Κινέτα και Μάτι: Με βαθμό επιφυλακής 4 δεν υπήρξε εναέρια επιτήρηση στην Αττική

Η οργάνωση περιπολιών προβλέπεται ρητά από το σχέδιο δασών για ολόκληρη την αντιπυρική περίοδο. Ειδικά για την Αττική υπάρχουν πάντα διαθέσιμα τουλάχιστον δύο αεροσκάφη σε βόρειο και νότιο τομέα (μέσα διαθέτει και η Πολεμική Αεροπορία).

Αλλά, οι υπεύθυνοι του ΕΣΚΕ και ο τότε επιχειρησιακός υπαρχηγός της Πυροσβεστικής και σημερινός αρχηγός κ. Ματθαιόπουλος δεν ζήτησαν την κινητοποίησή τους!

Παρότι η 23η Ιουλίου επρόκειτο να είναι η πρώτη ημέρα της αντιπυρικής περιόδου του 2018 με βαθμό επιφυλακής 4, απόφαση που λαμβάνεται με βάση τις προβλέψεις της ΕΜΥ για τις καιρικές συνθήκες. Η πρόβλεψη επιβεβαιώθηκε, όμως οι υπεύθυνοι ολιγώρησαν και η Αττική έμεινε χωρίς εναέριες περιπολίες. 

Το λάθος ή η αμέλεια συνεχίστηκε, καθώς δεν μετακινήθηκαν τα πυροσβεστικά αεροσκάφη σε βάσεις απ' όπου θα μπορούσαν να επιχειρήσουν (με βάση του ανέμους) με αποτέλεσμα στην κρίσιμη μάχη στο Μάτι να παραμείνουν καθηλωμένα. 

Ο κ. Γκουρμπάτσης, που εργάζεται για τις οικογένειες θυμάτων που εκπροσωπεί ο δικηγόρος Αντώνης Φούσας, υποστηρίζει στην επιστολή του ότι το γεγονός αυτό έπαιξε σημαντικό ρόλο στις πυρκαγιές στην Κινέτα και το Μάτι και για αυτό η Πυροσβεστική προσπαθεί να το αποκρύψει από τις δικαστικές αρχές. 

Ολόκληρη η επιστολή του κ. Γκουρμπάτση:

Η Πυροσβεστική λοιπόν από την πρώτη στιγμή της δικαστικής έρευνας και στο πλαίσιο προσπάθειας συσκότισης και απόκρυψης όλης της πραγματικής αλήθειας αλλά και συγκάλυψης των ευθυνών της απέκρυψε, μεταξύ άλλων σκόπιμα από τη σχετική δικαστική έρευνα, που διενήργησαν Εισαγγελείς του Πρωτοδικείου Αθηνών, την πλέον κρίσιμη και καθοριστική για την εξέλιξη και τις συνέπειες των δύο καταστροφικών πυρκαγιών της 23ης Ιουλίου 2018, αρχικά στην Κινέττα και ακολούθως στο Νταού Πεντέλης – Ν. Βουτζά – Μάτι και Κόκκινο Λιμανάκι επιχειρησιακή παράλειψή της.

Αυτή λοιπόν, όπως άλλωστε τούτο προκύπτει από το πρόσφατο εισαγγελικό πόρισμα (Εισαγγελική Διάταξη), που είδε το φως της δημοσιότητας, δεν ελήφθη υπόψη από τους Εισαγγελείς, αφού δεν γίνεται καμία σχετική αναφορά και μνεία σε αυτήν.

Όπως είχα επισημάνει και στην από 17 Αυγούστου 2018 Προκαταρκτική Τεχνική Έκθεσή μου, σελίδα 70, μεταξύ άλλων εγκληματικών παραλείψεων και λαθών της Πυροσβεστικής ήταν και το γεγονός ότι την ημέρα της καταστροφικής πυρκαγιάς (23 Ιουλίου 2018) και πιο συγκεκριμένα πριν την έναρξη εκδήλωσης της πυρκαγιάς στην Κινέττα <<Δεν υπήρξε εναέρια επιτήρηση στην Αττική>>.

