Παιδική παχυσαρκία: Τι είναι και πώς αντιμετωπίζεται

Η παιδική παχυσαρκία αποτελεί την πιο συχνή διατροφική διαταραχή στις αναπτυγμένες χώρες. Στη χώρα μας στα τέλη του 2002 κυκλοφόρησαν οι νέες καμπύλες ύψους και βάρους καθώς και καμπύλες δείκτη μάζας  σώματος (ΔΜΣ= βάρος(kg)/ύψος(m2)) σύμφωνα με τα οποία τα ελληνόπουλα όχι μόνο έχουν ξεπεράσει σε βάρος τα παιδιά της Δυτικής Ευρώπης, αλλά συναγωνίζονται τα παιδιά της Αμερικής ίδιας ηλικίας και φύλου, που θεωρούνται τα παχύτερα παιδιά του κόσμου.

Προσδιορισμός - Διερεύνηση της παιδικής παχυσαρκίας

Ένας απλός ορισμός  της παχυσαρκίας την αναφέρει ως το υπερβάλλον σωματικό λίπος. Όμως, ως ορισμός προκαλεί άμεσα ερωτήματα  όπως, με ποιόν τρόπο μετριέται  το λίπος του σώματος και ποιο είναι το όριο που χρησιμοποιείται  έτσι ώστε να οριστεί το υπερβάλλον; Υπάρχουν πολλές μέθοδοι μέτρησης του  λίπους του σώματος.  Κάποιες από  αυτές χρησιμοποιούνται κυρίως στην έρευνα και κάποιες άλλες στην κλινική πράξη. Στην κλινική πράξη  οι χρησιμοποιούμενοι ανθρωπομετρικοί  δείκτες είναι κυρίως το σωματικό βάρος για την ηλικία, το επί  τοις εκατό (%) βάρος σε σχέση με το ιδανικό για το ύψος βάρος σώματος (% Weight for Height), ο δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ), οι δερματικές πτυχές (μέτρηση υποδόριου λίπους συνήθως στους τρικέφαλους και στις υπωμοπλατιαίες περιοχές) και οι περίμετροι του σώματος (π.χ. βραχίονας, μέση, ισχία). Η γνώμη που επικρατεί στον τομέα της έρευνας συμφωνεί ότι ο ΔΜΣ είναι ο καταλληλότερος δείκτης μέτρησης της παχυσαρκίας για τα παιδιά, γνώμη που συμφωνεί και η Ευρωπαϊκή Ομάδα για την Παχυσαρκία στα Παιδιά (ECOG), το Εθνικό Κέντρο για τη Στατιστική της Υγείας (NCHS) και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO, 1995).  Έτσι παχύσαρκο θεωρείται το παιδί που έχει ΔΜΣ ≥95η εκατοστιαία θέση και υπέρβαρο το παιδί που έχει ΔΜΣ ≥85η εκατοστιαία θέση για τα παιδιά ίδιας ηλικίας και φύλου.

Αντιμετώπιση της Παιδικής Παχυσαρκίας

Η παχυσαρκία των παιδιών  αντιμετωπίζεται δυσκολότερα από την παχυσαρκία των ενηλίκων. Πρέπει να σημειώσουμε ότι τα αποτελέσματα της θεραπείας των παχύσαρκων ενηλίκων είναι λιγότερο ικανοποιητικά όταν ήταν παχύσαρκοι κατά την

βρεφική ή παιδική  ηλικία, σε σύγκριση με εκείνους που  η παχυσαρκία τους εμφανίστηκε μετά την ενηλικίωσή τους.

 Στην αντιμετώπιση  της παιδικής παχυσαρκίας πρωτεύοντα  ρόλο έχει το παθογενετικό υπόστρωμα που καθορίζει εάν η παχυσαρκία των παιδιών οφείλεται σε γενετική προδιάθεση, σε υπερσιτισμό, σε μειωμένη φυσική δραστηριότητα, σε ορμονική διαταραχή ή σε ψυχολογικά προβλήματα.

Η διατροφή ενός παχύσαρκου παιδιού πρέπει να είναι πλούσια  σε πρωτεΐνη, περιορισμένη σε λίπος  και επαρκής σε βιταμίνες και  ιχνοστοιχεία. Η απότομη μείωση των  ημερήσιων θερμίδων στη διατροφή των παιδιών με στόχο τη γρηγορότερη  απώλεια βάρους δεν αποτελεί σωστή  προσέγγιση στη θεραπεία της παιδικής παχυσαρκίας.  Η μέθοδος που  προτείνεται από όλους τους Διεθνείς Οργανισμούς Υγείας για τη ρύθμιση  του βάρους στα παιδιά είναι η  συμπεριφοριστική προσέγγιση. Στη μέθοδο αυτή άμεσος στόχος δεν είναι η  μείωση του βάρους αλλά η αλλαγή των προβληματικών συμπεριφορών σε θέματα διατροφής και σωματικής  δραστηριότητας που προκάλεσαν την  αύξηση βάρους. Όταν αυτές οι συμπεριφορές διορθωθούν, το παιδί θα αποκτήσει  σταδιακά το ιδανικό του βάρος.

E - mail: k.ziros@gmail.com