Με το γνωστό βιβλίο «The Man Who Mistook His Wife for a Hat», ο Oliver Sacks περιέγραψε μερικές από τις πιο περίεργες ψυχικές διαταραχές. Μπορεί οι συγκεκριμένες διαταραχές να παραπέμπουν σε... αποκύημα επιστημονικής φαντασίας, όμως είναι πέρα για πέρα αληθινές!
Παρακάτω, παρουσιάζω 13 ψυχολογικές διαταραχές, που ξεπερνάνε κάθε λογική:
1. Σύνδρομο Capgrass
Το συγκεκριμένο σύνδρομο ονομάστηκε έτσι από τον ψυχίατρο Ζοζέφ Καπγκρά, ο οποίος το ανακάλυψε το 1923. Τα άτομα που βιώνουν το συγκεκριμένο σύνδρομο πιστεύουν ότι κάποιο άτομο από το κοντινό τους περιβάλλον -π.χ. κάποιος φίλος τους- έχει αντικατασταθει από κάποιον απατεώνα, με την μορφή κλώνου!
Με λίγα λόγια, ο εισβολέας αντικατέστησε τον φίλο τους, υιοθετώντας μια ψεύτικη ταυτότητα και παριστάνοντας κάποιον άλλον, προκειμένου να τους βλάψει. Το σύνδρομο αυτό συνήθως εμφανίζεται σε ανθρώπους με σχιζοφρένεια, που έχουν υποστεί εγκεφαλική κάκωση/τραύματα.
2. Σύνδρομο Fregoli
Κλείσιμο
Στον αντίθετο πόλο με το Σύνδρομο Capgrass, το άτομο που πάσχει από αυτό το σύνδρομο, έχει την πεποίθηση ότι ένα άτομο μπορεί να αλλάζει την εμφάνισή του και να παρουσιάζεται ως... διαφορετικοί άνθρωποι.
3. Σύνδρομο «Η Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων»
Το όνομα του συγκεκριμένου συνδρόμου είναι βγαλμένο από το ομώνυμο βιβλίο του Λιούις Κάρολ και έχει να κάνει με δυσλειτουργια στην χωροχρονική αντίληψη του πάσχοντος. Μερικά από τα συμπτώματα είναι η δυσκολία διαχείρισης του χρόνου, καθώς και η διαστρεβλωμένη αντίληψη του μεγέθους -π.χ. μπορεί να βλέπει αντικείμενα πιο μεγάλα απ' ό,τι είναι ή πιο μικρά.
Το συγκεκριμένο σύνδρομο δεν εμφανίζει απαραίτητα συννοσηρότητα με άλλες ψυχικές ασθένειες και το παρατηρούμε στην παιδική ηλικία. Υπάρχουν κάποιες αναφορές ότι το συγκεκριμένο σύνδρομο συσχετίζεται με τις ημικρανίες, από τις οποίες υπέφερε και ο συγγραφέας του βιβλίου.
4. Σύνδρομο Κοτάρ
Ένα αρκετά μακάβριο σύνδρομο, γνωστό και ως σύνδρομο του «ζωντανού πτώματος», οφείλεται σε νευρολογική διαταραχή. Ο πάσχων, μέσα από το παραλήρημά του, είναι πεπεισμένος ότι ή έχει φύγει από την ζωή ή του λείπει κάποιο όργανο ζωτικής σημασίας ή ότι χάνει αίμα.
Ένα αρκετά επικίνδυνο σύνδρομο, καθώς υπονομεύει την λειτουργικότητα του ανθρώπου στην αυτοσυντήρηση -π.χ. πρόσληψη τροφής- και οδηγεί σε αυτοεκπληρούμενη προφητεία. Σχετίζεται κυρίως με την σχιζοφρένεια.
5. Σύνδρομο του Ξένου Χεριού
Οφείλεται σε μια μια νευρολογική διαταραχή που επηρεάζει την σύνδεση των δύο ημισφαιρίων του εγκεφάλου. Οι άνθρωποι που το βιώνουν, πιστεύουν ότι έχει εισβάλει ένα πνεύμα μέσα τους.
6. Σύνδρομο «Folie a deux»
Όταν οι αυταπάτες μοιραζόνται από δύο ή περισσότερα άτομα, τότε έχουμε την «διαμοιρασμένη ψυχωτική διαταραχή». Σε αυτήν την περίπτωση, ο πάσχων βιώνει τις ίδιες αυταπάτες με άλλους, κοντινούς του ανθρώπους.