Πιο συγκεκριμένα, στα μέτρα πρόληψης των δασικών πυρκαγιών η Πυροσβεστική, όπως προκύπτει από την κείμενη νομοθεσία περιλαμβάνεται και ο προγραμματισμός από αυτήν οργανωμένης εναέριας επιτήρησης ευαίσθητων δασικών περιοχών της επικράτειας με εναέρια μέσα αεροπυρόσβεσης.

Κατά τον επιχειρησιακό σχεδιασμό και στα Σχέδια Αντιμετώπισης Δασικών Πυρκαγιών των Περιφερειακών Πυροσβεστικών Διοικήσεων κάθε έτους υπάρχει ειδική αναφορά στο Κεφάλαιο του Επιχειρησιακού Σχεδιασμού στην Εναέρια Επιτήρηση.

Αναλυτικότερα στο Επιχειρησιακό Σχέδιο Αντιμετώπισης Δασικών Πυρκαγιών της Περιφερειακής Πυροσβεστική Διοίκησης (ΠΕ.ΠΥ.Δ.) Αττικής, έτους 2018 και συγκεκριμένα στο ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 – ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ / ΕΝΑΕΡΙΑ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗ>> και στην παράγραφο 1 αυτού ορίζονταν ότι:

<<Στρατηγική Επιλογή της οργανωμένης εναέριας επιτήρησης είναι, η <<ανάπτυξη εναερίων επιτηρήσεων για τον έγκαιρο εντοπισμό (αναγγελία) δασικών πυρκαγιών κι αυτή ασκείται με τη μεθοδολογία της <<Οργάνωσης εκτεταμένων επιχειρήσεων εναερίων περιπολιών με βάση το δείκτη επικινδυνότητα της κάθε ημέρας ή άλλες ειδικές πληροφορίες σε όλη την Αττική>>, ενώ στόχος της εναέριας επιτήρησης αποτελεί: <<Η άμεση ενημέρωση του ΕΣΚΕ, η ορθή αρχική πληροφόρηση των πυροσβεστικών δυνάμεων πριν την άφιξή τους και η ασφαλής κινητοποίηση των πυροσβεστικών αεροσκαφών, ώστε να επιτευχθεί γρήγορα ο έλεγχος της φωτιάς>>.

Εξάλλου, στον εναέριο στόλο επιχειρήσεων εναέριας επιτήρησης, πάντα με το ίδιο ως άνω Σχέδιο Αντιμετώπισης Δασικών Πυρκαγιών, προβλέπονται πτητικά κρατικά μέσα και συγκεκριμένα της ΠΟΛΕΜΙΚΉΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑΣ τα Α/Φ CL-215 και Α/Φ CL-415 (έδρα Α/Δ Ελευσίνας), τα Α/Φ Τ-41 της Σχολής Ικάρων (έδρα Α/Δ Τατοΐου) και τα Α/Φ Chessna του ΛΙΜΕΝΙΚΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ (έδρα Α/Δ Τατοΐου)>>.

Περαιτέρω, στο ίδιο πάντα ως άνω σχέδιο ορίζονταν ότι, <<Οι επιχειρήσεις της εναέριας επιτήρησης οργανώνονται κάθε χρόνο από την 1η Ιουνίου έως την 31η Οκτωβρίου κατόπιν προγραμματισμού και εντολής του ΕΣΚΕ>>. Ωστόσο <<οι εναέριες περιπολίες επιτήρησης οργανώνονται με σκοπό: α) Τον έγκαιρο εντοπισμό πυρκαγιάς, β) Την έγκαιρη και ασφαλή ενημέρωση των πυροσβεστικών δυνάμεων, γ) Την έγκαιρη κινητοποίηση των πυροσβεστικών δυνάμεων και δ) Την ασφαλή καθοδήγησή τους στο χώρο του συμβάντος>>.

