Το ΕΔΑΔ καταδίκασε την Ελλάδα για απάνθρωπη μεταχείριση ανήλικων προσφύγων

Την καταδίκη της Ελλάδας αποφάσισε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων που έκρινε τις συνθήκες κράτησης ασυνόδευτων ανηλίκων σε αστυνομικά τμήματα της χώρας ως απάνθρωπες και εξευτελιστικές.

Προσφεύγοντες ήταν 9 ασυνόδευτοι ανήλικοι, 6 από τη Συρία, δύο από το Ιράκ και ένας Μαροκινός, ηλικίας από 14 έως 17 ετών, τον χρόνο της καταγγελίας, που μπήκαν στην Ελλάδα ακριβώς πριν την υπογραφή της κοινής Κοινής Δήλωσης Ελλάδας – Τουρκίας για το προσφυγικό. Στόχος τους ήταν να φύγουν για χώρες του εξωτερικού.

Σε διάφορες περιόδους, οι ανήλικοι πρόσφυγες τέθηκαν υπό «προστατευτική κράτηση» σε αστυνομικά τμήματα της βορείου Ελλάδος, από 21 έως 33 ημέρες. Οι ίδιοι, αναφέρει το ΕΔΑΔ, διαμαρτυρήθηκαν για τον υπερπληθυσμό στα κελιά τους, την έλλειψη θέρμανσης, τον εξαερισμό και το φως, καθώς και την κακή ποιότητα φαγητού, ενώ όπως καταγγέλλουν, δεν τους επιτρεπόταν να πάνε έξω για μια βόλτα και κοιμήθηκαν στο πάτωμα σε βρώμικα σεντόνια. Ένας από αυτός καταγγέλλει ότι υπέφερε από άσθμα.

Στη συνέχεια, οι ασυνόδευτοι ανήλικοι μεταφέρθηκαν και στο κέντρο φιλοξενίας στα Διαβαστά, που από τον Απρίλιο του 2015 είχε «ασφαλή ζώνη» για τους ασυνόδευτους ανήλικους. Μετά, οδηγήθηκαν σε ειδικό κέντρο για ασυνόδευτους ανήλικους.

Οι πρόσφυγες διαμαρτυρήθηκαν για τις συνθήκες κράτησης, ενώ δύο εξ αυτών παραπονέθηκαν για κακή μεταχείριση στο αστυνομικό τμήμα.

Με την απόφασή του, το ΕΔΑΔ καταδίκασε ομόφωνα την Ελλάδα για:

Παραβίαση του άρθρου 3 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, που απαγορεύει την απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση, για τις συνθήκες κράτησης των εναγόντων σε αστυνομικά τμήματα. Δεν υπήρξε καταδίκη σχετικά με την καταγγελία που αφορούσε στις συνθήκες διαβίωσης στα Διαβατά.

Παραβίαση του άρθρου 13 σχετικά με το δικαίωμα αποτελεσματικής προσφυγής ενώπιον εθνικής αρχής, σε σχέση με τις παραβιάσεις του άρθρου 3, καθώς δεν τους παρασχέθηκε πρόσβαση σε δικηγόρο

Παραβίαση των παραγράφων 1 και 4 του άρθρου 5, που αφορούν στο δικαίωμα στην προσωπική ελευθερία και την ασφάλεια, σε ό,τι αφορά στις συνθήκες κράτησης των εναγόντων σε αστυνομικά τμήματα.

Τι αναφέρει η απόφαση:

Σύμφωνα με την απόφαση, οι συνθήκες κράτησης των προσφύγων σε αστυνομικά τμήματα συνιστά «εξευτελιστική αντιμετώπιση», ενώ η παραμονή τους εκεί τους έκανε να νιώθουν απομονωμένους από τον έξω κόσμο, με δυνητικά αρνητικές συνέπειες για την σωματική και ψυχική τους υγεία.

Πάντως, το δικαστήριο έκρινε ότι οι συνθήκες στα Διαβατά δεν παραβιάζουν το άρθρο 3, ενώ υποστηρίζει ότι οι πρόσφυγες είχαν αδυναμία να ασκήσουν το δικαίωμά τους σε αποτελεσματική προσφυγή.

Δεύτερον, το Δικαστήριο έκρινε ότι η κράτηση των εναγόντων σε συνοριακά φυλάκια και αστυνομικά τμήματα, μπορεί να θεωρηθεί στέρηση ελευθερίας, η οποία είναι παράνομη με βάση την πρώτη παράγραφο του πέμπτου άρθρου της Σύμβασης. το Δικαστήριο σημειώνει επίσης ότι οι πρόσφυγες πέρασαν πολλές εβδομάδες κρατούμενοι σε αστυνομικά τμήματα πριν το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης προτείνει την μεταφορά τους σε κέντρα φιλοξενίας για ασυνόδευτους ανήλικους.

Όπως αναφέρεται στην απόφαση, οι ανήλικοι δεν είχαν πρόσβαση σε δικηγόρο, με αποτέλεσμα να μην είναι σε θέση να προσφύγουν στα αρμόδια όργανα προκειμένου να διακοπεί η κράτησή τους σε αστυνομικά τμήματα και να επιταχυνθούν οι διαδικασίες μεταφοράς τους σε κατάλληλους χώρους.

Καταδίκη και της Γαλλίας για το Καλαί

Παράλληλα, το ΕΔΑΔ καταδίκασε και τη Γαλλία για την αντιμετώπιση ενός ανήλικου Αφγανού, που το 2015 και σε ηλικία μόλις 11 ετών, βρέθηκε στο Καλαί, με στόχο να περάσει στην Αγγλία, όπου ζούσαν οι δικοί του.

Ο μικρός διέμεινε σε παράγκα επιβίωσης που τη διέλυσαν οι μπουλντόζες. Σύμφωνα με τους δικαστές, η παραμονή του για ένα εξάμηνο ήταν «εντελώς ακατάλληλη για την ηλικία του, ανθυγιεινή και ανασφαλής».

Η Γαλλία κατηγορείται για «εξευτελιστική μεταχείριση του ανήλικου», έναντι του οποίου είχε υποχρέωση «περίθαλψης και προστασίας καθ’ ότι ανήκει στην κατηγορία των πλέον ευάλωτων ατόμων στην κοινωνία». Χάρη στη βοήθεια ανθρωπιστικών οργανώσεων ο μικρός πέρασε τελικά απέναντι και συνάντησε την οικογένειά του.