Αυξάνονται οι εθελοντές δότες μυελού οστών - Εμπόδια στην τυποποίηση των δειγμάτων

Με ταχείς ρυθμούς γεμίζει η εθνική «δεξαμενή» των εθελοντών δοτών μυελού των οστών τα τελευταία χρόνια, καθώς ο αριθμός τους έχει υπερβεί τους 140.00 με τελικό στόχο τους 200.000 δότες. Ωστόσο, η σημαντική αυτή προσπάθεια προσκρούει στο εμπόδιο της τυποποίησης των δειγμάτων που συλλέγονται ανά τη χώρα – σημειωτέον ότι η τυποποίηση HLA είναι ουσιαστική προϋπόθεση και για τη χρήση τους, δηλαδή τη μεταμόσχευσή τους. Πρόκειται για ένα εμπόδιο αμιγώς οικονομικής φύσεως αφού η τυποποίηση έχει κόστος το οποίο προς το παρόν καλύπτεται από δωρεές και σταδιακά για συγκεκριμένο αριθμό δειγμάτων, και όχι από την πολιτεία, όπως πρεπει.

Είναι ενδεικτικό ότι λιγότερο από το 50% των δειγμάτων μυελού των οστών που έχουν συγκεντρωθεί συνολικά είναι τυποποιημένα και μπορούν να αξιοποιηθούν για τους ασθενείς που χρειάζονται να υποβληθούν σε μεταμόσχευση και αναζητούν το συμβατό μόσχευμα.

Η Ελληνική Αιματολογική Εταιρία (ΕΑΕ) έχει προσφέρει ποσό ύψους 440.000 ευρώ που απαιτείται για την ταυτοποίηση περίπου 20.000 δειγμάτων, το οποίο γίνεται από το ίδρυμα της Ακαδημίας Αθηνών και θα ολοκληρωθεί μέχρι το 2021. Επίσης, με ίδιους πόρους προχωρεί η τυποποίηση δειγμάτων και στον Σύλλογο "Όραμα Ελπίδας" καθώς και στο Κέντρο Εθελοντών Δοτών Μυελού των Οστών Πανεπιστημίου Πατρών (KEΔMOΠ) "Χάρισε Ζωή". Η ολοκλήρωση της τυποποίησης αυτών των δειγμάτων σημαίνει, κατά τους ειδικούς, εμπλουτισμό της εθνικής δεξαμενή με άλλους 20.000 δότες μυελού των οστών, και συνεπώς αύξηση των πιθανοτήτων εύρεσης συμβατού δότη για τους ασθενείς που χρειάζονται να υποβληθούν σε αλλογενη μεταμόσχευση.

Μέχρι σήμερα από τη "δεξαμενή" της χώρας έχουν βρεθεί 100 δότες, συμβατοί με ασθενείς με λευχαιμία, οι οποίοι συνειδητοποιημένοι για την εγγραφή τους ως εθελοντές δότες μυελού των οστών, δέχθηκαν να ολοκληρωθεί η δωρεά και η μεταμόσχευση. Οι μεταμοσχεύσεις έχουν γίνει σε Έλληνες και σε αλλοδαπούς ασθενείς.

"Το 2010 η χώρα μας διέθετε μια ισχνη δεξαμενή, με περίπου 10.000 δότες, η οποία δεν επαρκούσε για να καλύψει τις ανάγκες των Ελλήνων ασθενών. Από το 2010 ξεκίνησε μια μεγάλη εκστρατεία η Ελληνική Αιματολογική Εταιρία , και ευαισθητοποίησε αρκετά την κοινωνία, ενώ την ίδια χρονιά ιδρύθηκε από το Πανεπιστήμιο της Πάτρας το "Χάρισε Ζωή", που έχει εξαιρετικά αποτελέσματα. Όταν το 2014 ιδρύθηκε ο Σύλλογος «Όραμα Ελπίδας» με στόχο να αποκτήσει και η Ελλάδα τη δική της δεξαμενή, η κατάσταση άλλαξε δραστικά. Μέσα σε λίγα χρόνια συλλέχθηκαν περισσότερα από 130.000 δείγματα μυελού των οστών και ο εθνικός στόχος των 200.000 είναι πια ορατός" ανέφερε στο ygeiamou.gr, η γενική γραμματέας του ΔΣ της Ελληνικής Αιματολογικής Εταιριας, Διευθύντρια στην Αιματολογική κλινική και Μονάδα Μεταμόσχευσης Μυελού των οστών, του νοσοκομείου Ευαγγελισμός, κυρία Μαρία Παγώνη.

