Ο Νίκος Μαστοράκης στον Δημήτρη Δανίκα: «Τα social media προκαλούν ηθική εκπόρνευση»
07.12.2021
21:40
Ο γνωστός σεναριογράφος και σκηνοθέτης επικρίνει τον τρόπο με τον οποίο προβάλλονται και οι πιο προσωπικές στιγμές των ανθρώπων στον βωμό των κλικ, τάσσεται υπέρ του κινήματος #metoo, μιλά για τον παραλογισμό που επικρατεί από τους αρνητές του εμβολιασμού και αρνείται να μιλήσει για την πολιτική
Γιατί τώρα, σήμερα ο Νίκος Μαστοράκης; Επειδή τηλεόραση, κανάλια, εκπομπές, αλλά και επειδή το Χόλιγουντ, λένε, έχει μετακομίσει στη Θεσσαλονίκη. Επειδή υπήρξε από τους πρώτους, ίσως ο πρώτος, που ασχολήθηκε με τηλεόραση. Επειδή και σεναριογράφος και σκηνοθέτης και παραγωγός με πολλές ταινίες στο ενεργητικό του Made in USA. Και επειδή είναι φορτωμένος με τόνους εμπειρίας, γνώσης και παρασκηνίων.
Τρία τα χαρακτηριστικά του Μαστοράκη. Η άνεσή του. Μια αρετή πιστοποιημένη από τις πρώτες τηλεοπτικές εμφανίσεις του. Μια άνεση που ακόμα και σήμερα δεν έχει πλήρως κατακτηθεί από τους περισσότερους παρουσιαστές αλλά και «οικοδεσπότες» αρκετών τηλεοπτικών εκπομπών. Με έναν λόγο, παροιμιώδης η άνεσή του μπροστά στον «καθρέφτη» του φακού και της οθόνης.
Το δεύτερο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του η τολμηρότητά του. Δεν μάσαγε, ούτε μασάει τα λόγια του, πράγμα που θα διαπιστώσετε αμέσως διαβάζοντας αυτή τη συνομιλία που έγινε και ολοκληρώθηκε με όρους ειλικρίνειας και αμεσότητας.
Και το τρίτο χαρακτηριστικό του τα ελληνικά του. Ο Νίκος Μαστοράκης, από τις σπάνιες, να μην πω ελαχιστότατες περιπτώσεις προσωπικοτήτων που οι προφορικές διατυπώσεις τους έμοιαζαν σαν να είναι εναερίως γραμμένες!
Τι απ’ όλα αυτά είναι ο Μαστοράκης; Τηλεοπτικός παραγωγός; Σεναριογράφος; Σκηνοθέτης; Ολα αυτά μαζί αλλά πάνω απ όλα είναι περσόνα. Δηλαδή Μαστοράκης. Είδος από μόνος του. Κάπως έτσι. Συμφωνείς, διαφωνείς, σημασία έχει ότι μιλάει χωρίς «κοστούμι», χωρίς «γραβάτα», χωρίς ίχνος σοβαροφάνειας και χωρίς εξαρτήσεις δημοσίων και προσωπικών σχέσεων. Πάντα στην πρωτοπορία της τηλεοπτικής περιπέτειας. Πάντα θρασύς και μονίμως εκτεθειμένος με κάποιες από τις επιλογές. Ολοκληρωμένο πειστήριο για όλα αυτά η κουβέντα μας που δημοσιεύεται παρακάτω.
Σκηνή 1: Δουλειές του ποδαριού
- Πες μου τι ακριβώς κάνει τώρα ο Νίκος Μαστοράκης;
«Ο,τι έκανα και πριν από την πανδημία, αν θες να ξέρεις το 24ωρο μου: 6 ως 7 ώρες ύπνο, το πρώτο πράγμα που κοιτάω είναι η αλληλογραφία που ήρθε στη διάρκεια της νύχτας, μετά φτιάχνω καφέ και το πρόγραμμα της δουλειάς που έχω να παραδώσω».
- Τι δουλειές δηλαδή;
«Δουλειές του ποδαριού. Δουλειά στον υπολογιστή, επαφές με τις
αμερικάνικες εταιρείες που έχω σχέση, πώληση των ταινιών μου, βλέπω πώς απέδωσαν στην Amazon και σε άλλες πλατφόρμες, γράφω σενάρια, μιλάω με ανθρώπους που χρειάζονται τη βοήθεια μου ή εγώ τη δική τους. Μια γεμάτη μέρα χωρίς ούτε στιγμή βαρετή».
- Πώς παίρνεις εισόδημα από την Amazon;
«Ο τρόπος που πληρώνει η Amazon είναι η από ενοικίαση/πώληση του φιλμ ή από το πόσοι συνδρομητές-θεατές τη βλέπουν. Οσοι περισσότεροι τόσο καλύτερα».
- Για να καταλάβει ο αναγνώστης, τι παίρνεις, ένα χιλιάρικο, δύο;
«Εξαρτάται από την εμπορικότητα της ταινίας. Μια δική μου που έγινε το 1980, που έχει μια κατηγορία θεατών που θέλουν να τη δουν, μπορεί να βγάλει τον μήνα 150 ευρώ, μια μεγάλη εμπορική επιτυχία 2.000, 10.000 και 20.000 ευρώ».
