Κουρουμπλής: Το κρύο και τα ρεύματα φταίνε για την πετρελαιοκηλίδα

«Είπα, το εννοώ και το πιστεύω, ότι όλοι οι υπουργοί, οι παραιτήσεις μας είναι πάντα στη διάθεση του πρωθυπουργού και για μένα προσωπικά είναι μια στάση που ξεκινάει από την ανατροπή της κυβέρνησης Γεωργίου Παπανδρέου, όπου ο βασιλιάς δεν επέτρεπε στον πρωθυπουργό να βάλει τους υπουργούς που ήθελε. Θεωρώ ότι όλοι έχουμε αυτή τη δέσμευση προς τον πρωθυπουργό» είπε ο υπουργός Ναυτιλίας Παναγιώτης Κουρουμπλής.

Σε συνέντευξη που παραχώρησε ο υπουργός Ναυτιλίας για το θέμα της πετρελαιοκηλίδας από το Αγία Ζώνη ΙΙ, υπερασπίστηκε τους χειρισμούς του και επισήμανε ότι η κινητοποίηση του μηχανισμού ήταν άμεση και... αποτελεσματική.

Μάλιστα, ο κ. Κουρουμπλής έριξε την ευθύνη για την πετρελαιοκηλίδα στα... θαλάσσια ρεύματα, όταν όλοι οι επιστήμονες τονίζουν ότι η πετρελαιοκηλίδα μετακινείται στην επιφάνεια της θάλασσας, αναλόγως της διεύθυνσης των ανέμων!

Επίθεση Κουρουμπλή σε Μητσοτάκη  

Στη συνέχεια ο κ. Κουρουμπλής έστρεψε τα πυρά του προς τον πρόεδρο της Νέας Δημοκρατίας, Κυριάκο Μητσοτάκη: «Είπε ότι υπήρξε καθυστέρηση. Τι εννοούσε; Στη δική του εκδοχή σε πόση ώρα από τότε που θα γίνει ένα ναυάγιο, παρεμβαίνουν τα σωστικά μέσα, πόση ώρα μετά γίνεται η ανάθεση της άντλησης των υδάτων σε ιδιώτη; Μπορεί να μας πει ο κ. Μητσοτάκης;», είπε ο υπουργός Ναυτιλίας και συμπλήρωσε:  «Όταν η βύθιση γίνεται ξημερώματα Σαββάτου προς Κυριακή. Στις 6:14 υπάρχει το μέιλ που ανατίθεται η ευθύνη στην εταιρεία. Στις 9.30 μπαίνουν τα φράγματα και στις 10 ξεκινά η άντληση».

«Βιάστηκε ο κ. Μητσοτάκης. Τον καλώ να έρθει να δει τη γιγαντιαία προσπάθεια που ίσως πρώτη φορά έχει γίνει στην ιστορία, όπου σκάφη εργάζονται για την άντληση του πετρελαίου από το βυθισμένο σκάφος, να καθαριστεί η θάλασσα από το πετρέλαιο, να καθαριστούν οι ακτές από την πίσσα, όπως επίσης και τα βράχια να καθαριστούν χωρίς χημικά. Ακούω το «πόσο χρόνο χρειάζονται, αυτά τα πράγματα για να γίνουν» και σας λέω ότι όταν τελειώσουν οι 30 μέρες που εμείς λέμε ότι θα έχει τελειώσει, να δούμε τι θα έχει μείνει πίσω».

Στη συνέχεια τόνισε: «Υπάρχει μία καλή εξέλιξη, γίνεται μία γιγαντιαία προσπάθεια και το λιμενικό κάνει ό,τι καλύτερο μπορεί και ο στόχος είναι να υπάρξει το ποιοτικότερο αποτέλεσμα».

Κλείνοντας, ο κ. Κουρουμπλής επανήλθε στο θέμα της καθυστέρησης και κάλεσε τους επικριτές να ζητήσουν συγγνώμη αν αποδειχθεί πως δεν υπάρχει καθυστέρηση: «Μας λένε ότι καθυστερήσαμε. Τα στοιχεία υπάρχουν. Ας μας πουν πώς καθυστερήσαμε. Όταν θα έρθει ο εισαγγελέας και θα εξετάσει στα στοιχεία, ελπίζω αυτοί που μας κατηγορούν, να ζητήσουν συγγνώμη».

Ενώ είπε και το τι μπορεί να φταίει για τη διαρροή που έχει μαυρίσει τις ακτές από τη Σαλαμίνα μέχρι τη Γλυφάδα: «Διερωτηθήκαμε, όταν μπήκαν τα φράγματα, πώς μπορεί να έγινε η διαρροή. Και μας είπαν ότι το μαζούτ, το οποίο βρισκόταν στο πλοίο, μπορεί να κατέβηκε προς τα κάτω λόγω του κρύου και των ρευμάτων στην περιοχή».

Φάμελλος (αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος): Είμαι εδώ, αλλά την ευθύνη την έχει το υπουργείο Ναυτιλίας!

