Φαρμακευτικές εταιρείες: «Όχι» στην ανακατανομή του clawback

Σύσσωμος ο κλάδος των φαρμακευτικών εταιριών απορρίπτει την πρόταση του υπουργείου Υγείας για ανακατανομή του clawback, όπως ανακοινώθηκε τη Δευτέρα.

Η πρόταση του υπουργείου Υγείας για τον νέο τρόπο κατανομής του clawback προβλέπει πως η υπέρβαση της κλειστής φαρμακευτικής δαπάνης - εφέτος εκτιμάται ότι θα κυμανθεί σε περίπου 1,6 δισ ευρω- θα γίνει με κατανομή 75%-25% (αντί για 90%-10%), όπου το 75% θα επιμερίζεται σε όλες τις εταιρείες και το 25% στις φαρμακευτικές με αύξηση του τζίρου τους. Μέχρι σήμερα η σχετική κατανομή γινόταν με την αναλογία  90%-10%. Επιπλέον, το υπουργείο ορίζει πως από την ανάπτυξη του 25% εξαιρούνται όλα τα γενόσημα και τα εκτός πατέντας.

Ειδικότερα, ο Σύνδεσμος Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ) συγκάλεσε Έκτακτη Γενική Συνέλευση των μελών του, στη διάρκεια της οποίας συζητήθηκε εκτενώς η κατάσταση και η πρόταση του Υπουργείου Υγείας που απορρίφθηκε με συντριπτική πλειοψηφία.

Παράλληλα, εγκρίθηκε η θέση του ΣΦΕΕ, ο οποίος δεν συμφωνεί με τη λογική εξαιρέσεων κατηγοριών προϊόντων και απορρίπτει την πρόταση του Υπουργείου επί της Αρχής, καθώς το κύριο πρόβλημα σχετικά με το clawback δεν αφορά στην κατανομή αυτού, αλλά στο υπέρογκο ύψος του.

«Το υπουργείο, αντί να προχωρήσει σε μέτρα έλεγχου της υπέρμετρης υπέρβασης, προτείνει την ανακατανομή αυτής με τη λογική του 75/25, όπου από την ανάπτυξη του 25% εξαιρεί όλα τα γενόσημα και τα εκτός πατέντας φάρμακα με την αιτιολογία ότι τα ανωτέρω φάρμακα προκαλούν εξοικονομήσεις, ενώ τα πρωτότυπα προκαλούν αύξηση της δαπάνης», αναφέρει ο κλάδος στο ψήφισμα του, και προτείνει άμεση επιβολή μέτρων το 2020 και σύναψη μνημονίου συνεργασίας με την Πολιτεία για τα έτη 2021-2023.

Η ανεξέλεγκτη πορεία του clawback

Όπως επισημαίνει στο ψήφισμα του ο ΣΦΕΕ, η πορεία του clawback του ΕΟΠΥΥ για το έτος 2019 είναι ανεξέλεγκτη και έξω από κάθε ελληνικό αλλά και ευρωπαϊκό προηγούμενο, αυξημένη περισσότερο από 40% σε σχέση με πέρυσι.

Η αύξηση αυτή κατά τον φαρμακευτικό κλάδο οφείλεται:
α) Σε ρυθμίσεις που:
ενθαρρύνουν την αδικαιολόγητη συνταγογράφηση, (π.χ. συνταγογράφηση ανασφαλίστων και από ιδιώτες γιατρούς)
παρέχουν ελαφρύνσεις σε κοινωνικές ομάδες, στο πλαίσιο άσκησης κοινωνικής πολιτικής, χωρίς παράλληλη πρόβλεψη για αύξηση της δαπάνης (π.χ. ανεξέλεγκτη χορήγηση ΑΜΚΑ, μειωμένη ή καθόλου συμμετοχή σε ομάδες ασφαλισμένων) και
προκαλούν δαπάνη λόγω στρεβλώσεων στην πολιτική αποζημίωσης (π.χ. εξίσωση ασφαλιστικής τιμής γενοσήμων με τη λιανική τους, μείωση συμμετοχής ασθενών σε φάρμακα που ολοκληρώνουν διαπραγμάτευση).
β) Στην έλλειψη αποτελεσματικών μηχανισμών συγκράτησης και ελέγχου της συνταγογράφησης.

