«Hangover»: Μάθε γιατί το αλκοόλ σου ρίχνει την διάθεση

*Έλσα Μπάρδα - Κλινικός Ψυχολόγος - Αναλύτρια Εφαρμοσμένης Συμπεριφοράς

Αλήθεια, πόσοι από εσάς ήπιατε πολύ μια νύχτα, προκειμένου να καταστείλετε αρνητικά συναισθήματα; Μήπως την επόμενη ημέρα αναρωτηθήκατε γιατί η διάθεσή σας είναι ακόμα χειρότερη;

To «hangover» χρησιμοποιείται ως ορολογία, προκειμένου να περιγράψει δυσάρεστες σωματικές  και ψυχολογικές επιδράσεις που βιώνει κάποιος, έπειτα από την καταχρηστική κατανάλωση ποτών (οινοπνεύματος). Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα είναι: λήθαργος, ναυτία, ζαλάδα, γαστρεντερική δυσφορία, εφίδρωση, ξηροστομία, ζάλη και κεφαλαλγία.

Οι φίλοι του κινηματογράφου θα θυμούνται ασφαλώς την ταινία «The Hangover», που βασίστηκε σε μια αληθινή ιστορία: τρεις φίλοι χάνουν τον υποψήφιο γαμπρό στο bachelor πάρτι, στο Λας Βέγκας, όπου πήγαν για να διασκεδάσουν πριν ο τελευταίος παντρευτεί την αγαπημένη του. Η πλοκή της ταινίας επικεντρώνεται στην προσπάθεια να ακολουθήσουν τα ίχνη του και να τον βρουν εγκαίρως, έπειτα από μια ξέφρενη νύχτα με άφθονο αλκοόλ... Το άγχος τους μεγάλο, μέχρι να καταλάβουν τι έχει συμβεί και που έχουν μπλέξει...

Το αλκοόλ, εκτός από τα σωματικά συμπτώματα, μπορεί να ρίξει την διάθεση, με αποτέλεσμα κάποιοι άνθρωποι να νιώθουν αρκετά «πεσμένοι» ψυχολογικά. Μια διατροφή με λιπαρά και το νερό μπορούν να βελτιώσουν τα σωματικά συμπτώματα, τα οποία έχουν συνήθως διάρκεια αρκετές ώρες -μέχρι και 24ώρο- οι ψυχολογικές παρενέργειες (κατάθλιψη, υπεραισθησία και άγχος), ωστόσο, παραμένουν.



Διαφορετικά ποτά... διαφορετική διάθεση...
Σύμφωνα με την βρετανική εφημερίδα «The Guardian», η τεκίλα οδηγεί σε ευφορία, σε αντίθεση με το τζιν, το οποίο προκαλεί ευσυγκινησία, με κυριότερο παράγοντα τον ρυθμό κατανάλωσης της αιθανόλης.

Μπορεί το αλκοόλ να λειτουργεί κατασταλτικά, όμως έχει μεταγενέστερη συναισθηματική επίδραση

Ένα από τα πιο συνήθη αρνητικά συναισθήματα που συνοδεύουν το αλκοόλ είναι ο φόβος ότι, ενδεχομένως, βλάψατε τον εαυτό σας εξαιτίας της κατάχρησης. Οι απερίσκεπτες συμπεριφορές, εξαιτίας της υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ, συνοδεύονται από ντροπή, ενοχές και κοινωνική απόσυρση, ενισχύοντας με αυτό τον τρόπο το άγχος.

Μπορεί επιστήμονες από την Αυστραλία να θεωρούν ότι υπάρχει γονιδιακή προδιάθεση στο αλκοόλ, όμως ο ψυχίατρος Jan Malat του Centre for Addiction and Mental Health έχει άλλη γνώμη. Συγκεκριμένα, υποστηρίζει ότι ακόμα και η περιστασιακή κατανάλωση αλκοόλ, όταν μετατρέπεται σε υπερκατανάλωση, παρεμβαίνει στην χημική ισορροπία του εγκέφαλου και των θρεπτικών ουσιών στο σώμα, οδηγώντας, σε ορισμένες περιπτώσεις, σε διαταραχές άγχους και κατάθλιψη. Σε κυτταρικό επίπεδο, σύμφωνα με την καθηγήτρια του Πανεπιστήμιου Syracuse, Susan Scholl, ο εγκέφαλός αναστατώνεται, κατά συνέπεια κάποιος, ο όποιος έχει προδιάθεση π.χ. στην κατάθλιψη, τότε τα συμπτώματα μπορεί να επιδεινωθούν.



Το Εθνικό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας για την Κατάχρηση Αλκοόλ και τον Αλκοολισμό υποστηρίζει ότι η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, για μεγάλη χρονική διάρκεια, μειώνει το μέγεθος των εγκεφαλικών κυττάρων, προκαλώντας βλάβη στον εγκέφαλο, με κύρια χαρακτηριστικά την αρνητική ψυχολογία και την απώλεια μνήμης.

«Μου αρέσει να διασκεδάζω. Δεν χρειάζομαι αλκοόλ για να διασκεδάσω». 
-Rima Fakih

Συνεπώς, δεν υπάρχει χαρούμενος ή λυπημένος, μεθυσμένος. Όλα εξαρτώνται από την προδιάθεση που έχει κάποιος. Με λίγα λόγια, όταν το αλκοόλ εξυπηρετεί ως φάρμακο αυτοΐασης, για να ανακουφίσει ανησυχίες, τότε έχει τα αντίθετα αποτελέσματα, καθώς η αρνητική διάθεση θα επιδεινωθεί.

Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ οδηγεί σε μια επικίνδυνη αναζήτηση ενός παραθύρου ευημερίας, που ανοίγει ξανά, μόνο όταν κάποιος είναι μεθυσμένος.

Προκειμένου να μπορεί κάποιος να καταναλώσει μια φυσιολογική ποσότητα αλκοόλ, χωρίς αυτό να τον «χαλάσει», θα πρέπει να αλλάξει την στάση του σχετικά με το αλκοόλ. Όσο για τα αρνητικά συναισθήματα, υπάρχουν πιο υγιείς και παραγωγικοί τρόποι, που οδηγούν στην ψυχική ευεξία.



Η πιθανότητα να ξυπνήσετε... παρέα με την τίγρη του Μάικ Τάισον, όπως στην ταινία «Hangover» είναι απειροελάχιστη, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι οι συνέπειες είναι ανύπαρκτες. Γι' αυτό, καλό είναι να υπάρχει μέτρο στην κατανάλωση αλκοόλ.

- Twitter: https://twitter.com/elsa_barda
- email. elsabardapsychologist@hotmail.com

*Η Ελσα Μπάρδα έχει βασικό πτυχίο ψυχολογίας (BSc Honours), μετεκπαίδευση πρώτο μάστερ στην Κλινική Ψυχολογία (MSc Clin. Psy.) και δεύτερο μάστερ στην Εφαρμοσμένη Ανάλυση Συμπεριφοράς MSc (MSc ABA ). Η εκπαίδευση και μετεκπαίδευσή της έγινε στη Μ. Βρετανία. Έχει αναγνώριση πτυχίων από το ΔΟΑΤΑΠ και άδεια ασκήσεως επαγγέλματος ψυχολόγου.