God save the King: Οι προκλήσεις που έχει μπροστά του ο Κάρολος
12.09.2022
14:57
Eσωστρεφής και όχι και τόσο δημοφιλής ο Κάρολος αναλαμβάνει στα 73 του να «κρατήσει όρθιο» τον θεσμό της Μοναρχίας - Οι αλλαγές που πρέπει να γίνουν στο κράτος σύμφωνα με το πρωτόκολλο
Η πρώτη κιόλας κίνηση του Καρόλου του Γ’, λίγο πριν από το πρώτο του ιστορικό διάγγελμα ως βασιλέα, δείχνει την πρόθεσή του να μην ακολουθήσει αυστηρά τους ρητούς κανόνες του πρωτοκόλλου: όντας πιο αυθόρμητος, έσπευσε να αγκαλιάσει τον κόσμο που τον περίμενε έξω από τον επιβλητικό καθεδρικό του Αγίου Παύλου και να δεχτεί με φιλιά τα συλλυπητήρια. Εξίσου ένθερμο ήταν και το διάγγελμά του όπου απέτισε φόρο τιμής στη μητέρα του υποσχόμενος να κάνει τα πάντα ώστε να φανεί εξίσου συνεπής στο καθήκον, αλλά φροντίζοντας να υπηρετεί «τους πάντες πέρα από την καταγωγή τους», μια φραστική παραδοχή που δύσκολα θα υιοθετούσε η Ελισάβετ. Αναμφίβολα, πάντως, η δουλειά που έχει αναλάβει ο Κάρολος, σε μία από τις κρισιμότερες φάσεις της Ιστορίας της χώρας, είναι παραπάνω από δύσκολη, αφού, εκτός από τα προβλήματα, έχει να ανταγωνιστεί την επιβλητική σκιά της βασίλισσας.
Από μόνη της η κωδική ονομασία για την επιχείρηση που έχει στηθεί καλύπτοντας κάθε πιθανή πτυχή του θανάτου της Ελισάβετ και της στέψης του Καρόλου με τον τίτλο «Η γέφυρα του Λονδίνου» -καθώς και η αντίστοιχα κωδικοποιημένη ανακοίνωση του θανάτου της «Η γέφυρα του Λονδίνου έπεσε»- λέει πολλά για το πώς ακριβώς νιώθουν οι Βρετανοί για τον χαμό της βασίλισσάς τους. Η Ελισάβετ ήταν πάντα πρωταγωνίστρια στην πολιτική σκηνή του τόπου, ακόμα και αν ρόλος της ήταν πλέον διακοσμητικός. Κρατώντας ενωμένη την Κοινοπολιτεία των Εθνών, όπως αποκαλείται πλέον -παλιότερα βρετανική-, δηλαδή μια ένωση από 56 ανεξάρτητα κράτη που εξακολουθούσαν να αποτίουν οικειοθελώς φόρο τιμής στο βρετανικό Στέμμα, η Ελισάβετ φαινόταν να ξέρει να λειτουργεί παρασκηνιακά διατηρώντας την ευαίσθητη βρετανική συνοχή που απειλείται διαρκώς από τις αυτονομιστικές τάσεις της Σκωτίας, αλλά και την ανάγκη της Βορείου Ιρλανδίας να ανήκει στην Ευρώπη.
Δείτε το βίντεο: Το πρώτο διάγγελμα του Καρόλου ως Βασιλιά
Χωρίς λοιπόν να διαθέτει αντίστοιχη συμβολική ισχύ με τη βασίλισσα, ο Κάρολος παίρνει τα σκήπτρα σε μία από τις χειρότερες περιόδους για τη χώρα, με σοβαρά οικονομικά προβλήματα λόγω Brexit, με την πολιτική εξουσία να αδυνατεί να διαχειριστεί τα αδιέξοδα και με τους ισχυρούς συμβολισμούς της βρετανικής ταυτότητας να μην πείθουν πια ούτε καν τους πλέον φανατικούς πατριώτες. Από την άλλη, όμως, είναι πολλοί αυτοί που επιμένουν ότι η ευαισθησία που διαθέτει ο νέος βασιλιάς σε περιβαλλοντικά ζητήματα και το μοντέρνο του βλέμμα θα εκσυγχρονίσουν τον θεσμό, κάτι που φοβόταν να κάνει η Ελισάβετ.
Εκτός από την πολιτική αστάθεια, τα οικονομικά προβλήματα, τις σχεδόν αδιέξοδες οικογενειακές σχέσεις, καθώς τα μέλη της βασιλικής οικογένειας σχεδόν δεν μιλάνε το ένα στο άλλο, ο Κάρολος θα πρέπει να αποδείξει ότι μπορεί να είναι ο γηραιότερος βασιλιάς στην Ιστορία, αλλά και ότι διαθέτει προοπτική και προοδευτική ματιά. Ενώ η μητέρα του Ελισάβετ είχε την τύχη μαζί και την ατυχία να αναλάβει σε μια περίοδο ιστορικής κρίσης έχοντας δίπλα της -αλλά και απέναντί της- προσωπικότητες όπως τον Ουίνστον Τσόρτσιλ, ο Κάρολος στέφεται βασιλιάς στην πιο απομυθοποιημένη περίοδο της βρετανικής Ιστορίας.
Από μόνη της η κωδική ονομασία για την επιχείρηση που έχει στηθεί καλύπτοντας κάθε πιθανή πτυχή του θανάτου της Ελισάβετ και της στέψης του Καρόλου με τον τίτλο «Η γέφυρα του Λονδίνου» -καθώς και η αντίστοιχα κωδικοποιημένη ανακοίνωση του θανάτου της «Η γέφυρα του Λονδίνου έπεσε»- λέει πολλά για το πώς ακριβώς νιώθουν οι Βρετανοί για τον χαμό της βασίλισσάς τους. Η Ελισάβετ ήταν πάντα πρωταγωνίστρια στην πολιτική σκηνή του τόπου, ακόμα και αν ρόλος της ήταν πλέον διακοσμητικός. Κρατώντας ενωμένη την Κοινοπολιτεία των Εθνών, όπως αποκαλείται πλέον -παλιότερα βρετανική-, δηλαδή μια ένωση από 56 ανεξάρτητα κράτη που εξακολουθούσαν να αποτίουν οικειοθελώς φόρο τιμής στο βρετανικό Στέμμα, η Ελισάβετ φαινόταν να ξέρει να λειτουργεί παρασκηνιακά διατηρώντας την ευαίσθητη βρετανική συνοχή που απειλείται διαρκώς από τις αυτονομιστικές τάσεις της Σκωτίας, αλλά και την ανάγκη της Βορείου Ιρλανδίας να ανήκει στην Ευρώπη.
