Βάιολετ Τζέσοπ: Η γυναίκα που επέζησε από τα τρία μεγαλύτερα ναυάγια του 20ου αιώνα

Όταν φανταζόμαστε τη ζωή στον «Τιτανικό», το μυαλό μας συνήθως πηγαίνει πρώτα στη λάμψη και την πολυτέλεια. Περίτεχνες σκάλες, κυρίες με βραδινά φορέματα και ακριβά κοσμήματα, απαγορευμένοι έρωτες με τραγικό τέλος. Υπήρχε όμως ένας διαφορετικός κόσμος κάτω από το κατάστρωμα: οι επιβάτες του «Τιτανικού» εξυπηρετούνταν από μια αφοσιωμένη και ακούραστη ομάδα καμαρότων. Αυτοί οι καμαρότοι, ένα σύνολο ανθρώπων από όλες τις γωνιές του κόσμου, ήταν υπεύθυνοι για τον καθαρισμό των δωματίων και των διαδρόμων, το σερβίρισμα των γευμάτων και την ικανοποίηση των αναγκών των επιβατών, όσο απαιτητικές ή ασήμαντες και αν ήταν.

Ένας από αυτούς τους ταπεινούς αλλά σκληρά εργαζόμενους καμαρότους ήταν η Βάιολετ Τζέσοπ, η οποία κατά την διάρκεια της ζωής της έχει μια εντυπωσιακή καριέρα στη θάλασσα. Κατάφερε επίσης να επιβιώσει από το ναυάγιο του «Τιτανικού», καθώς από δύο άλλα δυστυχήματα: αυτό του «Ολυμπιακού» το 1911 και του «Βρεταννικού» το 1916.

Η Τζέσοπ γεννήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 1887 σε ένα σπίτι έξω από την πόλη Μπαΐα Μπλάνκα της Αργεντινής. Ήταν το πρώτο από τα εννέα παιδιά που γεννήθηκαν από Ιρλανδούς μετανάστες, τον Γούίλιαμ και την Κάθριν Τζέσοπ. Από νεαρή ηλικία, οι γονείς της Βάιολετ στηρίχθηκαν σε εκείνη για να φροντίζει τα μικρότερα αδέλφια της.

Ο πατέρας της πέθανε από επιπλοκές μετά από χειρουργική επέμβαση όταν η Βάιολετ ήταν 16 ετών και μετά τον θάνατό του η μητέρα της αποφάσισε ότι το καλύτερο για τα παιδιά της θα ήταν να μετακομίσουν στην Αγγλία. Οι Τζέσοπ ταξίδεψαν στο Λονδίνο, όπου η Βάιολετ γράφτηκε σε καθολικό σχολείο. Η Κάθριν εργαζόταν ως καμαρότος σε ένα από τα πλοία της «Royal Mail», μέχρι τα 21α γενέθλια της Βάιολετ όταν και αρρώστησε.

Ανήμπορη να εργαστεί, η Κάθριν ανέθεσε στη μεγαλύτερη κόρη της να στηρίξει οικονομικά την οικογένεια. Παίρνοντας παράδειγμα από την μητέρας της, η Βάιολετ άρχισε να κάνει αιτήσεις για δουλειά ως καμαρότος, αλλά την απέρριπταν λόγω της νεαρής της ηλικίας. Μετά από πολλές προσπάθειες έλαβε την πρώτη της δουλειά το 1908 σε ένα πλοίο της «Royal Mail Line» το οποίο εξυπηρετούσε τις Δυτικές Ινδίες.

Μετά από σχεδόν δύο χρόνια στη «Royal Mail Line», η Τζέσοπ απολύθηκε όταν κατηγορήθηκε ψευδώς από έναν καπετάνιο, πως φλέρταρε με τους αξιωματικούς του πλοίου του. Έψαξε ξανά για δουλειά και μετά από μια σειρά απορρίψεων, αναγκάστηκε να υποβάλει αίτηση σε πλοία που εξυπηρετούσαν την γραμμή του Βορείου Ατλαντικού. Έχοντας ανάγκη για δουλειά, η Τζέσοπ δέχτηκε μια προσφορά από την «White Star Line» για να εργαστεί στο πλοίο «Ματζέστικ».

Στις 20 Σεπτεμβρίου 1911, η Τζέσοπ επέβαινε ένα άλλο πλοίο της εταιρείας, τον «Ολυμπιακό», όταν αυτό συγκρούστηκε με το πολεμικό πλοίο «Hawke» κατά την διάρκεια ταξιδιού του για τη Νέα Υόρκη. Παρόλο που και τα δύο πλοία υπέστησαν σοβαρές ζημιές, κατάφεραν να φτάσουν στο λιμάνι χωρίς απώλειες. Το γεγονός αυτό βοήθησε τη φήμη του «Ολυμπιακού» και της «White Star Line», η οποία άρχισε να διαφημίζει την ασφάλεια των πλοίων της αναφερόμενη σε αυτά ως «αβύθιστα».

Εκείνο τον καιρό ο ναυπηγός Τόμας Άντριους πραγματοποίησε έρευνα στους υπαλλήλους της εταιρείας, ρωτώντας τους ποιες βελτιώσεις θα ήθελαν να δουν στα επόμενα πλοία της. Η Τζέσοπ και οι συνάδελφοί της πρότειναν ορισμένες μικρές αλλαγές, μεταξύ των οποίων ήταν και οι βελτιώσεις στα διαμερίσματα του προσωπικού. Έτσι, όταν η Βάιολετ και το υπόλοιπο πλήρωμα του «Τιτανικού» επιβιβάστηκαν στο πλοίο στις 10 Απριλίου 1912, το έκαναν με μια δόση υπερηφάνειας για τη συμμετοχή τους στη δημιουργία του.

