Η τουρκική τρομοκρατία στην κυπριακή ΑΟΖ διώχνει γεωτρύπανο της ιταλικής ΕΝΙ

«Άδοξα» λήγει το εγχείρημα γεώτρησης στον στόχο «Σουπιά» του οικοπέδου 3, της Κυπριακής ΑΟΖ, από το γεωτρύπανο Saipem 12000 της ιταλικής εταιρείας ΕΝΙ.

Η ανανέωση της τουρκικής Navtex μέχρι τις 10 Μαρτίου καθιστά ανέφικτη τη γεώτρηση, αφού το γεωτρύπανο θα πρέπει να βρίσκεται στο Μαρόκο στις 8 Μαρτίου, για άλλη υποχρέωση της ΕΝΙ. Ακόμα όμως και αν θεωρητικώς μπορούσε να αναμένει τη λήξη και της νέας τουρκικής Navtex δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι αυτή δεν θα ανανεωθεί.  Παράλληλα το οικονομικό κόστος για την ιταλική εταιρεία, από την καθήλωση του Saipem 12000, ανέρχεται στα 300.000 ευρώ ημερησίως.

Επισήμως η ΕΝΙ δεν έχει ανακοινώσει την αποχώρηση του γεωτρύπανου αλλά ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Claudio Descalzi, έδωσε στίγμα των προθέσεων του με δήλωση του την περασμένη εβδομάδα, σημειώνοντας πως «φυσικά, δεν μπορούμε να περιμένουμε για πάντα», καθώς η κατάσταση στην ΑΟΖ δεν είναι υπό τον έλεγχο της εταιρείας.

Κυβερνητικές πηγές στη Λευκωσία ανέφεραν στο protothema.gr, ότι η ΕΝΙ κατά πάσα πιθανότητα θα επαναπρογραμματίσει τη γεώτρηση στο οικόπεδο 3 σε μεταγενέστερο στάδιο με την ελπίδα ότι θα έχουν διαφοροποιηθεί τα πράγματα και δεν θα αντιμετωπίσει προβλήματα πρόσβασης στον στόχο «Σουπιά». Κάτι τέτοιο σύμφωνα με εκτιμήσεις, μπορεί να συμβεί αν ομαλοποιηθεί η κατάσταση στο Κυπριακό με την επανέναρξη των συνομιλιών. Υπάρχει όμως και το απαισιόδοξο σενάριο της παρασκηνιακής διαβούλευσης με τη Τουρκία και τους Τουρκοκύπριους, ώστε το βάρος των πιέσεων να μετατοπιστεί στη Κυπριακή Δημοκρατία.

 

Άλλες γεωτρήσεις

Η αποτυχία στο τεμάχιο 3 της ΑΟΖ δεν αποτελεί βεβαίως ταφόπλακα στο ενεργειακό πρόγραμμα της Λευκωσίας, καθώς εντός του 2018 υπάρχουν προγραμματισμένες γεωτρήσεις σε άλλες περιοχές της ΑΟΖ στις οποίες δεν έχουν διατυπωθεί διεκδικήσεις από τη Τουρκία. Πρόκειται για το τεμάχιο 10 στο οποίο τα δικαιώματα ερευνών ανήκουν στη κοινοπραξία Exxon Mobil – Qatar  Petroleum. Και σε αυτή τη περίπτωση δεν είναι μηδενικό το ρίσκο, καθώς η Άγκυρα εγείρει θέμα δικαιωμάτων των Τουρκοκυπρίων σε ολόκληρο το εύρος της κυπριακής ΑΟΖ. Ενθαρρυμένη από την παρεμπόδιση της γεώτρησης στο τεμάχιο 3 και την ανυπαρξία αντιδράσεων που θα της προκαλούσαν κόστος, η Τουρκία δεν αποκλείεται να επεκτείνει τις προκλήσεις της τεστάροντας την ανοχή και των εταιρειών αλλά και των χωρών στις οποίες εδρεύουν. Στην περίπτωση του τεμαχίου 10, εμπλέκονται οι ΗΠΑ και λόγω της ιδιάζουσας σχέσης του υπουργού εξωτερικών Ρεξ Τίλερσον με την Exxon Mobil της οποίας υπήρξε πρόεδρος πριν την υπουργοποίηση του από τον Ντόναλτ Τραμπ.

Πόλεμος με Navtex και anti Navtex

Χθες το ΚΣΕΔ (Κέντρο Συντονισμού Έρευνας και Διάσωσης) της Κύπρου εξέδωσε προειδοποίηση ναυσιπλοΐας (anti Navtex NR 091/18) με την οποία προειδοποιεί τους ναυτιλλομένους για την παράνομη τουρκική Navtex που ανανεώθηκε χθες.

