Ο Υπερ-ήρωας γονέας παιδιού ΑμεΑ

*Έλσα Μπάρδα - Κλινικός Ψυχολόγος - Αναλύτρια Εφαρμοσμένης Συμπεριφοράς

Το να είσαι γονέας είναι δύσκολο. Το να είσαι γονέας σε ένα παιδί με επιπλέον ανάγκες είναι ακόμη πιο απαιτητικό! Η διαδρομή φαντάζει με δύσβατο ταξίδι προς την Ιθάκη. Ο ατελείωτος μαραθώνιος δεν έχει διαλείμματα... Έχει εμπόδια, όπως υποτροπές, παλινδρομήσεις και κρίσεις, καθώς και ένα μη προβλέψιμο μέλλον!

 
Αγαπημένοι γονείς, Σούπερ Ήρωες, βασισμένη στην προσωπική πολυετή κλινική εμπειρία μου σε θέματα συμπεριφοράς και ειδικής αγωγής, ήθελα πολύ να σας κάνω ένα αφιέρωμα ενθαρρυντικό, κυρίως για εσάς που βρίσκεστε στο ξεκίνημα αυτού του ταξιδιού...




Το ταξίδι δεν είναι μοναχικό! Δεν είστε μόνοι!

Υπάρχουν και άλλοι γονείς που βιώνουν προκλήσεις σε καθημερινή βάση, όπως εσείς. Οι προκλήσεις δεν είναι απαραίτητα ίδιες, όμως το να αναπτύξετε ένα δίκτυο με γονείς παιδιών, που έχουν ανάλογες ανησυχίες με εσάς, μπορεί να σας προσφέρει μεγάλη ανακούφιση. Μέσα από την εμπειρία μου με νέα ζευγάρια που ήρθαν αντιμέτωπα π.χ. με την διάγνωση του αυτισμού, διαπίστωσα ότι απομονώθηκαν από τις παρέες τους, καθώς ένιωθαν ότι δεν μπορούσαν να τους καταλάβουν... ότι αυτό που για εκείνους θεωρείται αυτονόητη δεξιότητα, για τους γονείς παιδιών ΑμεΑ θεωρείται επιβράβευση... αποτέλεσμα σκληρής προσπάθειας!

Σταματήστε να κάνετε συγκρίσεις

Ελάχιστοι μπορούν να βιώσουν πόσο δύσκολο είναι να βλέπετε τα παιδιά των φίλων σας, που έχουν ίδια ηλικία με το δικό σας, να εξελίσσονται, ενώ εσείς να λαχταράτε να ακούσετε την λέξη «μαμά» ή «μπαμπάς». Ίσως να έχετε εξαντλήσει τα όριά σας και τα ψυχικά σας αποθέματα, αλλά με υπομονή, αγάπη και προσπάθεια γίνονται μικρά θαύματα!

Η σχέση γονέα-παιδιού πρέπει να είναι πλούσια σε συναίσθημα!

Στην συμβουλευτική γονέων πάντα επέμενα ότι στο εκπαιδευτικό κομμάτι θα πρέπει να εμπλέκεται και ο ίδιος ο γονιός, προκειμένου να επιτευχθεί η γενίκευση της δεξιότητας. Όμως, πέρα από το εκπαιδευτικό κομμάτι, πιο σημαντική θέση κατέχει ο δεσμός προσκόλλησης, στον όποιο έχω αναφερθεί σε προηγούμενο άρθρο μου.  
 


Εύρεση ποιοτικού χρόνου με τα παιδιά σας

Οι σούπερ γονείς τείνουν να είναι αρκετά απασχολημένοι και «σκλαβωμένοι» σε ένα πρόγραμμα, δεδομένου ότι είναι απαραίτητη η σταθερότητα για τα παιδιά. Αγαπημένοι μου γονείς, μην εγκλωβίζεστε στο πρόγραμμα, ακόμα και αν ένα παιδί με χαμηλό λειτουργικό και χωρίς λεκτική επικοινωνία έχει ανάγκη να παίξει και να γελάσει μαζί σας.

Άλλωστε, μια από τις πιο εξαιρετικές θεραπείες για την προσχολική ηλικία -κυρίως για τον αυτισμό- είναι η θεραπεία αλληλεπίδρασης, στην οποία έχω εξειδικευτεί (ερευνητικά και εμπειρικά) και η οποία βασίζεται στην σχέση γονέα και παιδιού, καθοδηγούμενη από τον εξειδικευμένο ειδικό.

Επιτρέψτε στον εαυτό σας να χαρεί!

Μετά τις προκλήσεις ακολουθεί η ανταμοιβή. Το να «καυχηθείτε» για τα επιτεύγματα του παιδιού σας δεν είναι αποκλειστικό δικαίωμα ενός γονέα παιδιού με τυπική ανάπτυξη, αλλά και δικό σας!


 
Κάντε την θεραπεία παιχνίδι και το παιχνίδι θεραπεία!