Την ευθύνη την έχει το υπουργείο Ναυτιλίας, τόνισε ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος, Σωκράτης Φάμελλος.

Επισήμανε ακόμη, μεταξύ άλλων: «Οι επιθεωρητές Περιβάλλοντος, από τη Δευτέρα, βρίσκονται κάθε μέρα στο σημείο. Ο επιχειρησιακός σχεδιασμός είναι σύμφωνος με τους κανόνες και αντίστοιχος του περιστατικού που έχει συμβεί. Έχει υπάρξει επικοινωνία και με το Πράσινο Ταμείο».

«Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν διαρροές από την περιοχή του ναυαγίου. Αντιμετωπίζονται τα κατά τόπους περιστατικά, όπου υπήρξε διαφυγή, η οποία ήταν πολύ μικρότερη, σε σχέση με την ποσότητα της διαρροής».

Νεκτάριος Σαντορινιός (υφυπουργός Ναυτιλίας): Καμία καθυστέρηση

«Δεν υπήρξε καμία καθυστέρηση στην σφράγιση του ναυαγίου» υποστήριξε ο κ. Σαντορινιός.

«Από πού ενημερώνεται η αξιωματική αντιπολίτευση; Από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης; Ήρθαν να ζητήσουν ενημέρωση από το υπουργείο;» υπογράμμισε ακόμη, ζητώντας να αντιμετωπίσουν όλοι την κατάσταση με «σοβαρότητα»...

Το πλήρες κείμενο της συνέντευξης Τύπου

Κοινή Συνέντευξη Τύπου του Υπουργού Ναυτιλίας & Νησιωτικής Πολιτικής, του Αναπληρωτή Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σωκράτη Φάμελλου και του Υφυπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής Νεκτάριου Σαντορινιού για το ναυάγιο του «Αγία Ζώνη 2» και την επιχείρηση απορρύπανσης.

Μετά την αυτοψία, στην περιοχή του Σαρωνικού Κόλπου, ο Υπουργός ΝΑΝΠ Παναγιώτης Κουρουμπλής, ο Αναπληρωτής Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σωκράτης Φάμελλος και ο Υφυπουργός ΝΑΝΠ Νεκτάριος Σαντορινιός έδωσαν συνέντευξη Τύπου για το ναυάγιο και την επιχείρηση απορρύπανσης.

Ο κ. Κουρουμπλής δήλωσε:

«Βρίσκεται σε εξέλιξη μια γιγαντιαία προσπάθεια με στόχο να περιορίσει τις επιπτώσεις που δημιουργήθηκαν από το ναυάγιο του Αγία Ζώνη 2. Κι επειδή δυστυχώς σε τέτοιες στιγμές επιχειρείται, όπως είπε πολύ σωστά και ο δήμαρχος Φαλήρου, η σκύλευση, θα πρέπει να απαντήσω σε μια σειρά ζητημάτων που έχουν προκύψει. Είπα το πρωί, το εννοώ και το πιστεύω, για όλους τους υπουργούς ισχύει το εξής: οι παραιτήσεις μας είναι πάντα στη διάθεση του Πρωθυπουργού, διότι ο Πρωθυπουργός μας κρίνει καθημερινά. Και για μένα προσωπικά, είναι μια στάση που ξεκινάει από τα παιδικά μου χρόνια, όταν συνέβη η ανατροπή της κυβερνήσεως του Γεωργίου Παπανδρέου, το 1965, όπου ο τότε βασιλιάς δεν επέτρεπε στον Πρωθυπουργό να ορίσει τους υπουργούς που ήθελε. Λέω λοιπόν, ότι είναι πάντα το δικαίωμα στον Πρωθυπουργό να κάνει τις δικές του επιλογές. Αυτό το νόημα είχε μια πρωινή μου δήλωση κι έγινε μια παρεξήγηση από ένα συνεργάτη μου, συνάδελφό σας, που μίλησε για λογοπαίγνιο. Δεν είναι καθόλου λογοπαίγνιο. Το πιστεύω, γι’ αυτό και θεωρώ ότι πάντα όλοι μας, ως υπουργοί, έχουμε αυτή τη δέσμευση απέναντι στον Πρωθυπουργό.

