Guardian για ελληνικά hotspot: Χιλιάδες πρόσφυγες ζουν σε άθλιες σκηνές, δίπλα σε λύματα, φίδια και αρουραίους

Τη δεινή θέση στην οποία βρίσκονται οι μετανάστες στα κέντρα φιλοξενίας στην Ελλάδα, με τον χειμώνα να βρίσκεται προ των πυλών και στις συνθήκες στα hot spots να μη σημειώνουν την παραμικρή βελτίωση, σκιαγραφεί σε σημερινό δημοσίευμά του ο Guardian.

Εστιάζοντας κυρίως στον καταυλισμό στο Βαθύ της Σάμου, όπου οι πρόσφυγες «ζουν δίπλα σε φίδια και ποντίκια», οι αρθρογράφοι επισημαίνουν ότι από τα τα 1,6 δισ. που έχει χορηγήσει η ΕΕ για το προσφυγικό στην χώρα μας, τα 554 εκατ. ευρώ δεν έχουν αξιοποιηθεί λόγω ανικανότητας των Υπουργείων να συντονιστούν μεταξύ τους.

Επίσης, υπογραμμίζουν ότι οι περικοπές στο Δημόσιο έχουν οδηγήσει σε παροιμιωδώς αργές διαδικασίες χορήγησης ασύλου.

Εκτός από την έλλειψη δικαστών που καθυστερεί σημαντικά τη διαδικασία, ιδιαίτερα επιζήμια είναι και η έλλειψη γιατρών και ψυχολόγων, αφού δεν υπάρχουν αρκετά άτομα για να εξετάσουν τους ευπαθείς αιτούντες άσυλο και να εκδώσουν γνωματεύσεις.

«Το σύστημα ασύλου της Ελλάδας έχει παραλύσει από τις περικοπές στον δημόσιο τομέα, που επιβλήθηκαν στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών προγραμμάτων διάσωσης της χώρας». Τα παραπάνω δηλώνει στον Guardian ένας απεσταλμένος του ΟΗΕ, την ώρα που ανθρωπιστικές οργανώσεις προειδοποιούν για επιδείνωση της μεταναστευτικής κρίσης τους χειμερινούς μήνες στην Ελλάδα.

Οι ευρωβουλευτές κατηγορούν το σύστημα ασύλου της Ευρώπης για τις απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης των μεταναστών στην Ελλάδα, όπου χιλιάδες άνθρωποι στριμώχνονται σε άθλιους καταυλισμούς, οι οποίοι είναι γεμάτοι κινδύνους για την σωματική και ψυχική τους υγεία.

Ο κ. Φιλίπ Λεκλέρκ, εκπρόσωπος της υπηρεσίας των Ηνωμένων Εθνών για την προστασία των προσφύγων στην Αθήνα, εξηγεί στον Guardian ότι η πολιτική της ΕΕ για την Ελλάδα κατά την διάρκεια της κρίσης του χρέους ήταν «απολύτως νόμιμη», ωστόσο είχε απρόβλεπτες συνέπειες για τη μετανάστευση.

«Πρόκειται για ένα κράτος που μαστίζεται από τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης και του περιορισμού των δημοσίων δαπανών. Το αποτέλεσμα είναι να υπάρχει μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης στα νησιά και την ενδοχώρα, την οποία το κράτος δεν είναι επαρκώς προετοιμασμένο να αντιμετωπίσει».

O κ. Λεκλέρκ μίλησε στον Guardian λίγες μέρες αφότου η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες κάλεσε την Ελλάδα να λάβει επειγόντως μέτρα για τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των 11.000 ατόμων, που ζουν σε βρώμικους και επικίνδυνους καταυλισμούς στη Σάμο και τη Λέσβο.

Ανώτατοι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι εξέφρασαν στον Guardian τον αποτροπιασμό τους, ειδικά ως προς τον καταυλισμό στο Βαθύ της Σάμου, όπου 4.000 άνθρωποι (εξαπλάσιος αριθμός από τις θέσεις στον συγκεκριμένοχώρο) ζουν υπό απολύτως άθλιες συνθήκες.

Οι νεοαφιχθέντες στήνουν ετοιμόρροπες σκηνές σε απόκρημνες πλαγιές γύρω από τους καταυλισμούς, χωρίς να έχουν πρόσβαση σε ηλεκτρικό ρεύμα, τρεχούμενο νερό ή αποχωρητήρια. Μέσα στους καταυλισμούς, οι χαλασμένες τουαλέτες και τα ντους αναγκάζουν τους ανθρώπους να ζουν δίπλα σε ακατέργαστα λύματα. Οι μετανάστες στο Βαθύ βρίσκονται επίσης αντιμέτωποι με φίδια και αρουραίους, που έλκονται από τα συγκεντρωμένα σκουπίδια.

«Αυτά συμβαίνουν κάτω από τη μύτη μας στην Ευρώπη, που υποτίθεται ότι είναι η πλουσιότερη και πιο πολιτισμένη ήπειρος στον κόσμο», δήλωσε η Ολλανδή φιλελεύθερη ευρωβουλευτής Σόφι Βελντ.

Σύμφωνα με τον Guardian, οι αξιωματούχοι της ΕΕ πιστεύουν ότι τα ελληνικά υπουργεία δεν μπορούν να συντονιστούν ώστε να ξοδέψουν σωστά τα κονδύλια της ΕΕ, για να βοηθήσουν τους αιτούντες άσυλο. «Η ΕΕ έχει διαθέσει 1,6 δισ. ευρώ από το 2015, όμως τουλάχιστον τα 554 εκατ. παραμένουν αξόδευτα από τις ελληνικές Αρχές», αναφέρει το δημοσίευσμα.

