Δωρητές σπέρματος με... αρκετές δεκάδες παιδιά!

Ανώνυμοι άντρες, «βεντέτες» στους καταλόγους δωρητών σπέρματος ορισμένοι Αμερικανοί και Καναδοί είναι πολύ πιθανό να ανακαλύψουν ότι έχουν αρκετές δεκάδες παιδιά...ένα φαινόμενο που παραπέμπει στην επιστημονική φαντασία, αλλά προκαλεί σοβαρές ανησυχίες στους ειδικούς.

Γιατί αντίθετα με το τι συμβαίνει στη Γαλλία ή στη Βρετανία, κανένας νόμος στον Καναδά και στις ΗΠΑ δεν θέτει όριο στο πόσα παιδιά μπορούν να γεννηθούν από έναν μόνο δότη, σύμφωνα με το καναδικό υπουργείο Υγείας.

Υπάρχει βέβαια ένας διεθνής κανόνας που ορίζει στις 20 τις εγκυμοσύνες από τον ίδιο δότη. Στη Δανία ο αριθμός φτάνει τις 25 και οι περισσότερες τράπεζες σπέρματος έχουν το δικό τους όριο.

Όμως, ο κανόνας αυτός δεν γίνεται πάντα σεβαστός. Τα ζευγάρια επιλέγουν από έναν κατάλογο με τα προφίλ (χρώμα ματιών, επίπεδο σπουδών κ.λ.π) των αντρών που δωρίζουν το σπέρμα τους και έτσι ορισμένοι δότες πέφτουν θύματα της...επιτυχίας τους.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα της κατάστασης αυτής είναι ο σκηνοθέτης Μπάρι Στίβενς από το Τορόντο ο οποίος αναζητά τον βιολογικό του πατέρα. Γεννημένος στην Βρετανία χάρη σε κάποιον δωρητή, ο Στίβενς ανακάλυψε ότι έχει δεκάδες ετεροθαλή αδέλφια στον Καναδά, τις ΗΠΑ και την Ευρώπη. Υπολογίζει μάλιστα πως η "οικογένειά" του έχει 500 ως 1.000 μέλη σε όλον τον κόσμο.

Μπορεί η περίπτωσή του να φαίνεται υπερβολική αλλά σίγουρα απέχει πολύ από το να θεωρηθεί εξαίρεση, ειδικά στις ΗΠΑ. Γιατί το πρόβλημα ξεπερνά τα σύνορα του Καναδά. "Η μεγάλη πλειοψηφία του σπέρματος που χρησιμοποιείται εδώ εισάγεται από τις ΗΠΑ", εξηγεί ο Σάιμον Φίλιπς, διευθυντής του εργαστηρίου της κλινικής Ovo fertility, στο Μόντρεαλ.

Από το 2004, δεν υπάρχουν στοιχεία για τον αριθμό δωρητών σπέρματος στον Καναδά, όπου η μείωση των...αποθεμάτων έχει αυξήσει μαζικά την εισαγωγή.

Η δημοτικότητα ορισμένων δωρητών έχει σοβαρές επιπτώσεις. Οι μαρτυρίες στην αμερικανική ιστοσελίδα "Donor sibling registry" πολλαπλασιάζονται. "Έχουμε μια ομάδα παιδιών από τον ίδιο δωρητή και ο αριθμός τους αυξάνει", επισημαίνει η Γουέντι Κράμερ που έφερε στο 2000 στον κόσμο το παιδί της με αυτόν τον τρόπο.

Η κατάσταση αυτή αυξάνει τον κίνδυνο της μετάδοσης γενετικών ασθενειών, αλλά και της δημιουργίας ερωτικών σχέσεων ανάμεσα σε ετεροθαλή αδέλφια.

Οι επιπτώσεις μπορεί να είναι ακόμα πιο σοβαρές: "Ο κίνδυνος εμφάνισης γενετικών νόσων όπως η κυστική ίνωση και η αιμοχρωμάτωση είναι πολύ μεγαλύτερος ανάμεσα σε αυτά τα παιδιά", προειδοποιεί ο Φρανσουά Ρουσό καθηγητής Μοριακής Βιολογίας στο πανεπιστήμιο Λαβάλ.

Για την Τζούλιετ Γκίσον, καθηγήτρια Βιοηθικής στο πανεπιστήμιο του Κάλγκαρι, αυτό συμβαίνει συχνότερα απ'ότι φαντάζεται κανείς: "Μπορούμε να θεωρήσουμε ότι στατιστικά είναι αδύνατο, όμως οι άνθρωποι που καταφεύγουν στις τράπεζες σπέρματος προέρχονται συχνά από την ίδια κοινωνική και οικονομική τάξη, ίσως να γνωρίζονται, συμβουλεύονται τους γιατρούς τους, κατοικούν στις ίδιες γειτονιές", τονίζει.

Η ίδια παραδέχεται πως "δεν υπάρχει κανένα συγκεκριμένο στοιχείο" για τον αριθμό των παιδιών που γεννιούνται με δωρεά σπέρματος στον Καναδά. "Δεν γνωρίζουμε τίποτε", λέει χαρακτηριστικά και καταλήγει πως "η λύση είναι να καταργηθεί η ανωνυμία των δωρητών ώστε να υπάρξει μεγαλύτερη διαφάνεια και καλύτερος έλεγχος".