 Το ΚΣΕΔ αναφέρει ότι η τουρκική Navtex αναφέρεται σε παράνομες δραστηριότητες στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, την υφαλοκρηπίδα και την περιοχή έρευνας και διάσωσης της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Αυτή η ενέργεια είναι παράνομη, συνιστά παραβίαση του διεθνούς δικαίου, επηρεάζει τις διαδικασίες ασφάλειας στη θάλασσα και αποτελεί ποινικό αδίκημα σύμφωνα με την κυπριακή νομοθεσία, τονίζει το Κέντρο Συντονισμού Έρευνας και Διάσωσης.

Σχεδόν άμεσα αντέδρασε η Τουρκία με νέα οδηγία προς ναυτιλομένους με αριθμό 0263/18 αναφέροντας πως οι Navtex της Κυπριακής Δημοκρατίας δεν έχουν ισχύ καθώς δεν πρόκειται για το κράτος που ιδρύθηκε το 1960.

 

Μόνη η Λευκωσία

Η Λευκωσία ανέμενε πως θα υπήρχε πιο δυναμική παρέμβαση σε πολιτικοδιπλωματικό επίπεδο από της Βρυξέλλες και από τις χώρες μέλη της ΕΕ. Ωστόσο οι αντιδράσεις περιορίστηκαν σε χλιαρές δηλώσεις στήριξης της Κυπριακής Δημοκρατίας που σε κάποιες περιπτώσεις είχαν και αμφίσημο χαρακτήρα. Ακόμα και η Ρώμη που είχε άμεσο ενδιαφέρον (και συμφέρον) αντέδρασε με τρόπο που ανησύχησε τη Λευκωσία καθώς αναφέρθηκε ότι «ανέμενε ότι θα βρεθεί μια λύση που να συμβαδίζει με το διεθνές δίκαιο και να είναι προς το συμφέρον της EΝΙ, των χωρών της περιοχής και των δύο κυπριακών κοινοτήτων», βάζοντας με αυτό το τρόπο και την παράμετρο του ψευδοκράτους σε ένα θέμα που αφορά τη Κυπριακή Δημοκρατία και την ιταλική εταιρεία. Ανησυχητική θεωρείται και η στάση της Γαλλίας η οποία έχει επίσης συμφέροντα στη κυπριακή ΑΟΖ λόγω της δραστηριοποίησης της εταιρείας TOTAL.

Αποστάσεις τήρησαν με τις δημόσιες τοποθετήσεις τους και οι ΗΠΑ με τη Ρωσία, παραπέμποντας ουσιαστικά στην επίλυση του Κυπριακού, για να λυθούν και τα επιμέρους προβλήματα στον ενεργειακό τομέα. Σε ένα άλλο επίπεδο, οι περίφημες τριμερείς συμφωνίες, Ελλάδας – Κύπρου από τη μία και Ισραήλ, Αιγύπτου, Λιβάνου, Ιορδανίας από την άλλη, δεν κατέδειξαν καμία πρόθεση στήριξης της Λευκωσίας. Σε επίπεδο ΟΗΕ, η δήλωση του ΓΓ Αντόνιο Γκουτιέρες, κατέδειξε πως ο διεθνής οργανισμός δεν έχει καμία πρόθεση να παρέμβει αν δεν επαναρχίσουν οι συνομιλίες για επίλυση του Κυπριακού από το σημείο που έμειναν στο Κραν Μοντανά. Η Λευκωσία από τη πλευρά της δηλώνει έτοιμη να επανέλθει στις συνομιλίες αλλά αυτό δεν μπορεί να γίνει υπό την απειλή της παρουσίας των τουρκικών πολεμικών σκαφών στην ΑΟΖ.

 

Αναζήτηση στήριξης από ΕΕ

Σε σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε χθες στο Προεδρικό Μέγαρο, διαπιστώθηκαν οι περιορισμένες δυνατότητες αντίδρασης της Λευκωσίας και η αναποτελεσματικότητα των παρασκηνιακών διπλωματικών διεργασιών με στόχο την αλλαγή της τουρκικής στάσης. Για τον λόγο αυτό ο Κύπριος Πρόεδρος θα θέσει το θέμα στον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλτ Τουσκ και τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλον Γιούνκερ στις επαφές που θα έχει σήμερα μαζί τους στις Βρυξέλλες. Επίσης την Παρασκευή ο κ. Αναστασιάδης θα ζητήσει τη στήριξη των 27 εταίρων της Κύπρου στο άτυπο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, διαμηνύοντας πως η Λευκωσία θα είναι αναγκασμένη να μπλοκάρει την περαιτέρω χρηματοδότηση της Τουρκίας από την ΕΕ αλλά και την αναβάθμιση της Τελωνειακή Ένωσης.

