Έκθεση σοκ για τα Πανεπιστήμια: Η υποχρηματοδότηση για μεγάλο αριθμό φοιτητών «ματώνει» την Εκπαίδευση

Υποχρηματοδότηση για μεγάλο αριθμό φοιτητών, μεγάλη αναλογία φοιτητών ανά διδάσκοντα, παρατεταμένη διάρκεια σπουδών για το 42% των φοιτητών, αδυναμία προσέλκυσης φοιτητών και διδακτικού προσωπικού από το εξωτερικό και δυσκολίες στην ανάπτυξη αποτελεσματικών διοικητικών υπηρεσιών (π.χ. φοιτητικής μέριμνας, διασύνδεσης με την αγορά εργασίας, διασφάλισης ποιότητας) λόγω υποστελέχωσης, είναι μόλις κάποια από τα σημαντικότερα προβλήματα, που περιορίζουν την αποτελεσματικότητα της Ανώτατης Εκπαίδευσης.

Η Ετήσια Έκθεση της Αρχής Διασφάλισης και Πιστοποίησης Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση (ΑΔΙΠ), για το έτος 2017, παραδόθηκε στον Πρόεδρο της Βουλής Νίκο Βούτση, από την Πρόεδρο της Αρχής, Καθηγήτρια Νικολέττα Παϊσίδου.

Σύμφωνα με την Έκθεση, η Ελλάδα ανήκει στις χώρες με τα υψηλότερα ποσοστά πληθυσμού με ανώτατη εκπαίδευση στις ηλικίες 25 έως 34 και τα χαμηλότερα στις ηλικίες 34 έως 65.

Όσο αυξάνεται η ηλικία, τόσο μειώνεται το αντίστοιχο ποσοστό με ανώτατη εκπαίδευση, με τις ανάλογες επιπτώσεις στο οικονομικό, κοινωνικό και πολιτισμικό επίπεδο του πληθυσμού και της χώρας. Επιπλέον, η Ελλάδα έχει το μεγαλύτερο ποσοστό φοιτητών σε σχέση με τον πληθυσμό της (6,58%), καθώς και το μεγαλύτερο ποσοστό φοιτητών που σπουδάζει στο εξωτερικό (0,34%), από όλες τις ευρωπαϊκές χώρες.

Με τους πόρους που διατίθενται, η Ελλάδα δυσκολεύεται να καλύψει την αυξημένη ζήτηση για ανώτατη εκπαίδευση, δεδομένου ότι ένα ποσοστό 70% για τα Πανεπιστήμια και 40% για τα ΤΕΙ, εισάγεται πλέον των δηλωμένων δυνατοτήτων τους για εκπαίδευση.

Περίπου 38000 Ελληνες φοιτητές σπουδάζουν σε ξένα πανεπιστήμια

Περισσότεροι από 37.000 (37.484) Ελληνες φοιτητές σπουδάζουν σε ξένα πανεπιστήμια, αριθμός συγκριτικά υψηλός σε σχέση με την Ισπανία (35.348), η οποία διαθέτει υπερτετραπλάσιο πληθυσμό από την Ελλάδα ή την Πορτογαλία (12.951) και την Ιρλανδία (15.249), οι οποίες, επίσης, βίωσαν οικονομική κρίση.

Το 2017, οι Έλληνες που σπούδαζαν σε πανεπιστήμια του εξωτερικού άγγιξαν τους 37.484, αριθμός συγκριτικά υψηλός σε σχέση με την Ισπανία (35.348), η οποία διαθέτει υπερτετραπλάσιο πληθυσμό από την Ελλάδα, ή την Πορτογαλία (12.951) και την Ιρλανδία (15.249), οι οποίες, επίσης, βίωσαν οικονομική κρίση. 

Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της ΑΔΙΠ τους περισσότερους φοιτητές που σπουδάζουν στο εξωτερικό εμφανίζουν η Κίνα και η Ινδία, χώρες με τεράστια πληθυσμιακά μεγέθη, οι οποίες αποσκοπούν στην εισαγωγή τεχνογνωσίας μέσω των φοιτητών τους σε ξένα πανεπιστήμια, κυρίως των ΗΠΑ.

Από τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι περιπτώσεις της Γερμανίας, της Γαλλίας και της Ιταλίας, των οποίων μεγάλος αριθμός φοιτητών σπουδάζει στο εξωτερικό, παρά το γεγονός ότι κατατάσσονται στις οικονομικά προηγμένες χώρες.

Τα τελευταία χρόνια, η φυγή των Ελλήνων σε πανεπιστήμια του εξωτερικού εμφανίζει αύξουσα τάση.

Το 2011 αναχώρησαν για σπουδές σε ΑΕΙ του εξωτερικού 29.577 άτομα, αριθμός ο οποίος το 2017 ανήλθε σε 37.484 (αύξηση κατά 26,73%) φοιτητών που σπουδάζουν στο εξωτερικό σε σχέση με τον πληθυσμό της κάθε χώρας.

Από τα στοιχεία της UNESCO (2017) προκύπτει ότι η Κύπρος, σε σχέση με τον πληθυσμό της, εμφανίζει τους περισσότερους φοιτητές που σπουδάζουν στο εξωτερικό (2,13%).

Στις χώρες με υψηλή αναλογία φοιτητών σε σχέση με τον συνολικό πληθυσμό της χώρας, κατατάσσονται, επίσης, το Λουξεμβούργο (1,73%), η Σλοβακία (0,60%), η Λιθουανία (0,38%), η Νορβηγία (0,36%) και η Ελλάδα (0,34%).

Η κατάταξη των χωρών με βάση τον αριθμό των φοιτητών που σπουδάζουν στο εξωτερικό (σε απολυτές τιμές) δεν αντικατοπτρίζει πλήρως την πραγματικότητα.

Χώρες με μεγάλο αριθμό φοιτητών που σπουδάζουν στο εξωτερικό όπως η Κίνα, η Ινδία, το Μεξικό, οι ΗΠΑ και το Πακιστάν βρίσκονται χαμηλά στην κατάταξη, όταν εξετάζεται η αναλογία των φοιτητών αυτών σε σχέση με τον συνολικό πληθυσμό της κάθε χώρας.