Άκουσα επίσης τις δηλώσεις του κ. Μητσοτάκη. Θέλω να σας πω ότι έπιασα τον περιβαλλοντολόγο κ. Μητσοτάκη αδιάβαστο. Είπε ότι υπήρξε καθυστέρηση. Τι εννοεί; Ας πούμε στη δική τους εποχή, πόση ώρα από τη στιγμή που γίνεται ένα ναυάγιο, παρεμβαίνουν τα σωστικά μέσα, παρεμβαίνουν τα αντιρρυπαντικά μέσα, γίνεται η σύμβαση ανάθεσης  της αντιρρυπαντικής προσπάθειας, στεγανοποίησης του πλοίου και άντλησης, σε ιδιωτική εταιρία; Διότι όπως ξέρετε, η Ελλάδα, τηρώντας ευρωπαϊκούς κανόνες, έχει μια αρχή που λέει «ο ρυπαίνων πληρώνει». Σημειώνω λοιπόν για τον κ. Μητσοτάκη: Ξημερώματα Σάββατο προς Κυριακή βυθίστηκε το πλοίο. Αρχικά έχει υπολογιστεί ότι το μεγαλύτερο μέρος του πλοίου βυθίστηκε σε ένα τέταρτο. Το πρώτο περιπολικό σκάφος του Λιμενικού έφτασε σε περίπου 20 λεπτά. Πρώτος τους στόχος είναι να σώσουν τους ανθρώπους που ήταν μέσα. Στις 05:30, φτάνει το πρώτο αντιρρυπαντικό του Λιμενικού. Στις 06:14 το e-mail που ανατίθεται η ευθύνη ναυαγιαίρεσης στην ιδιωτική εταιρία από την ιδιοκτήτρια εταιρία. Στις 09:30 έχουν μπει τα φράγματα και στις 10:00 αρχίζει η στεγανοποίηση.

Θεωρώ λοιπόν, ότι για άλλη μια φορά βιάστηκε ο κ. Μητσοτάκης. Εγώ τον καλώ και τον καλώ καλοπροαίρετα, όπως πήρα και την πρωτοβουλία να συγκληθεί η Επιτροπή Περιβάλλοντος την επόμενη εβδομάδα, να έρθει και να πάμε μια από τις επόμενες μέρες σε όλα τα σημεία που έχουν πληγεί για να διαπιστώσουν ιδίοις όμμασι τη γιγαντιαία προσπάθεια, που ίσως για πρώτη φορά έχει γίνει στην Ελλάδα, μέσα από τη συνεργασία πλωτών μέσων του Λιμενικού Σώματος. Συγκεκριμένα επιχειρούν επτά σκάφη του Λιμενικού, άλλα δώδεκα σκάφη ιδιωτικών εταιριών, ένα σκάφος της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας EMSA, το οποίο διαθέτει πάρα πολύ σύγχρονα μέσα, με στόχο να αντληθεί το πετρέλαιο από το βυθισμένο σκάφος και να καθαρίσουμε τη θάλασσα από τα πετρελαιοειδή. Τρίτος στόχος να μαζέψουμε από τις ακτές, όπου υπάρχει πίσσα πάνω στην άμμο και στα βότσαλα και τέταρτος να προσπαθούμε να καθαρίσουμε με ατμούς, όχι με χημικά, και τα βράχια.

Επειδή λοιπόν ακούω διάφορα για το πόσο χρόνο χρειάζονται αυτά τα πράγματα για να γίνουν, κι επειδή δεν φοβόμαστε για την προσπάθεια που κάνουμε, σας λέω πως υπάρχει έγγραφο και μπορείτε να το αναζητήσετε από το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας του Υπουργείου Περιβάλλοντος. Το κέντρο κάνει μετρήσεις και σε 25 μέρες, πιστεύουμε, ότι θα έχει αλλάξει εντελώς εικόνα. Ήδη ο Αναπληρωτής Υπουργός Περιβάλλοντος ο κ. Φάμελλος, έστειλε τη Δευτέρα επιθεωρητές εδώ, οι οποίοι από τότε παρακολουθούν την προσπάθεια που γίνεται, ελέγχουν και σε μια κουβέντα που είχαμε τους ρωτήσαμε εάν βρήκαν νεκρά πουλιά και μας απάντησαν αρνητικά. Δεν βλέπει δηλαδή κανείς, αυτά που έχουν συμβεί σε άλλες εποχές και περιοχές, μαζική καταστροφή σε πτηνά, ψάρια κτλ. Ωστόσο παρακολουθούμε καθημερινά. Ήδη δώσαμε οδηγίες στην αρμόδια Διεύθυνση Περιβάλλοντος του Υπουργείου που έχει τη δορυφορική εποπτεία της κίνησης που υπάρχει μέσα στη θάλασσα, για πετρελαιοκηλίδες κτλ, να ενημερώνει καθημερινά το Υπουργείο Περιβάλλοντος και βρισκόμαστε όπως σας είπα σε μια εξαιρετικά καλή εξέλιξη.

Μέρα με τη μέρα έχουμε βελτίωση. Γίνεται μια γιγαντιαία όπως σας είπα προσπάθεια. Αυτή την ώρα εκείνο που έχει σημασία από όλους μας, είναι να παροτρύνουμε όλους τους ανθρώπους που συμβάλλουν σ’ αυτή την προσπάθεια. Πραγματικά το Λιμενικό Σώμα έχει μια πάρα πολύ μεγάλη παρουσία, όπως το έκανε και σε άλλες στιγμές στο Αιγαίο. Κι όταν θα έρθει η ώρα των ευθυνών, με τη σύγκληση της Επιτροπής Περιβάλλοντος που έχω ζητήσει, θα έρθουν και τα κόμματα να κάνουν την κριτική τους, να παρουσιάσουν τα στοιχεία τους. Έχουμε χρόνο. Αυτή τη στιγμή, εκείνο που έχουμε να κάνουμε είναι να κερδίσουμε όσο το δυνατόν περισσότερη ποιότητα στο αποτέλεσμα που επιδιώκουμε.

