Πέθανε ο Θάνος Μικρούτσικος - Διαβάστε την ιστορία της ζωής του

Ο τελευταίος ρομαντικός ή αλλιώς ο άνθρωπος που εισήγαγε την«καββαδιο-mania» που καλά κρατεί σαράντα χρόνια, δεν είναι πια μαζί μας.  Η πίπα του Θάνου Μικρούτσικου έσβησε και το πιάνο του σίγησε. Ο ίδιος έφυγε για το μεγάλο ταξίδι. Το ταξίδι χωρίς επιστροφή μετά από αγώνα δύο χρόνων και κάτι.

Το πάλεψε σαν μαχητής. «Δεν θα με νικήσει, θα το νικήσω εγώ», συνήθιζε να λέει. Μεταξύ χειρουργείων και θεραπειών, δεν σταμάτησε τις συναυλίες και τις πρόβες στην οικεία του στο Μετς, μέχρι που οι δυνάμεις του τον εγκατέλειψαν. Ο ίδιος συνήθιζε να λέει ότι η αγάπη του κόσμου ήταν το καλύτερο γιατρικό του.

Οι τελευταίοι δύο μήνες ήταν οι πιο δύσκολοι. Η οικογένεια του: τα τέσσερα παιδιά και η σύζυγός του Μαρία δεν εγκατέλειψαν δευτερόλεπτο το πλευρό του. Καλλιτέχνες και φίλοι έσπευσαν να τον δουν, έστω και για τελευταία φορά, στο δωμάτιο του Metropolitan. Τις τελευταίες δύο εβδομάδες η υγεία του κλονίστηκε. Ο ταλαιπωρημένος οργανισμός παρέσυρε για πρώτη φορά την ψυχή του. Η καρδιά του, όμως, δεν τον πρόδωσε ποτέ, Καρδιά λιονταριού συνέχιζε να χτυπά και να τον κρατά στη ζωή. Έπρεπε να ξεκουραστεί...

Τα τελευταία 24ωρα το μέλλον είχε πλέον κριθεί. Οι ώρες περνούσαν αργόσυρτα. Οι γιατροί είχαν προδικάσει το τέλος, φροντίζοντας να απαλύνουν τους πόνους του.

Όπως ανακοίνωσε η οικογένειά του η πολιτική κηδεία του θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 30 Δεκεμβρίου και ώρα 14:30 στο Πρώτο Νεκροταφείο Αθηνών.

Ο μεγάλος μουσικός κατέληξε, σε ηλικία 72 ετών, από καρδιοαναπνευστική ανακοπή στο νοσοκομείο Μετροπόλιταν. Εμβληματική μορφή της μουσικής συνεργάστηκε με κορυφαία ονόματα του ελληνικού πενταγράμμου, αφήνοντας ανεξίτηλο το στίγμα του.  Το έργο του διεθνώς  αναγνωρισμένο, άνοιξε τον δρόμο για μια νέα εποχή. 

Το ευρύ κοινό τον γνώρισε και τον αγάπησε μέσα από τη δουλειά του στο έντεχνο λαϊκό τραγούδι.

Στο τελευταίο του δημόσιο μήνυμα στο Facebook είχε γράφει τα εξής συγκινητικά λόγια:  «Αυτές τις μέρες στο νοσοκομείο χρειάστηκε πολλές φορές να κάνω μετάγγιση αίματος. Το ίδιο και οι άνθρωποι στους διπλανούς θαλάμους. Σκεφτόμουνα αντί για δώρο φέτος να δώσετε αίμα. Για τον Θ.Μ. Για κάποιον που το έχει ανάγκη. Αυτές τις γιορτές σκεφτείτε τους άλλους και γίνετε αιμοδότες»...

«Ενάμιση μήνα τώρα βρίσκομαι σ’ ένα δωμάτιο του νοσοκομείου παλεύοντας μ’ ένα ανόητο πυρετό που επιμένει» είχε γράψει σε παλαιότερη ανάρτησή του στο Facebook την Κυριακή 8 Δεκεμβρίου ο αγαπημένος καλλιτέχνης, δίνοντας το στίγμα του αγώνα του για την υγεία του.

«Ποτέ δεν κρύφτηκα. Μηνύματα έρχονται από πολλούς φίλους που ρωτάνε για την κατάσταση της υγείας μου» έγραψε στην ίδια ανάρτηση.

