Θεράπευσαν τυφλά ποντίκια με μεταμόσχευση κυττάρων

Βρετανοί επιστήμονες αποκατέστησαν την όραση σε ποντίκια που ήσαν τελείως τυφλά, χάρη στη μεταμόσχευση νέων φωτοευαίσθητων κυττάρων στα μάτια τους. Μελλοντικά τέτοιου είδους θεραπείες μπορεί να χρησιμοποιηθούν σε ανθρώπους που πάσχουν από εκφυλιστικές παθήσεις των ματιών.

Οι ερευνητικές εξελίξεις στον τομέα αποκατάστασης της όρασης είναι συνεχείς τα τελευταία χρόνια, αν και αποτελεί ακόμα ερωτηματικό η ποιότητα της όρασης που αποκαθίσταται. Έτσι, σε μια πρόσφατη παραπλήσια εξέλιξη, επιστήμονες ανακοίνωσαν μερική αποκατάσταση της όρασης σε ποντίκια που έπασχαν από νυκταλωπία, δηλαδή αδυνατούσαν να δουν τη νύχτα.

Αυτή τη φορά, οι ερευνητές του πανεπιστημίου της Οξφόρδης, με επικεφαλής τον καθηγητή Ρόμπερτ ΜακΛάρεν, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS), σύμφωνα με το BBC, έκαναν πειράματα με ποντίκια που είχαν παντελή έλλειψη κυττάρων φωτο-υποδοχέων στον αμφιβληστροειδή τους κι έτσι δεν μπορούσαν να ξεχωρίσουν το φως από το σκοτάδι.

Στους ανθρώπους, η εν λόγω πάθηση ονομάζεται μελαγχρωστική αμφιβληστροειδοπάθεια και συμβαίνει όταν σταδιακά καταστρέφονται οι κυτταρικοί φωτο-υποδοχείς των ματιών, με συνέπεια τη μερική ή ολική τύφλωση.

Οι Βρετανοί ερευνητές εισήγαγαν στα μάτια των πειραματόζωων πρόδρομα κύτταρα που βαθμιαία, μέσα σε δύο εβδομάδες, αναπτύχθηκαν και σχημάτισαν έναν φυσιολογικό αμφιβληστροειδή. «Αναδημιουργήσαμε όλη τη δομή. Βασικά, είναι η πρώτη απόδειξη ότι μπορεί κανείς να πάρει ένα τελείως τυφλό ποντίκι, να του εισάγει κύτταρα και να ανακατασκευάσει όλο το στρώμα (των κυττάρων) που είναι ευαίσθητο στο φως», δήλωσε ο ΜακΛάρεν.

Τα προηγούμενα πειράματα είχαν πετύχει κάτι ανάλογο, αλλά με αμφιβληστροειδείς που ήταν μόνο εν μέρει κατεστραμμένοι από την εκφύλιση. Όπως είπε ο ΜακΛάρεν, η νέα μελέτη «είναι σαν να αποκαθιστάς όλη την οθόνη του υπολογιστή, αντί να επισκευάζεις επιμέρους εικονοστοιχεία (πίξελ)».

Η ομάδα του ΜακΛάρεν έκανε διάφορα τεστ (ευαισθησίας στο φως, απεικόνισης εγκεφάλου κ.α.) για να βεβαιώσει ότι όντως οι οπτικές πληροφορίες από το περιβάλλον είχαν αρχίσει να επεξεργάζονται από το νευρικό σύστημα του εγκεφάλου των ζώων.

Όμως ο καθηγητής Πιτ Κόφι του Ινστιτούτου Οφθαλμολογίας του University College του Λονδίνου (UCL), αν και χαιρέτισε το νέο επίτευγμα ως σημαντικό βήμα προόδου για την αποκατάσταση της όρασης στους ανθρώπους μελλοντικά, επισήμανε ότι θα χρειαστεί να αποδειχτεί πόσο όντως καλή είναι η όραση που αποκαθίσταται με αυτό τον τρόπο.

Ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη, σε ασθενείς με μελαγχρωστική αμφιβληστροειδοπάθεια και άλλες παρεμφερείς παθήσεις, δοκιμές εναλλακτικών τεχνικών όπως η μεταμόσχευση ανθρώπινων βλαστικών κυττάρων, η εμφύτευση ειδικών «τσιπ» στον αμφιβληστροειδή και η χρήση βιονικών ματιών.