Καταλήψεις στην Αθήνα: Ποια είναι τα «παιδιά των πλουσίων» που ρίχνουν τσιμεντόλιθους

Ο φάκελος «Καταλήψεις» που άνοιξε τους τελευταίους μήνες στην Κρατική Ασφάλεια δεν είναι απλώς μια αστυνομική υπόθεση αλλά ένα φαινόμενο που αγγίζει όλη την κοινωνία. Πίσω από τις επιχειρήσεις εκκένωσης κτιρίων και τις δικογραφίες που σχηματίζονται στα γραφεία του 6ου ορόφου της ΓΑΔΑ κρύβονται οικογενειακές ιστορίες, δράματα και καταστάσεις που ξεπερνούν τα όρια της αστυνομικής έρευνας, αποτελώντας αντικείμενα κοινωνιολογικής μελέτης.

Η αναφορά του υπουργού Προστασίας του Πολίτη Μιχάλη Χρυσοχοΐδη για «πλουσιόπαιδα που περνάνε από τις καταλήψεις» αποτυπώνει μια πραγματικότητα που πολλές φορές επηρεάζει τις εξελίξεις.

Τα «παιδιά των καταλήψεων«, σύμφωνα με τους αναλυτές της Ασφάλειας, είναι πρόσωπα που κινούνται σε όλο το φάσμα της κοινωνίας: πρόκειται για γόνους αστών και φοιτητές, ανήλικους, αλλοδαπούς κακοποιούς, σκληρούς ιδεολόγους και «επαγγελματίες» διαχειριστές. Ακόμα και κορίτσια φεμινιστικών κινημάτων κατέγραψαν οι αξιωματικοί της ΕΛ.ΑΣ. στις ειδικές εκθέσεις που συνέταξαν για το φαινόμενο «Εξάρχεια». Για παράδειγμα, σε δελτίο με την ένδειξη «Ειδικού Χειρισμού», το οποίο αποκαλύπτει το «ΘΕΜΑ» και φέρει τον τίτλο «Δραστηριότητα αντεξουσιαστών στην περιοχή των Εξαρχείων», περιγράφονται αναλυτικά οι καταλήψεις, τα στέκια, αλλά και οι... φυλές των αντεξουσιαστών που περνάνε από αυτά.

Τα όσα διαδραματίστηκαν την προηγούμενη εβδομάδα στις καταλήψεις στο Κουκάκι αποτελούν μικρογραφία όσων συμβαίνουν τα τελευταία χρόνια στις πέντε πιο σκληρές καταλήψεις του κέντρου, οι οποίες εκκενώθηκαν, σφραγίστηκαν και με τα στοιχεία που προέκυψαν οι αναλυτές της Κρατικής Ασφάλειας προσπαθούν να συνθέσουν το προφίλ των καταληψιών. Σκοπός είναι να έχουν όλη την ακτινογραφία των Εξαρχείων και την ανθρωπογεωγραφία που συνθέτει όλο αυτό το εκρηκτικό μωσαϊκό έτσι ώστε η πλατεία μέσα στους επόμενους δύο μήνες να παραδοθεί και πάλι στους κατοίκους της.

Τα πλουσιόπαιδα, οι ανήλικοι και τα κορίτσια

Στην Ασφάλεια οι αναλυτές έχουν πλήρη εικόνα της κατάστασης που τα τελευταία χρόνια επικρατούσε στις πέντε μεγάλες καταλήψεις των αντεξουσιαστών και σε πέντε ακόμη όπου φιλοξενούνταν πρόσφυγες και μετανάστες.