Εξάλλου, επισημαίνεται περαιτέρω ότι, σύμφωνα με το Παράρτημα <<Β>> στη Διαταγή του ΓΕΑ υπ΄ αριθ. Φ.295/ΕΠ.1554 / Σ.211, με τίτλο: <<ΕΤΟΙΜΟΤΗΤΕΣ Α/Φ – Ε/Π ΑΕΡΟΠΥΡΟΣΒΕΣΗΣ>> και ημερομηνία, από 23 Απριλίου 2018 ΓΕΑ/ΚΛΑΔΟΣ Α΄- Δ/ΝΣΗ Α1 – ΤΜΗΜΑ 2, και ειδικότερα την παράγραφο 2 (β), ότι για τους σκοπούς εναέριας επιτήρησης διατίθεται <<Ένα (1) Α/Φ Τ-41D και ένα (1) A/Φ PZL-M18 B/S (διθέσιο σε ετοιμότητα τριών (3) ωρών από Π.Φ. (πρώτο φως) έως Τ.Φ. (τελευταίο φως) κατά την Αντιπυρική Περίοδο, για σκοπούς εναέριας επιτήρησης δασικών περιοχών, στην περιοχή Αττικής>>.

Από τα ανωτέρω λοιπόν καθίσταται σαφές πόσο σημαντικό και καθοριστικό ρόλο - πάντα σε επιχειρησιακό επίπεδο και μάλιστα σε επίπεδο πρόληψης πυρκαγιών - παίζει η οργάνωση εναέριας επιτήρησης (περιπολιών) με εναέρια μέσα και ειδικότερα με εναέρια μέσα αεροπυρόσβεσης, δηλαδή με εκείνα τα κρατικά πτητικά μέσα, τα οποία σύμφωνα με τον επιχειρησιακό σχεδιασμό μπορούν να κάνουν ταυτόχρονα και αεροπυρόσβεση στην άμεση και αποτελεσματική αντιμετώπιση μιας δασικής πυρκαγιάς.

Παρόλα αυτά την ημέρα της θανατηφόρου πυρκαγιάς, αν και γνώριζε η Πυροσβεστική και ειδικότερα το ΕΣΚΕ από την προηγούμενη ημέρα (22 Ιουλίου 2018), ότι οι καιρικές συνθήκες στην Αττική την ημέρα της φονικής πυρκαγιάς 23η Ιουλίου 2018, μια ημέρα – η πρώτη ημέρα της αντιπυρικής περιόδου 2018 - που η Περιφέρεια της Αττικής, τόσο σύμφωνα με το Χάρτη Πρόβλεψης Κινδύνου Πυρκαγιάς που εκδόθηκε από τη ΓΓΠΠ, είχε πολύ υψηλό κίνδυνο πυρκαγιάς (Κατηγορία Κινδύνου 4), όσο και με τον Χάρτη Πυροπροστασίας της ΕΜΥ, ήταν ιδιαίτερα επικίνδυνες για κίνδυνο πυρκαγιάς, δεν δόθηκε από την Πυροσβεστική (τη Διοίκηση του ΕΣΚΕ και τον τότε Επιχειρησιακό Υπαρχηγό του ΠΣ, - και ήδη Αρχηγό ΠΣ - που εποπτεύει κι έχει την ευθύνη του επιχειρησιακού έργο του Πυροσβεστικού Σώματος και στον οποίο υπάγεται διοικητικά το ΕΣΚΕ - έγκαιρα εντολή προς την Πολεμική Αεροπορία για την απογείωση Α/Φ της από τις πρωινές ώρες της 23ης Ιουλίου 2018, δηλαδή πριν την ώρα έναρξης της πυρκαγιάς στην Κινέττα (Ω/12:03 μμ) και μάλιστα με προκαθορισμένο δρομολόγιο ( ένα Α/Φ στο Νότιο Τομέα και ένα Α/Φ στο Βόρειο Τομέα της Αττικής), με σκοπό την εναέρια επιτήρηση της Αττικής, όπως υπήρχε επιχειρησιακή υποχρέωση δυνάμει του προαναφερόμενου Σχεδίου Αντιμετώπισης Δασικών Πυρκαγιών της ΠΕ.ΠΥ.Δ. Αττικής, όταν ο κίνδυνος πυρκαγιάς είναι πολύ υψηλός.