Καλέσαμε εδώ τους δημάρχους, καλέσαμε τους βουλευτές της περιοχής και βεβαίως είμαστε σε μια ανοιχτή επαφή με όλους εκείνους που πραγματικά θέλουν να υποδείξουν κάτι που πρέπει να γίνει και δεν έχουμε κάνει. Δεν έχω ακούσει δηλαδή από την αντιπολίτευση, που το μόνο που λέει είναι «καθυστερήσατε», να μας πούνε πώς καθυστερήσαμε, εφόσον υπάρχουν τα στοιχεία στο θάλαμο επιχειρήσεων; Βεβαίως δεν μπορώ να δώσω στοιχεία που είναι απόρρητα, αλλά όταν θα έρθει ο εισαγγελέας ή τα κόμματα να καθίσουμε να συζητήσουμε, πιστεύω να έχουν τη γενναιότητα να ζητήσουν συγγνώμη εάν δεν υπήρξε καθυστέρηση. Διότι δεν λαμβάνουν υπόψη ότι ένα πλοίο βυθίζεται και μέσα σε 3-4 ώρες μπορεί να υπάρξει διαρροή πετρελαίου, μαζούτ. Αυτό το πλοίο όπως ξέρετε δεν είχε diesel είχε μαζούτ. Και διερωτηθήκαμε κι εμείς, από τη στιγμή που μπήκαν τα φράγματα, πως έγινε η διαρροή. Και μας δόθηκε η εξήγηση ότι αυτό μπορεί να συμβεί, διότι όταν είναι το κλίμα ψυχρό, το μαζούτ κατεβαίνει προς τα κάτω και με τα θαλάσσια ρεύματα μεταφέρθηκε σε διάφορα σημεία. Μετά θερμαίνεται, με τη ζέστη της ημέρας και αναδύεται στο σημείο που έχει μεταφερθεί.

Εκείνο που εγώ μπορώ να πω αυτή τη στιγμή, είναι ότι με κάθε τρόπο όλες οι δυνάμεις που διαθέτουμε είναι σε επιφυλακή νύχτα - μέρα και είμαι βέβαιος ότι το αποτέλεσμα πολύ σύντομα θα είναι θετικό και πραγματικά, ίσως για πρώτη φορά, μια τόσο μεγάλη σε έκταση ζημιά αντιμετωπίζεται με  αποτελεσματικό τρόπο. Αυτό πιστεύω.»

Ο κ. Φάμελλος δήλωσε:

«Καταρχήν, είμαι εδώ διότι την αρμοδιότητα της αντιμετώπισης του περιστατικού, σύμφωνα με το θεσμικό πλαίσιο και σύμφωνα με τους κανόνες της χώρας μας, την έχει το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, το οποίο, όπως σας είπε και ο Υπουργός, από τα πρώτα λεπτά της βύθισης έχει πλήρη γνώση και έχει λάβει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για την αντιμετώπιση του φαινομένου. Εμείς υποστηρικτικά λειτουργούμε, με βάση την ευθύνη που έχουμε για την περιβαλλοντική ουσιαστικά ευθύνη, έτσι ονομάζεται αυτό στη δική μας αρμοδιότητα, για την αντιμετώπιση του περιστατικού από το Σώμα Επιθεωρητών Περιβάλλοντος και από το Γραφείο Αντιμετώπισης Περιβαλλοντικής Ζημίας. Πρώτον, όσον αφορά τις διαδικασίες τις οποίες ανέφερε το Υπουργείο Ναυτιλίας, εγώ θέλω να σας πω ότι είναι εντυπωσιακό, το πώς παρότι συνέβη ξημερώματα Σαββάτου προς Κυριακή μέσα σε τρεισήμισι ώρες είχε γίνει ανάθεση από την πλοιοκτήτρια εταιρεία στην ανάδοχο εταιρεία για τη ναυαγιαίρεση και την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος και παρότι το περιστατικό αυτό συνέβη 2:30 τα ξημερώματα της Κυριακής, ήδη στις επτά και δέκα υπήρξε περιπολία αεροσκάφους στην περιοχή για την επιθεώρηση του συμβάντος, ενώ ήδη στις εννιά και δέκα το πρωί της Κυριακής υπήρξε εκκαθάριση και βιντεοσκόπηση του ναυαγίου. Αυτό νομίζω ότι τα αποδεικνύει όλα και απορρίπτει όλα όσα λέγονται σχετικά με καθυστερημένη κινητοποίηση, παρότι μιλάμε για ξημερώματα Κυριακής.