Δείτε το βίντεο: Το πρώτο διάγγελμα του Καρόλου ως Βασιλιά
Χωρίς λοιπόν να διαθέτει αντίστοιχη συμβολική ισχύ με τη βασίλισσα, ο Κάρολος παίρνει τα σκήπτρα σε μία από τις χειρότερες περιόδους για τη χώρα, με σοβαρά οικονομικά προβλήματα λόγω Brexit, με την πολιτική εξουσία να αδυνατεί να διαχειριστεί τα αδιέξοδα και με τους ισχυρούς συμβολισμούς της βρετανικής ταυτότητας να μην πείθουν πια ούτε καν τους πλέον φανατικούς πατριώτες. Από την άλλη, όμως, είναι πολλοί αυτοί που επιμένουν ότι η ευαισθησία που διαθέτει ο νέος βασιλιάς σε περιβαλλοντικά ζητήματα και το μοντέρνο του βλέμμα θα εκσυγχρονίσουν τον θεσμό, κάτι που φοβόταν να κάνει η Ελισάβετ.
Εκτός από την πολιτική αστάθεια, τα οικονομικά προβλήματα, τις σχεδόν αδιέξοδες οικογενειακές σχέσεις, καθώς τα μέλη της βασιλικής οικογένειας σχεδόν δεν μιλάνε το ένα στο άλλο, ο Κάρολος θα πρέπει να αποδείξει ότι μπορεί να είναι ο γηραιότερος βασιλιάς στην Ιστορία, αλλά και ότι διαθέτει προοπτική και προοδευτική ματιά. Ενώ η μητέρα του Ελισάβετ είχε την τύχη μαζί και την ατυχία να αναλάβει σε μια περίοδο ιστορικής κρίσης έχοντας δίπλα της -αλλά και απέναντί της- προσωπικότητες όπως τον Ουίνστον Τσόρτσιλ, ο Κάρολος στέφεται βασιλιάς στην πιο απομυθοποιημένη περίοδο της βρετανικής Ιστορίας.
Ενδεικτικό είναι ότι ένας από τους πρώτους ηγέτες που έσπευσαν να στείλουν τα συλλυπητήριά τους ήταν ο Βλαντιμίρ Πούτιν, απόδειξη ότι η πολιτική της Βρετανίας μοιάζει αρκετά περιθωριοποιημένη διπλωματικά τα τελευταία χρόνια. Ο Κάρολος, όμως, δεν φαινόταν ποτέ πρόθυμος να αναμειχθεί με τα πολιτικά, κάτι για το οποίο τον είχαν κατηγορήσει στο παρελθόν απαθανατίζοντάς τον την ώρα που μιλάει στα φυτά του, προκαλώντας ανάλογους συνειρμούς στον πάντοτε καχύποπτο απέναντί του λαό του Ηνωμένου Βασιλείου.
Οι λόγοι, όμως, της απέχθειας του Καρόλου προς τον δημόσιο βίο και ειδικά την πολιτική έκφρασή του είναι εν μέρει δικαιολογημένοι, αφού είχε νιώσει από μικρός τι σημαίνει να παραμερίζεται ως παιδί, καθώς η Ελισάβετ πάντοτε του έλεγε ότι είναι πρώτα η μητέρα-βασίλισσα του έθνους και μετά η δική του. Στη βασισμένη σε πραγματικά γεγονότα σειρά «The Crown» δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στις προσπάθειες που έπρεπε να κάνει ο έφηβος Κάρολος για να συναντήσει τη μητέρα του μέσω γραμματέων (!) χωρίς επιτυχία, αλλά και στην εμφανή σκληρότητα που έδειχνε η βασίλισσα απέναντι σε οποιαδήποτε υπόνοια ψυχολογικού προβλήματος εκ μέρους του. Και παρότι προαλειφόταν ως ο επόμενος βασιλιάς από πολύ μικρή ηλικία, αφού ήδη στα 3 του χρόνια (!) ήταν ο επίσημος διάδοχος, με τη μητέρα του να ενθρονίζεται μόλις το 1952, ποτέ ο ίδιος δεν συνήθισε στην ιδέα.
Αυξημένη εσωστρέφεια
Ακόμα και στο σχολείο οι δάσκαλοι μετέφεραν προς το βασιλικό ζεύγος μια αυξημένη εσωστρέφεια εκ μέρους του μικρού πρίγκιπα, ο οποίος, σε αντίθεση με τη μητέρα του και τα υπόλοιπα βασιλικά μέλη, δεν θέλησε να εκπαιδευτεί από ιδιωτικούς δασκάλους: φοιτώντας αρχικά στο Χιλ Χάουζ, κατόπιν βρέθηκε εσωτερικός στο σχολείο Τσιμ στο Μπέρκσαϊρ, όπου είχε φοιτήσει ο πατέρας του, πρίγκιπας Φίλιππος, το οποίο ο ίδιος εκ των υστέρων είχε παρομοιάσει με στρατόπεδο συγκέντρωσης. Τα βήματα του πατέρα του, ο οποίος επέμενε να στείλει στα ίδια σχολεία τον γιο του, τον οδήγησαν στη συνέχεια στο οικοτροφείο Γκορντονστόουν, το οποίο ο Κάρολος είχε περιγράψει ως ένα από τα μεγαλύτερα τραύματα της ζωής του, λέγοντας πως ζούσε πραγματικά σε κόλαση με διαρκές bullying εκ μέρους των σπουδαστών, σκληρότητα από τους δασκάλους και τον ίδιο σε απόγνωση.