Σήμερα το πρωί ο Πρόεδρος Αναστασιάδης έχει συγκαλέσει σύσκεψη του συμβουλίου πολιτικών αρχηγών, στην οποία θα γίνει ενημέρωση για τη κατάσταση και θα συζητηθούν προτάσεις για αντιμετώπιση της τουρκικής προκλητικότητας.

 

Θέλουν λόγο σε όλη την ΑΟΖ οι Τουρκοκύπριοι

Ο λεγόμενος «υπουργός οικονομίας και ενέργειας» του ψευδοκράτους Οζντίλ Ναμί σε χθεσινές δηλώσεις του, ανέφερε πως «η ιδιαιτερότητα του τεμαχίου 3 είναι πως βρίσκεται ακριβώς στις παρυφές περιοχής για την οποία υπέγραψε η ‘τδβκ’(ψευδοκράτος) με την τουρκική Ανώνυμη Εταιρεία Πετρελαίου (TPAO)”, σημειώνοντας παράλληλα ότι «οι Τουρκοκύπριοι έχουν δικαιώματα σε όλα τα τεμάχια». «Δεν έχει σημασία» είπε «αν αυτά τα τεμάχια είναι νοτίως, βορείως, ανατολικά ή δυτικά του νησιού, οι Τουρκοκύπριοι έχουν δικαιώματα και συμφέροντα σε όλα».

Σε συνέντευξή του στο τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων Ανατολού, ο Οζντίλ Ναμί υποστήριξε ότι δεν είναι η τουρκοκυπριακή ή η τουρκική πλευρά που πυροδοτεί την ένταση και ότι «δεν έχει νόημα η τουρκική πλευρά να έχει αιωνίως υπομονή και να μην αντιδρά». Για το Κυπριακό είπε ότι δεν μπορεί πλέον να γίνει διαπραγμάτευση επαναλαμβάνοντας τις παλιές μεθόδους, προσθέτοντας ότι οι διαπραγματεύσεις μπορεί να επαναληφθούν μόνο εάν πρώτον, συμφωνηθεί χρονοδιάγραμμα από την αρχή και δεύτερον οριστεί τί θα γίνει με την τουρκοκυπριακή πλευρά εάν αποτύχουν οι διαπραγματεύσεις με «όχι» της ελληνοκυπριακής πλευράς.

Ο Οζντίλ Ναμί εξέφρασε την ελπίδα ο ΓΓ του ΟΗΕ να συναντήσει τους δύο ηγέτες και να συμφωνηθεί ένα νέο μοντέλο διαπραγματεύσεων. Κατηγόρησε τον Πρόεδρο Αναστασιάδη ότι είναι εκείνος που αποχώρησε από το τραπέζι στην Ελβετία και τον κάλεσε να συμπεριφέρεται ψύχραιμα και να αποφεύγει βήματα που προκαλούν την αντίδραση τουρκικής πλευράς. 

 

Θησαυρός στην ανατολική Μεσόγειο

Σύμφωνα με εκτιμήσεις του Ινστιτούτου Γεωλογικών Ερευνών των ΗΠΑ, η θαλάσσια περιοχή από την Κύπρο προς τον Λίβανο και την Αίγυπτο διαθέτει περισσότερα από 340 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια φυσικού αερίου, αποδεδειγμένα. περισσότερα από τα αποθέματα των ΗΠΑ. 

Όπως αναφέρει το Bloomberg, η περιοχή από την Κύπρο προς τον Λίβανο και την Αίγυπτο μπορεί να περιέχει πρόσθετα αποθέματα φυσικού αερίου, και οι χώρες της περιοχής είναι πρόθυμες να αναπτύξουν σχέδια εξαγωγών.

Σημειώνει, ωστόσο, ότι ο αναδυόμενος πλούτος απειλεί επίσης να προκαλέσει συγκρούσεις, και ότι το Ισραήλ και ο Λίβανος έχουν ανταλλάξει απειλές τις τελευταίες εβδομάδες, καθώς οι δύο χώρες διαφωνούν για το πού πρέπει να καθοριστούν τα σύνορά της ΑΟΖ  της κάθε χώρας.
Επιπλέον, το δημοσίευμα κάνει αναφορά σε δηλώσεις του Κύπριου υπουργού Ενέργειας Γιώργου Λακκοτρύπη ότι η Λευκωσία είναι κοντά σε συμφωνία πώλησης φυσικού αερίου στην Αίγυπτο από το θαλάσσιο τεμάχιο «Αφροδίτη», που βρίσκεται στην κυπριακή ΑΟΖ.