«Σας γράφω σήμερα γιατί αισθάνομαι πιο δυνατός κι είμαι σίγουρος ότι θα σας συναντήσω σύντομα. “Το ζήτημα δεν είναι να είσαι αιχμάλωτος. Το να μην παραδίνεσαι, αυτό είναι” που λέει και ο αγαπημένος μου Χικμέτ» είχε ολοκληρώσει το μήνυμά του ο Θάνος Μικρούτσικος.

Ο μαραθώνιος του μουσικού ξεκίνησε πριν από δύο σχεδόν χρόνια, το 2017, με εξετάσεις και επεμβάσεις στην Ελλάδα και τη Βρετανία.

Η ζωή του Θάνου Μικρούτσικου, τα χρόνια της δημιουργίας και η καταξίωση 

Γεννήθηκε στην Πάτρα το 1947, μία δύσκολη εποχή. Η οικογένειά του ήταν από τα παλιά τζάκια της Πάτρας. Ο πατέρας του εργαζόταν ως καθηγητής μαθηματικών. `Απολύθηκε από το γυμνάσιο όπου δούλευε εξαιτίας των αριστερών πεποιθήσεων του. Η μητέρα του εκπροσωπούσε μία παλιά αστική παράδοση. Σε αυτήν ανήκε και η θεία του Ηλέκτρα, η οποία είχε παντρευτεί έναν κορυφαίο διανοούμενο: τον Αριστείδη Μικρούτσικο. Αυτή η θεία του σύστησε τη μουσική. Η ίδια έμενε δίπλα του σε ένα νεοκλασικό και έπαιζε μανιωδώς πιάνο. Στο σαλόνι της είχε δύο τρία πιάνα. Του μικρού Θάνου του άρεσε πολύ να την ακούει να παίζει Σούμπερτ. Ζήτησε λοιπόν να του παραδίδει μαθήματα. Ήταν δεν ήταν πέντε ετών τότε…

Όταν πήγε στο δημοτικό συνέχιζε τα μαθήματα. Πήγε, μάλιστα, και στο ωδείο. Ήταν τέτοιο το ταλέντο του νεαρού μαθητή που ζητήθηκε από τους γονείς του να τον στείλουν με ειδική υποτροφία στην Αγγλία. Ο ίδιος ο Θάνος δεν θυμόταν γιατί τελικά δεν πήγε. Είχε, μάλιστα, ζητήσει εξηγήσεις από τους γονείς του που είχαν τα υποκοριστικά Μπέμπης και Μπεμπέκα, αλλά ούτε οι ίδιοι θυμόντουσαν το γιατί. Μάλλον δεν πήραν πολύ στα σοβαρά την πρόταση…Όταν στα τέλη του 1960 αποφάσισε να εγκαταλείψει το Πανεπιστήμιο- σπούδαζε και αυτός μαθηματικά, όπως ο πατέρας του και πολλά μέλη της οικογένειάς του- για τη μουσική κανείς δεν τον εμπόδισε.

Εκτός από τη μουσική, όμως, τον είχε συνεπάρει από νωρίς και η πολιτική. Ο ίδιος περιέγραφε σε συζητήσεις ότι από την ηλικία των οκτώ ετών είχε συνείδηση της πολιτικής κατάστασης, ενώ ήταν έντονες στη μνήμη του και οι μεγάλες πολιτικές συγκεντρώσεις στις πλατείες της Πάτρας, ειδικά σε αυτή του Αγίου Γεωργίου. Χαράχτηκε στο μυαλό του ειδικά μία του 1958 με ομιλητή τον Κύρκο.

Αν και την Πάτρα την αγάπησε πολύ, η έλευσή του στην Αθήνα ήταν δεδομένη. Με τον αδελφό του Ανδρέα μετακόμισαν για να συνεχίσουν τις σπουδές τους. «Η πορεία μου ήταν προδιαγεγραμμένη προς μία κατεύθυνση: είτε στο Μαθηματικό, είτε στο Πολυτεχνείο». Αφορμή για την οικογενειακή μετακόμιση στάθηκε και μία επαγγελματική πρόταση που δέχθηκε ο πατέρας του από ένα φροντιστήριο, του Μανωλκίδη. Ήτα Φθινόπωρο του 1972 όταν έφυγε το φορτηγό με τα έπιπλά της οικογένειας με κατεύθυνση την Κυψέλη: Κεφαλληνίας 20!