Όσον αφορά τις δικές μας διαδικασίες, εγώ τη Δευτέρα το πρωί και λίγο  πριν αναχωρήσω για το Ισραήλ, γιατί χτες το βράδυ γύρισα, είχα χαρακτηρίσει την κατάσταση ιδιάζουσα όπως προβλέπεται από τη νομοθεσία. Επειδή εκτίμησα ότι το επιβάλλουν λόγοι εξαίρετης σημασίας και έκτακτης ανάγκης, έδωσα την απαραίτητη εντολή στο Σώμα Επιθεωρητών Περιβάλλοντος να είναι τη Δευτέρα ήδη στο πεδίο. Οι Επιθεωρητές Περιβάλλοντος ήταν από τη Δευτέρα στη Σαλαμίνα και αυτό ήταν εν γνώσει και του Υπουργείου Ναυτιλίας και του Δήμου βέβαια και βέβαια επιτόπου πήγε και το Γραφείο Αντιμετώπισης Περιβαλλοντικής Ζημίας, το οποίο αντιμετωπίζει μείζονα περιστατικά περιβαλλοντικού κινδύνου ή ζημίας στη χώρα μας. Έχουν ήδη ενεργοποιηθεί οι προβλέψεις του αντίστοιχου Προεδρικού Διατάγματος για την αντιμετώπιση της περιβαλλοντικής ζημιάς.

Με βάση την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει» και με βάση τα έγγραφα τα οποία υπήρξαν από τη Δευτέρα, έχουμε επικοινωνήσει και έχουμε ενημερώσει την πλοιοκτήτρια εταιρεία για την ευθύνη αυτή και έχουμε ζητήσει όλη την παρακολούθηση, αν θέλετε, της απορρύπανσης, την οποία κάνουν οι Επιθεωρητές Περιβάλλοντος κάθε μέρα από τη Δευτέρα στο πεδίο. Μάλιστα, σήμερα που πήγαμε στην περιοχή για να διαπιστώσουμε επιτόπου τι γίνεται και με τη σφράγιση και με την άντληση, αλλά και με τις γειτονικές ακτές, οι Επιθεωρητές Περιβάλλοντος ήταν εκεί και ενημερώσανε και τον Υπουργό και τον Υφυπουργό και βέβαια κι εμένα, που ήμασταν εκεί. Έχει εφαρμοστεί ο σχεδιασμός έκτακτης ανάγκης για την αντιμετώπιση της θαλάσσιας ρύπανσης και νομίζω ότι και τα τεχνικά μέσα τα οποία έχουν εφαρμοστεί και ο επιχειρησιακός σχεδιασμός είναι και σύμφωνος με τους κανόνες και αντίστοιχος του περιστατικού, το οποίο έχει συμβεί.

Επιπλέον αυτού, έχει γίνει ήδη επικοινωνία με το Πράσινο Ταμείο, το οποίο διαχειρίζεται το αντίστοιχο Θαλάσσιο Ταμείο, το Γαλάζιο Ταμείο, όπως λέμε εμείς, για την έγκριση της κάλυψης δαπάνης της αντιμετώπισης του έκτακτου περιστατικού. Ένα ποσό το οποίο χρειάζεται και για διαχειριστικά λειτουργικά έξοδα του σκάφους που θα καλέσει η MCA, καλύπτεται από το γαλάζιο ταμείο, οι δαπάνες καλύπτονται λοιπόν από τον προϋπολογισμό και θα καταλογιστούν σε βάρος του υπεύθυνου που προκάλεσε τη ρύπανση. Όσον αφορά την αντιμετώπιση και βραχυπρόθεσμα την άμεση αντιμετώπιση, δηλαδή τη συλλογή και επεξεργασία των αποβλήτων και την απορρύπανση των ακτών, αλλά και τη μακροπρόθεσμη αντιμετώπιση, που έχει να κάνει με την οποιαδήποτε διαχείριση που πρέπει να γίνει για την αποκατάσταση των οικολογικών παραγόντων του οικοσυστήματος της περιοχής. Η πρώτη εκτίμηση που έχουμε και από τη σημερινή επίσκεψη και το λέω αυτό  συμπληρωματικά μιας και η αντίστοιχή ευθύνη και στο Λιμενικό αλλά και στον υπουργό είναι ότι δεν υπάρχουν αυτή την στιγμή διαρροές από την περιοχή του ναυαγίου, Έχει ολοκληρωθεί η στεγάνωση, η οποία έχει γίνει ήδη και με επίσημο τρόπο, έχει διατυπωθεί τα ξημερώματα της Τρίτης αν δεν κάνω λάθος,  από Δευτέρα προς Τρίτη και η αντιμετώπιση πλέον γίνεται στις ακτές περιμετρικά όπου αντιμετωπίζονται τα περιστατικά της διαφυγής, η οποία είναι σε ένα πολύ μικρό ποσοστό σε σχέση με τους υδρογονάνθρακες και τα πετρελαιοειδή που είχε και έχει ακόμα το πλοίο μέσα.

