Ελληνας ερευνητής στη μάχη για τον καρκίνο στο πάγκρεας

Μια ομάδα επιστημόνων στις ΗΠΑ, με επικεφαλής τον ελληνικής καταγωγής μοριακό γενετιστή και ειδικό στη βιολογία του καρκίνου Νικόλα Παπαδόπουλο, καθηγητή της Ιατρικής Σχολής του πανεπιστημίου Τζον Χόπκινς και ερευνητή του Κέντρου Καρκίνου Κίμελ στη Βαλτιμόρη, ανακάλυψαν νέα γονίδια, τα οποία όταν μεταλλαχθούν με ένα συγκεκριμένο τρόπο, προκαλούν μια σχετικά λιγότερο επικίνδυνη μορφή καρκίνου του παγκρέατος.

Η ανακάλυψη εξηγεί γιατί μερικοί άνθρωποι μπορούν να ζήσουν για χρόνια με τη συγκεκριμένη νόσο, ενώ άλλοι, που έχουν μια πιο σοβαρή μορφή της, έχουν μικρότερο προσδόκιμο ζωής. Οι ασθενείς που έχουν τις συγκεκριμένες μεταλλάξεις, σύμφωνα με τους ερευνητές, ζουν διπλάσιο χρόνο σε σχέση με όσους έχουν άλλου είδους γενετικές μεταλλάξεις.

Ο καρκίνος του παγκρέατος είναι μια από τις πιο θανατηφόρες μορφές, σκοτώνοντας το 95% των καρκινοπαθών μέσα σε μια πενταετία. Οι όγκοι του διαφέρουν στη σύσταση και την επιθετικότητα και οι μελέτες δείχνουν πως οι συγκεκριμένες γενετικές μεταλλάξεις καθορίζουν την πρόγνωση και το είδος της θεραπείας. Αν ο καρκίνος του παγκρέατος ανήκει στα αδενοκαρκινώματα (την πιο συνήθη μορφή), τα περιστατικά είναι πιο βαριά, αν όμως ανήκει στους όγκους ενδοκρινολογικής φύσης (το 5% των συνολικών περιστατικών), είναι λιγότερο επιθετικός και ευκολότερα θεραπεύσιμος.

Η ομάδα του Ν. Παπαδόπουλου μελέτησε τα γονίδια, παίρνοντας δείγματα DNA από όγκους 68 ασθενών με την ελαφρύτερη (ενδοκρινολογική) μορφή του καρκίνου του παγκρέατος. Οι επιστήμονες, που δημοσίευσαν τη σχετική μελέτη στο περιοδικό "Science", σύμφωνα με το πρακτορείο Ρόιτερ, εντόπισαν τρία γονίδια (MEN-1, DAXX και ATRX). Οι ασθενείς με καρκίνο του παγκρέατος, που είχαν μεταλλάξεις σε αυτά τα γονίδια, έζησαν τουλάχιστον δέκα χρόνια μετά τη διάγνωση, ενώ περισσότεροι από το 60% των ασθενών που δεν είχαν τις συγκεκριμένες μεταλλάξεις, πέθαναν μέσα σε μια πενταετία.

«Αυτό δείχνει ότι η ύπαρξη μεταλλάξεων σε αυτά τα γονίδια αποτελεί καλό προγνωστικό δείκτη για τους ασθενείς», δήλωσε ο Παπαδόπουλος και πρόσθεσε ότι «η γενετική προέλευση του καρκίνου θα καθορίσει το είδος της αντιμετώπισης του ασθενούς».

Οι ερευνητές ασχολήθηκαν μόνο με τους όγκους εκείνους των ενδοκρινολογικών καρκίνων του παγκρέατος, που είναι "σιωπηλοί", δηλαδή δεν προκαλούν εμφανή ορμονικά συμπτώματα, όπως αύξηση βάρους ή δερματικά εξανθήματα, συνεπώς τα ευρήματά τους δεν ισχύουν κατ’ ανάγκη για τις υπόλοιπές μορφές όγκων στο πάγκρεας.

Οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι το 14% των όγκων των ασθενών είχαν μεταλλάξεις στην οικογένεια γονιδίων mTOR, για τα οποία ήδη υπάρχουν φάρμακα στην αγορά, όπως η ραπαμυσίνη που καταστέλλει τις αντιδράσεις του ανοσοποιητικού συστήματος στους ασθενείς που έχουν κάνει μεταμόσχευση.

Πηγή ΑΠΕ-ΜΠΕ