Η ευαισθησία και η αγάπη που έδειχνε ο Κάρολος για τη λογοτεχνία και τις καλές τέχνες τον οδήγησαν στο Κέμπριτζ και συγκεκριμένα στο Trinity College, όπου σπούδασε Aρχαιολογία και Aνθρωπολογία, αν και στη συνέχεια θεώρησε καλό να στραφεί προς την Ιστορία προκειμένου να είναι επαρκώς πληροφορημένος, κάτι που δεν συνηθίζουν τα μέλη της βασιλικής οικογένειας, αφού συνήθως δεν φοιτούν σε πανεπιστήμια. Εκείνος όμως έκανε τα πάντα ώστε να παραμένει μακριά από το παλάτι, το οποίο όμως φρόντιζε να του υπενθυμίζει με κάθε τρόπο, χρίζοντάς τον μάλιστα τότε και επίσημα πρίγκιπα της Ουαλίας, ότι δεν είναι απλός θνητός, αλλά διάδοχος.
Ορισμένος να παντρευτεί αυτήν που του υποδείκνυε η μητέρα του, έπρεπε να απαρνηθεί τα θέλγητρα της αγαπημένης του Καμίλα Πάρκερ Μπόουλς, της μεγαλύτερής του σε ηλικία και έρωτα της ζωής του, όπως αποδείχθηκε στη συνέχεια. Παρότι η Καμίλα ήταν ήδη παντρεμένη την περίοδο που ξεκίνησε το ειδύλλιο, προσέφερε στον Κάρολο την κατανόηση και τη ζεστασιά που στερήθηκε από τη μητέρα του.
Οσο για τις σχέσεις του με τον πατέρα του Φίλιππο, παρέμεναν κι αυτές σε κρίση, αφού ο τελευταίος απαιτούσε ακόμα μεγαλύτερη σκληραγώγηση για τον μοναδικό του διάδοχο. Ο αγαπημένος του Καρόλου, Σαίξπηρ, που με τόση ενάργεια είχε περιγράψει τις πιο αιματοβαμμένες στιγμές για τους πάντοτε διεφθαρμένους βασιλείς, είχε πολλά να του διδάξει όχι μόνο για τον βρετανικό θρόνο, αλλά και για τον τρόπο που η εξουσία άλλαζε τους ανθρώπους. Κυρίως όμως του αποκάλυπτε πως ο βασιλιάς ή ο πρίγκιπας δεν είναι τόσο το πρόσωπό αλλά ο ρόλος του - κι αυτό είναι κάτι που ο Κάρολος το πλήρωσε πολύ ακριβά στη ζωή του.
Κατ’ αρχάς αναγκάστηκε να κρατήσει κρυφό τον δεσμό του με την Καμίλα Πάρκερ Μπόουλς και να παντρευτεί την Νταϊάνα Φράνσις Σπένσερ το 1981, ενώ τη γνώριζε ελάχιστα και με τον κόσμο να δείχνει από την πρώτη στιγμή τεράστια αγάπη και αδυναμία στο πρόσωπο της νεαρής πριγκίπισσας. Πολύ σύντομα, μάλιστα, έτυχε ο Κάρολος και η Νταϊάνα να αποκτήσουν απογόνους -ο Γουίλιαμ γεννήθηκε τον επόμενο χρόνο, το 1982, και ο Χάρι το 1984- με τα περιοδικά που φιλοξενούσαν το ευτυχές ζεύγος στο εξώφυλλό τους να ξεπουλάνε σαν φρέσκα ψωμάκια στους βρετανικούς πάγκους.
Οι τηλεοπτικές εκπομπές ήταν μονίμως αφιερωμένες στα έργα και τις ημέρες όχι τόσο του Καρόλου όσο της συζύγου του, που έγινε το νέο παγκόσμιο είδωλο. Η απόφαση μάλιστα της Νταϊάνας να εξομολογηθεί τις άσχημες σχέσεις τόσο με τον σύζυγό της, ο οποίος την απατούσε με την Καμίλα, όσο και με την πεθερά της, έστρεψε πολύ σύντομα τον κόσμο εναντίον του παλατιού. Ισως μάλιστα αυτή να ήταν η χειρότερη περίοδος για τη δημοτικότητα του Καρόλου, ο οποίος χρειάστηκε πολλά χρόνια για να ξεπλύνει το κακό όνομα εκείνου που όχι μόνο απατούσε την πολυαγαπημένη για τον κόσμο Νταϊάνα, αλλά και που ήταν υπεύθυνος για την άτυχη έκβαση του γάμου. Μάταια ο ίδιος υποστήριζε ότι παρέμενε πιστός μέχρι τη διάλυσή του, αφού η ετυμηγορία που είχε διαμορφωθεί σε μια αόρατη δίκη έδειχνε εκείνον ως κύριο ένοχο.
Ο αδόκητος θάνατος της Lady D έναν χρόνο μετά την επίσημη έκδοση του διαζυγίου τους απλώς πρόσθεσε κι άλλο λασπωμένο νερό στον μύλο της αρνητικής δημοτικότητας για τον πρίγκιπα, που πολλές φορές μάλιστα τον έδειχνε, στις διαφορετικές θεωρίες συνωμοσίας, και ως υποψήφιο δολοφόνο. Ηταν, ίσως, η πιο δύσκολη περίοδος για τον Κάρολο που, εκτός από την εχθρική αντιμετώπιση του κόσμου, είχε να αντιμετωπίσει και την καχυποψία των δύο γιων του, οι οποίοι ήταν πάντοτε προσκολλημένοι στη μητέρα τους - απόδειξη η συνεχιζόμενη, ακόμα και σήμερα, εχθρότητα του πρίγκιπα Χάρι προς το παλάτι, ο οποίος αποποιήθηκε μάλιστα των προνομίων του προκειμένου να παντρευτεί μια κοινή θνητή, αν και σελέμπριτι, τη Μέγκαν Μαρκλ.
Οι επόμενες κινήσεις
Παρά τα προβλήματα, πάντως, ο Κάρολος είχε το πλεονέκτημα να μπορεί να αντέχει πολλά: στωικός και με περίσσιες δόσεις χιούμορ, αντιμετώπιζε τις καταστάσεις με υπομονή, όπως άλλωστε μαρτυρούν οι συνεργάτες και οι στενοί του φίλοι. Απόδειξη ότι χρειάστηκε να περιμένει πολλά χρόνια για να παντρευτεί την εκλεκτή της καρδιάς του Καμίλα και να φανεί, επιτέλους, πως μπορεί να περνάει μια ωραία ζωή ήρεμος κι ευτυχισμένος. Βέβαια όχι για πολύ, αφού το αυστηρό πρωτόκολλο απαιτεί πλέον μια σειρά από καθήκοντα, τα οποία αναλαμβάνει να φέρει εις πέρας από την πρώτη μέρα: ήδη λίγες ημέρες πριν από την κηδεία υποχρεούται, παρά το πένθος του, να ξεκινήσει την επίσημη περιοδεία του στο Ηνωμένο Βασίλειο ξεκινώντας από τη Σκωτία προκειμένου να παρακολουθήσει τη σχετική λειτουργία στο St Giles’ στο Εδιμβούργο και με τις σχέσεις ανάμεσα στη Σκωτία και τη Βρετανία να είναι ήδη τεταμένες λόγω Brexit.
