James Bond:Γιατί γυναίκες και γκέι λιώνουν στα πόδια του

«Οτιδήποτε είμαι είναι δικό σου» είναι μια φράση που θα άκουγε κανείς σε ροζ κομεντί, κλασική ταινία ή μελό αλλοτινής εποχής. Ποτέ μα ποτέ, όμως, από τα χείλη του μοιραίου και αμετανόητου γυναικά που σφραγίζει τις ανδρικές φαντασιώσεις εδώ και μισό αιώνα. 



Κι όμως, ο πρωταγωνιστής του νέου κύκλου «Τζέιμς Μποντ» τόλμησε να εκστομίσει αυτή τη φράση στη σκηνή που έκλεινε την πρώτη κιόλας ταινία, το «Casino Royale», δίνοντας το στίγμα του νέου ήρωα που δεν θύμιζε σε τίποτα τον αρχετυπικό πράκτορα 007: μονογαμικός, εσωστρεφής, με υπαρξια­κές αγωνίες, ο ήρωας που υποδύεται στις τελευταίες ταινίες ο Ντάνιελ Κρεγκ δείχνει να ασχολείται περισσότερο με τα ψυχολογικά του παρά με τους αντιπάλους του. Επιπλέον δεν απολαμβάνει και τόσο όσα άλλοι άνδρες ονειρεύονται: φαίνεται να βαριέται τα αμέτρητα γκάτζετ, καταστρέφει τις Aston Martin με μεγαλύτερη συχνότητα απ’ ό,τι τις οδηγεί και τα κορίτσια τα κερνάει απλώς ποτά. Κι όποτε τύχει να παρασυρθεί -σπανίως όμως- σε κάποιο one night stand, φροντίζει να το ολοκληρώσει με ψυχρές και συνοπτικές διαδικασίες (το κορίτσι που υποδυόταν η δική μας Τόνια Σωτηροπούλου χάρηκε τα σεξουαλικά θέλγητρα του μοιραίου πράκτορα για 5 ολόκληρα δευτερόλεπτα!).

