Υπουργείο Υγείας: Προς χορήγηση αντιβιοτικών μόνο με συνταγή γιατρού

Χορήγηση των αντιβιοτικών φαρμάκων μόνο με συνταγή γιατρού θα προβλέπει διάταξη του υπουργείου Υγείας, μετά από εισήγηση του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου και σχετική δέσμευση του υπουργού κ. Βασίλη Κικίλια. 

Με τη ρύθμισή αυτή αναμένεται να μπει οριστικό φρένο στην αντιεπιστημονική πρακτική, της χορήγησης φαρμάκων χωρίς ιατρική συνταγή.

Σύμφωνα με την αναφορά του Ευρωβαρόμετρου του 2018, η χρήση των αντιβιοτικών στην Ελλάδα γίνεται κυρίως μέσω συνταγογράφησης ή χορήγησης από τους γιατρούς (ποσοστό 91%), ενώ η μη ιατρική χρήση τους αφορά στο 9%, με ποσοστό 6% αυτού να αφορά χορήγηση αντιβιοτικών χωρίς ιατρική συνταγή από τα φαρμακεία. Η συνταγογράφηση από τους γιατρούς εμφάνισε τάσεις σημαντικής αύξησης (κατά 11%) ενώ η μη ιατρική χρήση τάσεις μείωσης (12%). Επιπλέον, έχει διαπιστωθεί ελλιπής εκπαίδευση του κοινού σχετικά με την ορθή χρήση των αντιβιοτικών, η οποία συμβάλλει σημαντικά στην αλόγιστη χρήση τους. 

Η αλόγιστη χρήση των αντιβιοτικών οδηγεί στην ανάπτυξη αντοχής των μικροβίων και τελικά στην αχρήστευσή τους.Το πρόβλημα της αντοχής των μικροβίων στα αντιβιοτικά αποτελεί σημαντικότατο πρόβλημα στη χώρα μας καθώς σε σειρά μελετών φαίνεται ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε μια από τις πιο δυσμενείς θέσεις σε σχέση με την μικροβιακή αντοχή.   

Σχολιάζοντας τη δέσμευση του υπουργού κ. Κικίλια για την εν λόγω διάταξη ο πρόεδρος του ΠΙΣ Δρ. Αθανάσιος Εξαδάκτυλος υπογραμμίζει ότι «με την προσθήκη που ο ΠΙΣ ζητεί διαρκώς για τη χορήγηση φαρμάκων μόνο με ιατρική συνταγή, όπως συμβαίνει στην υπόλοιπη Ευρώπη, το νομοσχέδιο για τη Δημόσια Υγεία γίνεται πλήρες ώστε να επιτελέσει τους σκοπούς του». 

Δέσμη προτάσεων από τους φαρμακοποιούς 

Ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος με τη σειρά του, έχοντας υπ' όψιν του το πρόβλημα, προσπάθησε στο παρελθόν τόσο με την εκπαίδευση των μελών του όσο και με την εκπαίδευση του κοινού (πιλοτικές δράσεις εκπαίδευσης στα σχολεία κ.α.) να συμβάλλει στην επίλυσή του.

Προς την κατεύθυνση αυτή ο ΠΦΣ έχει καταθέσει δέσμη προτάσεων για τον περιορισμό της αλόγιστης χρήσης των αντιβιοτικών. Αυτές αφορούν σε: 

- Εισαγωγή πρωτοκόλλων συνταγογράφησης σχετικών με τη συνταγογράφηση των αντιβιοτικών, ιδίως αυτών νεότερης γενεάς, και παρακολούθηση της χρήσης τους εντός των νοσοκομείων.

- Να υπάρξει πρόβλεψη για το μεγάλο πρόβλημα της «τηλεφωνικής συνταγής». Είναι ένα φαινόμενο η βασική αιτία του οποίου εδράζεται σε εγγενείς αδυναμίες της ΠΦΥ. Οι φαρμακοποιοί προτείνουν να προβλεφθεί μια ηλεκτρονική εφαρμογή (ειδικού τύπου mobile application) όπου ο γιατρός, θα συνταγογραφεί  μέσω αυτής της εφαρμογής.

 - Θεσμοθέτηση ετεροχρονισμένης ενεργοποίησης εκτέλεσης συνταγής όταν το επιλέγει ο γιατρός. Η μεγαλύτερη αιτία της υπερκατανάλωσης αντιβιοτικών παγκοσμίως είναι η πίεση του ασθενούς προς τον γιατρό. Αυτό μπορεί να λυθεί σε μεγάλο βαθμό με την δημιουργία ενός μηχανισμού «καθυστερούμενης συνταγής». Καθώς η συντριπτική πλειοψηφία των λοιμώξεων του αναπνευστικού είναι ιογενούς αιτιολογίας, η χορήγηση συνταγής με αντιβιοτικό, που όμως είναι κλειδωμένη και μπορεί να εκτελεστεί τουλάχιστον 3 μέρες μετά, οδηγεί σε τεράστια μείωση της κατανάλωσης.

- Εθνικό πρόγραμμα επίβλεψης της χρήσης αντιβιοτικών με τη συμμετοχή και των φαρμακοποιών κατά την καταγραφή.

- Καθορισμός ειδικής ηλεκτρονικής συνταγής αντιβιοτικών σε όλες τις κατηγορίες αντιβιοτικών φυλασσόμενη επί διετία σε ηλεκτρονικό αρχείο.

- Προγράμματα εκπαίδευσης του κοινού σε σχέση με την ορθή χρήση των αντιβιοτικών που θα αφορούν δράσεις στην εκπαιδευτική διαδικασία στα σχολεία με συνεργασία των φαρμακευτικών και των ιατρικών συλλόγων με το υπουργείο Παιδείας αλλά και δράσεις ενημέρωσης του κοινού μέσω εκπαιδευτικών ημερίδων και ενεργειών μέσω των ΜΜΕ.