Χριστούγεννα σημαίνει αγάπη και προσφορά στον πλησίον μας

*Έλσα Μπάρδα - Κλινικός Ψυχολόγος - Αναλύτρια Εφαρμοσμένης Συμπεριφοράς

Ζούμε σε μια εποχή, όπου τα πάντα αλλάζουν, όμως ένα πράγμα μένει σταθερό: η γιορτή των Χριστουγέννων, που περιλαμβάνει όμορφες οικογενειακές παραδόσεις. Τα Χριστούγεννα είναι η πιο χαρμόσυνη γιορτή, διότι συμβολίζουν την γέννηση του Θεανθρώπου και την ελπίδα.

Το θετικό κλίμα των ήμερων βοηθάει στην ψυχική ανάταση

Ο όμορφος στολισμός και το πνευματικό κλίμα των ήμερων πλημμυρίζει τους ανθρώπους με αισιοδοξία. Η μονοτονία της ρουτίνας αλλάζει και το κλίμα γίνεται πιο εύθυμο. Παλαιότερα βέβαια υπήρχε οργανική σχέση με την παράδοση -πλέον, η σχέση είναι πιο εθιμοτυπική. Μπορεί να είναι δύσκολο, λόγω των οικονομικών δυσχερειών για τον άνθρωπο, να νιώσει καλά, όμως το πνεύμα των Χριστουγέννων ενισχύει την θέληση, την ελπίδα και την αισιοδοξία, έτσι ώστε ο άνθρωπος να μπορέσει να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες πιο αποτελεσματικά.

Η κοινωνική προσφορά αγάπης είναι η μετάβαση από το εγώ στο εμείς

Το πνεύμα των Χριστουγέννων προστάζει την αλληλεγγύη και την προσφορά. Η ανιδιοτελής προσφορά -π.χ. τα παιχνίδια- καλλιεργεί στο παιδί το αίσθημα του αλτρουισμού. Η προσφορά χαράς, η οποία επιβραβεύεται μέσα από ένα χαμόγελο και όχι από υλική ανταπόδοση, κρύβει όλο το νόημα των Χριστουγέννων. Η προσφορά αγάπης -π.χ. ο εθελοντισμός σε κάποιο συσσίτιο- σημαίνει ενεργός και συνειδητοποιημένος πολίτης, με αγάπη για τον διπλανό του.

Μελέτη από τους Kasser και Kennon Sheldon, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Journal of Hapiness Studies έδειξε ότι οι οικογενειακές και πνευματικές δραστηριότητες των Χριστουγέννων προσφέρουν στους ανθρώπους μεγαλύτερη ικανοποίηση απ' ό,τι η υλική διάσταση τους. Οι πιο ηλικιωμένοι εισέπρατταν μεγαλύτερη χαρά συγκριτικά με τους νεότερους, πιθανόν επειδή η οικογένεια έρχεται πιο κοντά.

Τα Χριστούγεννα ως κοινωνική αλληλεπίδραση

Οι άνθρωποι πρέπει και να είναι σε θέση να μπορούν να εκφράσουν την αγάπη, δεν είναι όμως το ίδιο εύκολο για όλους. Το αντίδοτο στην μοναξιά των Χριστουγέννων είναι η συμμετοχή -π.χ. σε δράσεις του δήμου.

Οι συγκρούσεις των εορτών και η απελευθέρωση του εγωκεντρισμού

Τα Χριστούγεννα είναι ευκαιρία για σύσφιξη των οικογενειακών και φιλικών σχέσεων. Το μεγαλύτερο πρόβλημα στις γιορτές είναι ότι ο καθένας κάνει τις δικές του προβολές -δηλαδή βγάζει προς τα έξω τα δικά του «θέλω». Το να σταθεί κάποιος στο ύψος της ευγένειας είναι μια πρόκληση, καθώς πρέπει να μπορεί να φιλτράρει το ό,τι θα πει, αφού έχει αντίκτυπο στο πως θα το εκλάβει ένας άλλος άνθρωπος και παράλληλα να ερμηνεύει αυτό που του λένε με θετικό τρόπο.

Στις εορταστικές ημέρες οι άνθρωποι έχουν την επιθυμία να παίρνουν ευχαρίστηση και όχι οδύνη. Αν κάποιος δεν έχει την ψυχική δυνατότητα να προσφέρει χαρά στους άλλους, τότε αναπόφευκτα θα δημιουργήσει απογοήτευση και αυτό, μέσα από την κοινωνική αλληλεπίδραση, θα οδηγήσει στην σύγκρουση.