Αν και η προσαρμογή ήταν δύσκολη, τότε εμπλέκεται πιο έντονα στην πολιτική, ενώ τον στιγματίζει, όπως και πολλούς συνομηλίκους του, η δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη. Δεν χάνει διαδήλωση για διαδήλωση. Είναι η περίοδος που παθιάζεται και με τον Μίκη Θεοδωράκη. Τα δικά του τραγούδια παίζει στο πιάνο και τραγουδάει με τους φίλους του. Ένα βράδυ βρέθηκε και στην «Παράγκα», όπου τραγουδούσε ο Διονύσης Σαββόπουλος. Αφού το πρόγραμμα τελειώσε και ο κόσμος έφυγε κάθισε στο πιάνο να παίξει κάτι μετά από προτροπή της παρέας. Προφανώς έκανε καλή εντύπωση, καθώς την επόμενη ημέρα του πρότειναν δουλειά. Άρχισε να εργάζεται ως πιανίστας στη μπουατ.

Η τελευταία δουλειά σε μπουάτ πριν από την πτώση της Χούντας ήταν στο Χνάρι το χειμώνα του 1974. Είχε ήδη κάνει δύο δίσκους σε ποίηση Καρυωτάκη. Το 1979 έρχεται στη ζωή του ο Νίκος Καββαδίας. Για την ακρίβεια κυκλοφορεί ο δίσκος που ήταν το απόσταγμα μίας πολυετούς αγάπης. Στην ζωή του είχε μπει από την περίοδο που ήταν μαθητής γυμνασίου. Του είχαν κάνει εντύπωση τα κλασικά ποιήματα, κυρίως το Μαραμπού.

Τα χρόνια πέρασαν, οι αναζητήσεις διαφοροποιήθηκαν και ο Καββαδίας είχε ξεχαστεί. Οι συνθήκες της επανασύνδεσής τους ήταν ολίγον τί πεζές… Επρόκειτο να γυριστεί ένα τηλεοπτικό σίριαλ με τίτλο Πορεία μηδέν ενενήντα και το θέμα του ήταν ναυτικό. Οι παραγωγοί του ζήτησαν να γράψει μουσική και τοτε θυμήθηκε τον Καββαδία! Οι παραγωγοί αρχικά εξέφρασαν τις επιφυλάξεις τους, αλλά συμφώνησαν. Του συνέβη, μάλιστα, ένα παράδοξο, όπως το είχε περιγράψει. Καθόταν τα βράδια και έβγαιναν ένα ένα τα τραγούδια με τρομερή ευκολία. Αυτό, μάλιστα, τον προβλημάτισε. Άρχισε να φοβάται μήπως ήταν πολύ βιαστικός ή απλοϊκός. Έγραψε οκτώ τραγούδια. Τα οκτώ έγινα δεκαέξι και κάπως έτσι γεννήθηκε ο Σταυρός του Νότου.

Η οικογένειά του

Ο Θάνος Μικρούτσικος παντρεύτηκε τρείς φορές. Η πρώτη του σύζυγος ήταν η Κοραλία Σωτηριάδη, σημερινή σύζυγος του σκηνοθέτη Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου και ιδρυτικό μέλος του Θεάτρου του Νέου Κόσμου. Μετά τον χωρισμό τους παντρεύτηκε την ηθοποιό Ειρήνη Ιγγλέση, με την οποία απέκτησε τις πρώτες του κόρες: την Σεσίλ και την Κωνσταντίνα. Και οι δύο ασχολούνται με τον χορό και την χορογραφία. Η τελευταία, μάλιστα, ήταν σύζυγος του Χρήστο Θηβαίου, με τον οποίο απέκτησε το 10χρονο σήμερα εγγονάκι του, τον Θάνο!

Η δεύτερή του σύζυγος, με την οποία διατηρούσε άριστες σχέσεις-σχεδόν αδελφικές- είχε δηλώσει το 1993 σε συνέντευξή της: «Το να είσαι σύζυγος είναι καταρχήν δύσκολο. Τώρα το να είσαι σύζυγος καλλιτέχνη αυτό είναι κάτι διαφορετικό, γιατί ξεφεύγει από τα καθιερωμένα. Ένα καθημερινό ζευγάρι μπορεί να έχει ένα πρόγραμμα με λογικά ωράρια, αλλά με εμάς, αφού και εγώ είμαι ηθοποιός, ήταν διαφορετικά. Πιστεύω πάντως ότι δεν είναι δύσκολο να είσαι σύζυγος καλλιτέχνη, αρκεί να το γνωρίζεις και ν’ αγαπάς το αντικείμενο με το οποίο ασχολείται ο σύντροφός σου. Διάλεξα να παντρευτώ τον Θάνο, ήξερα ότι ήταν συνθέτης και μου άρεσε ιδιαίτερα» Ο τρίτος και τελευταίος γάμος του ήταν με τη Μαρία Παπαγιάννη. Οι δυό τους, μάλιστα, συνεργάστηκαν πολλές φορές στο σανίδι. Η Παπαγιάννη έγραφε θεατρικά έργα και ο Μικρούτσικος τα έντυνε με τη μουσική του. Απέκτησαν την Αλεξάνδρα και το Στέργιο. Η Αλεξάνδρα είναι φοιτήτρια στο Λονδίνο, έχοντας ακολουθήσει τα χνάρια του πατέρα της. Σπουδάζει μουσίκη. Ο Στέργιος μόλις αποφοίτησε από το σχολείο και διανύει το πρώτο έτος των σπουδών του στην Αρχαιολογία.