Επόμενος -και ακόμα πιο δύσκολος σταθμός- η κατεχόμενη από τους Βρετανούς Βόρειος Ιρλανδία -και μάλιστα το μονίμως φλεγόμενο Μπέλφαστ-, όπου οι Ιρλανδοί δέχτηκαν μάλλον πανηγυρίζοντας τα νέα για τον θάνατο της Ελισάβετ. Ηταν χαρακτηριστικό ότι σε αγώνα του ιρλανδικού ποδοσφαίρου ακούστηκαν πυροτεχνήματα και ως εκ τούτου οι αστυνομικές δυνάμεις αναμένεται να είναι παραπάνω από ενισχυμένες κατά την άφιξη του νέου βασιλέα στον Καθεδρικό Ναό της Αγίας Αννας στο Μπέλφαστ, την ίδια στιγμή που οι αστυνομικοί στο Λονδίνο θα ξεκινούν τις πρόβες για την επιχείρηση «Λιοντάρι», που δεν είναι άλλη από την περιφορά του φερέτρου με τη σορό της Ελισάβετ και τη μεταφορά του από τα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ στο Αββαείο του Ουεστμίνστερ.
Εκεί θα γραφτεί και το τελευταίο κεφάλαιο της μεγάλης ιστορίας που λέγεται «Βασίλισσα της Αγγλίας», από την οποία παίρνει κυριολεκτικά το σκήπτρο και την μπάλα ο Κάρολος, ο πρώτος βασιλιάς μετά από 70 χρόνια. Το περίφημο «legacy», όπως περιγράφουν οι Βρετανοί τη μεταθανάτια φήμη και κληρονομιά, βαραίνει πολύ τις ηλικιωμένες του πλάτες, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι ο ίδιος δεν έχει ήδη χαράξει τις προτεραιότητές του, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγεται η στροφή του προς την περιβαλλοντική και πολιτιστική διπλωματία, στο πλαίσιο της οποίας κάποιοι καταγράφουν και τη συναίνεσή του για την επιστροφή των Μαρμάρων στην Ελλάδα. Ηδη ανακοίνωσε στο διάγγελμα ότι θα παραμερίσει την έντονη φιλανθρωπική του δράση, «την οποία αναλαμβάνουν άλλοι», όπως τόνισε χαρακτηριστικά.
Είναι γνωστόν ότι ο Κάρολος έχει ταχθεί αναφανδόν υπέρ της επιστροφής των Μαρμάρων κατά την τελευταία επίσκεψή του στη χώρα μας, ενώ ήταν εκείνος που, σε αντίθεση με τον πατέρα του, δεν έπαυε ποτέ να εκφράζει τα φιλελληνικά του αισθήματα και να τονίζει τη γενεαλογική του σχέση με την πατρίδα των προγόνων του.
Ο φιλέλληνας Κάρολος
Οπως μαρτυρούν οι φίλοι του κι αυτοί που τον ξέρουν καλύτερα από τον καθένα, ο Κάρολος δείχνει ιδιαίτερα ευτυχής όταν βρίσκεται στην Ελλάδα: το απέδειξε η χαλαρότητα με την οποία κινήθηκε κατά την τελευταία του επίσκεψη στο κέντρο της Αθήνας τρώγοντας κουλούρια και δοκιμάζοντας freddo cappuccino -έστω και χωρίς καλαμάκι, που τότε ήταν ακόμα πλαστικό- κάνοντας αστεία με τους περαστικούς και δίνοντας υποσχέσεις για μια επιστροφή όταν οι συνθήκες το επιτρέψουν. Η τρίτη μάλιστα επίσκεψη του Καρόλου μαζί με την Καμίλα στην Ελλάδα ήταν από τις σπάνιες εξαιρέσεις που έκανε στο να ταξιδεύει εν μέσω κορωνοϊού με αφορμή τα εγκαίνια της Εθνικής Πινακοθήκης.
Γιατί μπορεί ο πατέρας του Φίλιππος να επισκεπτόταν συχνά τη βίλα των Ρότσιλντ στην Κέρκυρα, αλλά δεν διατηρούσε καλές επαφές και λόγω της ιστορίας του δικού του πατέρα με τη χώρα μας. Αντιθέτως ο Κάρολος είχε πρωτοεπισκεφθεί την Ελλάδα για να δει τη γιαγιά του, ποζάροντας μάλιστα σε μια φωτογραφία κάτω από την Ακρόπολη κατά την ανάβασή τους στον Ιερό Βράχο το 1964. Ε
κτοτε κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι, αλλά λόγω ακριβώς της αγάπης της Αλίκης, της μητέρας του Φίλιππου, για την Ελλάδα, η οποία προτίμησε να παραμείνει στην Αθήνα, ο Κάρολος δεν αρνήθηκε ποτέ την ιδιαίτερη συμπάθεια που είχε για τη χώρα μας. Ολοι θα θυμούνται μάλιστα τους χορούς που είχε κάνει το 2018 ως προσκεκλημένος του τότε Προέδρου της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου με τους ντόπιους στην Κρήτη τσουγκρίζοντας ρακές και απολαμβάνοντας το τοπικό γλέντι. Ο Κάρολος έκανε μάλιστα την πρώτη του επίσκεψη στη χώρα μας 14 μήνες μετά τον θάνατο της Νταϊάνας και, όπως λένε όλοι, ήταν το πρώτο σχεδόν παράνομο ταξίδι που είχε πραγματοποιήσει μαζί με την αγαπημένη του Καμίλα.
