Σε θέση «μάχης» Εκκλησία της Ελλάδος και Φανάρι για την συμφωνία Τσίπρα - Ιερώνυμου

Κρίσιμες συναντήσεις αναμένονται στην Αθήνα αυτήν την εβδομάδα για τις αλλαγές που προωθούνται στο μισθολογικό καθεστώς του Κλήρου, την εκκλησιαστική περιουσία και την Συνταγματική Αναθεώρηση.

Το νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας δεν έχει ακόμα γνωστοποιηθεί στα εμπλεκόμενα μέρη, δηλαδή στην Εκκλησία της Ελλάδος και το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Αν και αρχικά αναμενόταν να κατατεθεί έως τα μέσα Ιανουαρίου, δόθηκε τελικά προτεραιότητα στην προώθηση της Συμφωνίας των Πρεσπών και την επικύρωσή της από την ελληνική Βουλή.

Η κυβέρνηση έχει αναλάβει τη ρητή δέσμευση να παραδώσει νομοσχέδιο και αιτιολογική έκθεση στην Εκκλησία της Ελλάδος και στο Οικουμενικό Πατριαρχείο. Για το λόγο αυτό, από την περασμένη εβδομάδα υπό την καθοδήγηση και ειδικών νομικών και υπό τις οδηγίες του γραμματέα της κυβέρνησης Ακρίτα Καϊδατζή, γράφεται το τελικό κείμενο του νομοσχεδίου, το οποίο, σύμφωνα με πληροφορίες, θα εμμένει στην αλλαγή του τρόπου μισθοδοσίας των κληρικών.

Οι Ιεράρχες Πατριαρχείου έχουν ξεκαθαρίσει στον υπουργό Παιδείας Κώστα Γαβρόγλου στις επισκέψεις του στο Φανάρι ότι διαφωνούν τόσο με τις αλλαγές στη μισθοδοσία όσο και στο εργασιακό καθεστώς των κληρικών, ενώ ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος είχε ενημερώσει τον πρωθυπουργό από τον Αύγουστο του 2017 για τη διαφωνία του με οποιαδήποτε αλλαγή στο άρθρο 3 του Συντάγματος και ειδικά στις αναφορές στο Οικουμενικό Πατριαρχείο. Η Εκκλησία της Κρήτης έχει κι αυτή απορρίψει ευθέως τη συμφωνία Τσίπρα - Ιερώνυμου.

Στην απόφαση να συζητήσουν τα υπόλοιπα σημεία της Συμφωνίας, αλλά όχι το ζήτημα της αλλαγής καθεστώτος στη μισθοδοσία του κλήρου έχουν καταλήξει οι Ιεράρχες της Εκκλησίας της Ελλάδας. Οι συνοδικοί ιεράρχες θέτουν ως «κόκκινη γραμμή» να παραμείνει το υφιστάμενο καθεστώς για τη μισθοδοσία.

«Εγώ έκανα το καθήκον μου από εδώ και πέρα θα δείξουν τα πράγματα» έχει δηλώσει για το θέμα ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος. Ερωτηθείς αν φιλοδοξεί να αφήσει πίσω του ως έργο το «πρόσυμφωνο Τσίπρα -Ιερωνύμου» είπε ότι δεν έχει τέτοιες ματαιοδοξίες, και επανέλαβε για μία ακόμα φορά ότι το θέμα είναι να υπάρχει σωστή ενημέρωση: «Το θέμα είναι να ενημερωνόμαστε σωστά. Στην Ελλάδα, από αυτό υποφέρουμε: κάνουμε πολλά πράγματα χωρίς να έχουν νόημα» υπογράμμισε, κληθείς να σχολιάσει τις αντιδράσεις που προκλήθηκαν με αφορμή την προωθούμενη συμφωνία. «Τίποτε δεν μπορεί να γίνει σε αυτόν τον τόπο ουσιαστικό και μεγάλο αν δεν συνεργαστούν Εκκλησία – Πολιτεία» τόνισε ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος.

Στην Αθήνα έρχεται Επιτροπή του Φαναριού προκειμένου να συζητήσει την Τετάρτη με την κυβέρνηση και την Αρχιεπισκοπή Αθηνών το ζήτημα της συμφωνίας για τη νέα σχέση Κράτους - Εκκλησίας, καθώς η επεξεργασία του σχετικού νομοσχεδίου δείχνει να βρίσκεται στην τελική ευθεία. Σύμφωνα με πληροφορίες, μέλη της επιτροπής είχαν συζητήσεις επί του νομοσχεδίου με τον υπουργό Παιδείας Κώστα Γαβρόγλου, ενώ οι ίδιες πληροφορίες από το Φανάρι αναφέρουν ότι το ζήτημα αποτέλεσε μέρος συνομιλίας που είχε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος και ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, κατά την επίσκεψή του στην Τουρκία.