Τρία τα χαρακτηριστικά του Μαστοράκη. Η άνεσή του. Μια αρετή πιστοποιημένη από τις πρώτες τηλεοπτικές εμφανίσεις του. Μια άνεση που ακόμα και σήμερα δεν έχει πλήρως κατακτηθεί από τους περισσότερους παρουσιαστές αλλά και «οικοδεσπότες» αρκετών τηλεοπτικών εκπομπών. Με έναν λόγο, παροιμιώδης η άνεσή του μπροστά στον «καθρέφτη» του φακού και της οθόνης.
Το δεύτερο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του η τολμηρότητά του. Δεν μάσαγε, ούτε μασάει τα λόγια του, πράγμα που θα διαπιστώσετε αμέσως διαβάζοντας αυτή τη συνομιλία που έγινε και ολοκληρώθηκε με όρους ειλικρίνειας και αμεσότητας.
Και το τρίτο χαρακτηριστικό του τα ελληνικά του. Ο Νίκος Μαστοράκης, από τις σπάνιες, να μην πω ελαχιστότατες περιπτώσεις προσωπικοτήτων που οι προφορικές διατυπώσεις τους έμοιαζαν σαν να είναι εναερίως γραμμένες!
Τι απ’ όλα αυτά είναι ο Μαστοράκης; Τηλεοπτικός παραγωγός; Σεναριογράφος; Σκηνοθέτης; Ολα αυτά μαζί αλλά πάνω απ όλα είναι περσόνα. Δηλαδή Μαστοράκης. Είδος από μόνος του. Κάπως έτσι. Συμφωνείς, διαφωνείς, σημασία έχει ότι μιλάει χωρίς «κοστούμι», χωρίς «γραβάτα», χωρίς ίχνος σοβαροφάνειας και χωρίς εξαρτήσεις δημοσίων και προσωπικών σχέσεων. Πάντα στην πρωτοπορία της τηλεοπτικής περιπέτειας. Πάντα θρασύς και μονίμως εκτεθειμένος με κάποιες από τις επιλογές. Ολοκληρωμένο πειστήριο για όλα αυτά η κουβέντα μας που δημοσιεύεται παρακάτω.
Σκηνή 1: Δουλειές του ποδαριού
- Πες μου τι ακριβώς κάνει τώρα ο Νίκος Μαστοράκης;
«Ο,τι έκανα και πριν από την πανδημία, αν θες να ξέρεις το 24ωρο μου: 6 ως 7 ώρες ύπνο, το πρώτο πράγμα που κοιτάω είναι η αλληλογραφία που ήρθε στη διάρκεια της νύχτας, μετά φτιάχνω καφέ και το πρόγραμμα της δουλειάς που έχω να παραδώσω».
- Τι δουλειές δηλαδή;
«Δουλειές του ποδαριού. Δουλειά στον υπολογιστή, επαφές με τις
αμερικάνικες εταιρείες που έχω σχέση, πώληση των ταινιών μου, βλέπω πώς απέδωσαν στην Amazon και σε άλλες πλατφόρμες, γράφω σενάρια, μιλάω με ανθρώπους που χρειάζονται τη βοήθεια μου ή εγώ τη δική τους. Μια γεμάτη μέρα χωρίς ούτε στιγμή βαρετή».
- Πώς παίρνεις εισόδημα από την Amazon;
«Ο τρόπος που πληρώνει η Amazon είναι η από ενοικίαση/πώληση του φιλμ ή από το πόσοι συνδρομητές-θεατές τη βλέπουν. Οσοι περισσότεροι τόσο καλύτερα».
- Για να καταλάβει ο αναγνώστης, τι παίρνεις, ένα χιλιάρικο, δύο;
«Εξαρτάται από την εμπορικότητα της ταινίας. Μια δική μου που έγινε το 1980, που έχει μια κατηγορία θεατών που θέλουν να τη δουν, μπορεί να βγάλει τον μήνα 150 ευρώ, μια μεγάλη εμπορική επιτυχία 2.000, 10.000 και 20.000 ευρώ».
- Πόσες ταινίες έχεις κάνει εσύ;
«Εχω κάνει 22 ταινίες».
- Ως τι; Ως παραγωγός, σκηνοθέτης;
«Παραγωγός, σεναρίστας, σκηνοθέτης, μοντέρ, μουσικός επιμελητής. Ανθρωπος για όλες τις δουλειές».
- Aυτές είναι αμερικάνικης παραγωγής;
«Ναι, της εταιρείας μου στο Λος Άντζελες, της Omega Entertainment».
- Aπό πότε μέχρι πότε τις έκανες αυτές;
«Η πρώτη μου ταινία έγινε στην Αθήνα το 1974, “Ο θάνατος έχει γαλάζια μάτια” με πρωταγωνιστές τον Χρήστο Νομικό και τη Μαρία Αλιφέρη. Το ’75 έκανα και την πρώτη ελληνική ταινία τρόμου στη Μύκονο, “Το νησί του θανάτου”».
- Και οι ηθοποιοί;
«Aγνωστοι, από μοντελάδικα της εποχής και από τους δρόμους του νησιού!»
