Ποιος είναι και τι ζητάει ο γκουρού της «γαλάζιας πατρίδας»

Ναυτική βάση στην Τυνησία, προκειμένου το Πολεμικό Ναυτικό της Τουρκίας να περιπολεί νότια της Κρήτης, ζητάει ο γκουρού της «Γαλάζιας Πατρίδας», απόστρατος ναύαρχος Τζεμ Γκιουρντενίζ, μετά τις τελευταίες εξελίξεις στη Λιβύη και τη συμφωνία Ερντογάν - Σάρατζ για τα θαλάσσια σύνορα. Ολα αυτά την ώρα που η Αγκυρα κατέχει τμήμα της βόρειας Συρίας και το «Yavuz» αλώνει το Οικόπεδο 7 της κυπριακής ΑΟΖ, επιχειρώντας να δημιουργήσει τετελεσμένα. Οι τουρκικές κινήσεις υλοποιούνται μεθοδικά στο πλαίσιο του νεοοθωμανικού αφηγήματος της «Γαλάζιας Πατρίδας», που αποτελεί πλέον επίσημο δόγμα της Αγκυρας, βάζοντας στο στόχαστρο θαλάσσιες περιοχές της Ελλάδας και της Κύπρου.

O θεωρητικός της «Γαλάζιας Πατρίδας», πολλοί στην Τουρκία τον αποκαλούν εξ απορρήτων σύμβουλο του Ερντογάν, απόστρατος ναύαρχος Τζεμ Γκιουρντενίζ, μιλάει στο «ΘΕΜΑ» για τις τουρκικές διεκδικήσεις στο Αιγαίο και τη Μεσόγειο και αναφέρει ότι η Ελλάδα μπορεί να αποφύγει ένα «θερμό επεισόδιο» αν δείξει ρεαλισμό και καταλήξει με την Τουρκία σε μια «δίκαιη και ίση μοιρασιά». Ακόμη, παρουσιάζει και αναλύει διεξοδικά τις διεκδικήσεις της γείτονος στο Αιγαίο και στη Μεσόγειο με στόχο να καταστεί ναυτική υπερδύναμη.

Τι εστί «Γαλάζια Πατρίδα» και ποιος ο στόχος της;

«O όρος “Γαλάζια Πατρίδα” αφορά περιοχές υπό τουρκική ναυτική δικαιοδοσία και εθνική κυριαρχία, όπως χωρικά ύδατα, υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ, που συνιστούν ουσιαστικά μια δεύτερη “πατρίδα” στη θάλασσα και θα είναι ζωτικής σημασίας στο εγγύς μέλλον για την Τουρκία. Ουσιαστικά ήταν ένας όρος που αποσκοπούσε στο να προσελκύσει την προσοχή του κοινού και του κράτους στα θαλάσσια συμφέροντα της Τουρκίας στον αιώνα που διανύουμε. Από το 2013 προειδοποιώ με βιβλία και αρθρογραφία ότι η Ανατολική Μεσόγειος θα αποτελούσε πιθανή περιοχή σύγκρουσης μεταξύ της Τουρκίας και άλλων κρατών, ειδικά της Ελλάδας και της Κύπρου. Χαίρομαι που η “Γαλάζια Πατρίδα” έγινε “σημαία” του κράτους».

«Γαλάζια Πατρίδα» σε ελληνικές θάλασσες με ελληνικά νησιά.

«Ο χάρτης της “Γαλάζιας Πατρίδας”, που πρόσφατα εμφανίστηκε μπροστά της ο πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν, παρουσιάζει τις μόνιμες τουρκικές θέσεις, οι οποίες βέβαια είναι συμβατές με παλαιότερες αποφάσεις και με το εθιμικό δίκαιο των ερμηνειών της θάλασσας. Ως εκ τούτου, η αποκαλούμενη οριοθέτηση ΑΟΖ των Ελληνοκυπρίων του 2003, η οποία βασίζεται στον ανεπαρκή χάρτη της Σεβίλλης, που υποστηρίζεται από την Ε.Ε., αμφισβητείται νομικά από την πλευρά μας. Αυτός ο παράνομος χάρτης δίνει επίσης πρωτοφανές και απαράδεκτο κομμάτι της τουρκικής ΑΟΖ στο Καστελόριζο, που είναι ένα μικρό νησί μόλις 2 χλμ. από την τουρκική ακτή, με περιφέρεια 18 χλμ. Το ίδιο ισχύει και για τα περισσότερα νησιά του Αιγαίου, που είναι ανατολικά του 25ου γεωγραφικού παράλληλου».