Νομίζω ότι αυτό που ενδιαφέρει περισσότερο και είναι κάτι το οποίο συζητήσαμε και με τη Δήμαρχο, επί τόπου στα Σελήνια, είναι να γίνει πλέον η άντληση των υπολειμμάτων που έχουν εγκλωβιστεί στα φράγματα. Είναι απολύτως οριοθετημένες οι περιοχές αυτές που επισκεφθήκαμε και πρέπει να γίνει απορρύπανση και της ακτής και των στοιχείων του θαλάσσιου οικοσυστήματος, έτσι ώστε να μην έχουμε καταβυθίσεις και μόνιμες επιπτώσεις, είτε στο θαλάσσιο περιβάλλον, είτε στην ποιότητα του θαλάσσιου νερού. Νομίζω ότι το χρονοδιάγραμμα το οποίο έχει θέσει το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, αυτών των λίγων εβδομάδων που θα μπορέσουμε να κάνουμε επανεκτίμηση της πλήρης αποκατάστασης, είναι απολύτως εφικτό και λειτουργικό.

Εμείς έχουμε συνεργασία και με την αντίστοιχη Ευρωπαϊκή μονάδα παρακολούθησης των περιστατικών αυτών και με αυτό θα ολοκληρώσω την αρχική μου εισήγηση για να σας δώσω μία γενικότερη εικόνα. Η χώρα μας στα πλαίσια της τριμερούς συνεργασίας με το Ισραήλ και με την Κύπρο, εκπομπή σχεδίου αντιμετώπισης περιστατικών θαλάσσιας ρύπανσης στην ανατολική Μεσόγειο το οποίο ολοκληρώνεται εφέτος το 2017 και θα εκδοθεί σαν πρώτο επίπεδο ήταν ένα από τα αντικείμενα που συζήτησα με τον ομόλογο μου τον Υπουργό περιβάλλοντος του Ισραήλ στην επίσκεψη μου χτες και προχτές. Το σχέδιο αυτό που μας δίνει την δυνατότητα να αναβαθμίσουμε και τα επιχειρησιακά και τα τεχνικά εργαλεία που έχουμε για οτιδήποτε συμβεί στο μέλλον και νομίζω και από την σημερινή, από αυτή την εβδομάδα θα βγάζουμε συμπεράσματα, ώστε να είναι πιο ολοκληρωμένο το αντίστοιχο σχέδιο πολιτικής προστασίας της θάλασσας, μιας και στην ξηρά βρεθήκαμε φέτος σε πολλά περιστατικά που το εφαρμόσαμε πολλά λειτουργικά και επιχειρησιακά θέματα.

Εκτός από το ζήτημα αυτό πρέπει να σας ενημερώσω ότι είναι ενήμερο και το Ευρωπαϊκό Γραφείο των Ηνωμένων Εθνών, το Μεσογειακό Γραφείο των Ηνωμένων Εθνών για το συμβάν της θαλάσσιας ρύπανσης, το οποίο τυχαίνει να συνεδριάζει αυτή την εβδομάδα στη χώρα μας. Αυτή την εβδομάδα στη χώρα μας συνεδριάζουν όλα τα τοπικά και περιφερειακά γραφεία της Σύμβασης της Βαρκελώνης, είκοσι ένας (21) εκπρόσωποι κρατών για τη θαλάσσια ρύπανση ουσιαστικά και για το περιβάλλον της Μεσογείου είναι στην Ελλάδα και σήμερα. Συνεδριάζουν μαζί με την Ευρωπαϊκή επιτροπή και την Γραμματεία της Σύμβασης της Βαρκελώνης και μάλιστα αργότερα σήμερα το απόγευμα ο επικεφαλής του Γραφείου των Ηνωμένων Εθνών και περιβαλλοντικού προγράμματος των Ηνωμένων εθνών για το πρόγραμμα δράσης της Μεσογείου μαζί με τον επικεφαλής του περιφερειακού Γραφείου Θαλάσσιας ρύπανσης της Μεσογείου που εδρεύει στην Μάλτα, του κυρίου Γκονζάλες, ο πρώτος είναι ο κύριος Λεόνε, θα είναι εδώ στο υπουργείο για να συζητήσουμε και τις εμπειρίες αλλά και τα τεχνικά εργαλεία τα οποία προκύπτουν από τη διαδικασία αυτή και να αξιοποιήσουμε, αν χρειαστεί, οτιδήποτε περεταίρω αυτή την εβδομάδα, αλλά και να βελτιώσουμε ακόμα πιο σημαντικά το σχέδιο αυτό για τη Μεσόγειο, μιας και οι δράσεις μας δεν αφορούν μόνο την περιοχή αυτή αλλά διευρύνονται όλο και περισσότερο και αναβαθμίζονται εξαιτίας του ότι πραγματικά πρέπει να αντιμετωπίσουμε σύγχρονα προβλήματα και μεγάλες ανάγκες κάτι το οποίο γίνεται αστραπιαία και με μεγάλη επιτυχία.»