7. Σύνδρομο ξένης προφοράς
Προκύπτει συνήθως από σοβαρό τραύμα/κάκωση του εγκεφάλου, όπου ο πάσχων μιλάει στη μητρική του γλώσσα με ξένη προφορά.
8. Σύνδρομο Λίμα
Σε αντίθεση με το Σύνδρομο της Στοκχόλμης, οι όμηροι καταλήγουν να κάνουν τους απαγωγείς να υποκύπτουν στις δικές τους επιθυμίες. Το συγκεκριμένο σύνδρομο πιθανόν να προκύπτει από την ενοχικοτητα και την ηθική των απαγωγέων, οι οποίοι αισθάνονται τύψεις.
9. Σύνδρομο «Οθέλος»
Το συγκεκριμένο σύνδρομο χαρακτηριζεται από εμμονές και παθολογική ζήλια ότι ο/η σύντροφος απιστεί. Ως αποτέλεσμα, ο πάσχων συμπεριφέρεται αρκετά ελεγκτικά στον/στην σύντροφό του.
10. Σύνδρομο «Έκμπομ»
Ένα αρκετά παλιό σύνδρομο, που περιγράφηκε αρχικά από τον νευρολόγο Καρλ Άξελ Έκμπομ, το 1930. Το συγκεκριμένο σύνδρομο αποτελεί μια ιδιαίτερη μορφή υποχονδρίασης, στην οποία το άτομο που υποφέρει, έχει την πεποίθηση ότι περιβάλλεται από παράσιτα. Σε αυτήν την περίπτωση, αναζητά βοήθεια όχι από ψυχίατρο, αλλά από συνεργείο για απεντομώσεις.
11. Τάση Φυγής
Έπειτα από μια στρεσογόνο ή συναισθηματικά φορτισμένη περίοδο, ο πάσχων μπορεί ν' αρχίσει να περιπλανιεται χωρίς αίτιο σε διάφορα μέρη, χωρίς να γνωρίζει την ταυτότητά του. Όμως, δεν τελειώνει εκεί... Η αμνησία μπορεί να οδηγήσει το άτομο να δημιουργήσει από την αρχή μια καινούργια ταυτότητα. Το ίδιο όμως μπορεί να του συμβεί και με την καινούργια του ζωή, να θυμηθεί ξαφνικά και μην έχει καμιά ανάμνηση του τι συνέβη στην περίοδο της φυγής.
12. Κλινική λυκανθρωπία
Μπορεί να θυμίζει ταινία ή σενάριο επιστημονικής φαντασίας, αλλά δεν είναι... Σε αυτή την περίπτωση, ο πάσχων πιστεύει ότι μεταμορφώνεται σε κάποιο ζώο.
13. Σύνδρομο Stendhal
Το συγκεκριμένο σύνδρομο, γνωστό και ως «Σύνδρομο της Φλωρεντίας» παρουσιάζεται κυρίως σε ανθρώπους που τους ενδιαφέρει η τέχνη ή ασχολούνται με αυτήν και εκδηλώνεται, όταν ο πάσχων αντικρίσει ένα πολύ ελκυστικό ή ογκώδες έργο τέχνης. Εκείνη την στιγμή τον πλημμυρίζει ανησυχία, σύγχυση και διακατέχεται από ψευδαισθήσεις.
«Οι άνθρωποι δεν είναι αιχμάλωτοι της μοίρας, αλλά μόνο αιχμάλωτοι του μυαλού τους» -Φραγκλίνος Ρούσβελτ
- Βρείτε την Έλσα Μπάρδα στις σελίδες της στο Facebook, πατώντας εδώ και εδώ- Twitter: https://twitter.com/elsa_barda
- email. elsabardapsychologist@hotmail.com
*Η Ελσα Μπάρδα έχει βασικό πτυχίο ψυχολογίας (BSc Honours), μετεκπαίδευση πρώτο μάστερ στην Κλινική Ψυχολογία (MSc Clin. Psy.) και δεύτερο μάστερ στην Εφαρμοσμένη Ανάλυση Συμπεριφοράς MSc (MSc ABA ). Η εκπαίδευση και μετεκπαίδευσή της έγινε στη Μ. Βρετανία. Έχει αναγνώριση πτυχίων από το ΔΟΑΤΑΠ και άδεια ασκήσεως επαγγέλματος ψυχολόγου.