Σημαντικό ρόλο στην αύξηση του αριθμού των εθελοντών δοτών μυελού των οστών έπαιξε το γεγονός ότι η διαδικασία λήψης μοσχεύματος, αν κάποιος βρεθεί συμβατός, γίνεται περίπου όπως μία απλή αιμοδοσία και όχι με κάποιο είδος επέμβασης όπως γινόταν παλαιότερα.

Γιατί είναι σημαντικό να έχουμε τη δική μας δεξαμενή

Η αλλογενής μεταμόσχευση μυελού των οστών (αιμοποιητικων κυττάρων) αποτελεί κυριολεκτικά θεραπεία σωτηρίας για την αντιμετώπιση αρκετών σοβαρών αιματολογικών, νεοπλασματικών και γενετικών νοσημάτων. Για να πραγματοποιηθεί η μεταμόσχευση πρέπει να βρεθεί ο κατάλληλος συμβατός δότης. Αρχικά η αναζήτηση γινεται στο οικογενειακό περιβάλλον, αλλά μόνο το 30% των ασθενών βρίσκει συμβατό δότη μέσα σε αυτό. 'Αρα το 70% των ασθενών που πρέπει να υποβληθούν σε μεταμόσχευση αναζητά έναν εθελοντή δότη από την Παγκόσμια Τράπεζα Εθελοντών Δοτών.

"Είναι σημαντικό να έχει η Ελλάδα αυτόνομη και γεμάτη δεξαμενή εθελοντών δοτών μυελού των οστών, πρωτίστως για την καλύτερη συμβατότητα των μοσχευμάτων. Είναι καλύτερο για πολλούς λόγους να βρίσκεται ο δότης ανάμεσα σε Έλληνες εθελοντές δότες. Επίσης, πέρα από την καλύτερη συμβατότητα του μυελού των οστών, αντιλαμβάνεστε ότι περιορίζεται ο χρόνος αναμονής για τον ασθενή και το κόστος της διαδικασίας της μεταμόσχευσης" προσθέτει η κυρία Παγώνη.

Η ίδια, επισημαίνει ως γραμματέας της Αιματολογικής Εταιρίας, την ανάγκη να παραμείνει σταθερή η ροή των εθελοντών δοτών ώστε να επιτευχθεί ο στόχος των 200.000 ατόμων, αλλά και την ανάγκη να επιταχυνθεί η διαδικασία της τυποποίησης των δειγμάτων ώστε αυτά να μπορούν να προσφερθούν για μεταμόσχευση. Κάθε χρόνο πραγματοποιούνται στη χώρα μας περίπου 200 μεταμοσχεύσεις και μέχρι το 2010 σχεδόν όλοι οι Έλληνες ασθενείς μεταμοσχεύονταν με μοσχεύματα από το εξωτερικό, από την παγκόσμια δεξαμενή. Σήμερα πια πολλοί Έλληνες ασθενείς μεταμοσχεύονται από Έλληνες δότες.

Σύμφωνα με την Ελληνική Αιματολογική Εταιρία, αν επιτευχθεί ο στόχος των 200.000 και πλέον εθελοντών δοτών μυελού των οστών, τότε η χώρα θα μπορεί να καλύπτει τις ανάγκες των ασθενών της χωρίς να ανατρέχει στην παγκοσμια τράπεζα, όπως τις καλύπτει η Κύπρος.