Ο λόγος πάντως που τα κορίτσια δεν δείχνουν να περνάνε συχνά από το μοναχικό κρεβάτι του Τζέιμς Μποντ δεν είναι μόνο γιατί αυτός δεν έχει χρόνο ή γιατί η γνωστή σεξουαλική διάθεσή του διάγει περίοδο κρίσης. Είναι γιατί η μονογαμική του φύση και ο έρωτας που ποτέ δεν ξεπέρασε για την αδικοχαμένη του γυναίκα -που υποδυόταν η Εύα Γκριν στο «Casino Royale»- δεν του επιτρέπουν να αναπτύσσει ούτε καν επιδερμικές σχέσεις. Αντιθέτως φαίνεται να έχει αναπτύξει πολύ έντονη σχέση με τα μαρτίνι, τα οποία καταναλώνει αφειδώς - αλλά και πάλι ο έρωτας ήταν που τον έκανε για πρώτη φορά στην κινηματογραφική τζεϊμσμποντική ιστορία να μην τον νοιάζει αν αυτό θα είναι shaken, not stirred. Διαπιστώσεις ανήκουστες έως εγκληματικές για έναν πιστό ακόλουθο της πιο καλτ σειράς που δεν επιτρέπει εύκολα παρεκτροπές από τον κανόνα: ο Τζέιμς Μποντ σκότωνε, ασχολιόταν με τα κορίτσια, τα έβαζε με τον κακό και έτρεχε με τα γρήγορα αμάξια. Αυτή τη φορά, όμως, ο Τζέιμς Μποντ δείχνει να έχει παρελθόν και ψυχολογικά απωθημένα που φάνηκαν περίτρανα στα προηγούμενα φιλμ και τώρα στο «Spectre» αποκαλύπτουν όλο το μέγεθός τους. Κι αυτό δεν είναι κάτι που δεν εκτιμά το γυναικείο κοινό: από την ώρα που εμφανίστηκε ο Ντάνιελ Κρεγκ οι εισπράξεις χτυπάνε ταβάνι και οι ιστορίες προσαρμόζονται στις πιο λεπτές ευαισθησίες. Εκτός από τις γυναίκες, πιστό στις νέες ταινίες του Τζέιμς Μποντ έχει δείξει να είναι επίσης και το γκέι κοινό, που τιμάει το έντονο σεξαπίλ που προσέδωσε ο Βρετανός ηθοποιός στον ρόλο -καθώς και το γεγονός ότι ο πράκτορας τόλμησε κάποια στιγμή να φλερτάρει με το ίδιο φύλο (στη γνωστή εκείνη σκηνή της αντιπαράθεσης με σεξουαλικά υπονοούμενα με τον κακό Χαβιέρ Μπαρδέμ). Με εξαιρετικά σενάρια, ποιοτικούς σκηνοθέτες -μην ξεχνάμε ότι τα δύο τελευταία τα σκηνοθέτησε ο Σαμ Μέντες -και με έναν τόσο ικανό ηθοποιό όπως ο Ντάνιελ Κρεγκ, οι νέες ταινίες του Τζέιμς Μποντ δεν θα μπορούσαν να είναι αλλιώς. Οι παραγωγοί βλέποντας την ανταπόκριση που έχουν αυτές στις γυναίκες με πρωταγωνιστή τον Κρεγκ, αποφάσισαν να ξεχαρβαλώσουν για τα καλά το σύνηθες προφίλ του Βρετανού πράκτορα: αν στο «Casino Royale» o ερωτοχτυπημένος Τζέιμς βρήκε τον δάσκαλό του από την ανταγωνίστριά του -που υποδυόταν μια εκπρόσωπο του υπουργείου Οικονομικών που ήλεγχε τις ατασθαλίες, κάτι σαν τη δική μας Βελκουλέσκου-, στο «Spectre» λένε πως επίσης δεν μπορεί να τα βγάλει πέρα με την κόρη του κακού, την οποία υποδύεται υποδειγματικά η Λέα Σεϊντού. Ομολογουμένως ο νέος Μποντ δεν φοβάται τις δυναμικές γυναίκες και φαίνεται να διεγείρεται περισσότερο από το mind game παρά από τις ιδανικές αναλογίες. Δεν δείχνει επίσης να έχει πρόβλημα με την ηλικία: η πενηντάρα Μόνικα Μπελούτσι, η οποία πρωταγωνιστεί στο «Spectre»,  του ασκεί μεγαλύτερη έλξη απ’ ό,τι οι συνηθισμένες νεαρές ξανθές που γυρνοβολούσαν στο δωμάτιο του Βρετανού πράκτορα στην κλασική σειρά. Το παραδέχτηκε άλλωστε και ο ίδιος ο Ντάνιελ Κρεγκ σε πρόσφατη συνέντευξή του στο «Vanity Fair»: «Μπορεί ο Τζέιμς Μποντ να είναι μισογύνης, αλλά οι γυναίκες τον βάζουν πλέον στη θέση του». Βέβαια στην ίδια συνέντευξη ομολογούσε ότι βαρέθηκε να είναι ο Τζέιμς Μποντ, κάτι που προκάλεσε την εύλογη μήνη της εταιρείας αλλά και των αμέτρητων χορηγών που παρελαύνουν από τα πλάνα: ο Μποντ οδηγεί την πλέον περίοπτη Aston Martin DB10, φοράει κουστούμια Tom Ford και ρολόι Omega, πίνει το μαρτίνι του με βότκα Belvedere (που κυκλοφόρησε και μπουκάλι 007). Δεν συμβιβάζεται με τίποτα λιγότερο από ένα σπίτι στην πιο ακριβή περιοχή του Λονδίνου και φυσικά βγαίνει ατσαλάκωτος ακόμα και από τους πιο δύσκολους καβγάδες. Είναι μοντέρνος, τιμάει υπέρ το δέον τη γυμναστική και καταγράφεται στον φακό ως ερωτικό αντικείμενο του πόθου - όχι ως ο αποστασιοποιημένος ψυχρός Βρετανός των προηγούμενων επεισοδίων. Η μοναδική φορά που φάνηκε να τσαλακώνει τον εαυτό του μπαίνοντας χτυπημένος και με σκισμένο σακάκι στο ντους ήταν και πάλι για χάρη του μεγάλου του έρωτα στο «Casino Royale»: άλλη μια περίτρανη απόδειξη ότι ο Κρεγκ ενσαρκώνει το αρσενικό αρχέτυπο που φαντασιώνονται οι γυναίκες. 