H πόλη του Φωτός

Άνθρωπος του ταξιδιού! Έτσι δήλωνε. «Την ώρα που πέφτω στο κρεβάτι, στα λεπτά που απομένουν μέχρι να με πάρει ο ύπνος κάνω απίθανα ταξίδια». Αγαπημένος του προορισμός: το Παρίσι! Την πόλη του φωτός την αγάπησε ιδιαίτερα. Πρωτοπήγε το 1980 και από τότε δεν σταμάτησε να το επισκέπτεται, ακόμα και πενήντα φορές! Ήταν τέτοιο το πάθος του με το Παρίσι που αν έπεφτε πάνω σε κάποια εκπομπή στην τηλεόραση ή ντοκιμαντέρ για αυτό έχανε μέχρι και τελικό του Παναθηναϊκού στο ChampionsLeague.

Η γνωριμία με τη δεύτερη σύζυγό του

Την Ειρήνη τη γνώρισε στα τέλη του 1976, στο θέατρο. Εκείνη καθόταν σε μία γωνία, φορώντας μαύρα και έπλεκε ένα πουλόβερ κατά τη διάρκεια της πρόβας. Τον είχε εντυπωσιάσει λίγα χρόνια νωρίτερα, όταν ερμήνευε έναν βασικό ρόλο σε έργο της Λούλας Αναγνωστάκη. Ο ίδιος είχε εξομολογηθεί ότι δεν ήταν εύκολή η συμβίωση τους στην αρχή. Σε μία φάση που η σχέση περνούσε κρίση, της έδωσε τελεσίγραφο: «ή με παντρεύεσαι ή φεύγω». Στην πρώτη κόρη τους Σεσίλ έδωσαν το όνομα της αδελφής της Ειρήνης που είχε φύγει από τη ζωή.

Η γνωριμία με την τρίτη και τελευταία σύζυγό του Μαρία

Και αυτή προέκυψε μέσα από τη δουλειά. Δημοσιογράφος εκείνα τα χρόνια η Μαρία είχαν γνωριστεί σε κάποια συνέντευξη Τύπου, όταν ο Θάνος ήταν υπουργός Πολιτισμού και συναντιόντουσαν συχνά σε εκδηλώσεις. Μία ημέρα του ζήτησε μία συνέντευξη με θέμα το Μέγαρο Μουσικής. Όταν η συνέντευξη τελείωσε τον κατέβασε να βρει ταξί- ποτέ δεν οδηγούσε ο Θάνος- κάποιος από τους δύο έκανε την πρώτη κίνηση. Η Μαρία ισχυριζόταν ότι ο Θάνος της πρότεινε να τα πουν, ενώ ο Θάνος θυμόταν ξεκάθαρα ότι αυτή την κουβέντα την ξεστόμισε η Μαρία. Όπως και να έχει, η Μαρία ξέχασε το μαγνητοφωνάκι της. Όταν πήγε να το πάρει εκείνος της είπε ότι δεν του τηλεφώνησε. Τότε έκοψε ένα χαρτάκι, στο οποίο έγραψε το τηλέφωνό της. Της τηλεφώνησε αμέσως. Από τότε, όπως είχε δηλώσει εκείνος: «η ευτυχία στο σπίτι είναι δεδομένη».

Η καριέρα του

Ασχολήθηκε με όλα σχεδόν τα είδη της μουσικής. Είχε γράψει όπερες, συμφωνική μουσική, μουσική δωματίου, μουσική για το θέατρο και τον κινηματογράφο, πειραματική μουσική. Παράλληλα ένα μεγάλο μέρος της δουλειάς του κινείται στο χώρο του έντεχνου ελληνικού τραγουδιού συνθέτοντας εκατοντάδες τραγούδια σε κείμενα ελλήνων και ξένων ποιητών.