Ο Κάρολος έχει επίσης επισκεφθεί αρκετές φορές το Αγιον Ορος, ενώ πραγματοποίησε την πρώτη του επίσκεψη στην Αθήνα, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ «Βρετανία και Ελλάδα», για να παραστεί στη συναυλία της Ακαδημίας του Αγίου Μαρτίνου των Αγρών στο Μέγαρο Μουσικής. Ενδεχομένως όλα αυτά να τον έκαναν να δηλώσει ότι είναι θετικά διακείμενος απέναντι στη χώρα μας, ακόμα και σε ό,τι αφορά την υπόθεση των Μαρμάρων. Επισήμανε επίσης ότι, όπως και το 1821, «η Ελλάδα μπορεί να υπολογίζει στους φίλους της στο Ηνωμένο Βασίλειο», προσθέτοντας ότι «οι δεσμοί μεταξύ μας είναι ισχυροί και ζωτικοί και κάνουν τεράστια διαφορά στην κοινή μας ευημερία και ασφάλεια. Οπως ακριβώς οι ιστορίες μας είναι στενά συνδεδεμένες μεταξύ τους, έτσι είναι και το μέλλον μας».
Οι αλλαγές στη χώρα
Μέχρι όμως να επιστρέψει και πάλι στην Ελλάδα, για μια χαλαρωτική ανάπαυλα ή για επίσημη επίσκεψη, ο Κάρολος έχει πολλά να αντιμετωπίσει, όπως διπλωματικές υποχρεώσεις, οικονομικά αδιέξοδα, νέα πρωτόκολλα και σαρωτικές αλλαγές σε κάθε μικρή ή μεγάλη έκφραση του τεράστιου κράτους που λέγεται Ηνωμένο Βασίλειο. Αρκεί να φανταστεί κανείς ότι κυκλοφορούν γύρω στα 4,5 δισεκατομμύρια χαρτονομίσματα λιρών με το πρόσωπο της βασίλισσας, τα οποία πρέπει να αντικατασταθούν, δείχνοντας πλέον το πρόσωπο του μονάρχη - κι αυτό δεν αφορά μόνο την Αγγλία αλλά και τη Νέα Ζηλανδία, την Καραϊβική και άλλες περιοχές της Κοινοπολιτείας.
Επίσης αλλαγή αναμένεται και μάλιστα άμεσα στον εθνικό ύμνο, όπου πλέον δεν θα ακούγεται το γνωστό «Ο Θεός να σώζει τη βασίλισσα» αλλά «Ο Θεός να σώζει τον βασιλιά». Παρελθόν θα αποτελούν σε λίγο και τα περίφημα βρετανικά γραμματόσημα που απεικονίζουν την Ελισάβετ. Οσο για τις προσευχές και τους όρκους στα δικαστήρια, λέγεται πως έχουν ήδη αλλάξει, καθώς την πρώτη κιόλας μέρα της ενθρόνισης του Καρόλου, μια δικαστής ζήτησε από τους διαδίκους να πάρουν όρκους στο όνομα του Καρόλου του Γ’. Κανείς επίσης δεν θέλει να σκεφτεί τι θα συμβεί με τις μεγάλες εταιρείες, όπως το εθνικό ποτό των Βρετανών, το τζιν, τα δημητριακά ή και τα αγγλικά μπισκότα που έχουν το οικόσημο της βασίλισσας αποτυπωμένο φαρδιά πλατιά πάνω στα προϊόντα τους.
Η επόμενη μέρα αναμφίβολα δεν θα είναι εύκολη για ένα έθνος που είχε μάθει να καταφεύγει στη βασίλισσά του στα δύσκολα. Oι Βρετανοί θα πρέπει πλέον να συμβιβαστούν με την ουδέτερη περσόνα του Κάρολου σε νέο συμβολικό ρόλο και με τους μάλλον ανίκανους πολιτικούς να τους επαναφέρουν κάπως άγρια στην πραγματικότητα. Οπως ανακοίνωσε και ο ίδιος στο διάγγελμά του, τέλος η εναλλακτική ζωή και η απομόνωση στο περίφημο Dumfries House στη Σκωτία, όπου τον επισκέφθηκε τον περασμένο Απρίλιο ο Κυριάκος Μητσοτάκης για να ανταλλάξουν απόψεις για το Τατόι και, τέλος, η χαλάρωση. Το καθήκον τον θέλει στο παλάτι και, όπως υποσχέθηκε χαρακτηριστικά στο διάγγελμά του, θα υπηρετήσει τον λαό με απόλυτη αφοσίωση μέχρι τέλους.
Ειδήσεις σήμερα:
Μητσοτάκης: Το δίλημμα «εγώ ή ο Τσίπρας», επίθεση στον Ανδρουλάκη και άνοιγμα στο Κέντρο
Σχολεία: Επιστροφή στα θρανία χωρίς μάσκες και τεστ
Καιρός: Πτώση της θερμοκρασίας και βροχές στα βορειοανατολικά
Οι λόγοι, όμως, της απέχθειας του Καρόλου προς τον δημόσιο βίο και ειδικά την πολιτική έκφρασή του είναι εν μέρει δικαιολογημένοι, αφού είχε νιώσει από μικρός τι σημαίνει να παραμερίζεται ως παιδί, καθώς η Ελισάβετ πάντοτε του έλεγε ότι είναι πρώτα η μητέρα-βασίλισσα του έθνους και μετά η δική του. Στη βασισμένη σε πραγματικά γεγονότα σειρά «The Crown» δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στις προσπάθειες που έπρεπε να κάνει ο έφηβος Κάρολος για να συναντήσει τη μητέρα του μέσω γραμματέων (!) χωρίς επιτυχία, αλλά και στην εμφανή σκληρότητα που έδειχνε η βασίλισσα απέναντι σε οποιαδήποτε υπόνοια ψυχολογικού προβλήματος εκ μέρους του. Και παρότι προαλειφόταν ως ο επόμενος βασιλιάς από πολύ μικρή ηλικία, αφού ήδη στα 3 του χρόνια (!) ήταν ο επίσημος διάδοχος, με τη μητέρα του να ενθρονίζεται μόλις το 1952, ποτέ ο ίδιος δεν συνήθισε στην ιδέα.