Στο στόχαστρο 153 ελληνικά νησιά, νησίδες και βράχοι στο Αιγαίο.

«Η “Γαλάζια Πατρίδα” αναφέρεται μόνο σε θαλάσσιες περιοχές και όχι σε χερσαίες εκτάσεις. Η κατάσταση των νησιών του Αιγαίου ορίζεται από διεθνείς συνθήκες και συμφωνίες οι οποίες προηγήθηκαν. Ωστόσο υπάρχει μια πραγματικότητα που έχει δημιουργήσει η κρίση του 1996 στα Ιμια, αναδεικνύοντας το πρόβλημα που στην Τουρκία αποκαλούμε με το αρκτικόλεξο EGAYDAAΚ, δηλαδή νησιά, νησίδες και βράχοι στο Αιγαίο που δεν είχαν παραχωρηθεί στην Ελλάδα με διεθνείς συνθήκες. Νομικοί και γεωλόγοι θεωρούν ότι 153 τέτοιες νησίδες και βραχονησίδες δεν έχουν παραχωρηθεί στην Ελλάδα και η κυριαρχία τους νομικά ανήκει στην Τουρκία ως απόγονο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Η κοινή γνώμη θεωρεί πως τα νησιά αυτά είναι υπό παράνομη ελληνική κατοχή, αντίθετη στη διεθνή νομιμότητα. Επίσης υπάρχει θέμα και με νησιά του Αιγαίου, τα οποία αν και βάσει των Συνθηκών θα έπρεπε να είναι αποστρατιωτικοποιημένα, παρ’ όλα αυτά η Ελλάδα τα έχει εξοπλίσει».





Παραπέμπει στον Σημίτη για το «γκριζάρισμα» του Αιγαίου Πελάγους;

«Δεν είναι μόνο η τουρκική πλευρά η οποία αμφισβητεί την κατοχή των συγκεκριμένων νησιών. Στο βιβλίο του “Πολιτική για μια δημιουργική Ελλάδα 1996-2004”, ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης αναφέρεται σε αυτά τα νησιά, νησίδες και βραχονησίδες ως “γκρίζες ζώνες”. Τι είναι το γκρι όταν υπάρχει άσπρο και μαύρο; Ως πρώην πρωθυπουργός, ακόμα και αυτός δεν είναι σίγουρος για την ιδιοκτησία των συγκεκριμένων νησιών, νησίδων και βραχονησίδων και αποκαλεί την περιοχή “γκρίζα”, λέξη που δηλώνει ασάφεια. Για την τουρκική πλευρά, όμως, δεν υπάρχει ασάφεια. Η ιδιοκτησία τους δεν έχει δοθεί στην Ελλάδα με διεθνείς συνθήκες. Το γεγονός πως η Ελλάδα κατασκευάζει παράνομα πάνω σε αυτά φάρους, λιμάνια, εκκλησίες και στρατιωτικά φυλάκια δεν επηρεάζουν το αποτέλεσμα των τουρκικών διεκδικήσεων και μελλοντικών δικαστικών διαδικασιών όταν και αν και οι δύο πλευρές συμφωνήσουν σε διεθνή επιδιαιτησία».

Να προσφύγει η Τουρκία στον ΟΗΕ για την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών;

«Ο στρατιωτικός εξοπλισμός των νησιών και των νησίδων στο Αιγαίο από την Ελλάδα περιπλέκει ακόμη περισσότερο την κατάσταση ανάμεσα στις δύο χώρες. Η Τουρκία διατηρεί το δικαίωμά της να προσφύγει στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ για παραβίαση των Συνθηκών της Λωζάνης και των Παρισίων από την ελληνική πλευρά. Η Ελλάδα οφείλει να θυμάται πως η παραχώρησή των νησιών αυτών, που βρίσκονται στη λάθος πλευρά, είχε όρο τον αφοπλισμό τους, ικανοποιώντας τις ανάγκες της Τουρκίας για ασφάλεια».