Τα κτίρια των οδών Ματρόζου, Παναιτωλίου και Αρβάλης στο Κουκάκι, η κατάληψη Βανκούβερ κοντά στην ΑΣΟΕΕ και Gare στα Εξάρχεια αποτελούσαν στέκια και σημεία συνάντησης εκατοντάδων αντεξουσιαστών, ένα μέρος των οποίων ήταν παιδιά ευκατάστατων οικογενειών της Αθήνας, καλλιτεχνών και ανωτάτων στελεχών της δημόσιας διοίκησης. Για παράδειγμα, όπως αναφέρεται σε ενημερωτικό δελτίο της Κρατικής Ασφάλειας, πριν από μερικούς μήνες είχαν προσαχθεί επτά νεαρά άτομα που κρίθηκαν ύποπτα γιατί περνούσαν από καταλήψεις και, όπως προέκυψε, η συγκεκριμένη παρέα ήταν γόνοι αστικών οικογενειών των βορείων προαστίων. Οι γονείς τους ήταν γιατροί, δικηγόροι και δικαστικοί, ενώ μετά το συμβάν οι οικογένειές τους τούς έστειλαν στο εξωτερικό προκειμένου να ξεφύγουν από τα Εξάρχεια. Λίγες εβδομάδες αργότερα, όταν οι αστυνομικοί αναζήτησαν τους νεαρούς για να δώσουν εκ νέου κατάθεση, διαπίστωσαν ότι απουσίαζαν για διακοπές στη Βιέννη ή στην Ελβετία, ενώ ένας από αυτούς περνούσε ανέμελα τον χρόνο του στη Νότια Αμερική. Στο κτίριο της οδού Ματρόζου 25 οι αστυνομικοί, εκτός από τη 17χρονη κόρη του γνωστού ηθοποιού η οποία είχε συχνή παρουσία στην κατάληψη του Κουκακίου, εντοπίστηκε και ένα 16χρονο παιδί που οι αντεξουσιαστές στρατολόγησαν από την περιοχή του Ζωγράφου και πολλά βράδια κοιμόταν στον συγκεκριμένο χώρο κάτω από άθλιες συνθήκες. Το παιδί, όπως και άλλα ανήλικα που περνούσαν από καταλήψεις, είχε σταματήσει το σχολείο γιατί δεχόταν bullying και την πρώτη φορά που οι αστυνομικοί τον συνάντησαν ήταν στις μαθητικές πορείες του περασμένου Δεκεμβρίου.

Στις εκθέσεις τους οι αστυνομικοί κάνουν συχνά αναφορά και σε μια άλλη ομάδα νεαρών ατόμων που σύχναζε στις καταλήψεις. Πρόκειται για φοιτήτριες που συνήθιζαν αρκετές φορές την εβδομάδα να περνούν από τα υπό κατάληψη κτίρια και να συμμετέχουν σε συζητήσεις και εκδηλώσεις που πραγματοποιούνταν εκεί. Χαρακτηριστική είναι η εικόνα που αντίκρισαν οι αστυνομικοί όταν άδειασαν κατάληψη στην οδό Μπουμπουλίνας στα Εξάρχεια, όπου μια ομάδα νεαρών φοιτητριών που πήγαν να την επισκεφθούν την είδαν σφραγισμένη και έβαλαν τα κλάματα, δείγμα της πλύσης εγκεφάλου που είχαν δεχθεί από τους στρατολόγους και τους διαχειριστές. Από τις τρεις καταλήψεις του Κουκακίου περνούσε και μια ομάδα νεαρών κοριτσιών που δήλωναν σκληρές φεμινίστριες και έπαιρναν μέρος σε πολλές ακτιβιστικές ενέργειες. Οι εν λόγω κοπέλες είχαν ενεργή παρουσία και λόγο στα τεκταινόμενα εκφράζοντας πολλές φορές ιδιαίτερα απόλυτες και σκληρές θέσεις.