Αυξημένη εσωστρέφεια
Ακόμα και στο σχολείο οι δάσκαλοι μετέφεραν προς το βασιλικό ζεύγος μια αυξημένη εσωστρέφεια εκ μέρους του μικρού πρίγκιπα, ο οποίος, σε αντίθεση με τη μητέρα του και τα υπόλοιπα βασιλικά μέλη, δεν θέλησε να εκπαιδευτεί από ιδιωτικούς δασκάλους: φοιτώντας αρχικά στο Χιλ Χάουζ, κατόπιν βρέθηκε εσωτερικός στο σχολείο Τσιμ στο Μπέρκσαϊρ, όπου είχε φοιτήσει ο πατέρας του, πρίγκιπας Φίλιππος, το οποίο ο ίδιος εκ των υστέρων είχε παρομοιάσει με στρατόπεδο συγκέντρωσης. Τα βήματα του πατέρα του, ο οποίος επέμενε να στείλει στα ίδια σχολεία τον γιο του, τον οδήγησαν στη συνέχεια στο οικοτροφείο Γκορντονστόουν, το οποίο ο Κάρολος είχε περιγράψει ως ένα από τα μεγαλύτερα τραύματα της ζωής του, λέγοντας πως ζούσε πραγματικά σε κόλαση με διαρκές bullying εκ μέρους των σπουδαστών, σκληρότητα από τους δασκάλους και τον ίδιο σε απόγνωση.
Η ευαισθησία και η αγάπη που έδειχνε ο Κάρολος για τη λογοτεχνία και τις καλές τέχνες τον οδήγησαν στο Κέμπριτζ και συγκεκριμένα στο Trinity College, όπου σπούδασε Aρχαιολογία και Aνθρωπολογία, αν και στη συνέχεια θεώρησε καλό να στραφεί προς την Ιστορία προκειμένου να είναι επαρκώς πληροφορημένος, κάτι που δεν συνηθίζουν τα μέλη της βασιλικής οικογένειας, αφού συνήθως δεν φοιτούν σε πανεπιστήμια. Εκείνος όμως έκανε τα πάντα ώστε να παραμένει μακριά από το παλάτι, το οποίο όμως φρόντιζε να του υπενθυμίζει με κάθε τρόπο, χρίζοντάς τον μάλιστα τότε και επίσημα πρίγκιπα της Ουαλίας, ότι δεν είναι απλός θνητός, αλλά διάδοχος.
Ορισμένος να παντρευτεί αυτήν που του υποδείκνυε η μητέρα του, έπρεπε να απαρνηθεί τα θέλγητρα της αγαπημένης του Καμίλα Πάρκερ Μπόουλς, της μεγαλύτερής του σε ηλικία και έρωτα της ζωής του, όπως αποδείχθηκε στη συνέχεια. Παρότι η Καμίλα ήταν ήδη παντρεμένη την περίοδο που ξεκίνησε το ειδύλλιο, προσέφερε στον Κάρολο την κατανόηση και τη ζεστασιά που στερήθηκε από τη μητέρα του.
Οσο για τις σχέσεις του με τον πατέρα του Φίλιππο, παρέμεναν κι αυτές σε κρίση, αφού ο τελευταίος απαιτούσε ακόμα μεγαλύτερη σκληραγώγηση για τον μοναδικό του διάδοχο. Ο αγαπημένος του Καρόλου, Σαίξπηρ, που με τόση ενάργεια είχε περιγράψει τις πιο αιματοβαμμένες στιγμές για τους πάντοτε διεφθαρμένους βασιλείς, είχε πολλά να του διδάξει όχι μόνο για τον βρετανικό θρόνο, αλλά και για τον τρόπο που η εξουσία άλλαζε τους ανθρώπους. Κυρίως όμως του αποκάλυπτε πως ο βασιλιάς ή ο πρίγκιπας δεν είναι τόσο το πρόσωπό αλλά ο ρόλος του - κι αυτό είναι κάτι που ο Κάρολος το πλήρωσε πολύ ακριβά στη ζωή του.
Κατ’ αρχάς αναγκάστηκε να κρατήσει κρυφό τον δεσμό του με την Καμίλα Πάρκερ Μπόουλς και να παντρευτεί την Νταϊάνα Φράνσις Σπένσερ το 1981, ενώ τη γνώριζε ελάχιστα και με τον κόσμο να δείχνει από την πρώτη στιγμή τεράστια αγάπη και αδυναμία στο πρόσωπο της νεαρής πριγκίπισσας. Πολύ σύντομα, μάλιστα, έτυχε ο Κάρολος και η Νταϊάνα να αποκτήσουν απογόνους -ο Γουίλιαμ γεννήθηκε τον επόμενο χρόνο, το 1982, και ο Χάρι το 1984- με τα περιοδικά που φιλοξενούσαν το ευτυχές ζεύγος στο εξώφυλλό τους να ξεπουλάνε σαν φρέσκα ψωμάκια στους βρετανικούς πάγκους.
Οι τηλεοπτικές εκπομπές ήταν μονίμως αφιερωμένες στα έργα και τις ημέρες όχι τόσο του Καρόλου όσο της συζύγου του, που έγινε το νέο παγκόσμιο είδωλο. Η απόφαση μάλιστα της Νταϊάνας να εξομολογηθεί τις άσχημες σχέσεις τόσο με τον σύζυγό της, ο οποίος την απατούσε με την Καμίλα, όσο και με την πεθερά της, έστρεψε πολύ σύντομα τον κόσμο εναντίον του παλατιού. Ισως μάλιστα αυτή να ήταν η χειρότερη περίοδος για τη δημοτικότητα του Καρόλου, ο οποίος χρειάστηκε πολλά χρόνια για να ξεπλύνει το κακό όνομα εκείνου που όχι μόνο απατούσε την πολυαγαπημένη για τον κόσμο Νταϊάνα, αλλά και που ήταν υπεύθυνος για την άτυχη έκβαση του γάμου. Μάταια ο ίδιος υποστήριζε ότι παρέμενε πιστός μέχρι τη διάλυσή του, αφού η ετυμηγορία που είχε διαμορφωθεί σε μια αόρατη δίκη έδειχνε εκείνον ως κύριο ένοχο.