Μάλιστα δε, επειδή οι καιρικές συνθήκες και ειδικότερα η θερμοκρασία αναμένονταν στην Αττική να είναι μεγαλύτερη της επιχειρησιακής λειτουργίας των Α/Φ CL-215, ήτοι > 380 C και η καθετότητα του ανέμου >23 Knots (κόμβων), και ως εκ τούτου τα Α/Φ CL-215, δεν θα ήταν εκμεταλλεύσιμα επιχειρησιακά, όπως αυτό πράγματι συνέβη κατά το πιο κρίσιμο διάστημα της πυρκαγιάς στο Νταού και ειδικά από την ώρα 16:50 μμ έως 17:50 μμ περίπου, δεν ελήφθη μέριμνα από την Πυροσβεστική, σύμφωνα με την προαναφερόμενη Διαταγή του ΓΕΑ, αντί να μετασταθμεύσουν σε άλλο Αεροδρόμιο της ΠΑ, όπως προβλέπεται σε αυτές τις καιρικές συνθήκες, να απογειωθούν ενωρίτερα πλήρη καυσίμων και νερού και να προβούν σε εναέρια επιτήρηση. Με τον τρόπο αυτό θα προέβαιναν έγκαιρα και αποτελεσματικά σε αεροπυρόσβεση στην πυρκαγιά στον οικισμό στο Νταού Πεντέλης.

Από την ως άνω σοβαρή επιχειρησιακά παράλειψη της Πυροσβεστικής αρχίζουν οι καταστροφικές πυρκαγιές στην Αττική την 23 Ιουλίου 2018. Και τούτο γιατί η σοβαρή αυτή επιχειρησιακή παράλειψη, η οποία μάλιστα απεκρύβη σκόπιμα από τους Εισαγγελείς που διενήργησαν τη δικαστική έρευνα, βρίσκονται σε αιτιώδη σχέση και συνάφεια μεταξύ τους, αφού έπαιξε τον πλέον σημαντικό και καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη και τις συνέπειες των δύο δύο (2 ως άνω) καταστροφικών πυρκαγιών στην Αττική και συγκεκριμένα στις πυρκαγιές της Κινέττας και του Νταού Πεντέλης.

Και τούτο γιατί, αν υπήρχε εναέρια επιτήρηση πριν την ώρα εκδήλωσης της πυρκαγιάς στην Κινέττα (Ω/12:03 μμ) και μάλιστα με πτητικά μέσα που μπορούν να κάνουν αεροπυρόσβεση, όπως πχ το Α/Φ PZL, CL-215, όπως αυτά της Πολεμικής Αεροπορίας, θα υπήρχε άμεσα έγκαιρος εντοπισμός της πυρκαγιάς στην Κινέττα, έγκαιρη κινητοποίηση των πρώτων πυροσβεστικών δυνάμεων και φυσικά και το κυριότερο, άμεση και αποτελεσματική κατάσβεσή της στο πρώτο στάδιο εκδήλωσής της και πριν αυτή αναπτυχτεί. Ως εκ τούτου, η πυρκαγιά στην περιοχή της Κινέττας σε καμία περίπτωση δεν θα είχε αυτήν την καταστροφική εξέλιξη που τελικά είχε με τα γνωστά αποτελέσματα (πολλές περιουσίες καταστραμμένες, αποφυγή τραυματισμών κατοίκων και περίπου 60.000 στρέμματα καμένα) και δεν θα κινητοποιούντο ισχυρές δυνάμεις προσωπικού και μέσων για την αντιμετώπισή της.