Είχε ηχογραφήσει δεκάδες LP και Cd συνεργαζόμενος με τις δισκογραφικές εταιρίες EMI- Classics, Blue Note, Polydor, Sony (CBS), Minos- Emi, Agora, Lyra, HMV, κ.α.

Είχε γράψει μουσική για 100 περίπου θεατρικά έργα. Δεκαπέντε παραγωγές του αρχαίου δράματος (Επίδαυρος- Ηρώδειο) και δεκαέξι παραγωγές στο εξωτερικό (Βέλγιο, Γαλλία, Αγγλία, Ιταλία, Ελβετία κ.α)

Είχε σκηνοθετήσει τρία έργα στον χώρο του μουσικού θεάτρου.

Κατά τη διάρκεια της καριέρας του έδωσε εκατοντάδες συναυλίες στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Είχε συμμετάσχει ή είχαν παιχτεί έργα του σε πολλά διεθνή φεστιβάλ μουσικής ( Λονδίνο, Γλασκόβη, Εδιμβούργο, Παρίσι, Λίλλη, Λυών, Ρενς, Μονπελιέ, Βρυξέλλες, Λιέγη, Γενεύη, Λοζάννη, Βαρκελώνη, Μαδρίτη, Βερόνα, Φλωρεντία,Βερολίνο, Δρέσδη, Λειψία, Βιέννη, Κωνσταντινούπολη, Βουδαπέστη, Βουκουρέστι, Κοστάντσα, Νόργουιτς, Λουιζιάνα, Σικάγο, Χογκ Κόγκ, Μπουρζ, Μιλάνο, Λισσαβόνα, Άγκυρα, Μοντεβίδεο, Μπουένος Αιρες, Σάο Πάολο, Κάιρο κ.α)

Τα έργα του εκτελέστηκαν απ΄ όλες τις ελληνικές ορχήστρες καθώς και από μεγάλες ορχήστρες του εξωτερικού όπως Φιλαρμονική Ορχήστρα της Στοκχόλμης, της Κρακοβίας, της Λιέγης, της Οζάκας, Συμφωνική Ορχήστρα του BBC, Φιλαρμονική Ορχήστρα Δωματίου της Καρλσρούης, Καμεράτα των Βερσαλλιών, Συμφωνιέτα του Μπόρνμουθ, Μούζικα Πολυφώνικα, Χορωδία Αρνολντ Σένμπεργκ της Βιέννης και πολλές άλλες.

Συνεργάστηκε με μαέστρους και σολίστ διεθνούς κύρους όπως Jerzy Swoboda, Adrew Davis, Kazuyoshi Akiyama, Louis Devos, Gunther Schuller, Leo Brouwer, Saulius Sondeckis, Amury du Closel, Erwin Ortner, Gary Burton, Augustin Dumay, Michel Beroff, Pedro Carneiro, Sergei Krulof, Ivan Bastos, Νικόλας Οικονόμου, Κώστας Κοτσιώλης, Γιάννης Βακαρέλης, Milva, Irene Jarsky, Udo Reineman, Δημήτρης Καβράκος, Lucienne Van Deyck, Lieve Janssen, Chris Demoor, Lucile Vignon κ.α

Ο Θάνος Μικρούτσικος ήταν μέλος της Ένωσης Ελλήνων Μουσουργών. Το 2002 τιμήθηκε για την μουσική του στο θέατρο με το βραβείο Δημήτρης Μητρόπουλος από το Κέντρο Μελέτης και Έρευνας του Ελληνικού Θεάτρου.

· Ιδρυτής και καλλιτεχνικός διευθυντής του Διεθνούς Φεστιβάλ Πάτρας 1986-1990
· Καλλιτεχνικός διευθυντής του Μουσικού Αναλογίου στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών 1990-1993
· Αναπληρωτής Υπουργός Πολιτισμού 1993-1994
· Υπουργός Πολιτισμού 1994-1996
· Καλλιτεχνικός διευθυντής της HMV ( Ελλάδας) 1996-2004
· Πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Ελληνικού Φεστιβάλ 1998-1999 (Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου)
· Σύμβουλος διοίκησης για τα πολιτιστικά στον Οργανισμό “Αθήνα 2004”, 2002-04
· Καλλιτεχνικός διευθυντής για το θεσμό “Πάτρα Πολιτιστική Πρωτεύουσα Ευρώπης 2006”, από το Νοέμβριο του 2003 έως τον Ιανουάριο του 2006

Για τη δράση του στην πολιτιστική διαχείριση καθώς και τη μουσική του δραστηριότητα έγινε επίτιμος δημότης σε πολλές πόλεις της Ελλάδας