«Έγινε η σπίθα πυρκαγιά»: 100 χρόνια από τη φωτιά που κατέκαψε τη Θεσσαλονίκη

Με τους κατοίκους της Θεσσαλονίκης να συρρέουν κατά εκατοντάδες στην Πλατεία Εμπορίου, στην οδό Εδέσσης, εξελίσσονται τα δρώμενα, στο πλαίσιο εκδήλωσης για την επέτειο των 100 χρόνων της Μεγάλης Πυρκαγιάς του 1917, που κατέκαψε το μεγαλύτερο μέρος της Θεσσαλονίκης.

Το πολυθέαμα με τίτλο "Έγινε η Σπίθα Πυρκαγιά" συνδιοργάνωσαν η Parallaxi, ο Δήμος Θεσσαλονίκης και η ΔΕΘ-Helexpo AE, ενώ συμμετέχουν 30 φορείς και ομάδες, 200 καλλιτέχνες και 250 εθελοντές.

Η εκδήλωση ξεκίνησε στις 6 το απόγευμα από την πλατεία Μουσχουντή, στην 'Ανω Πόλη, εκεί όπου ξεκίνησε η μεγάλη πυρκαγιά του 1917 από ένα σπίτι. Στην οδό Εδέσσης, που γλύτωσε τότε από την πυρκαγιά, οι εκδηλώσεις περιλαμβάνουν μουσικοθεατρικά δρώμενα, αυθεντικά φιλμ που δείχνουν την πόλη στην πυρά και εικαστικές παρεμβάσεις, καθώς και εργαστήρια ζωγραφικής για παιδιά.

Το πολυθέαμα θα κορυφωθεί στις 9 το βράδυ στο κτίριο της Λέσχης Θεσσαλονίκης (Λ. Νίκης 63) στο σημείο που σταμάτησε η πυρκαγιά ύστερα από 32 ώρες που έκαψε την πόλη, ενώ ηθοποιοί θα αφηγηθούν την πορεία της πυρκαγιάς, καθώς και το όραμα του Eρνέστου Εμπράρ, βασιζόμενοι σε αληθινές μαρτυρίες και γεγονότα.
 

Ο όλεθρος ξεπήδησε από μία κουζίνα

Η πυρκαγιά του 1917  ήταν ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα που σημάδεψαν την ιστορία της πόλης. Ήταν ένα τυχαίο γεγονός που άλλαξε σημαντικά τη φυσιογνωμία της πόλης. Μέσα σε 32 ώρες έκαψε 9.500 σπίτια σε έκταση 1.000.000 τετραγωνικών αφήνοντας άστεγα πάνω από 70.000 άτομα.

Οικονομικές και εμπορικές λειτουργίες, διοικητικές υπηρεσίες, χώροι αναψυχής και τα σημαντικότερα πνευματικά και θρησκευτικά ιδρύματα των εθνο-θρησκευτικών κοινοτήτων, μαζί με τα αρχεία τους καταστράφηκαν ολοσχερώς.

Η πυρκαγιά, όπως προέκυψε από την ανάκριση που διεξήγαγαν οι δικαστικές αρχές της Θεσσαλονίκης, ξεκίνησε το Σάββατο στις 18 Αυγούστου 1917 περίπου στις 15:00 το μεσημέρι από ένα φτωχικό σπίτι προσφύγων στη διεύθυνση Ολυμπιάδος 3, στη συνοικία Μεβλανέ μεταξύ του κέντρου και της Άνω Πόλης. 

Προκλήθηκε από σπίθα της φωτιάς μιας κουζίνας, που έπεσε σε παρακείμενη αποθήκη με άχυρο. 

Η έλλειψη νερού και η αδιαφορία των γειτόνων δεν έκανε δυνατή την κατάσβεση της αρχικής πυρκαγιάς και σε σύντομο διάστημα, λόγω του ισχυρού ανέμου, η πυρκαγιά μεταδόθηκε στα γειτονικά σπίτια και άρχισε να εξαπλώνεται σε όλη τη Θεσσαλονίκη.

Οι απώλειες της πυρκαγιάς ήταν ελάχιστες, με μοναδικούς νεκρούς Γάλλους στρατιώτες. Το μέρος της πόλης που κάηκε ανοικοδομήθηκε με νέο οργανωμένο σχέδιο, δημιουργώντας μια σύγχρονη πόλη.