ΣτΕ: Συνταγματικά προβλήματα και στο νέο νόμο για την ελληνική ιθαγένεια

Η απόκτηση της ελληνικής ιθαγένειας είναι και πάλι στο μικροσκόπιο του Συμβουλίου της Επικρατείας και ειδικότερα ερευνάται και θα κριθεί η συνταγματικότητα του νέου νομοθετικού πλαισίου (νόμος 4332/2015), με το οποίο θεσπίστηκαν οι νέοι κανόνες-προϋποθέσεις απόκτησης της ελληνικής ιθαγένειας.

Υπενθυμίζεται ότι, το 2013, η Ολομέλεια του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου, με την υπ' αριθμ. 460/2013 απόφασή της, έκρινε αντισυνταγματικό το παλαιό νομικό καθεστώς (νόμος 4332/2015) για την απόκτηση της ελληνικής ιθαγένειας, καθώς στις προβλεπόμενες  προϋποθέσεις απόκτησής (της ελληνικής ιθαγένειας), ο νόμος χρησιμοποιούσε τυπικά και επισφαλή κριτήρια για την απόδοση της ελληνικής ιθαγένειας, με συνέπεια να μην τεκμηριώνεται η ουσιαστική ένταξη των αλλοδαπών στην ελληνική κοινωνία.
           
Η αντισυνταγματικότητα που εκδηλώθηκε με την επίμαχη απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ του 2013, επικεντρώθηκε από τους συμβούλους Επικρατείας στην δυνατότητα κτήσης της ιθαγένειας σε παιδιά αλλοδαπών που είχαν γεννηθεί στην Ελλάδα και σε αλλοδαπούς που είχαν αποφοιτήσει από τα ελληνικά σχολεία.

Με το νεώτερο νόμο  4332/2015 θεσπίστηκαν τρεις περιπτώσεις απόκτησης της ελληνικής ιθαγένειας, που είναι:

1) Από τέκνα αλλοδαπών υπηκόων που γεννούνται στη χώρας μας, έχουν εγγραφεί στην Α' τάξη Ελληνικού Δημοτικού σχολείου και συνεχίζουν να το παρακολουθούν κατά τον χρόνο που θα υποβληθεί η αίτηση για κτήσης της ελληνικής ιθαγένειας.

Παράλληλα, πρέπει, τουλάχιστον, ο ένας γονέας του παιδιού να διαμένει μόνιμα στην χώρα μας επί πέντε χρόνια πριν την γέννηση του παιδιού και εάν το παιδί γεννήθηκε πριν την 5ετία, τότε πρέπει να διαμένει δέκα χρόνια στην Ελλάδα -επιπρόσθετα, αναγκαία προϋπόθεση είναι και οι δύο γονείς να είναι νόμιμα στην πατρίδα μας, ανεξάρτητα εάν διαμένει μόνο ο ένας.
           

2) Τα τέκνα των αλλοδαπών που κατοικούν νόμιμα και μόνιμα στην χώρα μας να έχουν ολοκληρώσει επιτυχώς την παρακολούθηση είτε εννέα τάξεων της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, είτε έξι τάξεων της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, χωρίς να προσμετράται η εκπαίδευση στο νηπιαγωγείο.
           
3) Από ενήλικους αλλοδαπούς που κατοικούν νόμιμα και μόνιμα στη χώρας μας και είναι απόφοιτοι Τμήματος ή Σχολής ελληνικού ΑΕΙ ή ΤΕΙ, εφόσον διαθέτουν απολυτήριο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ελληνικού σχολείου στην χώρα μας.
           
Στο Δ' Τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας υπό την προεδρία της συμβούλου Επικρατείας Αικατερίνης Χριστοφορίδου και με εισηγητή τον σύμβουλο Επικρατείας Κωνσταντίνο Κουσούλη, συζητήθηκαν τέσσερις αιτήσεις εκλογέων πολιτών, που στρέφονταν κατά αποφάσεων γενικών γραμματέων διαφόρων περιφερειών, με τις οποίες διαπιστώθηκε η κτήση της ελληνικής ιθαγένειας αλλοδαπών και παιδιών αλλοδαπών (κατά κανόνα Αλβανών), οι οποίοι διαμένουν σε διάφορους νομούς.
           
Επίσης, οι προσφεύγοντες εκλογείς ζητούν να ακυρωθεί ως αντισυνταγματική και παράνομη η από 25.8.2015 εγκύκλιος του γενικού γραμματέα Πληθυσμού και Κοινωνικής Συνοχής του υπουργείου Εσωτερικών σχετικά με την τροποποίηση διατάξεων Κώδικα του Ελληνικής Ιθαγένειας μετά την εφαρμογή του νόμου  4332/2015.
           
Πάντως, διευκρινίζεται ότι η Ολομέλεια του ΣτΕ, με την υπ' αριθμ. 460/2013 απόφασή της, έχει κρίνει ότι οι εκλογείς-πολίτες έχουν το έννομο συμφέρον να διεκδικούν δικαστικά την ακύρωση ατομικών πράξεων κτήσης της ιθαγένειας, ακόμη και αν είναι σε διαφορετική εκλογική περιφέρεια από αυτήν του προσφεύγοντα στα δικαστήρια.
           
Ο εισηγητής της υπόθεσης, κ. Κουσούλης, κατά την συζήτηση ενώπιον του Δ' Τμήματος, ανέφερε ότι οι εκλογείς υποστηρίζουν ότι με το νέο νομοθετικό πλαίσιο για την κτήση της ελληνικής ιθαγένειας, παραβιάζεται σωρεία συνταγματικών διατάξεων καθώς επέρχεται αθρόα αύξηση του αριθμού των αλλογενών που αποκτούν την ελληνική ιθαγένεια, χωρίς να υπάρχει πραγματική ένταξη των αποκτώντων την ελληνική ιθαγένεια στην κοινωνία της χώρας μας.
           
Ακόμη, με τον εν λόγω νόμο θεσπίζεται η δυνατότητα κτήσης της ελληνικής ιθαγένειας με μόνη την εγγραφή στην Α' Δημοτικού, χωρίς δηλαδή να έχει δοθεί ελληνική παιδεία στο ανήλικο παιδί, το οποίο, έχοντας διπλή υπηκοότητα, δεν υποχρεούται να παρακολουθεί ελληνικό σχολείο (υποχρεωτική εκπαίδευση).
           
Επίσης, ο επίμαχος νόμος προβλέπει την κτήση ιθαγένειας, έπειτα από την παρακολούθηση έξι τάξεων δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ενώ το Σύνταγμα (άρθρο 16) προβλέπει εννεαετή υποχρεωτική φοίτηση.

Τέλος, το ΣτΕ επιφυλάχθηκε να εκδώσει την απόφασή του.