- Και η τελευταία σου ταινία;
«Το 2002 “.com for murder” με πρωταγωνίστρια τη Ναστάζια Κίνσκι. Είχε τίτλο ενός υποθετικού ιστότοπου όπου στα διάφορα δωμάτια συχνάζουν και ψυχοπαθείς δολοφόνοι».
- Και η τελευταία σου τηλεοπτική εμφάνιση;
«Στο “Αργά” με τον Θοδωρή Αθεριδη, οπού συχνά πυκνά έκανα κι εγώ μια “κουβέντευξη”. Πέντε χρόνια πριν, στο ACTION 24».
Σκηνή 2: Τηλεοπτική πολυλογία ανοησίας
- Aυτή τη στιγμή δεν θέλεις σε κάποιο κανάλι να κάνεις μια εκπομπή;
«Δεν θα ήθελα στο περιβάλλον της τηλεόρασης που βλέπω ως θεατής να υπάγομαι, ούτε να συνεισφέρω με εκπομπή».
- Γιατί, τι έχει η τηλεόραση σήμερα, τι σου βγάζει;
«Μου βγάζει μια μιζέρια λόγου, γνώσης, συζήτησης και μια πολυλογία ανοησίας. Δεν είναι το κατάλληλο περιβάλλον για να μπορείς να ευχαριστηθείς αυτό που κάνεις».
- Παραδείγματα έχεις; Μπορείς να μιλήσεις συγκεκριμένα;
«Δεν θα ήταν δίκαιο να μιλήσω γι’ αυτές που με χαλάνε γιατί θα έπρεπε να μιλήσω και για κάποιες που μπορώ να δω και να ευχαριστηθώ».
- Εσύ δεν φοβάσαι, δεν μασάς τα λόγια σου, ο αναγνώστης θέλει να ξέρει.
«Αν αρχίσω να αραδιάζω τις απόψεις μου με ονόματα, θα μπω σε πολεμική ατμόσφαιρα με εκατοντάδες τρολάκια, άσε που σε όσα πω μπορεί ακουσία να αδικήσω κάποιους».
- Μπορείς να μου πεις τουλάχιστον ποιες σου αρέσουν;
«Αντε, να σου κάνω τη χάρη. Βλέπω κάθε βράδυ “Ράδιο Αρβυλα” και Κανάκη. Θα ήθελα πολύ -και νομίζω δεν είμαι ο μόνος- να
υπήρχαν κι άλλες εκπομπές σάτιρας, σε μια τηλεόραση όπου μόνο η σάτιρα σε απαλλάσσει από το γενικό κλίμα κατήφειας, μισαλλοδοξίας και διχόνοιας».
Σκηνή 3: Ριάλιτι με αμόρφωτους και απαίδευτους
-Κρατική τηλεόραση βλέπεις;
«Α, ναι, βλέπω ΕΡΤ και κυρίως ERTflix, όταν θέλω να δω κάτι που δεν θα με εξοργίσει η θα με βάλει σε πολεμική διάθεση».
- Aρα η δημόσια τηλεόραση έχει αλλάξει;
«Η δημόσια τηλεόραση έχει προγράμματα δυσανάλογα με τις μετρήσεις θεαματικότητας. Μου κάνει, δε, εντύπωση που σε κανένα ιδιωτικό κανάλι δεν θα ακούσεις να μιλούν γι’ αυτά. Κανιβαλίστικες τρίωρες εκπομπές που αναμασούν τρίωρες εκπομπές άλλων καναλιών, δεν κάνουν ποτέ κουβέντα για την ΕΡΤ. Σαν να είναι εχθρός τους!»
- Για τα ριάλιτι τι γνώμη έχεις;
«Δεν έχω καθόλου καλή σχέση μαζί τους. Αποτελούν τον τρόπο να επιβάλεις μια απλοϊκή, λανθασμένη ελληνική γλώσσα στις νεότερες ηλικίες κοινού. Οι περισσότεροι που μιλάνε στα ριάλιτι είναι κατεξοχήν αμόρφωτοι ή απαίδευτοι ή πολύ νέοι που κανείς δεν μπορεί να έχει απαιτήσεις για τον τρόπο που εκφράζονται. Ασε που βαριέμαι θανάσιμα και την “πλοκή” και τους “πρωταγωνιστές”».
- Για ποιον λόγο πάνε σε αυτά τα ριάλιτι κορίτσια και αγόρια;
«Ισως για δύο λόγους. Διεκδικούν τα 15 λεπτά δημοσιότητας που νομίζουν ότι τους ανήκουν και το χρηματικό βραβείο, πολύ σημαντικό στα μάτια εκείνων που πάνε να ταλαιπωρηθούν επί μήνες αρμέγοντας πρόβατα σε μια φάρμα ή κυνηγώντας φίδια στον Αγιο Δομίνικο. Τα ριάλιτι αυτά λοιπόν έχουνε δούναι και λαβείν. Δίνουν χρήμα έναντι κατανάλωσης ανθρωπίνων χαρακτήρων, πολλοί μάλιστα από τους οποίους είναι γραφικοί».
Σκηνή 4: Κάθε γκόμενο που θα αλλάζουν τον κοινοποιούν με καμάρι!