Συνακόλουθα δε αυτό θα επηρέαζε, ως ΄΄ΝΤΟΜΙΝΟ΄΄ και την εξέλιξη της άλλης πυρκαγιάς στην Αττική και πιο συγκεκριμένα αυτή που εκδηλώθηκε την 16:41 μμ στο Νταού Πεντέλης, αφού η εξοικονόμηση περιττών πυροσβεστικών δυνάμεων από την πυρκαγιά στην Κινέττα, θα συνέβαλε στην άμεση κινητοποίηση αλλά και την κινητοποίηση περισσότερων πυροσβεστικών δυνάμεων και μέσων κατά το χρονικό διάστημα της εκδήλωσής της και ως εκ τούτου θα υπήρχε αποτελεσματική και έγκαιρη αντιμετώπιση της πυρκαγιάς στο Νταού Πεντέλης, και θα καταστέλλονταν αυτή στο συγκεκριμένο οικισμό, πριν προλάβει να εξαπλωθεί στους οικισμούς του Ν. Βουτζά, Ματιού και Κόκκινου Λιμανάκι με τα φονικά αποτελέσματα των (100) αθώων θυμάτων και τον σοβαρό τραυματισμό ενός μεγάλου αριθμού άλλων ανθρώπων.

Αυτός είναι λοιπόν ο λόγος που η Πυροσβεστική εξακολουθεί μέχρι και σήμερα να μην χορηγεί κανένα έγγραφο στοιχείο και καμία πληροφορία ακόμη και από αυτά που δεν βρίσκονται στο φάκελο της σχετικής ποινικής δικογραφίας για την πυρκαγιά στο Μάτι, σε όσους έχουν έννομο συμφέρον όπως δικηγόρους, τεχνικούς συμβούλους, συγγενείς θυμάτων κλπ. Σε κάθε περίπτωση όμως, όσο κι αν προσπαθεί με κάθε τρόπο να εμποδίσει την αποκάλυψη της πραγματικής αλήθειας με την επίκληση νομικίστικων λόγων και τεχνασμάτων, η αλήθεια αυτή θα λάμψει και οι υπεύθυνοι θα λογοδοτήσουν ενώπιον της Δικαιοσύνης.

Όσο διερευνάται η υπόθεση της φονικής πυρκαγιάς στο Μάτι από πληρεξούσιους δικηγόρους και τεχνικούς συμβούλους, τόσο αποκαλύπτονται και νέες εγκληματικές επιχειρησιακές παραλείψεις και λάθη της Πυροσβεστικής ακόμη και στην πυρκαγιά της Κινέττας την ίδια ημερομηνία, οι οποίες φυσικά κι έχουν αποκρυβεί από τον Εισαγγελέα που διενήργησε την σχετική δικαστική έρευνα. Με τον τρόπο αυτό όμως αποκαλύπτεται το πραγματικό μέγεθος της συγκεκριμένης εθνικής τραγωδίας και ως εκ τούτου όλη η πραγματική αλήθεια και ολοκληρώνεται το παζλ για το τι πραγματικά έφταιξε και χάθηκαν μέχρι σήμερα άδικα και απροστάτευτες (100) αθώες ανθρώπινες ζωές, ενώ υπήρξε και ο σοβαρός τραυματισμός ενός άλλου μεγάλου αριθμού κατοίκων και παραθεριστών.

Ανδριανός Γκουρμπάτσης
Αντιστράτηγος – Υπαρχηγός ΠΣ, ε.α, Νομικός
Ειδικός Ερευνητής – Δικαστικός Πραγματογνώμονας
Διερεύνησης Εγκλημάτων Εμπρησμού