Ηταν στην ίδια σκηνή που στο βρεγμένο του πρόσωπο φαινόταν να κυλάει μια σταγόνα δάκρυ - η μοναδική ίσως σκηνή και η μοναδική ταινία όπου ο έρωτας κάνει τον σκληρό πράκτορα να χάσει τη διάσημη αυτοκυριαρχία του (και να την πατήσει από αντίπαλο που αυτή τη φορά είναι γυναίκα). Κάτι αντίστοιχο λένε ότι παθαίνει και στο «Spectre», καθώς η απηνής αντίπαλος Σεϊντού, κόρη του αιώνιου αντιπάλου του, όχι μόνο ξέρει να χειρίζεται το όπλο εξίσου καλά με εκείνον, αλλά γνωρίζει να κρύβεται πίσω από ένα σκληρό προσωπείο πολύ πιο καλοσμιλεμένο από το δικό του. 

Τι δείχνουν τα νούμερα

Το πόσο όμως οι γυναίκες συναγωνίζονται επάξια τον Τζέιμς Μποντ δεν το δείχνουν μόνο τα σενάρια των τελευταίων ταινιών αλλά και οι στατιστικές: σε μια σειρά από παραστατικά γραφήματα που δημοσίευσαν έντυπα όπως ο «Economist» και η «Daily Mail», ο νέος Τζέιμς Μποντ πίνει περισσότερο, σκοτώνει λιγότερο και κάνει ελάχιστο σεξ. Συγκρίνοντας τα ποτά, τους φόνους και τα κρεβάτια των πιο αντιπροσωπευτικών Τζέιμς Μποντ στην ιστορία, τα γραφήματα αποκαλύπτουν ότι ο πιο άτακτος σεξουαλικά Τζέιμς Μποντ, παρότι πρωταγωνίστησε σε μία μόλις ταινία -«Στην υπηρεσία της αυτής μεγαλειότητος»- ήταν ο Τζορτζ Λέιζενμπι, με δεύτερο φυσικά τον Σον Κόνερι. Τελευταίος στην κατάταξη του αριθμού των σεξουαλικών συνευρέσεων είναι ο Ντάνιελ Κρεγκ, αποδεικνύοντας στην πράξη και αριθμητικά ότι το νέο του προφίλ ταιριάζει λιγότερο στους άντρες και περισσότερο στις γυναίκες. Σύμφωνα με πρόσφατο δημοσίευμα του «Economist», ο νέος Μποντ δεν είναι μόνο ο λιγότερο γυναικάς αλλά και ο περισσότερο έξυπνος, με τον βαθμό ευφυΐας του στο «Spectre» να συνοδεύεται από γερά ποσοστά αυτοσυνείδησης. 



Κι όχι μόνο αυτό, αλλά έχει και έντονες ψυχαναλυτικές αναζητήσεις: αφότου έλυσε τους δεσμούς με την οικογένεια, αποδεικνύοντας την προβληματική σχέση με τον πατέρα του στην προηγούμενη ταινία -και την έντονη έως και σκοτεινή σχέση με τον θάνατο και την καταστροφή-, στο «Spectre» αποφασίζει να καταδυθεί στο προσωπικό του παρελθόν όσο περισσότερο γίνεται («σε σημείο που να θέτει σε κίνδυνο την ίδια σειρά», όπως γράφει χαρακτηριστικά ο «Economist»). 