Οι Βρυξέλλες υποψιάζονται ότι το υπουργείο Άμυνας, το οποίο είναι υπό την ηγεσία του Πάνου Καμμένου, δεν δίνει προτεραιότητα στις ανθρωπιστικές ανάγκες των προσφύγων. Το υπουργείο Άμυνας, ένα από τα βασικά τμήματα της κυβέρνησης που συμμετέχει στην επιτήρηση των προσφυγικών καταυλισμών, βρίσκεται στο επίκεντρο των καταγγελιών περί κακοδιαχείρισης των ευρωπαϊκών κονδυλίων, ισχυρισμούς τους οποίους το ίδιο απορρίπτει ως fake news.

Η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF), επιβεβαίωσε ότι έχει ξεκινήσει έρευνα «για τις φερόμενες παρατυπίες» ως προς τα ευρωπαϊκά κονδύλια που προορίζονταν για την σίτιση των προσφύγων, χωρίς να αποκαλύπτει όμως περισσότερες λεπτομέρειες.

Η ΕΕ ανησυχεί ολοένα και περισσότερο για την αύξηση των αφίξεων στην Ελλάδα, η οποία θα επιβαρύνει ακόμα περισσότερο ένα σύστημα που μαστίζεται ήδη από καθυστερήσεις. Η Ελλάδα φιλοξενεί ήδη 67.100 πρόσφυγες και μετανάστες και τους τελευταίους μήνες έχει σημειωθεί μια απότομη αύξηση των μεταναστών που περνούν στη χώρα από τα χερσαία σύνορα με την Τουρκία. Ο αριθμός των καταγεγραμμένων παράνομων διελεύσεων στα βόρεια χερσαία σύνορα έχει τριπλασιαστεί, εξηγεί ο Κριστόφ Μπορόφκσι, από τον Οργανισμό Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής (Frontex). «Αυτό αυξάνει την πίεση στην Ελλάδα», προσθέτει.

Όπως επισημαίνει ο Guardian, οι περισσότεροι που αποτολμούν το επικίνδυνο ταξίδι, διασχίζοντας τον Έβρο, είναι Τούρκοι που προσπαθούν να διαφύγουν από πολιτικές διώξεις. Μέχρι τον Οκτώβριο, οι καταγεγραμμένες αφίξεις Τούρκων υπηκόων είχαν εκτοξευθεί από 6.500 πέρυσι, σε 18.700, σύμφωνα με την Frontex. Όλο και πιο πολλοί Σύροι και Ιρακινοί εντάσσονται στις ροές καθώς έχει «μαθευτεί» ότι η διέλευση είναι πιο εύκολη από τα χερσαία σύνορα.

Καθώς πλησιάζει ο χειμώνας, οι ΜΚΟ προειδοποιούν για επιδείνωση της κρίσης. «Υπάρχουν περίπου 400 άνθρωποι στο βορρά που ζουν ακόμη σε σκηνές. Το σύστημα υποδοχής στην Ελλάδα είναι μπλοκαρισμένο, εν μέρει επειδή η χώρα έχει επιβαρυνθεί με μεγαλύτερο φορτίο από αυτό που μπορεί να αντέξει», δήλωσε στον Guardian o Ρούμπεν Κανό, επικεφαλής του κλάδου της Διεθνούς Ομοσπονδίας Ερυθρού Σταυρού και της Ερυθράς Ημισελήνου στην Αθήνα.

Η αύξηση των μεταναστευτικών ροών επιβαρύνει ακόμα πιο πολύ την υπηρεσία ασύλου που λειτουργεί υπό αυστηρούς δημοσιονομικούς περιορισμούς.

«Οι άνθρωποι εργάζονται υπό εξαιρετικά δυσμενείς συνθήκες. Υπάρχει σαφώς ένα ζήτημα ανεπαρκούς στελέχωσης που πρέπει να επιλύσουμε», τονίζει ο Μάρκος Καραβίας, διευθυντής της ελληνικής υπηρεσίας ασύλου.

Οι μεγάλες περικοπές του δημόσιου τομέα καθυστερούν περαιτέρω τις ήδη πολύ αργές διαδικασίες ασύλου της Ελλάδας. Η Ελλάδα δεν έχει αρκετούς δικαστές για να διαχειριστούν τις αιτήσεις ασύλου, ούτε γιατρούς και ψυχολόγους για να εκδόσουν γνωματεύσεις για τους ευάλωτους αιτούντες. Ως αποτέλεσμα, λιγοστοί αιτούντες άσυλο και μετανάστες επιστρέφονται στην Τουρκία, μια δυνατότητα που δημιουργήθηκε από την αμφιλεγόμενη συμφωνία της ΕΕ με την Άγκυρα το 2016.

Οι Βρυξέλλες πιστεύουν ότι οι διακινητές μεταναστών, εκμεταλλευόμενοι τις ελλείψεις του συστήματος, έχουν εντείνει τις προσπάθειές τους για να φέρουν μετανάστες στην Ελλάδα. «Με το να μην επιστρέφονται μετανάστες από τα νησιά στην Τουρκία, δημιουργείται ένα ισχυρό "μοντέλο μάρκετινγκ" για τους διακινητές», αναφέρει στον Guardian μια πηγή της ΕΕ.