ΣτΕ: Συνταγματική η κατάργηση των άμισθων υποθηκοφυλακείων

Η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας με την 1757/2019 απόφαση της, έκρινε κατά πλειοψηφία (μειοψήφησαν δύο μέλη) ότι η κατάργηση των άμισθων υποθηκοφυλακείων δυνάμει του ν. 4512/2018 και η μεταφορά των αρμοδιοτήτων τους στο εποπτευόμενο από τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας ΝΠΔΔ «Ελληνικό Κτηματολόγιο» δεν αντίκεινται στο άρθρο 92 παρ. 3 και 4 του Συντάγματος.

Αναλυτικότερα, η Ολομέλεια του ΣτΕ (πρόεδρος η Αικατερίνη Σακελλαροπούλου και εισηγήτρια η σύμβουλος Επικρατείας Μαρλένα Τριπολιτσιώτη) έβαλε τέλος στα άμισθα υποθηκοφυλακεία κρίνοντας με μειοψηφία 2 ψήφων, ότι η κατάργηση τους δεν αντίκειται στο Σύνταγμα.

Σύμφωνα με ανακοίνωση της Ολομέλειας του ΣτΕ, κρίθηκε ότι η κατάργηση των άμισθων υποθηκοφυλακείων που έγινε με τον ν.4512/2018 και η μεταφορά των αρμοδιοτήτων τους στην «Ελληνικό Κτηματολόγιο» δεν προσκρούει στο Σύνταγμα, το οποίο στο άρθρο 92 προβλέπει ότι οι συμβολαιογράφοι και οι άμισθοι φύλακες μεταγραφών και υποθηκών είναι μόνιμοι εφόσον υπάρχουν οι σχετικές υπηρεσίες ή θέσεις.

Από το επίμαχο άρθρο σύμφωνα με τους συμβούλους Επικρατείας, συνάγεται ότι «το Σύνταγμα δεν περιέχει εγγύηση θεσμού για τα άμισθα υποθηκοφυλακεία, όπως και για τα υποθηκοφυλακεία εν γένει».

Σύμφωνα με το σκεπτικό της απόφασης, το Σύνταγμα δεν κατοχυρώνει, τα άμισθα υποθηκοφυλακεία ως θεσμό και ως οργανωτικό σχήμα δημόσιας υπηρεσίας υπαγόμενης στην εποπτεία του υπουργού Δικαιοσύνης και εξαρτημένης από τις δικαστικές αρχές, υπό την έννοια ότι απαγορεύει στο νομοθέτη, ο οποίος διαθέτει ευρεία διακριτική ευχέρεια ως προς τη ρύθμιση της οργάνωσης και στελέχωσης των δημοσίων υπηρεσιών, να επιλέξει άλλο σύστημα καταχώρισης και δημοσιότητας των δικαιωμάτων των πολιτών και του Δημοσίου στην ακίνητη περιουσία, να αναθέσει σε υπηρεσίες οργανωμένες κατά διαφορετικό τρόπο τόσο την τήρηση του νέου αυτού συστήματος, όσο και, μεταβατικά, μέχρι την πλήρη λειτουργία του εν λόγω συστήματος, την τήρηση του συστήματος μεταγραφών και υποθηκών και, συνεπώς, να καταργήσει τα υποθηκοφυλακεία.

Τέλος, κρίθηκε ότι η ένταξη των υπηρετούντων ως ειδικών άμισθων υποθηκοφυλάκων σε θέσεις προϊσταμένων Κτηματολογικών Γραφείων ή Προϊσταμένων Υποκαταστημάτων Κτηματολογικών Γραφείων ή Αναπληρωτών Προϊσταμένων Κτηματολογικών Γραφείων ή Υποκαταστημάτων τους δεν αντίκειται στο Σύνταγμα.