- Είναι αλήθεια αυτό που λέγεται, λίγο τολμηρό που θα το πω, ότι πολλά από αυτά τα παιδιά έχουν κάποιες εκτροπές, ένα είδος πορνείας;
«Δεν θα με ανησυχούσε αν αυτή ήταν ειλικρινής επαγγελματική πορνεία. Eπειδή όμως πιστεύω ότι το λες ολίγον αλληγορικά, είναι ένα είδος εκπόρνευσης το να βγάζεις την αυστηρά προσωπική σου ζωή έναντι ανταλλάγματος. Αλλά κάτι τέτοιο δεν το βλέπεις μόνο στα ριάλιτι, αυτό το είδος της υπερέκθεσης, αν το πεις πορνεία δικαίωμα σου, γίνεται στα social media κάθε μέρα από υπο-σελέμπριτις που έτσι αποκτούν τη δημοσιότητα που δεν είχαν, βγάζοντας στο Facebook και στο Instagram εγκυμοσύνες, παιδιά,
κρεβατοκάμαρα, διαζύγια, προς ικανοποίηση ενός αλλοπρόσαλλου κοινού followers. Mου φαίνεται παράδοξο τόσες πολλές νέες κοπέλες, κάθε γκόμενο που θα αλλάξουν -και μάλιστα συχνά- να τον κοινοποιούν στα κοινωνικά μέσα. Με καμάρι! Επομένως αυτό το είδος “πορνείας” (συ είπας!) δεν είναι πια προνόμιο των ριάλιτι, έχει εξαπλωθεί».
- Η εκπόρνευση αυτή, ας πούμε, είναι μαζική, έχει πάρει μαζικές διαστάσεις;
«Εννοώ εκπόρνευση με όλους τους τρόπους έκφρασης, αλληγορικά, μεταφορικά, πραγματικά.
Αν κανείς έχει την αντοχή -και αισθητική και ηθική- να κάνει μια βόλτα στο Facebook, θα σου απαντούσε ότι αυτό το είδος εκπόρνευσης έχει απλωθεί τόσο που κανένας Ζούκερμπεργκ δεν μπορεί πια να μαζέψει. Και όταν μιλάμε για πορνεία, μιλάμε και για πραγματική. Λόγου χάριν παίρνω κατά καιρούς αιτήματα “φίλιας” από κοπέλες που στη σελίδα τους καθορίζουν, μαζί με τις κατάλληλες φωτογραφίες, το αντίτιμο μιας τέτοιας “φιλίας”. Πάντως αυτό το αυθεντικό είδος πορνείας δεν είναι διαφορετικό ή χειρότερο από τη λεπτομερή εξιστόρηση μιας ιδιωτικής ζωής στα κοινωνικά μέσα».
Σκηνή 5: Κατά 95% οι άνδρες και 5% οι «πρόθυμες» γυναίκες
- Με το κίνημα #metoo, οι σεξουαλικές παρενοχλήσεις δεν έχουν μπει μαζικά στην τηλεόραση;
«Για να το πω θεατρικά, ανοίγεις μια παράσταση που δεν είναι απλώς τρίπρακτη, έχει πολλές πράξεις και πολύ παρασκήνιο. Oσα καταγγέλλονται τον τελευταίο καιρό από ένα κίνημα που -εγώ τουλάχιστον- και αισθητικά και πολιτικά το στηρίζω, πιστεύοντας ότι οι γυναίκες έχουν πολύ αδικηθεί στις περασμένες δεκαετίες, στους περασμένους αιώνες από το λεγόμενο πανίσχυρο ανδρικό φύλο. Και έχουν υποφέρει πολλά από τους άνδρες. Επρεπε, λοιπόν, κάποια στιγμή να συγκροτηθεί ένα τέτοιο κίνημα το οποίο, όταν δεν υπερβάλλει τον εαυτό του, όταν λειτουργεί μέσα σε πλαίσια που δεν αδικούν - και νομίζω ότι με όλα αυτά που ακούγονται, συζητούνται, βλέπονται καλλιεργούμε μια καλύτερη
νέα γενιά αρσενικών, στα νέα παιδιά».
- Και τι ρόλο πάνω σε αυτό παίζει η τηλεόραση;
«Η τηλεόραση θεωρεί ότι το απαγορευτικό που παίζει συνήθως μπροστά από τις εκπομπές, μπορεί να το αποφασίζει η ίδια. Οσο φυσικά το ΕΣΡ κοιμάται. Κι έτσι είναι το ίδιο το κανάλι που ορίζει την καταλληλότητα του περιεχόμενου. Και έτσι βλέπω και μου σηκώνονται οι ελάχιστες τρίχες που έχουν μείνει στο κεφάλι, μια εκπομπή όπως αυτή του Νίκου Ευαγγελάτου να έχει σήμανση κατάλληλης για άνω των 8 ετών. Το δίωρο περιεχόμενο, από αρχή μέχρι τέλος, έχει φόνους, βιασμούς, μοιχείες, δολοφονίες, ληστείες, εγκλήματα που δεν θα έπρεπε με κανένα τρόπο να βλέπει ένα παιδί. Παιδιά άνω των 8 είναι τόσο ώριμα για να αντιμετωπίσουν τόση συμπυκνωμένη βία;».
