Ο σουρεαλιστικός κόσμος της Έλσα Σκιαπαρέλι

Η Ιταλίδα designer που άντλησε μεγάλο μέρος της έμπνευσής της από τους στενούς δεσμούς της με την παριζιάνικη αβανγκάρντ κοινότητα των 20s και των 30s τιμήθηκε στο Musée des Arts Décoratifs στο Παρίσι, σχεδόν 20 χρόνια μετά την τελευταία αναδρομική έκθεση στο έργο της. Με τίτλο «Shocking! The Surreal World of Elsa Schiaparelli» η έκθεση συγκέντρωσε 520 έργα, στα οποία περιλαμβάνονταν 272 δημιουργίες και αξεσουάρ της δημιουργού, αλλά και πίνακες, γλυπτά, κοσμήματα, αρώματα, κεραμικά, αφίσες και φωτογραφίες από αγαπημένους της φίλους: από τον Μαν Ρέι, τον Σαλβαδόρ Νταλί και τον Ζαν Κοκτό μέχρι τη Μέρετ Οπενχάιμ και την Ελσα Τριολέτ.

Ανάμεσα στα εκθέματα υπήρχαν και δημιουργίες των Ιβ Σεν Λοράν, Τζον Γκαλιάνο, Κριστιάν Λακρουά και Αζεντίν Αλαϊά, μεταξύ άλλων, που σχεδιάστηκαν προς τιμήν της μεγάλης κυρίας της μόδας, αλλά και η δημιουργία-φόρος τιμής στην κληρονομιά της από τον Ντάνιελ Ρόουζμπερι, τον καλλιτεχνικό διευθυντή του οίκου Schiaparelli από το 2019.

Η έκθεση ήταν οργανωμένη τόσο θεματικά όσο και χρονολογικά γύρω από βασικές στιγμές στην καριέρα της σχεδιάστριας, αναδεικνύοντας την εξέλιξη του δημιουργικού της ταλέντου μέσα στα χρόνια. Η πρώτη αίθουσα ήταν αφιερωμένη στα εκατοντάδες σχέδια και σκίτσα της, εξερευνώντας την τεράστια γκάμα της δουλειάς της. Η έκθεση συνεχιζόταν με κεντρική θεματική τις πιο φημισμένες συλλογές της: η «Παγανιστική Κολεξιόν», αφιερωμένη στην αρχαιότητα με αναφορές στον ποιητή Οβίδιο, η «Πεταλούδα», μια ωδή στα έντομα, και η «Μουσική Συλλογή», με τις ανατρεπτικές βραδινές τουαλέτες με έμπνευση από τη μουσική. Από τα εκθέματα δεν θα μπορούσαν να λείπουν οι πρωτότυπες οσφρητικές δημιουργίες της, συμπεριλαμβανομένου του θρυλικού Shocking, ενώ έμφαση δόθηκε και στα περίπλοκα και πολυτελή κεντήματα που δημιουργούσε κατά παραγγελία.

Γεννημένη στη Ρώμη το 1890 και μεγαλωμένη σε καλλιτεχνικό και πνευματικό περιβάλλον, η Ελσα Σκιαπαρέλι ενέδωσε από νωρίς στη γοητεία της τέχνης και γνώρισε τη μόδα εκ των έσω. Υπήρξε κορυφαίο πρόσωπο στη μόδα του Παρισιού μεταξύ των δύο Παγκοσμίων Πολέμων. Εκτός από σχεδιάστρια υψηλής ραπτικής, έγινε σύμβουλος εικόνας και σύστησε στο κοινό νέους όρους, όπως το styling. Ακολουθώντας τα βήματα του μέντορά της Πολ Πουαρέ, σχεδίασε την πρώτη της συλλογή πλεκτών τον Ιανουάριο του 1927. Διακοσμημένα με μοτίβα trompe-l’oeil σε μαύρο και άσπρο, τα πουλόβερ της γνώρισαν επιτυχία τόσο στη Γαλλία όσο και στις ΗΠΑ.

Το 1934 ήταν η πρώτη γυναίκα σχεδιάστρια που φιγούραρε στο εξώφυλλο του περιοδικού «Time». Εναν χρόνο αργότερα άνοιξε το Maison Schiaparelli στην Place Vendôme στο Παρίσι. Οπως και η μεγάλη αντίπαλός της, η Γκαμπριέλ Σανέλ, η Σκιαπαρέλι συνεργάστηκε στενά με καλλιτέχνες, συμπεριλαμβανομένων των Ρέι, Κοκτό και Νταλί, με τους οποίους δημιούργησε το περίφημο «φόρεμα-αστακό», το οποίο η Γουόλις Σίμπσον φόρεσε πρώτη στον μήνα του μέλιτός της.

Με έμπνευση από τον σουρεαλισμό, οι δημιουργίες της ήταν εξαιρετικά ευφάνταστες και από καινοτόμα υλικά. Οι πιο διάσημες συλλογές της είχαν θέματα όπως το τσίρκο (Καλοκαίρι 1938) και η αστρολογία (Χειμώνας 1938-39). Σε μόλις 25 χρόνια, η Ελσα Σκιαπαρέλι μετέτρεψε τη μόδα σε φυσικό στοιχείο πρωτοπορίας. Η ίδια, πάντως, προτιμούσε να συστήνεται απλά ως «εμπνευσμένη σχεδιάστρια».



Photo credits: Sasha/Hulton Archive/Getty Images/Ideal Image, CHICUREL Arnaud /  Hemis / VISUALHELLAS.GR