Προαιρετική η… Σαρία στη Θράκη

Προαιρετική εφαρμογή της «Σαρία» στην Θράκη, ανακοίνωσε την Τρίτη ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, στη διάρκεια ομιλίας του στο 6ο Περιφερειακό Συνέδριο για την Παραγωγική Ανασυγκρότηση της Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, που πραγματοποιείται  στην Κομοτηνή.

Σύμφωνα με τον ίδιο, πέντε είναι οι κύριες κατευθύνσεις της επικείμενης νομοθετικής ρύθμισης, με την οποία επιχειρείται να μπει τέλος στην επικράτηση του ισλαμικού νόμου έναντι του αστικού δικαίου, στις περιοχές της μουσουλμανικής μειονότητας στην Θράκη. 

Συγκεκριμένα : 
1ον  θα καθιστά, ρητά και σαφώς, την δικαιοδοσία του Μουφτή προαιρετική και υπό την προϋπόθεση ότι συμφωνούν όλοι οι ενδιαφερόμενοι. Σε διαφορετική περίπτωση, δηλαδή εάν δεν συμφωνούν όλοι οι ενδιαφερόμενοι, η υπόθεση θα υπάγεται στα αστικά δικαστήρια.
2ον θα ορίζει σαφώς, για πρώτη φορά, ότι τα αστικά δικαστήρια έχουν το τεκμήριο δικαιοδοσίας.
3ον θα καθοριστούν με Προεδρικό Διάταγμα οι αναγκαίοι δικονομικοί κανόνες ώστε ο Μουφτής να ασκεί τις αρμοδιότητές του μέσα σε συγκεκριμένο πλαίσιο το οποίο θα προστατεύει απολύτως τα δικαιώματα των διαδίκων.
4ον θα διατυπώνεται ρητά ότι οι κληρονομικές σχέσεις των μελών της μειονότητας καθορίζονται από τον αστικό κώδικα και όχι από τον ισλαμικό νόμο, εκτός αν κάποιος επιλέγει εγγράφως το αντίθετο. Βεβαίως, οποιαδήποτε στιγμή το θελήσει, θα μπορεί να αλλάξει την δήλωσή του ή απλώς να συντάξει μια διαθήκη κατά τον αστικό κώδικα οπότε και μόνο αυτή θα ισχύει.
5ον θα διασφαλίζει ότι όλες οι δημόσιες διαθήκες που έχουν συνταχθεί μέχρι σήμερα, είναι ισχυρές και εφαρμόζονται.

Η δημόσια διαβούλευση θα ξεκινήσει άμεσα από το υπουργείο Παιδείας, όπως δήλωσε ο πρωθυπουργός επισημαίνοντας τη σημασία της νέας ρύθμισης : «Οι αξιακοί κώδικες και της πλειονότητας και της μειονότητας θα βρουν κοινά στοιχεία και κάθε κοινό στοιχείο που προσθέτουμε κάνει ακόμη πιο ισχυρή την κοινωνική συνοχή και τους δεσμούς που μας κινούν ισότιμα μπροστά, προς όφελος της κοινωνίας, χωρίς διακρίσεις» τόνισε.

Η κυβερνητική ρύθμιση, βάζει τέλος σχεδόν μετά από έναν αιώνα στο  ζήτημα των ισλαμικών ιεροδικείων στην Θράκη, που αποτελούν μοναδική περίπτωση έως σήμερα στην Ευρώπη. Σύμφωνα με όσα ισχύουν οι Μουσουλμάνοι Έλληνες έχουν τη δυνατότητα να προσφύγουν στα ιεροδικεία  Κομοτηνής, Ξάνθης ή Διδυμοτείχου σε υποθέσεις γάμου, διαζυγίου, διατροφών, επιτροπειών, κηδεμονιών, επιτροπείας, χειραφεσίας ανηλίκων, ισλαμικών διαθηκών και της εξ αδιαθέτου διαδοχής με δικαστή τον κατά τόπο Ιμάμη.

Με τον όρο Σαρία (Shari'a) ή Ισλαμικός Νόμος εννοείται ο ισλαμικός θρησκευτικός κώδικας διαβίωσης. Είναι εμπνευσμένη από το Κοράνιο και χρησιμοποιείται ως αναφορά στο ισλαμικό δίκαιο, αλλά και τον ισλαμικό τρόπο ζωής γενικότερα.

Η ομιλία του Αλέξη Τσίπρα για το θέμα είναι η εξής:

Σήμερα οι Έλληνες πολίτες που είναι μέλη της μουσουλμανικής μειονότητας – και αυτό δεν ξέρω αν το γνωρίζουν οι περισσότεροι συμπολίτες μας,  είναι μια πραγματικότητα που δυστυχώς συμβαίνει – δεν έχουν το δικαίωμα να πάνε στα αστικά δικαστήρια για θέματα προσωπικού και κληρονομικού δικαίου. Δεν είναι κάτι που μας περιποιεί τιμή ως χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Δεν είναι κάτι που μας περιποιεί τιμή ανεξάρτητα από τις πολιτικές τοποθετήσεις μας, πεποιθήσεις μας σε ό,τι αφορά την – θέλω να πιστεύω – κοινή αντίληψη όλων για την υπεράσπιση των στοιχειωδέστερων εκ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Γνωρίζετε όλοι τις αποφάσεις του Αρείου Πάγου, οι οποίες αναφέρουν ότι τα μέλη της μουσουλμανικής μειονότητας για τις κληρονομικές τους υποθέσεις δεν έχουν το δικαίωμα να κάνουν διαθήκες, όπως όλοι οι άλλοι Έλληνες πολίτες.