Ο αδόκητος θάνατος της Lady D έναν χρόνο μετά την επίσημη έκδοση του διαζυγίου τους απλώς πρόσθεσε κι άλλο λασπωμένο νερό στον μύλο της αρνητικής δημοτικότητας για τον πρίγκιπα, που πολλές φορές μάλιστα τον έδειχνε, στις διαφορετικές θεωρίες συνωμοσίας, και ως υποψήφιο δολοφόνο. Ηταν, ίσως, η πιο δύσκολη περίοδος για τον Κάρολο που, εκτός από την εχθρική αντιμετώπιση του κόσμου, είχε να αντιμετωπίσει και την καχυποψία των δύο γιων του, οι οποίοι ήταν πάντοτε προσκολλημένοι στη μητέρα τους - απόδειξη η συνεχιζόμενη, ακόμα και σήμερα, εχθρότητα του πρίγκιπα Χάρι προς το παλάτι, ο οποίος αποποιήθηκε μάλιστα των προνομίων του προκειμένου να παντρευτεί μια κοινή θνητή, αν και σελέμπριτι, τη Μέγκαν Μαρκλ.
Οι επόμενες κινήσεις
Παρά τα προβλήματα, πάντως, ο Κάρολος είχε το πλεονέκτημα να μπορεί να αντέχει πολλά: στωικός και με περίσσιες δόσεις χιούμορ, αντιμετώπιζε τις καταστάσεις με υπομονή, όπως άλλωστε μαρτυρούν οι συνεργάτες και οι στενοί του φίλοι. Απόδειξη ότι χρειάστηκε να περιμένει πολλά χρόνια για να παντρευτεί την εκλεκτή της καρδιάς του Καμίλα και να φανεί, επιτέλους, πως μπορεί να περνάει μια ωραία ζωή ήρεμος κι ευτυχισμένος. Βέβαια όχι για πολύ, αφού το αυστηρό πρωτόκολλο απαιτεί πλέον μια σειρά από καθήκοντα, τα οποία αναλαμβάνει να φέρει εις πέρας από την πρώτη μέρα: ήδη λίγες ημέρες πριν από την κηδεία υποχρεούται, παρά το πένθος του, να ξεκινήσει την επίσημη περιοδεία του στο Ηνωμένο Βασίλειο ξεκινώντας από τη Σκωτία προκειμένου να παρακολουθήσει τη σχετική λειτουργία στο St Giles’ στο Εδιμβούργο και με τις σχέσεις ανάμεσα στη Σκωτία και τη Βρετανία να είναι ήδη τεταμένες λόγω Brexit.
Επόμενος -και ακόμα πιο δύσκολος σταθμός- η κατεχόμενη από τους Βρετανούς Βόρειος Ιρλανδία -και μάλιστα το μονίμως φλεγόμενο Μπέλφαστ-, όπου οι Ιρλανδοί δέχτηκαν μάλλον πανηγυρίζοντας τα νέα για τον θάνατο της Ελισάβετ. Ηταν χαρακτηριστικό ότι σε αγώνα του ιρλανδικού ποδοσφαίρου ακούστηκαν πυροτεχνήματα και ως εκ τούτου οι αστυνομικές δυνάμεις αναμένεται να είναι παραπάνω από ενισχυμένες κατά την άφιξη του νέου βασιλέα στον Καθεδρικό Ναό της Αγίας Αννας στο Μπέλφαστ, την ίδια στιγμή που οι αστυνομικοί στο Λονδίνο θα ξεκινούν τις πρόβες για την επιχείρηση «Λιοντάρι», που δεν είναι άλλη από την περιφορά του φερέτρου με τη σορό της Ελισάβετ και τη μεταφορά του από τα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ στο Αββαείο του Ουεστμίνστερ.
Εκεί θα γραφτεί και το τελευταίο κεφάλαιο της μεγάλης ιστορίας που λέγεται «Βασίλισσα της Αγγλίας», από την οποία παίρνει κυριολεκτικά το σκήπτρο και την μπάλα ο Κάρολος, ο πρώτος βασιλιάς μετά από 70 χρόνια. Το περίφημο «legacy», όπως περιγράφουν οι Βρετανοί τη μεταθανάτια φήμη και κληρονομιά, βαραίνει πολύ τις ηλικιωμένες του πλάτες, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι ο ίδιος δεν έχει ήδη χαράξει τις προτεραιότητές του, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγεται η στροφή του προς την περιβαλλοντική και πολιτιστική διπλωματία, στο πλαίσιο της οποίας κάποιοι καταγράφουν και τη συναίνεσή του για την επιστροφή των Μαρμάρων στην Ελλάδα. Ηδη ανακοίνωσε στο διάγγελμα ότι θα παραμερίσει την έντονη φιλανθρωπική του δράση, «την οποία αναλαμβάνουν άλλοι», όπως τόνισε χαρακτηριστικά.
Είναι γνωστόν ότι ο Κάρολος έχει ταχθεί αναφανδόν υπέρ της επιστροφής των Μαρμάρων κατά την τελευταία επίσκεψή του στη χώρα μας, ενώ ήταν εκείνος που, σε αντίθεση με τον πατέρα του, δεν έπαυε ποτέ να εκφράζει τα φιλελληνικά του αισθήματα και να τονίζει τη γενεαλογική του σχέση με την πατρίδα των προγόνων του.
Ο φιλέλληνας Κάρολος
Οπως μαρτυρούν οι φίλοι του κι αυτοί που τον ξέρουν καλύτερα από τον καθένα, ο Κάρολος δείχνει ιδιαίτερα ευτυχής όταν βρίσκεται στην Ελλάδα: το απέδειξε η χαλαρότητα με την οποία κινήθηκε κατά την τελευταία του επίσκεψη στο κέντρο της Αθήνας τρώγοντας κουλούρια και δοκιμάζοντας freddo cappuccino -έστω και χωρίς καλαμάκι, που τότε ήταν ακόμα πλαστικό- κάνοντας αστεία με τους περαστικούς και δίνοντας υποσχέσεις για μια επιστροφή όταν οι συνθήκες το επιτρέψουν. Η τρίτη μάλιστα επίσκεψη του Καρόλου μαζί με την Καμίλα στην Ελλάδα ήταν από τις σπάνιες εξαιρέσεις που έκανε στο να ταξιδεύει εν μέσω κορωνοϊού με αφορμή τα εγκαίνια της Εθνικής Πινακοθήκης.