Τη νύχτα της 14ης Απριλίου, η Τζέσοπ βρισκόταν στην καμπίνα της όταν άκουσε ένα δυνατό κρότο και στη συνέχεια θόρυβο από λαμαρίνες που έτριζαν. Ο «Τιτανικός» ακινητοποιήθηκε. Τότε άκουσε τους συναδέλφους της να σηκώνονται και να επιστρέφουν στα καθήκοντά τους και αποφάσισε να κάνει και αυτή το ίδιο. Λίγο αργότερα ανακοινώθηκε στο προσωπικό ότι το πλοίο είχε χτυπήσει σε παγόβουνο και βυθιζόταν.

Η Τζέσοπ δεν μπορούσε να το πιστέψει στην αρχή. Εξάλλου, ο «Τιτανικός» είχε διαφημιστεί από τη «White Star Line» ως «αβύθιστο πλοίο». Το πλήρωμα έλαβε εντολή να πει στους επιβάτες ότι υπήρχαν άλλα πλοία στην περιοχή και ότι η διάσωση ήταν επικείμενη. Aκολούθησε τους επιβάτες στο κατάστρωμα, όπου της ζητήθηκε να τους υποδείξει τη σωστή συμπεριφορά μέχρι την ώρα που τελικά ανέβηκε και εκείνη σε μια σωσίβια λέμβο.

Η Βάιολετ βρισκόταν στη σωσίβια λέμβο όταν ο «Τιτανικός» βυθίστηκε εντελώς και παρέμεινε σε αυτή μέχρι το «Καρπάθια» , ένα κοντινό πλοίο να διασώσει τους επιζώντες. Περίπου 1.500 άνθρωποι έχασαν την ζωή του, περισσότεροι από τους μισούς που επέβαιναν στο πλοίο.

Παρά την εμπειρία που έζησε, η Τζέσοπ ήξερε ότι έπρεπε να επιστρέψει στη θάλασσα το συντομότερο δυνατό, αλλιώς θα κινδύνευε να χάσει την καριέρα της. Λιγότερο από δύο μήνες αργότερα, επέστρεψε στον «Ολυμπιακό» ως μέλος του πληρώματος του.

Όταν το 1914 ξέσπασε ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος η Βάιολετ έμεινε για λίγο καιρό στην στεριά, όπου εκπαιδεύτηκε για να ενταχθεί στο απόσπασμα εθελοντών νοσοκόμων. Δύο χρόνια αργότερα, επέστρεψε στη θάλασσα ως μέλος του πληρώματος του «Βρεταννικού», το οποίο είχε μετατραπεί από επιβατηγό σε νοσοκομειακό πλοίο.

Στις 21 Νοεμβρίου 1916, ο «Βρεταννικός» προσέκρουσε σε νάρκη θαλάσσης ενώ έπλεε στο Στενό της Κέας με προορισμό το νοσοκομειακό σταθμό της Λήμνου. Η έκρηξη έγινε αισθητή σε όλο το πλοίο, αλλά υπήρχε μια διάχυτη αίσθηση ηρεμίας και συντονισμού κατά την διάρκεια της εκκένωσης του πλοίου, καθώς όλο το πλήρωμα ήταν επαγγελματίες σε περίοδο πολέμου.

Ο καπετάνιος του Βρεταννικού, ο Τσαρλς Μπάρτλετ, πίστευε πως θα μπορούσε να προσαράξει το πλοίο στην ακτή αποφεύγοντας τη βύθιση, έτσι συνέχισε να λειτουργεί τις μηχανές του πλοίου. Η περιστροφή των προπελών δημιούργησε ένα ρεύμα που παρέσυρε τις σωσίβιες λέμβους, καταστρέφοντας δύο από αυτές και τραυματίζοντας μερικούς από τους επιβάτες τους. Η Τζέσοπ κατάφερε να ξεφύγει την τελευταία στιγμή, αλλά τραυματίστηκε σοβαρά στο κεφάλι. Διασώθηκε τελικά από άλλη σωσίβια λέμβο και πέρασε τους επόμενους μήνες αναρρώνοντας σε ένα νησί των Κυκλάδων.

Μετά το τρίτο της ατύχημα, η Τζέσοπ αποφάσισε ότι ήταν καιρός για ένα διάλειμμα. Έπιασε δουλειά σε τράπεζα και εργάστηκε εκεί για τρία χρόνια. Όμως η θάλασσα την καλούσε, έτσι επέστρεψε στη White Star Line τον Ιούνιο του 1920. Τα υπόλοιπα χρόνια της καριέρας της στην θάλασσα πέρασαν με σχετική ησυχία.

Τον Ιούνιο του 1950, επιβιβάστηκε για τελευταία φορά σε πλοίο. Η τελευταία της αποστολή ήταν στο «Andes», ένα ταχυδρομικό πλοίο που εξυπηρετούσε τη Νότια Αμερική. Το Δεκέμβριο της ίδιας χρονιάς, αποσύρθηκε σε ένα μικρό εξοχικό στο Σάφολκ, όπου πέρασε τις υπόλοιπες μέρες της της ζωής της.

Ο Jessop πέθανε το 1971 από καρδιακή ανεπάρκεια. Άφησε πίσω της μια ασύγκριτη κληρονομιά, εν μέρει λόγω των συναρπαστικών αλλά ελλιπών απομνημονευμάτων της τα οποία έχουν εκδοθεί με τον τίτλο «Titanic Survivor». Οι εμπειρίες της και η λογοτεχνική φωνή της αποτελούν μια από τις πιο αληθινές και ανθρώπινες αφηγήσεις για το ναυάγιο του Τιτανικού.