Εμείς, λοιπόν, σήμερα αποφασίσαμε αυτή την πραγματικότητα να την αλλάξουμε και  να σπάσουμε τα δεσμά του παρελθόντος και να ανοίξουμε τον δρόμο του μέλλοντος καταργώντας την υποχρέωση και δίνοντας το δικαίωμα της επιλογής. Μετατρέποντας έτσι τα δεσμά σε δικαίωμα. Ένα δικαίωμα, ένα προνόμιο, που βασίζεται στον σεβασμό μας προς την ιδιαίτερη θρησκευτική και πολιτιστική ταυτότητα της μουσουλμανικής μειονότητας.

Μέσα στις επόμενες μέρες θα καταθέσουμε νομοθετική ρύθμιση στη Βουλή, η οποία θα υπηρετήσει τους ακόλουθους πέντε στόχους:

Πρώτον, θα καθιστά, ρητά και σαφώς, τη δικαιοδοσία του Μουφτή προαιρετική και υπό την προϋπόθεση ότι συμφωνούν όλοι οι ενδιαφερόμενοι. Σε διαφορετική περίπτωση, δηλαδή εάν δεν συμφωνούν όλοι οι ενδιαφερόμενοι, η υπόθεση θα υπάγεται υποχρεωτικά στα αστικά δικαστήρια.

Δεύτερον, θα ορίζει σαφώς, για πρώτη φορά, ότι τα αστικά δικαστήρια έχουν το τεκμήριο δικαιοδοσίας.

Τρίτον, θα καθοριστούν με Προεδρικό Διάταγμα οι αναγκαίοι δικονομικοί κανόνες ώστε ο Μουφτής να ασκεί τις αρμοδιότητές του μέσα σε συγκεκριμένο πλαίσιο το οποίο θα προστατεύει απολύτως τα δικαιώματα των διαδίκων.

Τέταρτον, θα διατυπώνεται ρητά ότι οι κληρονομικές σχέσεις των μελών της μειονότητας καθορίζονται από τον αστικό κώδικα και όχι από τον ισλαμικό νόμο, εκτός αν κάποιος επιλέγει εγγράφως το αντίθετο. Βεβαίως, οποιαδήποτε στιγμή το θελήσει, θα μπορεί να αλλάξει την δήλωσή του ή απλώς να συντάξει μια διαθήκη κατά τον αστικό κώδικα οπότε και μόνο αυτή θα ισχύει.

Και πέμπτο, θα διασφαλίζει ότι όλες οι δημόσιες διαθήκες που έχουν συνταχθεί μέχρι σήμερα, είναι ισχυρές και εφαρμόζονται.

Σας καταθέτω τις προτάσεις μας αλλά και τις δεσμεύσεις θα έλεγα απέναντι στους πολίτες. Φυσικά είμαστε ανοιχτοί, σε ιδέες, σε παρατηρήσεις, σε απόψεις και θα κάνουμε διάλογο  για να βελτιωθεί η πρόταση που θα καταθέσουμε και από αύριο υπό τον συντονισμό του υπουργείου Παιδείας θα αρχίσει η σχετική διαβούλευση.

Μπορεί κάποιος να σκεφτεί ότι οι αλλαγές που επιδιώκουμε αφορούν μόνο τους μουσουλμάνους συμπολίτες μας. Ωστόσο εγώ θα έλεγα ότι οι αλλαγές που επιδιώκουμε μας αφορούν όλους. Γιατί είναι αξιακού χαρακτήρα και δίνουν τη δυνατότητα οι αξιακοί κώδικες και της πλειονότητας και της μειονότητας  να βρούνε ακόμη περισσότερα κοινά στοιχεία. Κάθε κοινό στοιχείο που προσθέτουμε σε όσα μας ενώνουν κάνει ακόμη πιο ισχυρή την κοινωνική συνοχή, τους δεσμούς μας που εγγυώνται ότι πορευόμαστε μαζί και ισότιμα σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς για όλους θα καταφέρουμε να φέρουμε μεταρρυθμίσεις και αλλαγές προς όφελος όλων, προς όφελος της κοινωνίας. Και προς όφελος της χώρας μας, της χώρας αυτής που υπηρετούμε όλοι ανεξάρτητα- επαναλαμβάνω από διακρίσεις.

Βενιζέλος: Θετική εξέλιξη

Θετική εξέλιξη θεωρεί ο πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Ευάγγελος Βενιζέλος, την εξαγγελία νομοθετικής ρύθμισης που θα καθιστά προαιρετική για τα μέλη της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης την υπαγωγή στη δικαιοδοσία του μουφτή και τη σαρία.
 
Όπως αναφέρει ο κ. Βενιζέλος, «αντιμετωπίζεται με τον τρόπο αυτό εν μέρει το πρόβλημα που δημιούργησε η νομολογία του Αρείου Πάγου, που θεώρησε υποχρεωτική την υπαγωγή στη σαρία. Πρέπει, όμως, να προβλεφθεί νομοθετικά η συμμόρφωση με τους κανόνες δημόσιας τάξης, δηλαδή με τον πυρήνα των εγγυήσεων του κράτους δικαίου και η δυνατότητα σχετικού δικαστικού ελέγχου».