδικότερα, η συντονιστική αναφέρει στην ανακοίνωση της:
          

«1.      Το άρθρο 65 παρ. 1 του νόμου 4446/ 2006 προβλέπει ότι «1. Οι δικαιούχοι πληρωμής, στο πλαίσιο των συναλλαγών τους με καταναλωτές, υποχρεούνται, εντός ορισμένης προθεσμίας και ανάλογα με τον κύριο Κωδικό Αριθμό Δραστηριότητάς τους (ΚΑΔ), να αποδέχονται μέσα πληρωμής με κάρτα για την ολοκλήρωση των πράξεων πληρωμής».
          
Επομένως,  το πεδίο εφαρμογής του νόμου περιορίζεται στις συναλλαγές με καταναλωτές. Δεν υπάρχει, δηλαδή, αμφιβολία ότι εξαιρούνται από το πεδίο εφαρμογής του νόμου οι συναλλαγές οι οποίες εμπίπτουν στην εμπορική, επιχειρηματική ή επαγγελματική δραστηριότητα του λήπτη της υπηρεσίας.
          
2.      Περαιτέρω, κατά την παροχή δικηγορικών υπηρεσιών ο δικηγόρος έχει σχέση εντολής με τον εντολέα του. Ο λήπτης, δηλαδή, των νομικών υπηρεσιών  δεν είναι καταναλωτής και αντιστοίχως ο δικηγόρος κατά την παροχή των υπηρεσιών δεν είναι «προμηθευτής» εν τη εννοία της νομοθεσίας περί προστασίας καταναλωτών.
          
Για τον λόγο αυτό έχει παγίως νομολογηθεί  ότι «η παροχή των δικηγορικών υπηρεσιών, εκτιμώμενη τόσο από την πλευρά των σκοπών που επιδιώκει ο νόμος περί προστασίας των καταναλωτών, όσο και από την άποψη της ειδικής φύσης του δικηγορικού λειτουργήματος, δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του νόμου 2251/94 [περί προστασίας καταναλωτών], από τον οποίο και δεν καταργήθηκε η ειδική για τους δικηγόρους ρύθμιση της ευθύνης τους κατά το άρθρο 73 του ΕισΝ.Κ.Πολ.Δ.».   
          
Συνεπώς, είναι αμφίβολο εάν οι δικηγόροι υπάγονται στο πεδίο εφαρμογής της εξουσιοδοτικής διάταξης του άρθρου 65 του νόμου 4446/2016,  και εντεύθεν εάν η υπαγωγή των νομικών υπηρεσιών στην Κοινή Υπουργική Απόφαση είναι νόμιμη ή όχι.
          
3.      Περαιτέρω, στο μέτρο που προβλέπεται η δυνατότητα παροχής δικηγορικών υπηρεσιών σε όλη την επικράτεια, ελευθέρως και ακωλύτως,  στο μέτρο δηλαδή που οι δικηγορικές υπηρεσίες παρέχονται νομίμως εκτός της επαγγελματικής έδρας (δικηγορικού γραφείου), είναι αμφίβολο εάν η απόφαση είναι εφαρμόσιμη ειδικώς στην περίπτωση της παροχής δικηγορικών υπηρεσιών.
          
4.      Επιπροσθέτως, η πρόβλεψη της κατάρτισης υποχρεωτικής, αμφοτεροβαρούς, επαχθούς, σύμβασης με αδειοδοτημένο πάροχο υπηρεσιών πληρωμών (άρθρο 65 παρ. 2 ν. 4446/2016),  η οποία συνεπάγεται κόστος για τον δικηγόρο («δικαιούχο πληρωμής»),  είναι αμφίβολο  εάν συνάδει με την συνταγματικά κατοχυρωμένη αρχή της ιδιωτικής αυτονομίας,  υπό την ειδικότερη εκδοχή της αρνητικής  συμβατικής ελευθερίας,  δηλαδή της ευχέρειας του κοινωνού να μην συμβάλλεται εφόσον δεν το επιθυμεί (άρθρο 5 παρ. 1 Συντ.).
          
5.      Ακόμη κι αν ήθελε υποτεθεί ότι, κατά το υπουργείο Οικονομικών,  η κάμψη της συμβατικής ελευθερίας αποβλέπει στον περιορισμό της απόκρυψης φορολογικής ύλης -για την οποία δεν παρέχονται τεκμηριωμένα στοιχεία-, το εν λόγω μέτρο παρίσταται δυσανάλογο,  ήτοι υπέρμετρα επαχθές και αντίθετο στο άρθρο 25 Συντ., καθώς θα έπρεπε να έχουν προηγουμένως προκριθεί άλλες εναλλακτικές επιλογές, όπως η παροχή κινήτρων σε όσους επιλέγουν την τοποθέτηση POS.
          
6.       Τέλος, η παροχή δικηγορικών  υπηρεσιών συναρτάται αρρήκτως με το δικαίωμα παροχής έννομης προστασίας των πολιτών που έχει συνταγματική θεμελίωση (άρθρο 20 παρ. 1 Συντ.). Η επιβολή πρόσθετου κόστους στις συναλλαγές των δικηγόρων με τους εντολείς τους,  το οποίο θα αναγκαστούν να μετακυλίσουν τους τελευταίους, έχει ως συνέπεια αδικαιολόγητη, πρόσθετη οικονομική επιβάρυνση και δυσχέρανση της πρόσβασης στην δικαιοσύνη  για τους πολίτες. Μάλιστα, η τοποθέτηση μέσου πληρωμής με κάρτα επιβαρύνει με παγίως καταβαλλόμενο ποσό  τον δικηγόρο (μηνιαίως),  με αποτέλεσμα η μετακύλιση του κόστους να γίνεται σε όλους τους εντολείς του, ακόμη δηλαδή και σε αυτούς που δεν επιλέγουν να πληρώσουν με τη χρήση κάρτας.

Σημειώνεται ότι το εν λόγω πρόσθετο κόστος, λόγω της χρήσης POS, δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται ως αυτοτελές μέγεθος, αλλά αθροιστικώς με όλες τις υπόλοιπες χρηματικές επιβαρύνσεις, που έχουν αυξηθεί εκθετικά τα τελευταία χρόνια για την πρόσβαση στην Δικαιοσύνη.

Εξάλλου, οι δικηγόροι  για την διεκπεραίωση της εντολής, λαμβάνουν συχνά από τους εντολείς τους χρηματικά ποσά για την κάλυψη εξόδων (και όχι ως αμοιβή), τα οποία δεν νοείται να επιβαρύνονται με την παροχή προμήθειας προς τον εκάστοτε πάροχο υπηρεσιών πληρωμών».