- Είναι αλήθεια ότι κάποια κοπέλα για να αναδειχτεί στα κανάλια πρέπει να περάσει από τα κρεβάτια κάποιων;
«Θα σε παραπέμψω στη χρυσή εποχή του ελληνικού κινηματογράφου οπού, αν τότε υπήρχε #metoo, θα έπρεπε να έχουν πάει φυλακή παρά πολλοί από τους μεγάλους σταρ - και κυρίως οι κωμικοί! Εκείνη την εποχή υπήρχε και το απαράδεκτο αλλά παραδοσιακό στα κινηματογραφικά συνεργεία αλαλούμ όπου κοπελίτσες που τις αποκαλούσαν ψώνια πηγαίναν για ένα
ρόλο κομπάρσας στην ταινία - και το συνεργείο τις μπουγέλωνε και τις εξευτέλιζε, και όλα αυτά με τη δικαιολογία “έλα μωρέ, πλάκα κάνουμε”. Οταν ήρθε η εποχή της τηλεόρασης, μη μου πεις ότι δεν ήταν πασίγνωστο, τουλάχιστον στα δέκα πρώτα χρόνια εκείνης της εποχής, ότι τα κορίτσια δέχονταν “πονηρές” προτάσεις με αντάλλαγμα δουλειά στην τηλεόραση».
- Aρα συμβαίνει και σήμερα κάτι τέτοιο.
«Μπορώ να σε διαβεβαιώσω ότι το θέμα έχει και μια άλλη διάσταση, που την έχω ζήσει στην Αμερική, σε πολλά κάστινγκ: ένα μικρό, ευτυχώς ποσοστό των υποψηφίων για ρόλο ήταν πρόθυμες να πουν ναι αν κάποιος τους έκανε κάποια πρόταση και όταν έβλεπαν πως κάτι τέτοιο δεν ήταν πιθανό, έφερναν τη συζήτηση οι ίδιες “να φάμε κάποια στιγμή μαζί να τα πούμε αναλυτικά” - σαν διασφάλιση κοντινότερης θέσης στον τελικό ρόλο».
- Αρα η γυναίκα είναι ένα αντικείμενο προς αγορά, έτσι δεν είναι; Το κάνει αυτό προκειμένου να εξασφαλίσει μια θέση;
«Ελπίζω ότι το είπες εντός εισαγωγικών το “αντικείμενο προς εξαγορά” γιατί αν κάτι τέτοιο ισχύει, την ευθύνη για τον τίτλο, την κατάταξη αυτή, την έχουν 95% οι άνδρες και 5% οι “πρόθυμες” γυναίκες».
- Συμφωνώ απόλυτα μαζί σου.
«Χαίρομαι που ταυτίζονται οι απόψεις μας γιατί είσαι ορθώς πολιτικώς με το να είσαι ανορθόδοξος πολιτικώς. Πιστεύω ότι έτσι μπορείς να λες μερικές αλήθειες που να πονάνε πολλούς και ίσως να σώσουν άλλους».
Σκηνή 6: Eχω φάει με το κουτάλι από το είδος της γαλλικής nouvelle vague
- Τι έχεις να πεις για τον Λάνθιμο και τις επιτυχίες του ελληνικού κινηματογράφου;
«Σαν συνάδελφος, σκηνοθέτης, παραγωγός χαίρομαι πολύ με τις επιτυχίες του Λάνθιμου, αλλά δεν έχω γνώμη για τις ταινίες του επειδή δεν έχω κατορθώσει να δω καμία, τις εγκατέλειψα στα δέκα πρώτα λεπτά».
- Δεν άντεξες δηλαδή;
«Αν αυτό το “δεν άντεξα” το θέτεις ως τεχνικό όρο, μπορώ να το αποδεχτώ».
- Αλλοι αντέχουν και μάλιστα απολαμβάνουν.
«Ναι, διαφορετικά θα έπρεπε να πλέκω ύμνους σε ανθρώπους που δεν έχω δει τη δουλειά τους. Δεν αποκλείεται να δω μια ταινία του Λάνθιμου που να είναι κοντύτερα στο είδος που βλέπω εγώ. Εννοώ ότι δεν βλέπω υποκριτικά ταινίες τέχνης, έχω φάει με το κουτάλι τέτοιο είδος από τη γαλλική nouvelle vague. Δεν μπορώ πια να δω τις απομιμήσεις εκείνης της εποχής φτιαγμένες με τεχνική και αισθητική του εικοστού πρώτου αιώνα. Βλέπω λοιπόν ειλικρινά ψυχαγωγικές ταινίες, κάποιες τις ευχαριστιέμαι, κάποιες, όπως την τελευταία του Bond, τις βλέπω και λυπάμαι που έγιναν και μάλιστα με τόσα λεφτά ξοδεμένα για το τίποτα».
- Εγώ πιστεύω πως το σινεμά, όπως και οι άνθρωποι, έχει
πολλές προσωπικότητες. Υπάρχει αυτό το είδος, υπάρχει το άλλο είδος, δεν είναι το σινεμά μιας κατεύθυνσης μόνο. Το γεγονός ότι ο Λάνθιμος θεωρείται σήμερα από τους νεότερους μεγάλους σκηνοθέτες, ένα όνομα πολύ μεγάλο, αυτό είναι αντικειμενικό, δεν είναι υποκειμενικό, τι αρέσει σε σένα και τι αρέσει σε μένα.