Θα διεξάγει έρευνες για αέριο η Τουρκία στο Καστελόριζο;

«Η Τουρκία έχει διεξαγάγει στο παρελθόν έρευνες σεισμικής φύσεως στην περιοχή. Είναι νομικά αδιανόητο το Καστελόριζο να έχει ηπειρωτική υφαλοκρηπίδα λόγω του μικρού μεγέθους του και επειδή βρίσκεται στη λάθος πλευρά. Η χώρα μου έχει κάθε δικαίωμα να διεξαγάγει σεισμικές έρευνες εκτός στεριάς έξω άπο το Καστελόριζο. Είναι λογικό ή νόμιμο ένα μικροσκοπικό νησί με 18 χλμ. περίμετρο και 2 χλμ. μακριά από τις ακτές μας να παίρνει 58.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα από την τουρκική μεσογειακή ακτή, η οποία είναι 1.577 χλμ.; Aν η Ελλάδα θεωρεί ότι το Διεθνές Δίκαιο είναι με το μέρος της, τότε αυτός είναι ένας πολύ ανώριμος τρόπος σκέψης. Θέλω να πιστεύω πως θα φερθεί νηφάλια και δεν θα προκαλέσει, αναγνωρίζοντας πως οι αιτιάσεις της Τουρκίας στο Καστελόριζο είναι απόλυτα δικαιολογημένες».

Πόσο πιθανή είναι μια ένοπλη σύγκρουση ανάμεσα στις δύο χώρες;

«Συχνά παρομοιάζω τις ελληνοτουρκικές σχέσεις με έναν κακό γάμο με πάρα πολύ συχνούς καβγάδες και χωρίς διαζύγιο. Προσωπικά δεν προβλέπω την πιθανότητα μιας ένοπλης διαμάχης μεταξύ των δύο χωρών, εκτός αν προκληθεί και τροφοδοτηθεί από εξωτερικές παρεμβολές, συμπεριλαμβανομένων ψευδών επιχειρήσεων με σκοπό τη διχόνοια. Είμαι σίγουρος ότι οι ελληνικές κυβερνήσεις δρουν νηφάλια προκειμένου να μην προκαλέσουν πόλεμο, υπό τις οδηγίες κάποιων άλλων δυνάμεων προφανώς. Ακόμα και αν γινόταν μία ένοπλη διαμάχη, καμία πλευρά δεν θα είχε κάποιο κέρδος από το αποτέλεσμα, καθώς οι πόλεμοι δημιουργούν τεράστια οικονομικά προβλήματα, οικονομική πτώση. Στο τέλος οι άνθρωποι είναι αυτοί που υποφέρουν, καθώς ο ιμπεριαλισμός ρουφάει όλα τα πλεονεκτήματα από μια τέτοια κόντρα. Παρ’ όλα αυτά η Ελλάδα πρέπει να καταλάβει τις γεωπολιτικές ανάγκες της Τουρκίας που ασφυκτιά από τις φιλοδοξίες της στο Αιγαίο πέλαγος και στη Μεσόγειο».

Μοιρασιά win-win σε Αιγαίο και Μεσόγειο;

«Η Ελλάδα πρέπει να καταλάβει ότι η Τουρκία θέλει δίκαιη και ίση μοιρασιά του Aιγαίου, καθώς και της Ανατολικής Mεσογείου. Στον 21ο αιώνα κανείς δεν μπορεί να φανταστεί έναν Τούρκο με την καρδιά και το μυαλό του απομακρυσμένα από τις θάλασσες. Αυτές οι μέρες τελείωσαν. Η γεωπολιτική της Τουρκίας του 21ου αιώνα επιβάλλει στενότερα δεσμά στη λεκάνη των πέντε θαλασσών, η οποία συμπεριλαμβάνει τη Μαύρη Θάλασσα, τη Μεσόγειο, την Κασπία και τον Περσικό κόλπο. Αυτή η κολοσσιαία αλλαγή στη γεωπολιτική μορφολογία παρέχει εξαιρετικές ευκαιρίες για την Τουρκία προκειμένου να μετατραπεί σε ναυτικό κράτος».