Οι διαχειριστές, οι αλλοδαποί και οι ιδεολόγοι

Οι εκτιμήσεις των αξιωματικών της Ασφάλειας για τον συνολικό αριθμό των ατόμων που κινούνται στον λεγόμενο αναρχικό-αντεξουσιαστικό χώρο και είχαν παρουσία είτε σε πορείες, είτε σε στέκια, είτε σε καταλήψεις ανέρχεται σε περίπου 2.000. Ανάμεσα σε αυτούς υπάρχει και μια ομάδα 100-150 αλλοδαπών από την Αλβανία, τη Βουλγαρία, Γαλλία, τη Συρία και την Πολωνία που όχι μόνο επισκέπτονται τις καταλήψεις, αλλά πολλά βράδια κοιμόντουσαν σε αυτές. Οι διαχειριστές τούς έδιναν ένα σάντουιτς και ένα χαρτζιλίκι για να τους έχουν φύλακες, ενώ όταν χρειαζόταν τους χρησιμοποιούσαν για να επιτίθενται με μολότοφ σε αστυνομικούς ως ομάδες κρούσης. Ουσιαστικά, λένε οι αναλυτές, οι καταλήψεις χρησιμοποιούνταν ως ορμητήρια μπαχαλάκηδων στις ενέργειες κατά των ΜΑΤ, ενώ πολλές φορές καταφύγιο σε αυτές έβρισκαν και κακοποιοί του κοινού ποινικού δικαίου που χρησιμοποιούσαν το άβατο για να μην εντοπιστούν και συλληφθούν. Είναι χαρακτηριστικό ότι τους τελευταίους μήνες μετά την εκκένωση των καταλήψεων οι επιθέσεις κατά αστυνομικών με μολότοφ μειώθηκαν σε ποσοστό μεγαλύτερο του 70%.

Κουμάντο στις καταλήψεις έκαναν συγκεκριμένα άτομα που συνεργάζονταν μεταξύ τους, αφού όλα είχαν, όπως λένε οι αξιωματικοί της ΕΛ.ΑΣ., κοινή μήτρα και λειτουργούσαν με τη μορφή συγκοινωνούντων δοχείων. Συγκεκριμένα, οι τρεις καταλήψεις στο Κουκάκι ήταν υπό τον πλήρη έλεγχο 27χρονου αντεξουσιαστή με ρίζες από την Κύπρο. Ο συγκεκριμένος συνελήφθη στις επιχειρήσεις των αστυνομικών, ενώ στο παρελθόν είχε περάσει πολλές φορές από τα γραφεία της Κρατικής Ασφάλειας, με τους αναλυτές να κάνουν λόγο για ένα ιδιαίτερα σκληρό άτομο. Στην κατάληψη Gare των Εξαρχείων το γενικό κουμάντο είχε ο 46χρονος καταζητούμενος για τη συμμετοχή στην οργάνωση «Επαναστατική Αυτοάμυνα», ο οποίος είχε ερείσματα στο σύνολο των μπαχαλάκηδων και θεωρείται ηγετική μορφή των Εξαρχείων. Στην κατάληψη Βανκούβερ, κοντά στην ΑΣΟΕΕ, μια ομάδα σκληρών αντεξουσιαστών είχε το γενικό πρόσταγμα, ενώ από εκεί εκπορευόταν μεγάλο μέρος των επιθέσεων κατά των αστυνομικών δυνάμεων. Υπάρχουν, επίσης, πέντε καταλήψεις που εκκενώθηκαν τους προηγούμενους μήνες στις οποίες τη διαχείριση είχε ένας Σύρος με το ψευδώνυμο «Κάστρο» μαζί με αντεξουσιαστές. Σε αυτά τα κτίρια φιλοξενούνταν πρόσφυγες και μετανάστες και στην ουσία διαχειρίζονταν χρήματα που λάμβαναν κάτω από περίεργο τρόπο από διάφορες ΜΚΟ. Μάλιστα ο ίδιος διέθετε και κτήματα στη Βοιωτία.

Η ειδικη έκθεση

Την τελευταία δεκαετία τα Εξάρχεια μπήκαν στην πιο περίεργη φάση της Ιστορίας τους μετά από μια σειρά έντονων διεργασιών, επεισοδίων και συντροφικών μαχαιρωμάτων. Η πλατεία-άβατο έφτασε να αποτελεί σημείο αναφοράς για ξένες μαφίες ναρκωτικών και λαθρεμπορίου, πεδίο σκληρών επεισοδίων, απαγωγών και άγριων δολοφονιών, ενώ ακτιβιστικές ομάδες που μέχρι πριν από μερικούς μήνες αναλώνονταν σε συμβολικές καταλήψεις διαμαρτυρίας απέκτησαν όπλα και διαφήμιζαν στο Διαδίκτυο την αναβαθμισμένη δράση τους κάνοντας λόγο για «εικόνες από το μέλλον».