γ) Στη σημαντική αδράνεια στη διαδικασία διαπραγμάτευσης.
δ) Στη σημαντική αύξηση (+25%) της δαπάνης των εμβολίων, λόγω εκτενέστατης καμπάνιας εμβολιασμού του πληθυσμού που υλοποιείται κυρίως από το κράτος.

«Αποτέλεσμα της ανωτέρω κατάστασης, σε συνδυασμό με τη χρόνια ελλιπή χρηματοδότηση, είναι μια άνευ προηγουμένου επιβάρυνση του φαρμακευτικού κλάδου με εξοντωτικές επιστροφές που θίγουν τη βιωσιμότητα εταιρειών και τη διαθεσιμότητα, πρωτίστως, των φθηνότερων φαρμάκων, ενώ ταυτόχρονα καθιστούν απαγορευτική την είσοδο νέων φαρμάκων στη χώρα, με πιθανές αρνητικές επιπτώσεις στους ασθενείς», επισημαίνει ο ΣΦΕΕ.

Ο ΣΦΕΕ, προσθέτει ο Σύνδεσμος, δεν συμφωνεί με τη λογική εξαιρέσεων κατηγοριών προϊόντων και απορρίπτει την πρόταση του Υπουργείου επί της Αρχής, καθώς το κύριο πρόβλημα σχετικά με το clawback δεν αφορά στην κατανομή αυτού, αλλά στο υπέρογκο ύψος του.

Τέσσερις λόγοι για το «όχι» του ΣΦΕΕ

Σύμφωνα με τους εκπροσώπους του φαρμακευτικού κλάδου η πρόταση του Υπουργείου έχει πολλαπλές αρνητικές επιπτώσεις. Ειδικότερα:
-Τιμωρείται η ανάπτυξη που αποτελεί βασικό συστατικό της επιχειρηματικότητας.
-Αποθαρρύνεται η είσοδος νέων φαρμάκων και κάθε επενδυτική διάθεση στη χώρα.
-Συνδέονται λανθασμένα ελαφρύνσεις επί φαρμάκων με βάση το εάν προστατεύονται από πατέντα ή όχι και με βάση τη θεώρηση ότι μόνο τα πρωτότυπα ευθύνονται για την αύξηση της δαπάνης. Δεν υπάρχει χώρα στην Ευρώπη που να δίνει συλλήβδην ελαφρύνσεις σε φάρμακα αναφοράς.
-Εγείρονται νομικά ζητήματα σχετικά με το ποια προϊόντα είναι εκτός πατέντας (έχουν ή δεν έχουν γενόσημο), με βιολογικά εκτός πατέντας και βιο-ομοειδή.

Τι προτείνει ο ΣΦΕΕ

Ως άμεσες προτεραιότητες για τον περιορισμό του clawback, εντός του έτους 2020, ο ΣΦΕΕ προκρίνει:

-Αύξηση του προϋπολογισμού της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης.
-Χωριστά, πρόσθετα, κονδύλια για τους ανασφάλιστους και τα εμβόλια.
-Δραστική επιβολή μέτρων ελέγχου συνταγογράφησης.
-Επιβολή ορίου (cap) στο clawback-συνυπευθυνότητα με την Πολιτεία.
-Επιτάχυνση των εργασιών της Επιτροπής Διαπραγμάτευσης
Συμμετοχή και των υπόλοιπων μερών της εφοδιαστικής αλυσίδας στο clawback-υπολογισμός clawback στις τιμές που πουλάει η βιομηχανία (ex- factory).
-Επανεξέταση του Θετικού καταλόγου και μεταφορά κάποιων κατηγοριών στον Αρνητικό κατάλογο.
-Αύξηση του προϋπολογισμού της Νοσοκομειακής δαπάνης, καθώς οι υποχρεωτικές επιστροφές έχουν φτάσει να είναι ισόποσες της δημόσιας δαπάνης.
-Καμία νομοθέτηση με αναδρομική ισχύ.

Τέλος, για το διάστημα 2021-2023 προτείνει δημιουργία κοινής ομάδας εργασίας μεταξύ Πολιτείας και Φαρμακοβιομηχανίας, με σκοπό την προετοιμασία και υποβολή προτάσεων για τη σύναψη τριετούς Μνημονίου Συνεργασίας (για την περίοδο 2021-2023), όπως συμβαίνει σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες, για τη διασφάλιση της επιχειρηματικής ομαλότητας και της προβλεψιμότητας αλλά, κυρίως, της Δημόσιας Υγείας.