Ο κ. Σαντορινιός δήλωσε:

«Αυτό στο οποίο πρέπει να επικεντρώσουμε είναι ότι υπήρξε άμεση αντίδραση του Λιμενικού Σώματος και του Υπουργείου. Το ναυάγιο συνέβη στις 2.30 η ώρα τα ξημερώματα του Σαββάτου προς Κυριακή. Αμέσως σκάφη του ΛΣ-ΕΛΑΚΤ μετέβησαν στο σημείο. Υπεγράφη μέσα σε τέσσερις ώρες η σύμβαση της πλοιοκτήτριας εταιρείας με τις αντιρρυπαντικές, ενώ παράλληλα αντιρρυπαντικά σκάφη του Λιμενικού βοηθούν στις προσπάθειες. Την ίδια ώρα άρχισε να τοποθετείται το φράγμα και ξεκίνησε ταυτόχρονα η διαδικασία στεγανοποίησης του ναυαγίου. Στο διάστημα αυτό, μέχρι και σήμερα, το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής ενημέρωνε το κοινό με συνεχή και επικαιροποιημένα Δελτία Τύπου. Σε αντίστοιχες περιπτώσεις, μέσα στο ίδιο διάστημα, δεν είχαν υπογράψει καν την σύμβαση απορρύπανσης.

Μετά από όλα αυτά, αναρωτιέμαι που βασίζεται η αντιπολίτευση όταν λέει ότι καθυστερήσαμε. Μέχρι στιγμής, παρά τις κατά ριπάς δηλώσεις που κάνουν, δεν έχουν ζητήσει επίσημη ενημέρωση από την πολιτική και φυσική ηγεσία του ΥΝΑΝΠ για το συμβάν και την αντιμετώπισή του. Που ξέρουν τι έχει συμβεί και από που ενημερώνονται; Από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης; Ή μήπως το μόνο που έχουν σκοπό είναι να προκαλέσουν ντόρο και να μην ασχοληθούν με την ουσία της υπόθεσης;

Εμείς αντιμετωπίσαμε ένα σοβαρό περιβαλλοντικό πρόβλημα με σοβαρότητα και όχι με όρους επικοινωνιακής διαχείρισης. Από δω και στο εξής προτεραιότητα είναι να καθαρίσουν θάλασσα και ακτές και να διερευνηθούν σε βάθος οι ευθύνες.

Το ΥΝΑΝΠ επισημαίνει ότι:

Τα τελευταία 10 χρόνια έχουν σημειωθεί ενδεικτικά έξι περιστατικά με προσαράξεις ή βυθίσεις πλοίων στις ελληνικές θάλασσες. Σε μερικά σημειώθηκε ρύπανση και μεγάλη. Το έκτο περιστατικό είναι το Αγία Ζώνη 2 και σε αυτό, ο χρόνος ανάθεσης της ναυαγιαίρεσης (LOF) από την πλοιοκτήτρια εταιρία ήταν ο συντομότερος χρόνος σε συνθήκες νύχτας.

Από τη στιγμή που σημειώνεται το συμβάν, και μέχρι ότου γίνει η ανάθεση από την πλοιοκτήτρια εταιρία, το Λιμενικό ελέγχει πλήρως όλη τη διαδικασία, η οποία δε γίνεται χωρίς παρουσία των αρμόδιων υπηρεσιών του ΥΝΑΝΠ που έχουν την εποπτεία. Στο «Αγία Ζώνη 2» η διαδικασία έγινε σε λιγότερο από 4 ώρες. Και το Λιμενικό ήταν εκεί, στα πρώτα 20 λεπτά.

Αξίζει να σημειωθεί ακόμα ότι το Αρχηγείο του Λιμενικού Σώματος έδωσε εντολή και ελήφθησαν δείγματα από τα καύσιμα του Αγία Ζώνη και από τα καύσιμα του Blue Star το οποίο τις ίδιες ημέρες έφτασε στην περιοχή του Περάματος, ώστε να διαπιστωθεί από ποιο πλοίο προέρχεται η ρύπανση.

Σε ότι αφορά τυχόν αποζημιώσεις από διαρροή πετρελαίου πέραν του ποσού για το οποίο είναι ασφαλισμένο το πλοίο διευκρινίζεται ότι τα επιπλέον ποσά μπορούν να αντλούνται από το IOPC Fund (Διεθνές Ταμείο Αποζημιώσεων από Ρύπανση Πετρελαίου), το οποίο αποζημιώνει, υπό τον όρο ότι ο αιτών αποδεικνύει τη ζημιά του, με βάση τους κανόνες που ορίζει το ταμείο. 

Υποθέσεις λαθρεμπορίου

Τις λιμενικές αρχές έχει απασχολήσει η πλοιοκτήτρια εταιρεία του «Αγία Ζώνη ΙΙ» για υποθέσεις λαθρεμπορίου καυσίμων.

