Άντι Γουόρχολ: Ο «αρχιερέας» της Pop Art και οι Έλληνες φίλοι του

Είναι μια ανοιξιάτικη συνηθισμένη μέρα στη Νέα Υόρκη μέσα δεκαετίας του ‘80 και η 16χρονη τότε Μαρί Σαντάλ - Μίλερ συναντάει για πρώτη φορά τον Άντι Γουόρχολ, τον πιο διάσημο καλλιτέχνη της Pop Art. H νεαρή κόρη του μεγιστάνα των Duty Free Ρόμπερτ Μίλερ, είναι μια νεαρή socialite στα κοσμικά δρώμενα της Νέας Υόρκης που συστήνεται στον Άντι ως Σκάρλετ.

«Εκείνη την περίοδο έλεγα ότι με λένε Σκάρλετ, ποιος ξέρει γιατί» θα πει δεκαετίες αργότερα η σύζυγος πλέον του Παύλου Γλίξμπουργκ δίνοντας συνέντευξη στο «Beyond». «Δεν μου άρεσε το όνομα μου. Ήμουν 16 και προσπαθούσα να ανακαλύψω τον εαυτό μου» επισήμανε στην ίδια συνέντευξη η Μαρί Σαντάλ που δούλεψε μαζί του στα τελευταία χρόνια της ζωής του.

Τότε που ο Άντι είχε ξορκίσει για τα καλά το πραγματικό του επίθετο-λεγόταν Γουαρχόλα-την Σλοβάκικη καταγωγή του και το μουντό Πίτσμπεργκ που γεννήθηκε. Το πόσο επιδραστικός αποδείχθηκε για τον κόσμο της Τέχνης φαίνεται όταν βγαίνουν έργα του σε δημοπρασίες, αφού ακόμη και σήμερα τριάντα πέντε χρόνια μετά το θάνατο του, ο Άντι πουλάει πολύ.
Στην πολύχρωμη εικαστική διαδρομή του ο γιος ενός πατέρα ανθρακωρύχου και μιας μητέρας που έφτιαχνε γλυπτά λουλούδια από κονσέρβες, έγινε ένας πρωτοπόρος που είχε όλο τον κόσμο στα πόδια του. Ανάμεσα τους και αρκετοί Έλληνες με κάποιους από τους οποίους διατηρούσε πολύ στενές σχέσεις, όπως την Ντέπυ Χανδρή της γνωστής εφοπλιστικής οικογένειας.

Διάσημη σχεδιάστρια κοσμημάτων, ήταν η μοναδική Ελληνίδα που έγινε εξώφυλλο στο περίφημο Interview, το περιοδικό που εξέδιδε ο Γουόρχολ και ήταν μια κοσμική βίβλος που απέπνεε την αισθητική του. Η γνωριμία του με τον Σταύρο Νιάρχο, στον οποίο φιλοτέχνησε το πορτραίτο του είχε σαν αποτέλεσμα να δεθεί φιλικά με τον γιο του Φίλιππο.

Παρότι ο έλληνας μεγιστάνας δεν τρελαινόταν για τα έργα του, ο Φίλιππος Νιάρχος ήταν πιο open mind και τον άφησε να φιλοτεχνήσει την ακτινογραφία του κρανίου του σε μια σειρά έργων που ο Γουόρχολ ονόμασε «Philip’s Scull».

Έχοντας τον Αλέξανδρο Ιόλα μέντορα του, ανέβηκε ταχύτατα στον κόσμο της τέχνης αποτυπώνοντας την μανία του καταναλωτισμού σε διάσημα έργα όπως την κονσέρβα σούπας Campell’ s και το μπουκάλι της Coca Cola. Οι πολλές Μέριλιν, ο Μάο, τα δολάρια έχτισαν τον μύθο του «αρχιερέα» της Pop Art, που ζωγράφισε με την ιδιαίτερη τεχνική του την Μαριάννα Βαρδινογιάννη, την κόρη της Χριστιάννα Γουλανδρή, την Ντόντα Βορίδη, μέλη των εφοπλιστικών οικογενειών Κουμάνταρου και Εμπειρίκου, τον Ηλία Ψινάκη και την Αλίκη Περρωτή.