Η σύμπραξη αναρχικών και ποινικών στις φυλακές εκδηλωνόταν ξεκάθαρα και στην πλατεία, με την Αστυνομία να γνωρίζει με λεπτομέρειες τι συνέβαινε. ΕΙδική έκθεση της Κρατικής Ασφάλειας, την οποία παρουσιάζει το «ΘΕΜΑ», καταγράφει όλη την ανθρωπογεωγραφία των Εξαρχείων, τα κεντρικά σημεία-χώρους των αντεξουσιαστών, τα καταστήματα όπου συχνάζουν και φυσικά όλα τα ονόματα των ενεργών αντεξουσιαστών που κάνουν κουμάντο στις καταλήψεις και σε όλες τις ομάδες της πλατείας. Οπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην εισαγωγή, «διαχρονικά η περιοχή των Εξαρχείων και ιδιαίτερα η κεντρική πλατεία αυτής και οι παρακείμενες οδοί αποτελούσε τον κυριότερο χώρο ζυμώσεων και δράσεων ατόμων που αυτοπροσδιορίζονται αντεξουσιαστές, κάτι το οποίο εκφράζεται με τον πλέον χαρακτηριστικό τρόπο από τη συνεχή, αδιάκοπη και δυναμική παρουσία τους στη συγκεκριμένη περιοχή. Η παρουσία αυτή εκδηλώνεται, κυρίως, με τη μορφή της ενεργής συμμετοχής τους στην αγορά της περιοχής τόσο ως εργαζόμενοι όσο και ως θαμώνες».

Λίγο παρακάτω η έκθεση που συντάχθηκε πριν από έναν χρόνο αναφέρει ότι «λόγω της πάγιας αντιπαράθεσης των αντεξουσιαστών με τις αστυνομικές αρχές η συνεχής και δυναμική παρουσία - αστυνόμευση της περιοχής, καθώς και η άντληση πληροφοριών καθίσταται δυσχερής έως αδύνατη, γεγονός που δημιουργεί πρόσφορο έδαφος για την ανάπτυξη έκνομων δραστηριοτήτων, με κυριότερη τη διακίνηση και χρήση ναρκωτικών ουσιών. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την κατά κόρον αύξηση της παρουσίας ατόμων νεαρής ηλικίας 14 έως 21 ετών, τόσο ελληνικής όσο και αλλοδαπής καταγωγής, τα οποία αποτελούν και τον κύριο όγκο των γνωστών μπαχαλάκηδων». Γι’ αυτούς τους λόγους τους τελευταίους μήνες ξεκίνησαν καθημερινές επιχειρήσεις της Δίωξης Ναρκωτικών και άλλων υπηρεσιών της Ασφάλειας προκειμένου να καθαρίσει η περιοχή από τα ναρκωτικά και να παραδοθεί στους κατοίκους της.

Η συγκεκριμένη έκθεση αποτελεί ακτινογραφία της πλατείας Εξαρχείων και των καταλήψεων, ενώ έχουν χαρτογραφηθεί ακόμη και τα λεγόμενα «μπυράδικα» (πρόκειται για σημεία στην οδό Σπύρου Τρικούπη στη συμβολή με τη Στουρνάρη, τη Σολωμού, όπου υπάρχουν πολλά ψιλικατζίδικα, στα οποία συγκεντρώνονται νεαρά άτομα, αγοράζουν μπίρες, τις πίνουν και μετά χρησιμοποιούν τα μπουκάλια για να φτιάξουν βόμβες μολότοφ), ενώ επισημαίνεται ότι οι πεζόδρομοι Μεσολογγίου, Δερβενίων, Βαλτετσίου αλλά και διάφορα καταστήματα στις οδούς Κωλέτη, Μεταξά και Τσαμαδού κάθε βράδυ μαζεύουν πλήθος ατόμων από τις καταλήψεις και μπαχαλάκηδες.