«Καμιά αντίρρηση ότι τον τίτλο που του έδωσες τον δικαιούται γιατί δεν είναι τίτλος που του τον έχει δώσει κάποια κλίκα. Στο παρελθόν, ξέρεις πολύ καλά ότι παλιότερα, στα μέσα των 60s, κλίκες ορισμένες προσπαθούσαν να χρίσουν έναν σκηνοθέτη «μεγάλο» χωρίς εκείνος στην πραγματικότητα να έχει ιδέα από σκηνοθεσία. Τώρα πια κάτι τέτοιο είναι δύσκολο αν όχι αδύνατον να κατακτήσεις τίτλο έτσι εύκολα. Πιστεύω λοιπόν ότι ο Λάνθιμος και οι καινούριοι Λάνθιμοι, που ελπίζω να βγάλει ο ελληνικός κινηματογράφος, δικαιούνται την καταξίωση γιατί προέρχονται από πολλές διαφορετικές πήγες».
Σκηνή 7: «Θα προτιμούσα να μη μιλήσουμε για το Πολυτεχνείο»
- Πολιτικά ποια ήταν η σχέση σου με τον ΣΥΡΙΖΑ και με τον Τσίπρα;
(τρανταχτά γέλια) «Εδώ μόνο να γελάσω μπορώ γιατί επί πέντε ολόκληρα χρόνια, κάθε μέρα σε τέσσερις ή πέντε αναρτήσεις έγραφα την ειλικρινή μου γνώμη για τον Τσίπρα. Επιγραμματικά μπορώ να σου πω ότι αυτά τα πέντε είναι τα αθλιότερα στη σύγχρονη Ελληνική Ιστορία».
- Πιστεύεις στον Κυριάκο;
«Ναι πιστεύω, δεν τον ξέρω τόσο καλά, πιστεύω στις πράξεις του. Μπορεί κάποιος να έχει αντιρρήσεις σε μερικά πράγματα που έχει κάνει η κυβέρνηση αλλά το σύνολο των πράξεων, ιδιαιτέρα με τον Κυριάκο Πιερρακάκη, ο Ελληνας πολίτης πρέπει να δεχτεί ότι αυτή η κυβέρνηση είναι αποτελεσματική όχι για τον εαυτό της και την ψηφοθηρία της αλλά για τον Ελληνα πολίτη».
- Και μια και μιλάμε για πολιτικά.
«Είμαι ακατάλληλος να μιλάω για την πολιτική παρά μόνο μπορώ να τοποθετηθώ σχετικά με τις κοινωνικές επιπτώσεις κάθε πολιτικής».
- Θα σε γυρίσω πίσω, δεν μπορώ να το ξεπεράσω, έχεις μετανιώσει για την εκπομπή στο Πολυτεχνείο;
«Ηλπιζα ότι δεν θα ξαναπάμε σε εκείνη την ατυχή στιγμή και ότι εσύ δεν θα πέσεις στην παγίδα να το ρωτήσεις αυτό».
- Είμαι υπoχρεωμένος να σε ρωτήσω για τους αναγνώστες φυσικά;
«Οι αναγνώστες, αν είναι πραγματικοί αναγνώστες, θα έχουν διαβάσει και ακούσει για τα συναισθήματά μου από εκείνη τη συνέντευξη. Την ίδια ερώτηση με το ίδιο κίνητρο την έκανε και ο Κανάκης όταν ήμουν καλεσμένος στο “Bινύλιο” δύο χρόνια πριν».
- Και τι απάντησες;
«Θέλεις να σ’ τα πω γραπτά; Θα προτιμούσα αυτό το θέμα να μην το συζητούσαμε ακόμα και αν αυτή η άρνηση αποβεί εναντίον μου στο γενικό κλίμα της δικής μας κουβέντας».
Σκηνή 8: Η αρχοντοχωριάτικη συμφωνία με το Χόλιγουντ
- Να πάμε τώρα στο Χόλιγουντ και την Ελλάδα. Ενα καλό πράγμα που έκανε ο Τσίπρας με τον Παππά κι έναν συνεργάτη του είναι που επιτέλους η Ελλάδα αποδέχτηκε να υιοθετήσει μια πολιτική επιστροφής φόρου ώστε έτσι να φιλοξενούνται και εδώ μεγάλες ξένες παραγωγές, μια συμφωνία που ο Πιερρακάκης τη βελτίωσε.
«Συμφωνώ ότι εκείνο το πολυπόθητο της επιστροφής φόρου που το χρειαζόταν η Ελλάδα είχε αργήσει πολύ. Το είχαν αποπειραθεί και άλλοι υπουργοί, όπως ο Δημήτρης Αβραμόπουλος, λόγου χάρη, ανεπιτυχώς όμως. Μονίμως δίναμε υποσχέσεις στο Χόλιγουντ χωρίς να βάζουμε το χέρι στην τσέπη».