Το άγχος των Χριστουγέννων

Οι άνθρωποι που νιώθουν περισσότερο άγχος την περίοδο των Χριστουγέννων είναι συνήθως αυτοί που έχουν οικογένεια και αισθάνονται έντονα την ευθύνη ότι πρέπει να ανταποκριθούν στις προσδοκίες των άλλων, προσφέροντας ό,τι καλύτερο μπορούν. Έκτος από τα υλικά αγαθά, τα Χριστούγεννα μπορούν να γίνουν πιο λαμπερά μέσα από τις ανθρώπινες σχέσεις -άλλωστε, στα δώρα δεν είναι η εμπορική άξια που μετράει, αλλά η χειρονομία ως ένδειξη αγάπης και το δώρο ως σύμβολο σύσφιξης σχέσεων.

Η ανταλλαγή των δώρων ενισχύει την προσφορά

Η ανταλλαγή δώρων ως χειρονομία καλλιεργεί στα παιδιά το αίσθημα της προσφοράς, της αμοιβαιότητας και της συνεργασίας. Ακόμα και μια ζωγραφιά για τον παππού και την γιαγιά μπορεί να προσφέρει τόσο μεγάλη χαρά, που η ζεστή αγκαλιά τους ως ένδειξη ευγνωμοσύνης να λειτουργήσει ως η μεγαλύτερη επιβράβευση. Τα δώρα των Χριστουγέννων, που τα παιδιά περιμένουν με ανυπομονησία να ανοίξουν κάτω από το χριστουγεννιάτικο δέντρο, έχουν ιδιαίτερη συναισθηματική αξία και χαράζονται στην μνήμη τους για πάντα.

Χριστούγεννα και ψυχική υγεία - η εσωτερική σύγκρουση

Ένας άνθρωπος χωρίς προβλήματα ψυχικής υγείας βιώνει με αμεσότητα τα κοινωνικά δρώμενα που συνοδεύουν το εορταστικό κλίμα, έχοντας βιωματική παρουσία. Ο άνθρωπος, ο οποίος αντιμετωπίζει κάποιες δυσκολίες, είναι πιο ευάλωτος, διότι πρέπει να ανταποκριθεί στις κοινωνικές προσδοκίες, προσπαθώντας να επικοινωνήσει μέσα από ένα αρνητικό πρίσμα. Δεν πρέπει να ζητάμε να αλλάξουν ή να αντιμετωπίζουμε αυτές τις καταστάσεις με κριτική, αλλά με κατανόηση.

Ακόμα και οι άνθρωποι που δεν είναι τόσο κοντά στην θρησκεία, αναζητούν, εξαιτίας της ανθρωπινής φύσης, τους καρπούς της πνευματικότητας, την χαρά και την γαλήνη. Για να υπερβεί κάποιος την ανάγκη της ατομικής ευχαρίστησης, πρέπει να το έχει πρώτα δουλέψει μέσα του, προκειμένου τις εορταστικές ημέρες να ενδυναμωθεί.

Φυσικά, τα Χριστούγεννα δεν εξαφανίζουν έτσι... μαγικά τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο κάθε άνθρωπος. Όμως, δημιουργούν μια ευχάριστη συνθήκη, ώστε κάποιος να μπορέσει να αποστασιοποιηθεί από τις αρνητικές του σκέψεις, επικεντρώνοντας το συναίσθημά του στην στιγμή. Όταν η δράση ακολουθεί το συναίσθημα, τότε ο άνθρωπος μπορεί να απεγκλωβιστεί πιο εύκολα απ' ό,τι τον επηρεάζει αρνητικά και έτσι με ηρεμία να μπορεί να βρει πιο εύκολα λύσεις.

Για όσους δεν έχουν είτε την οικονομική άνεση είτε την διάθεση να στολίσουν το σπίτι τους, μην ξεχνάτε φίλοι αναγνώστες ότι τα πιο λαμπερά Χριστούγεννα ξεκινάνε από μέσα μας, βάζοντας φως στην ζωή και την ψυχή μας, αγαπώντας τον συνάνθρωπο μας!

- Βρείτε την Έλσα Μπάρδα στις σελίδες της στο Facebook, πατώντας εδώ και εδώ - Twitter: https://twitter.com/elsa_barda
- email. elsabardapsychologist@hotmail.com

*Η Ελσα Μπάρδα έχει βασικό πτυχίο ψυχολογίας (BSc Honours), μετεκπαίδευση πρώτο μάστερ στην Κλινική Ψυχολογία (MSc Clin. Psy.) και δεύτερο μάστερ στην Εφαρμοσμένη Ανάλυση Συμπεριφοράς MSc (MSc ABA ). Η εκπαίδευση και μετεκπαίδευσή της έγινε στη Μ. Βρετανία. Έχει αναγνώριση πτυχίων από το ΔΟΑΤΑΠ και άδεια ασκήσεως επαγγέλματος ψυχολόγου.


Ακολουθούν φωτογραφίες από την χριστουγεννιάτικη Θεσσαλονίκη, που μας έστειλε φίλη αναγνώστρια της στήλης και την ευχαριστούμε πολύ!