Η αντιπροσωπία του Οικουμενικού Πατριαρχείου θα συζητήσει με τον υπουργό Παιδείας για τις αλλαγές που φέρνει στις σχέσεις Εκκλησίας-Πολιτείας η συμφωνία Τσίπρα-Ιερώνυμου, ενώ το συγκεκριμένο ραντεβού κλείστηκε μετά τις συναντήσεις που πραγματοποιήθηκαν στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης, η πρώτη ανάμεσα στα μέλη της αντιπροσωπίας και του Κώστα Γαβρόγλου και η δεύτερη μεταξύ του Αλέξη Τσίπρα και του κυρίου Βαρθολομαίου.

Το Φανάρι πάντως σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, εμμένει στη θέση του «Μην αγγίζετε τους κληρικούς», καθώς έχει ταχθεί τόσο κατά της αποχώρησης των ιερέων από την Ενιαία Αρχή Πληρωμών, όσο και κατά της θρησκευτικής ουδετερότητας του κράτους που προωθείται εν όψει της Συνταγματικής Αναθεώρησης.

Οσον αφορά στην Εκκλησία της Ελλάδος, αρμόδια επιτροπή στην οποία προεδρεύει ο μητροπολίτης Ναυπάκτου Ιερόθεος αναμένεται να συναντηθεί με τον υπουργό Παιδείας την Τρίτη. Η Διαρκής Ιερά Σύνοδος αποφάσισε να στείλει στη Βουλή υπόμνημα με τις θέσεις της για τη συνταγματική αναθεώρηση και τις προτεινόμενες προς αναθεώρηση διατάξεις για τις σχέσεις κράτους και Εκκλησίας και το θεσμό της οικογένειας.

Οι συνοδικοί ιεράρχες θέτουν ως «κόκκινη γραμμή» να παραμείνει το υφιστάμενο καθεστώς για τη μισθοδοσία. Τα τρία σημεία της απόφασης στην οποία κατέληξε ομόφωνα η Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδας είναι: Να συνεχιστεί ο διάλογος με την Πολιτεία επί θεμάτων κοινού ενδιαφέροντος, να αναθέσει στην Διαρκή Ιερά Σύνοδο την συγκρότηση Ειδικής Επιτροπής, η οποία θα αποτελείται από Ιεράρχες, Νομικούς, Εμπειρογνώμονες και Εκπροσώπους του Εφημεριακού Κλήρου για την μελέτη των θεμάτων κοινού ενδιαφέροντος, ο καρπός της οποίας θα υποβληθεί στην Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος προς τελική έγκριση και να εμμείνει στο υφιστάμενο καθεστώς μισθοδοσίας των Κληρικών και των λαϊκών υπαλλήλων της Εκκλησίας της Ελλάδος.

Η συμφωνία, σημεία της οποίας ανακοίνωσαν ο κύριος Τσίπρας και ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Ιερώνυμος τον περασμένο Νοέμβριο, είχε προκαλέσει την έντονη ενόχληση του Φαναρίου τόσο επί της διαδικασίας όσο και επί της ουσίας. Η διαδικαστική ένσταση αφορούσε τη μη ενημέρωση για το αντικείμενο της συμφωνίας παρότι αφορούσε και τους ιερείς που υπάγονται στο Πατριαρχείο όπως αυτές των Μητροπόλεων της Κρήτης και των Δωδεκανήσων.

Το Οικουμενικό Πατριαρχείο επιπλέον έχει πάρει σαφή θέση κατά της αλλαγής του νομικού καθεστώτος των κληρικών. Στην επιτροπή του Πατριαρχείου θα είναι επικεφαλής ο μητροπολίτης Πριγκιποννήσων Δημήτριος που ειδικεύεται σε θέματα των μητροπόλεων Νέων Χωρών Ελλάδος. Θα μετέχει επίσης ο μητροπολίτης Κισάμου Αμφιλόχιος που προέρχεται από την Εκκλησία της Κρήτης αλλά και o μητροπολίτης Αδριανουπόλεως Αμφιλόχιος, διευθυντής του γραφείου του Πατριαρχείου στην Αθήνα.