-Τι ακριβώς είναι αυτό το «πράγμα»;
«Ενας παραγωγός που θέλει να κάνει την ταινία του ή μέρος της ταινίας του στην Ελλάδα πλησιάζει το ΕΚΟΜΕ που δημιουργήθηκε επί ΣΥΡΙΖΑ».
-Τι είναι το ΕΚΟΜΕ;
«Σημαίνει Εθνικό Κέντρο Οπτικοακουστικών Μέσων και Επικοινωνίας. Δημιουργήθηκε με υπουργό τον κ. Παππά. Επικεφαλής ήταν και είναι ο κ. Κουάνης. Είναι ο κλειδοκράτορας του χρήματος και είναι Ελληνας. Αυτός ο θεσμός έχει το χρήμα για να το δίνει όχι μόνο στους ξένους, αλλά ευτυχώς και στους Ελληνες παραγωγούς. Κάποιος λοιπόν που χτυπάει την πόρτα του ΕΚΟΜΕ, υποβάλλει το σενάριό του και τον προϋπολογισμό της ταινίας του και εφόσον όλα αυτά εγκριθούν, τότε εισπράττει 40% σε μετρητά των εξόδων κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων στην Ελλάδα. Ξόδεψες ένα εκατομμύριο; Θα εισπράξεις τετρακόσιες χιλιάδες».
- Δηλαδή πληρώνεται για όσα ξόδεψε στη χώρα;
«Εδώ έχουμε ένα πρόβλημα. Επειδή δεν ελέγχονται λεπτομερώς έτσι μπορεί να πληρώνονται και για άλλα που ξόδεψαν αλλού. Το επόμενο ανήκει στη σφαίρα της εκμετάλλευσης».
- Εννοείς ότι όλοι αυτοί οι ξένοι μας εκμεταλλεύονται;
«Θα σ’ το εξηγήσω. Ο ελληνικός νόμος, όπως συμβαίνει και σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, έχει ως κριτήριο ένα πολιτιστικό τεστ. Κάθε τέτοια παραγωγή πρέπει να συμπληρώσει είκοσι πόντους προκειμένου να της επιστραφεί αυτό το 40%. Ρωτάω λοιπόν, τι ακριβώς συμβαίνει όταν έρχεται στη Βόρεια Ελλάδα η εταιρεία Millennium, που έχει στούντιο στη γειτονική Βουλγαρία, και γυρίζει μία ή δύο σκηνές με τον Αντόνιο Μπαντέρας επί τρεις εβδομάδες; Ο Μπαντέρας δεν είναι Ελληνας, ο ρόλος που παίζει δεν είναι κάποιου Ελληνα, η Θεσσαλονίκη εμφανίζεται ότι είναι η Φλόριντα και επομένως οι πολιτιστικοί όροι που ανάφερα δεν εκπληρώνονται και το σκορ με τους πόντους καταλήγει να είναι χαμηλό. Πως λοιπόν αυτοί οι παραγωγοί εισπράττουν 1,5 εκατο. ευρώ; Αφού για την Ελλάδα δεν αποδίδουν τίποτα, ούτε τουριστικά ούτε πολιτισμικά».
- Μα και αμερικανικές παραγωγές στο παρελθόν, όπως η «Μαύρη Ντάλια» με Σκάρλετ Γιόχανσον, γυρίστηκαν σε στούντιο της Βουλγαρίας
«Τα Boyana Studios στη Βουλγαρία, που είναι ιδιοκτησίας του Αρβιν Λέρνερ και της Millenium Pictures, έχουν φιλοξενήσει πάρα πολλές διεθνείς και αμερικανικές παραγωγές. Γιατί λοιπόν αυτός ο παραγωγός, ο κύριος Λέρνερ, ιδιοκτήτης αυτών των στούντιο στη Βουλγαρία, έρχεται εδώ να γυρίσει σκηνές από δικές του ταινίες; Ο λόγος είναι απλός. Στη Βουλγαρία δεν θα έπαιρνε 40% επιχορήγηση ενώ στην Ελλάδα τα παίρνει και μάλιστα πολύ εύκολα. Το ίδιο γίνεται και με τους “Αναλώσιμους”. Οι σκηνές που γυρίζονται καμία σχέση με Ελλάδα».
- Και με τους Ελληνες τεχνικούς;
«Μια ταινία που γυρίζεται στην Ελλάδα δεν αφήνει πολλά λεφτά σε εστιατόρια και ξενοδοχεία και στους Ελληνες τεχνικούς. Και ξέρεις γιατί; Επειδή οι ξένοι παραγωγοί αδυνατούν να βρουν Ελληνες τεχνικούς. Οι οποίοι είναι εξαιρετικοί. Ο λόγος απλός. Οι περισσότεροι έχουν απορροφηθεί από την τηλεόραση. Αυτό ήταν το παράπονο της Disney όταν ήρθε στην Ελλάδα να γυρίσει το “Greek Freak” την ιστορία του Γιάννη Αντετονκούμπο. Πολύ ωραία στην Ελλάδα, αλλά δεν βρήκαμε Ελληνες τεχνικούς. Ετσι αναγκαστήκαμε να τους φέραμε από Κροατία, Ρουμανία και Βουλγαρία».
