Υπερτριπλάσια τα περιστατικά του δάγκειου πυρετού παγκοσμίως

Τα περιστατικά λοίμωξης από δάγκειο πυρετό είναι τρεις έως τέσσερις φορές μεγαλύτερα παγκοσμίως, σε σχέση με τις έως τώρα εκτιμήσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), σύμφωνα με μια νέα μεγάλη διεθνή επιστημονική έρευνα.

Η μελέτη δείχνει ότι ο δάγκειος, που θεωρείται πλέον η ταχύτερα εξαπλωνόμενη τροπική νόσος, είχε μέχρι σήμερα υποεκτιμηθεί.

Οι επιστήμονες της Διεθνούς Ερευνητικής Κοινοπραξίας για την Αξιολόγηση του Κινδύνου και την Αντιμετώπιση του Δάγκειου, με επικεφαλής τον καθηγητή επιδημιολογίας Σάιμον Χέι του πανεπιστημίου της Οξφόρδης, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό "Nature", σύμφωνα με το πρακτορείο Ρόιτερ και το "Science", δημιούργησαν τον λεπτομερέστερο έως τώρα «χάρτη» εξάπλωσης της λοιμώδους νόσου στη Γη. Το επίτευγμα θα συμβάλει σημαντικά στις προσπάθειες καταπολέμησης του δάγκειου.

Η πάθηση προκαλείται από την μόλυνση από έναν ιό (υπάρχουν τέσσερα είδη του ιού και αντίστοιχα τέσσερις μορφές της νόσου), μεταδίδεται στους ανθρώπους από το τσίμπημα κουνουπιών (Aedes aegypti), συνοδεύεται συχνά από οδυνηρούς πόνους στα κόκαλα και στις αρθρώσεις, ενώ σε μερικές περιπτώσεις απειλεί τη ζωή του ασθενούς. Το ποσοστό θανάτων κυμαίνεται από 1% έως 10%, ανάλογα με το πόσο γρήγορα διαγνωστεί η νόσος. Συνήθως οι ασθενείς αναρρώνουν μόνοι τους με απλή ιατρική υποστήριξη, ενώ οι θάνατοι προκαλούνται από διάφορες επιπλοκές.

Προς το παρόν πάντως, δεν υπάρχει κάποιο εγκεκριμένο εμβόλιο και οι προσπάθειες αντιμετώπισης επικεντρώνονται στον έλεγχο των κουνουπιών - φορέων. Όμως, η νόσος συνεχίζει να εξαπλώνεται σε πολλά μέρη του κόσμου, ενώ τώρα μόλις, μετά και τη νέα έρευνα, αρχίζει να γίνεται καλύτερα κατανοητή η επίπτωσή της για τη δημόσια υγεία.

Σύμφωνα με τις νέες εκτιμήσεις (που βασίστηκαν σε εξελιγμένα μαθηματικά μοντέλα), ο δάγκειος είναι πανταχού παρών στις τροπικές περιοχές και ιδίως στις μεγαλουπόλεις τους. Υπολογίζεται ότι συμβαίνουν 390 εκατ. μολύνσεις κάθε χρόνο διεθνώς (από τις οποίες 96 εκατ. είναι πιο σοβαρές), πολύ περισσότερες από τα 50 έως 100 εκατ. περιστατικά που εκτιμούσε ο ΠΟΥ. Αρκετοί ασθενείς είναι ασυμπτωματικοί, γι’ αυτό υπήρχε υποεκτίμηση της νόσου έως τώρα.

Όπως είπε ο καθηγητής Χέι, εξαιτίας της συνεχούς παγκοσμιοποίησης και αστικοποίησης, «θα υπάρξουν δραματικές αλλαγές στην εξάπλωση της νόσου στο μέλλον. Ο ιός μπορεί να διεισδύσει σε περιοχές που έως τώρα δεν κινδύνευαν, ενώ όσες ήδη πλήττονται, μπορεί να εμφανίσουν ακόμα πιο αυξημένα περιστατικά».

Το μεγαλύτερο «φορτίο» της νόσου (ποσοστό 70% των περιστατικών) φέρει η Ασία, ενώ μόνο στην Ινδία αναλογεί το ένα τρίτο περίπου όλων των μολύνσεων (ποσοστό 34%). Στην Αφρική τα περιστατικά εκτιμώνται στο 14% του συνόλου (όσα σχεδόν και στην Αμερική, κυρίως στη Βραζιλία και το Μεξικό), αλλά πολλά από αυτά δεν διαγιγνώσκονται, επειδή ο δάγκειος συγχέεται με άλλες ασθένειες λόγω παρόμοιων συμπτωμάτων.

Ο δάγκειος μπορεί να «χτυπήσει» παραπάνω από μία φορές το ίδιο άτομο και όσοι μολύνονται ήπια την πρώτη φορά, είναι πιθανό ότι θα μολυνθούν πιο σοβαρά την επόμενη, αν τους τσιμπήσει ξανά μολυσμένο κουνούπι. Η κλιματική αλλαγή αναμένεται να διευκολύνει την εξάπλωση του ιού σε πιο βόρεια κλίματα και ήδη χώρες της νότιας Ευρώπης εμφανίζουν σχετικά περιστατικά. Πέρυσι, περίπου 2.000 άνθρωποι μολύνθηκαν από δάγκειο στο πορτογαλικό αρχιπέλαγος της Μαδέιρα.

Η εγκατάσταση πλέον του συγκεκριμένου είδους κουνουπιού - φορέα στη Νότια Ευρώπη και η αυξανόμενη παρουσία μεταναστών από τις τροπικές χώρες όπου ενδημεί η νόσος, δείχνουν ότι οι νοτιοευρωπαϊκές χώρες (μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα) θα πρέπει να εντείνουν την επιδημιολογική επαγρύπνησή τους.

Οι ελπίδες για ένα εμβόλιο ξεθώριασαν πέρυσι, όταν οι δοκιμές ενός πειραματικού εμβολίου από την εταιρία Sanofi στην Ταϊλάνδη αποδείχτηκαν πολύ λιγότερο αποτελεσματικές από ό,τι αναμενόταν. Οι δοκιμές συνεχίζονται σε μεγαλύτερα δείγματα πληθυσμού, ενώ άλλα εμβόλια βρίσκονται ήδη στο στάδιο της έρευνας.