Εγκαταλείποντας το προφίλ του αδιάφορου έως κυνικού bon vivant που του άρεσαν οι ακριβές σουίτες και τα εύκολα κρεβάτια, ετούτος εδώ φλερτάρει διαρκώς με τη μελαγχολία. Οχι τυχαία, η πρώτη σκηνή του «Spectre» εντοπίζεται στο Μεξικό και στην περίφημη Ημέρα των Νεκρών, με τις γνωστές συμπαραδηλώσεις του παιχνιδιού με τα πιο σκοτεινά και τα πιο θαμμένα κομμάτια. Αρκεί η αναφορά στο όνομα του τίτλου: «Spectre» σημαίνει φάσμα, φάντασμα, δαιμονική οπτασία και παρότι αναφέρεται στο ακρωνύμιο μιας τρομοκρατικής οργάνωσης που κυνηγάει ο πρωταγωνιστής, αποδεικνύει με σαφήνεια τη φασματική σχέση του ίδιου με την άλλη πλευρά του ποταμού - και τη μόνιμη σκιά του θανάτου. 



Χαρακτηριστική ήταν η ολοσκότεινη τελευταία σκηνή του «Skyfall», που αντικατόπτριζε την άβυσσο του αποτρόπαιου παρελθόντος. Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και σ’ αυτή την ταινία που φέρει και πάλι την υπογραφή του Μέντες: οι κριτικές είναι για μία ακόμη φορά διθυραμβικές, όπως και για όλη τη σειρά των νέων ταινιών που ενώ μέχρι τώρα ταυτίζονταν με τα ανδρικά απωθημένα και την περιπέτεια, τώρα αναδεικνύουν υπαρξιακά ζητήματα και αγωνίες. Αν και αυτό δεν ακούγεται αρκούντως ανδρικό ή γυναικείο καθώς αφορά εξίσου και τα δύο φύλα, έχει να κάνει σε μεγάλο βαθμό με τις νέες απαιτήσεις της σειράς που έχει πάψει να συνδέεται με την καλτ εμφάνιση του Τζέιμς Μποντ και κρίνεται πια με τους αυστηρούς δείκτες των σινεφιλικών αστεριών. 



Ο Τζέιμς Μποντ δεν είναι πια ο ψυχρός πράκτορας αλλά ο αρνητής της παραδεδομένης πραγματικότητας - ένας άνθρωπος που σκέφτεται, αγωνίζεται, πάει κόντρα στη μοίρα του και ενίοτε αποτυχαίνει. Δεν διστάζει να τα βάλει ακόμα και με τους εκπροσώπους του γραφείου του αποκαλύπτοντας την προβληματική σχέση των μυστικών υπηρεσιών με την εξουσία και τη διαπλοκή. 

Παρελθόν ο Ψυχρός Πόλεμος

Αν ο προηγούμενος Μποντ ήταν άμεσα συνδεδεμένος με τις εμμονές του Ψυχρού Πολέμου, τα αντικείμενα-φετίχ, τις γυναίκες-κούκλες με κλασικές σκηνές που θα μείνουν στην Ιστορία, ο σημερινός ξέρει ότι ζει σε ένα εύθραυστο παγκόσμιο περιβάλλον όπου οι μύθοι δεν μπορούν να ξεπεράσουν τη σκληρή πραγματικότητα. Ακόμα και αν στους  άντρες ξενίζει η υπαρξιακή αγωνία που προσέθεσε ο Κρεγκ στην ερμηνεία του -ο καλύτερος αναμφίβολα ηθοποιός της σειράς-, ενώ οι γυναίκες και οι γκέι λάτρεψαν την υπέρμετρη ευαισθησία του, το σίγουρο είναι ότι πρόκειται για ταινίες που δεν αφήνουν κανέναν αδιάφορο, ενώνοντας τον εραστή της περιπέτειας με τον κουλτουριάρη και τα βαθυστόχαστα σενάρια με τα γρήγορα πλάνα. 



Τέλος, υπάρχει μια μικρή λεπτομέρεια που φαίνεται να έλαβαν σοβαρά υπόψη τους οι παραγωγοί: αν αποφασίζει κάποιος τι θα δει το ζευγάρι ή η οικογένεια το Σάββατο το βράδυ στο σινεμά με μπόλικο ποπ-κορν, δεν είναι αυτός αλλά εκείνη. Πώς λοιπόν θα μπορούσε ακόμα και ένας Βρετανός πράκτορας να της είναι ξένος; 

Ο Τζέιμς Μποντ μπορεί να είναι πολύ σκληρός για να πεθάνει, αλλά και αρκετά ευαίσθητος για να ζήσει (κάνοντας σεξ ελεύθερα).