Κορωνοϊός: Πώς «ξέφυγε» ο ιός και προκλήθηκε η πανδημία
Εμφατική ανάλυση των New York Times για το πώς η μεγαλύτερη ταξιδιωτική απαγόρευση που έγινε ποτέ δεν απέτρεψε την πανδημία που ξεκίνησε από την Ουχάν
Διονύσης Θανάσουλας
Φαινόταν απλό. Σταματήστε τα ταξίδια και θα σταματήσετε την διασπορά του κορωνοϊού. Τελικά δεν ήταν τόσο απλό, σύμφωνα με μια ενδελεχή όσο και εμφατική ανάλυση των New York Times την οποία υπογράφουν τέσσερις δημοσιογράφοι. Μέσα από αυτήν ξεκαθαρίζεται πώς η μεγαλύτερη απαγόρευση ταξιδιών στην παγκόσμια ιστορίαδεν απέτρεψε τελικά την πανδημία που βιώνει η υφήλιος τις τελευταίες εβδομάδες.
Όλα ξεκίνησαν, σύμφωνα με την ανάλυση, από την αγορά θαλασσινών της Ουχάν, μια πόλη 11,000,000 κατοίκων και συγκοινωνιακός κόμβος, γύρω από την οποία συσπειρώθηκαν τα πρώτα κρούσματα του ιού. Οι πρώτες τέσσερις περιπτώσεις αυξήθηκαν σε δεκάδες μέχρι το τέλος του περασμένου Δεκεμβρίου, ενώ οι γιατροί γνώριζαν ότι όλοι οι ασθενείς είχαν μια ιογενή πνευμονία που δεν ανταποκρινόταν στις συνήθεις θεραπείες. Όμως, σύμφωνα με την ανάλυση της εφημερίδας που βασίζεται σε στοιχεία και εκτιμήσεις έγκριτων πανεπιστημιακών, το πραγματικό μέγεθος της επιδημίας ήταν πολύ μεγαλύτερο, ένα αόρατο δίκτυο 1000 - ή ακόμη περισσότερων - ανθρώπων που είχαν κολλήσει και μετέφεραν τον ιό.
Κλείσιμο
Αυτοί μόλυναν κατά μέσο όρο τρία με τέσσερα άτομα ο καθένας, ενώ οι Κινέζοι αξιωματούχοι επέλεξαν να σιωπήσουν και να μην δημοσιοποιήσουν τα τεκταινόμενα μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου. Τότε ειδοποίησαν τον ΠΟΥ (Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας) δηλώνοντας ταυτόχρονα ότι η ασθένεια «μπορεί να προληφθεί και να ελεγχθεί».
Η χρονική στιγμή για το ξέσπασμα της πανδημίας δεν θα μπορούσε να είναι χειρότερη, αφού εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι ταξίδευαν ή ετοιμαζόντουσαν να ταξιδέψουν για την Πρωτοχρονιά. Οι New York Times αναλύουν τον τρόπο που μετακινήθηκαν όλοι αυτοί οι άνθρωποι με βάση τα στοιχεία που δημοσιοποίησε η Baidu και μεγάλες εταιρίες κινητής τηλεφωνίας, οι οποίες εντόπισαν τις κινήσεις εκατομμυρίων κινητών. Σύμφωνα με αυτά, μόνο από την Ουχάν εκείνη την ημέρα-31 Δεκμεβρίου-αναχώρησαν 175.000 άνθρωποι, ενώ τις επόμενες εβδομάδες οι αναχωρήσεις αυξήθηκαν κι' άλλο, αφού περίπου 7.000.000 αναχώρησαν τον Ιανουάριο μέχρι να επέλθει η απαγόρευση ταξιδίων.
Χιλιάδες από αυτούς μολύνθηκαν με τον κορωνοϊό, ενώ μέχρι οι Κινέζοι αξιωματούχοι να επιβεβαιώσουν το πόσο εύκολα μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο το κακό είχε γίνει.
Το μοιραίο ποσοστό
Οι φορείς είχαν ήδη μεταφέρει τον ιό στο Πεκίνο, τη Σαγκάη και άλλες μεγάλες πόλεις και, όταν στις 23 Ιανουαρίου η Ουχάν μπήκε σε καραντίνα, ήταν θέμα χρόνου να ακολουθήσουν και άλλες πόλεις. Τα ταξίδια στο εσωτερικό της χώρας σταμάτησαν εντελώς. Κι ενώ τα κρούσματα στην Κίνα αυξάνονταν, οι διεθνείς αεροπορικές πτήσεις συνεχίστηκαν κανονικά και χιλιάδες άνθρωποι πέταξαν από την Ουχάν σε διάφορες πόλεις του κόσμου.
Πάνω από 900 άτομα πέταγαν για Νέα Υόρκη κάθε μήνα, πάνω από 2.200 ταξίδεψαν στο Σίδνεϊ και πάνω από 15.000 επέλεξαν την Μπανγκόκ, τον πιο δημοφιλή προορισμό. Εκεί εντοπίστηκε το πρώτο κρούσμα εκτός Κίνας, μια 61χρονη γυναίκα που ταξίδεψε με πυρετό, εντονους πονοκεφάλους και ξηρό βήχα, ενώ στις 23 Ιανουαρίου εμφανίζονται να νοσούν τον κορωνοϊό άνθρωποι στο Τόκιο, τη Σεούλ, τη Σιγκαπούρη, το Χονγκ Κονγκ, ενώ οι ΗΠΑ ανακοινώνουν τον πρώτο ασθενή στο Σιάτλ.
Σύμφωνα με την εφημερίδα, το 85% αυτών που ταξίδευαν ήταν θετικοί στον Covid-19, μπορούσαν να τον μεταδώσουν και δεν ανιχνεύθηκαν ενώ μόλις στα τέλη Γενάρη η Ουχάν μπήκε σε καραντίνα. Τότε ήταν που οι αεροπορικές εταιρείες άρχισαν να ακυρώνουν πτήσεις, αλλά μόλις στις 31 του μήνα οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι απαγορεύουν τις πτήσεις από την Κίνα σε μη Αμερικανούς πολίτες.
Ήταν όμως πολύ αργά. Τα κρούσματα αυξάνονταν με πολύ γρήγορο ρυθμό σε περισσότερες από 30 πόλεις σε 26 χώρες, οι περισσότερες απο τις οποίες είχαν αφίξεις ταξιδιωτών από την Ουχάν.
Ο ιός άρχισε να εξαπλώνεται στις τοπικές κοινωνίες και σε κλειστούς χώρους όπως είναι οι εκκλησίες και τα εστιατόρια και να μολύνει ανθρώπους που δεν είχαν ταξιδέψει στην Κίνα.
Ήταν πλέον η αρχή της πανδημίας.
Μέχρι την 1η Μαρτίου χιλιάδες περιπτώσεις είχαν αναφερθεί στην Ιταλία, το Ιράν και την Νότια Κορέα ενώ η Κίνα δεν ήταν πλέον στο επίκεντρο του ξεσπάσματος. Κατάφερε μάλιστα να ελέγχει, να εντοπίζει και να απομονώνει συστηματικά τους ασθενείς, μειώνοντας στο ελάχιστο τα νέα κρούσματα, όπως έκαναν η Σιγκαπούρη, το Χονγκ Κονγκ και η Νότια Κορέα.