Η δικογραφία

«Με την άφιξή μας στη Ματρόζου 45, επιχειρώντας να ανοίξουμε τη θύρα εισόδου η οποία ήταν χτισμένη με τσιμεντόλιθους, δεχθήκαμε σφοδρότατες επιθέσεις από άτομα που βρίσκονταν στον πρώτο όροφο και την ταράτσα του εν λόγω κτιρίου, με ρίψεις πετρών, περιττωμάτων, τσιμεντόλιθων, πυροσβεστήρων και άλλων αντικειμένων με προφανή σκοπό να μας προκαλέσουν σοβαρή σωματική βλάβη. Επίσης έριχναν εναντίον μας χλωρίνη, μπογιές, καθαριστικά για τα πατώματα και τα πιάτα και κάθε λογής αντικείμενο το οποίο βρίσκεται σε μια οικία. Απ’ όσο μπόρεσα να καταλάβω, διέκρινα πέντε άτομα τα οποία βρισκόντουσαν εντός του κτιρίου και έριχναν αντικείμενα εναντίον μας». Με αυτά τα λόγια ο επικεφαλής της ΕΚΑΜ περιέγραψε λίγα λεπτά μετά την ολοκλήρωση της επιχείρησης στο Κουκάκι τα όσα έζησε για μία ώρα έξω από το κατειλημμένο κτίριο που ανήκει στον «Ευαγγελισμό». Στο ίδιο μήκος κύματος είναι και οι περιγραφές των έξι αστυνομικών που τραυματίστηκαν στο πολεμικό σκηνικό της οδού Ματρόζου: «Οι επιθέσεις σε βάρος μας συνεχίστηκαν μέχρι τις 20.00, όταν καταφέραμε να εισέλθουμε εντός του κτιρίου. Από ρίψη τσιμεντόλιθου τραυματίστηκα στον αριστερό ώμο και τη μέση μου. Επιπλέον, από τις επιθέσεις προκλήθηκαν ολικές φθορές στον υπηρεσιακό μου εξοπλισμό και συγκεκριμένα στη στολή μου, στα άρβυλα, στα γάντια, στην εξάρτυσή μου, στις επικαλαμίδες μου, στο όπλο μου, στους γεμιστήρες αυτού και στο αλεξίσφαιρο γιλέκο». Αξίζει να επισημανθεί ότι οι πέντε συλληφθέντες αρνήθηκαν να πουν το παραμικρό επικαλούμενοι το δικαίωμα της σιωπής. «Η δημοκρατία -και οι θεσμοί της- πορεύεται, οφείλει να πορεύεται -κατά την άποψή μας- με ηρεμία, σαφήνεια και να συνθέτει ολοένα και συνεχώς. Δεν εκδικείται, καθιστά όμως γνωστό σε όσους την επιβουλεύονται, σε όσους δηλαδή την υποτιμούν και περιφρονούν τη συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών, ότι είναι παρούσα για να υποστηρίξει τις αρχές της. Δεν ανοίγει ποτέ βεντέτες με πολίτες της, όσο ακραία και αν εκφράζονται εναντίον της και των δημοσίων οργάνων που την εκπροσωπούν. Πιστεύει στην υπεροχή της και το καλύτερο και βέλτιστο σύστημα διακυβέρνησης ενός λαού. Ετσι, και στη συγκεκριμένη περίπτωση ενώπιον του θεσμού της Δικαιοσύνης θα κριθεί αν -και για ποιες πράξεις- πρέπει να τιμωρηθούν οι συλληφθέντες», επισημαίνουν στο «ΘΕΜΑ» οι δικηγόροι των τραυματιών αστυνομικών και νομικοί εκπρόσωποι της Ενωσης Αστυνομικών Υπαλλήλων Αθήνας Βάιος Σκαμπαρδώνης και Βλάσσης Λιβανίδης.