- Επομένως αρκετές από αυτές τις ξένες παραγωγές δεν ανταποκρίνονται στα κριτήρια του ευρωπαϊκού πολιτιστικού τεστ;
«Ακριβώς. Και αυτά τα κριτήρια είναι: Ελληνες ηθοποιοί, ελληνικοί χαρακτήρες, γυρίσματα σε ελληνικές τοποθεσίες, δηλαδή να μην παίζουν τον ρόλο της Φλόριντα και του Μαϊάμι. Να φαίνονται ότι είναι Ελλάδα. Ετσι χωρίς να πληρώνεις διαφημιστική καμπάνια, φιλοξενώντας το “Mamma Mia!” κατάφερε η χώρα να εξασφαλίσει αναγνωρισιμότητα και προβολή από δισεκατομμύρια θεατές. Δεν πληρώσαμε τίποτα και εισπράξαμε μάξιμα».
- Θέλεις να πεις ότι αυτή η συμφωνία είναι πολύ καλή, έπρεπε να είχε γίνει από το παρελθόν, αλλά κάπως να είναι και ελληνική.
«Θέλω να πω ότι αυτή η αρχοντοχωριάτικη νοοτροπία, δηλαδή ότι η γειτονιά μας, η πόλη μας, το νησί μας θα γίνει Χόλιγουντ, πρέπει κάποια στιγμή να τελειώσει. Και κάτι ακόμα. Η ευθύνη που σήμερα τη μοιράζονται τρία -τουλάχιστον- υπουργεία, ακόμα περιφέρειες και δήμοι, να υπαχθεί σε ένα κοινό, μεγάλο φορέα, στο υπουργείο του Πιερρακάκη».
Σκηνή 9: πανδημία ψύχωσης και παράνοιας
- Αυτός ο ανορθολογισμός που κυριαρχεί σήμερα σχετικά με τον εμβολιασμό, την απογραφή αλλά και με άλλα που οφείλεται κατά τη γνώμη σου;
«Περί εμβολιασμών τη γνώμη μου την έχω πει στην πράξη όταν εγώ ο ίδιος στα 80 μου, άφοβα, έχω κάνει και τις τρεις δόσεις. Θα σου έλεγα ότι, εκτός από την ιατρική πανδημία, έχουμε και μια ψυχιατρική πανδημία. Ωστόσο δεν μπορώ να αδικώ τους Ελληνες γιατί το ίδιο φαινόμενο παρατηρείται σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Ακόμα και εκεί που κάποτε είχε πρυτανεύσει ο ορθολογισμός. Οι λεγόμενος πρωταθλήτριες της Επιστήμης. Περνάμε λοιπόν μια πανδημία ψυχιατρική, όπου κάποιοι που αυτοβούλως κατατάσσονται σε αυτές τις κατηγορίες βρίσκουν τρόπο έκφρασης, δημοσιότητας, πιθανόν πολιτικής ή και κομματικής διεκδίκησης και το μεγαλύτερο μέρος όλων αυτών ανήκουν στο στρατόπεδο των ανεμβολίαστων με επιχείρημα τον φόβο, την ανασφάλεια και έλλειψη ενημέρωσης».
- Τι εννοείς;
«Πόσοι εξ όλων αυτών δεν λένε ότι δεν θα κάνουν ένα μη εγκεκριμένο εμβόλιο; Είναι μήνες τώρα εγκεκριμένο. Πόσοι από αυτούς δεν φαντάζονται τον εαυτό τους να πεθαίνει ή να παραλύει από το εμβόλιο; Δεν φταίνε μόνο οι ίδιοι φταίνε τα media, τα κανάλια που τους πρώτους πέντε-έξι μήνες της πανδημίας το μόνο που είχαν στις ειδήσεις και στα ενημερωτικά προγράμματα ήταν για τις δυσάρεστες συνέπειες του εμβολιασμού. Επειδή το κακό καταγράφεται στο υποσυνείδητο του κάθε ανθρώπου από αυτή τη μαζική επανάληψή του, έχει εμφυτευτεί στο πίσω μέρος του μυαλού των πολιτών. Δεν τους αδικώ, ούτε τους κατηγορώ. Ο φόβος είναι κάτι για το οποίο δεν μπορείς να κατηγορείς τον διπλανό σου».
-Και μια τελευταία ερώτηση: είδες την εκπομπή με τους πέντε υποψηφίους που διεκδικούν ρόλο προέδρου του ΠΑΣΟΚ;
«Την απέφυγα όπως ο διάβολος το λιβάνι. Απλώς είδα το πρώτο λεπτό και από εκεί και έπειτα δεν χαράμισα τη νύχτα μου γιατί είχα να δω πολύ καλύτερα πράγματα στην πλατφόρμα της ERTflix».
Ειδήσεις σήμερα:
Ψηφίζει Ανδρουλάκη στον β΄ γύρο ο Ανδρέας Λοβέρδος
Τη λήξη του πιστοποιητικού εμβολιασμού στους 9 μήνες αν δεν γίνει η τρίτη δόση προτείνουν οι υπουργοί Υγείας της ΕΕ
Έφοδος των Αρχών στο μαγαζί των «Θεματοφυλάκων του Συντάγματος» στην Αράχωβα - Δείτε βίντεο
Ακολουθήστε το protothema.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Protothema.gr
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Protothema.gr