Η συνεδρία ειδικά για μικρές ηλικίες θα πρέπει να έχει την μορφή παιχνιδιού και αυτό γίνεται, διότι το παιδί συνεργάζεται μόνο όταν του κινήσουμε το ενδιαφέρον! Θα εκπλαγείτε όταν δείτε ότι το παιδάκι σας είναι σε θέση να συμμετέχει ακόμα και στην πιο απαιτητική δραστηριότητα, αρκεί να το διασκεδάζει! Στον αντίποδα, ακόμα και το πιο απλοϊκό παιχνίδι μπορεί να γίνει εκπαιδευτικό -π.χ. οι σαπουνόφουσκες μπορούν να διδάξουν το πάρε-δώσε μέχρι και να εξελίξουν τον οπτικό-κινητικό συντονισμό κτλ.

Εμπιστευτείτε το ένστικτό σας... Μπορεί οι θεραπευτές να είναι ειδικοί, όμως εσείς είστε ειδικοί στο παιδί σας!

Μερικές φορές θα πρέπει να πάρετε δύσκολες αποφάσεις

Στην διαδικασία οργάνωσης συμπεριφοράς, που είναι ένα δύσκολο κομμάτι και θεμέλιος λίθος για τις αργότερα γνωστικές δραστηριότητες, θα έρθετε αντιμέτωποι με το συναίσθημα, αλλά και με το όφελος του παιδιού σας... Θα έρθετε επίσης αντιμέτωποι με την επιλογή ειδικού, που θα αναλάβει το παιδί... και σε αυτό το σημείο θα ήθελα να επισημάνω ότι πρέπει να εμπιστεύεστε και το ένστικτο του παιδιού σας! Πιστέψτε με, τα παιδιά με δυσκολίες ξέρουν να επιλέγουν! Άλλωστε, για να συνεργαστεί το παιδί σας με τον ειδικό, θα πρέπει να υπάρχει και «χημεία» ή, με απλά λόγια, συμπάθεια μεταξύ τους. Πώς το αντιλαμβάνεστε; Απλά με το να παρατηρείτε αν το παιδί πηγαίνει στις συνεδρίες με χαρά!

Δεν υπάρχει τέλειος γονιός, μην είστε σκληροί με τον εαυτό σας!
 
Δεν υπάρχει σωστό ή λάθος για τις αποφάσεις που καλείστε να πάρετε! Η αγωνία για το πώς να χειριστείτε μια κατάσταση πιθανώς να σας εξαντλήσει ψυχολογικά. Μην είστε σκληροί με τον εαυτό σας! Ο γονεϊκός ρόλος δεν συνοδεύεται από εγχειρίδιο! Δεν υπάρχει τέλειος γονέας, οι ενοχές δεν θα σας βοηθήσουν να βελτιώσετε την κατάσταση προς όφελος του παιδιού.

Το να είστε γονέας παιδιού με δυσκολίες είναι μέρος της ταυτότητάς σας, αλλά όχι η ταυτότητά σας. Μην χάνετε τον εαυτό σας μέσα σε αυτό, διότι δεν θα είστε αργότερα σε θέση να βοηθήσετε το παιδί σας με το 100% των δυνάμεών σας. Προσπαθήστε να βρείτε χρόνο για τον εαυτό σας, ώστε να αποφορτίζεστε.

Μην ντραπείτε να ζητήσετε βοήθεια

Μπορεί να έχετε τοποθετηθεί σε έναν ρόλο φροντιστή, όμως αυτό δεν συνεπάγεται ότι και εσείς δεν έχετε δικαίωμα να ζητήσετε βοήθεια από συγγενείς και οικογενειακούς φίλους.

Δεν είστε μόνο γονιός, αλλά και σύζυγος!

Ο γάμος είναι σαν ένα δέντρο που θέλει συνεχή φροντίδα, για να καρποφορήσει. Προσπαθήστε να κρατήσετε τις ισορροπίες ανάμεσα στον γονεϊκό και συντροφικό ρόλο!

Αναγνωρίστε στον εαυτό σας ότι είστε ένας Σούπερ Ήρωας

Είστε γονέας-σύζυγος-θεραπευτής-νοσοκόμα-γιατρός-φίλος-δάσκαλος-chef κτλ. Καθημερινά έρχεστε αντιμέτωποι με τις προκλήσεις της ζωής, της δουλειάς, της οικογένειας, του γονικού ρόλου και καταφέρνετε μέσα από το ψυχικό σας απόθεμα να δίνετε κουράγιο στο παιδί σας.

Μην ξεχνάτε! Δεν είστε ο τυπικός γονέας, είστε ο γονέας Σούπερ Ήρωας και το παιδάκι σας δεν έχει μόνο δυσκολίες, έχει και ιδιαίτερα χαρίσματα!

- Twitter: https://twitter.com/elsa_barda
- email. elsabardapsychologist@hotmail.com

*Η Ελσα Μπάρδα έχει βασικό πτυχίο ψυχολογίας (BSc Honours), μετεκπαίδευση πρώτο μάστερ στην Κλινική Ψυχολογία (MSc Clin. Psy.) και δεύτερο μάστερ στην Εφαρμοσμένη Ανάλυση Συμπεριφοράς MSc (MSc ABA ). Η εκπαίδευση και μετεκπαίδευσή της έγινε στη Μ. Βρετανία. Έχει αναγνώριση πτυχίων από το ΔΟΑΤΑΠ και άδεια ασκήσεως επαγγέλματος ψυχολόγου.