Γιατί μπορεί ο πατέρας του Φίλιππος να επισκεπτόταν συχνά τη βίλα των Ρότσιλντ στην Κέρκυρα, αλλά δεν διατηρούσε καλές επαφές και λόγω της ιστορίας του δικού του πατέρα με τη χώρα μας. Αντιθέτως ο Κάρολος είχε πρωτοεπισκεφθεί την Ελλάδα για να δει τη γιαγιά του, ποζάροντας μάλιστα σε μια φωτογραφία κάτω από την Ακρόπολη κατά την ανάβασή τους στον Ιερό Βράχο το 1964. Ε
κτοτε κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι, αλλά λόγω ακριβώς της αγάπης της Αλίκης, της μητέρας του Φίλιππου, για την Ελλάδα, η οποία προτίμησε να παραμείνει στην Αθήνα, ο Κάρολος δεν αρνήθηκε ποτέ την ιδιαίτερη συμπάθεια που είχε για τη χώρα μας. Ολοι θα θυμούνται μάλιστα τους χορούς που είχε κάνει το 2018 ως προσκεκλημένος του τότε Προέδρου της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου με τους ντόπιους στην Κρήτη τσουγκρίζοντας ρακές και απολαμβάνοντας το τοπικό γλέντι. Ο Κάρολος έκανε μάλιστα την πρώτη του επίσκεψη στη χώρα μας 14 μήνες μετά τον θάνατο της Νταϊάνας και, όπως λένε όλοι, ήταν το πρώτο σχεδόν παράνομο ταξίδι που είχε πραγματοποιήσει μαζί με την αγαπημένη του Καμίλα.
Ο Κάρολος έχει επίσης επισκεφθεί αρκετές φορές το Αγιον Ορος, ενώ πραγματοποίησε την πρώτη του επίσκεψη στην Αθήνα, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ «Βρετανία και Ελλάδα», για να παραστεί στη συναυλία της Ακαδημίας του Αγίου Μαρτίνου των Αγρών στο Μέγαρο Μουσικής. Ενδεχομένως όλα αυτά να τον έκαναν να δηλώσει ότι είναι θετικά διακείμενος απέναντι στη χώρα μας, ακόμα και σε ό,τι αφορά την υπόθεση των Μαρμάρων. Επισήμανε επίσης ότι, όπως και το 1821, «η Ελλάδα μπορεί να υπολογίζει στους φίλους της στο Ηνωμένο Βασίλειο», προσθέτοντας ότι «οι δεσμοί μεταξύ μας είναι ισχυροί και ζωτικοί και κάνουν τεράστια διαφορά στην κοινή μας ευημερία και ασφάλεια. Οπως ακριβώς οι ιστορίες μας είναι στενά συνδεδεμένες μεταξύ τους, έτσι είναι και το μέλλον μας».
Οι αλλαγές στη χώρα
Μέχρι όμως να επιστρέψει και πάλι στην Ελλάδα, για μια χαλαρωτική ανάπαυλα ή για επίσημη επίσκεψη, ο Κάρολος έχει πολλά να αντιμετωπίσει, όπως διπλωματικές υποχρεώσεις, οικονομικά αδιέξοδα, νέα πρωτόκολλα και σαρωτικές αλλαγές σε κάθε μικρή ή μεγάλη έκφραση του τεράστιου κράτους που λέγεται Ηνωμένο Βασίλειο. Αρκεί να φανταστεί κανείς ότι κυκλοφορούν γύρω στα 4,5 δισεκατομμύρια χαρτονομίσματα λιρών με το πρόσωπο της βασίλισσας, τα οποία πρέπει να αντικατασταθούν, δείχνοντας πλέον το πρόσωπο του μονάρχη - κι αυτό δεν αφορά μόνο την Αγγλία αλλά και τη Νέα Ζηλανδία, την Καραϊβική και άλλες περιοχές της Κοινοπολιτείας.
Επίσης αλλαγή αναμένεται και μάλιστα άμεσα στον εθνικό ύμνο, όπου πλέον δεν θα ακούγεται το γνωστό «Ο Θεός να σώζει τη βασίλισσα» αλλά «Ο Θεός να σώζει τον βασιλιά». Παρελθόν θα αποτελούν σε λίγο και τα περίφημα βρετανικά γραμματόσημα που απεικονίζουν την Ελισάβετ. Οσο για τις προσευχές και τους όρκους στα δικαστήρια, λέγεται πως έχουν ήδη αλλάξει, καθώς την πρώτη κιόλας μέρα της ενθρόνισης του Καρόλου, μια δικαστής ζήτησε από τους διαδίκους να πάρουν όρκους στο όνομα του Καρόλου του Γ’. Κανείς επίσης δεν θέλει να σκεφτεί τι θα συμβεί με τις μεγάλες εταιρείες, όπως το εθνικό ποτό των Βρετανών, το τζιν, τα δημητριακά ή και τα αγγλικά μπισκότα που έχουν το οικόσημο της βασίλισσας αποτυπωμένο φαρδιά πλατιά πάνω στα προϊόντα τους.
Η επόμενη μέρα αναμφίβολα δεν θα είναι εύκολη για ένα έθνος που είχε μάθει να καταφεύγει στη βασίλισσά του στα δύσκολα. Oι Βρετανοί θα πρέπει πλέον να συμβιβαστούν με την ουδέτερη περσόνα του Κάρολου σε νέο συμβολικό ρόλο και με τους μάλλον ανίκανους πολιτικούς να τους επαναφέρουν κάπως άγρια στην πραγματικότητα. Οπως ανακοίνωσε και ο ίδιος στο διάγγελμά του, τέλος η εναλλακτική ζωή και η απομόνωση στο περίφημο Dumfries House στη Σκωτία, όπου τον επισκέφθηκε τον περασμένο Απρίλιο ο Κυριάκος Μητσοτάκης για να ανταλλάξουν απόψεις για το Τατόι και, τέλος, η χαλάρωση. Το καθήκον τον θέλει στο παλάτι και, όπως υποσχέθηκε χαρακτηριστικά στο διάγγελμά του, θα υπηρετήσει τον λαό με απόλυτη αφοσίωση μέχρι τέλους.
Ειδήσεις σήμερα:
Μητσοτάκης: Το δίλημμα «εγώ ή ο Τσίπρας», επίθεση στον Ανδρουλάκη και άνοιγμα στο Κέντρο
Σχολεία: Επιστροφή στα θρανία χωρίς μάσκες και τεστ
Καιρός: Πτώση της θερμοκρασίας και βροχές στα βορειοανατολικά
Ακολουθήστε το protothema.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Protothema.gr
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Protothema.gr