H Μαριάννα Βαρδινογιάννη όπως έχει πει τον γνώρισε μαζί με την κόρη της Χριστιάννα στο Studio 54 και λίγες ημέρες αργότερα τον επισκέφθηκε στο Factory όπου δημιούργησε τα πορτραίτα τους. Η Αλίκη Περρωτή είχε αγοράσει αρκετά έργα, ανάμεσα τους και ένα από τα πιο ωραία του Άντι, το οποίο απεικόνιζε ένα ζευγάρι μοβ γόβες με στρας σε πράσινο φόντο.

Οι νύχτες στο «Studio 54» οι διάσημοι και η Νίκο

Όταν ο Γουόρχολ ρώτησε την νεαρή Σκάρλετ-τη Μαρί Σαντάλ δηλαδή-, αν θα ήθελε να ποζάρει γι΄ αυτόν, αυτή απάντησε θετικά, ο πατέρας της αγόρασε το πορτραίτο και την άφησε να δουλέψει γι’ αυτόν. Κάπως έτσι η μετέπειτα πριγκίπισσα χωρίς θρόνο ήταν σχεδόν όλη μέρα μαζί με τον καλλιτέχνη, τον συνόδευε σε διάφορα εικαστικά event, κανόνιζε το φαγητό του και έκανε παρέα με τον Κιθ Χέρινγκ και τον Ζαν Μισέλ Μπασκιά.

Έζησε από κοντά το περίφημο εργαστήριο του καλλιτέχνη «The Factory» και όλο αυτό το πολύβουο μελίσσι που ακολουθούσε τον Άντι, ο οποίος δεν αποχωριζόταν ποτέ την κάμερα του και την Polaroid φωτογραφική μηχανή του.

Συχνότατος θαμώνας του «Studio 54» πάρταρε με τον Μικ Τζάγκερ, τον Ντέιβιντ Μπόουι, τον Τρούμαν. Καπότε και τον Αλέξανδρο Ιόλα, τον οποίο είχε επισκεφθεί στην Αθήνα. Ήταν αυτός που τον έπεισε να φιλοτεχνήσει τον «Μυστικό Δείπνο» του Λεονάρντο Ντα Βίντσι για μια έκθεση στην Ιταλία, την τελευταία ουσιαστικά δουλειά του.

Αυτή που ήρθε να προστεθεί σε έργα που συζητήθηκαν πολύ όπως η περίφημη μπανάνα που δημιούργησε για το εξώφυλλο του δίσκου των Velvet Underground με την απόκοσμη Niko, την οποία λάτρευε και μισούσε ταυτόχρονα. Τον Φεβρουάριο του 1987 ο Γουόρχολ ήξερε ότι ο Αλέξανδρος Ιόλας, ο Έλληνας που τον ανακάλυψε και τον επέβαλλε πέθαινε από AIDS χωρίς να υπάρχει κάποια ελπίδα.

Όταν χρειάστηκε να εισαχθεί ο ίδιος για μια αφαίρεση χοληδόχου κύστης, μια εγχείρηση ρουτίνας, βγήκε από το νοσοκομείο καλά και επέστρεψε σπίτι του για να αναρρώσει. Λίγες μέρες αργότερα, στις 22 του μήνα, ο Άντι μαζί με την αγαπημένη του Polaroid «διακτινίστηκε» στον δικό του πολύχρωμο παράδεισο, αφήνοντας πίσω του μια ζωή γεμάτη από έντονα στιγμιότυπα και νύχτες που αργούσαν να ξημερώσουν. Ήταν μόλις 58 ετών.