Όπως δήλωσε, κατά τη συνέντευξη Τύπου, ο αρχηγός του λιμενικού, η εταιρεία είχε ερευνηθεί το 2012 και το 2013 αλλά τελικά απαλλάχθηκε με βούλευμα. Όσο αφορά στο πετρέλαιο που παρέλαβε και είχε στις δεξαμενές το «Αγία Ζώνη ΙΙ», ο ίδιος ο πλοιοκτήτης Θεόδωρος Κουντούρης ήταν και έμπορος και διανομέας και προοριζόταν για εφοδιασμό τεσσάρων πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων και ένα motor vessel.

Όσο αφορά τα αίτια του ναυαγίου, ο αρχηγός Σταμάτης Ράπτης δήλωσε ότι είναι θέμα προανάκρισης και ότι προβληματίζει η γρήγορη βύθισή του: «Μπορούμε να υποθέσουμε κάτι, όπως πιθανότητα εισροής υδάτων στο μηχανοστάσιο. Το πού οφείλεται όμως η εισροή, το ερευνούμε».

Το πλοίο δεν παρακολουθείτο από νηογνώμονα αφού δεν είναι υποχρεωμένο βάσει νομοθεσίας και τα πιστοποιητικά αξιοπλοΐας του είχαν εκδοθεί από τον Κλάδο Επιθεώρησης Εμπορικών Πλοίων που υπάγεται στο υπουργείο Ναυτιλίας.

Όπως επεσήμανε ο Ιωάννης Ζήκας, διευθυντής του κλάδου «τα πιστοποιητικά έληγαν 27/7, ζητήθηκε από την εταιρεία, όπως είχε δικαίωμα η χορήγηση παράτασης και μετά από έλεγχο που έγινε από επιθεωρητές με ικανοποιητικά αποτελέσματα, εγκρίθηκε δίμηνη παράταση (έως 27/9).

Επίσης τόνισε ότι, το πλοίο, διέθετε τη σύνθεση πληρώματος που έπρεπε ενώ αναφορικά με την ηλικία του πλοίου υπογράμμισε ότι δεν υπάρχει όριο ηλικίας σε αυτά τα πλοία, καθώς δεν προβλέπεται από καμία νομοθεσία.

Για το αν το σκαρί είναι παλιό και μπορεί να βγάλει άλλα προβλήματα και διαρροές, ο αρχηγός του λιμενικού τόνισε, πως από βίντεο που έχουν εξετάσει, «δεν υπάρχουν ρωγμές στο κύτος, δεν έχω δει κάτι ούτε υπάρχει κάποιο στοιχείο και δεν υπάρχει διαρροή από το μηχανοστάσιο».

Στην επιχείρηση απορρύπανσης συμμετέχουν εφτά σκάφη του λιμενικού. Τρία είναι απορρυπαντικά και τα υπόλοιπα είναι παράκτια, περιπολικά και ανοικτής θάλασσας, ενώ επιχειρούν και 13 πλοία ιδιωτικών εταιρειών. Συνοδεύονται από δύο αεροσκάφη και ένα ελικόπτερο του λιμενικού.

Το πλοίο έχει ασφαλιστική κάλυψη

Το πλοίο είχε ασφαλιστήριο συμβόλαιο για κίνδυνο ρύπανσης. Σε αυτές τις περιπτώσεις ιδρύεται στο οικείο πρωτοδικείο λογαριασμός-κεφάλαιο στο οποίο πιστώνεται το ποσό της ασφάλισης για κάλυψη πιθανών απαιτήσεων από τρίτους.

Ο πλοιοκτήτης πάει και κάνει περιορισμό της ασφαλιστικής του ευθύνης στο οικείο πρωτοδικείο. Από την κοινή πρακτική και από άλλα περιστατικά, το ασφαλιστήριο δεν φτάνει για να καλυφθούν πρόστιμα πληρωμές των ανάδοχων εταιρειών που συμμετέχουν στην επιχείρηση και στο γενικό καταλογισμό των δαπανών. Η επόμενη κίνηση είναι να απευθυνθεί σε ένα κεφάλαιο αποζημιώσεων στο οποίο βάζουν λεφτά οι ιδιοκτήτες δεξαμενοπλοίων διεθνώς. 

Ιδιαίτερη αίσθηση έκανε η τοποθέτηση του αρχιπλοιάρχου Αλέξανδρου Λαγούρου ότι έγινε συνειδητή επιλογή χρησιμοπoίησης μη χημικών τα οποία ναι μεν θα έδιναν άμεσα μια καλύτερη εικόνα αλλά στην ουσία θα δημιουργήσουν μία, μη αναστρέψιμη οικολογική καταστροφή (ουσιαστικά τα χημικά θα «σπρώξουν» τα πετρελαιοειδή στο βυθό της θάλασσας, η εικόνα στην επιφάνεια θα είναι σαν πριν, αλλά ο βυθός θα ποτίσει από τις ουσίες αυτές)