Φράνσις Φάρμερ: Η αντισυμβατική ξανθιά του Χόλιγουντ που υπέστη ηλεκτροσόκ

Η Φράνσις Φάρμερ ήταν από τις γυναίκες που ύψωσαν το ανάστημά τους απέναντι στους σεξιστικούς περιορισμούς των γυναικών ηθοποιών στο πρώιμο Χόλιγουντ.

Η Αμερικανίδα καλλονή έγινε γνωστή τη δεκαετία του 1930 και του 1940 και όλοι μιλούσαν για ένα ανερχόμενο αστέρι της εταιρείας παραγωγής που την ανακάλυψε, την Paramount. 

Εμφανισιακά ξεχώριζε για τα ξανθά μαλλιά της και το διαπεραστικό βλέμμα που λάτρευε ο φακός. Η «βαριά» φωνή της όμως, ήταν εκείνο που πρόσεχε πρώτο κανείς, όταν τη γνώριζε, καθώς πήγαινε «κόντρα» με το παρουσιαστικό της.

Έχοντας λάβει υψηλά επίπεδα μόρφωσης και προασπιζόμενη τα αριστερά φρονήματα της εποχής, η Φάρμερ πήγε κόντρα στο κατεστημένο και έγινε περιζήτητη.

Οι καλές μέρες δεν κράτησαν πολύ. Ο μη αποδεκτός δυναμισμός της και ο αγώνας που έδινε για χρόνια με διαταραχές, όπως η κατάθλιψη και η σχιζοφρένεια, την οδήγησαν να περάσει πολλά χρόνια έγκλειστη σε κλινικές και ιδρύματα με πολύ αμφίβολες μεθόδους περίθαλψης ψυχικών προβλημάτων.

Σύντομα αντιλήφθηκε ότι για τους παραγωγούς ήταν απλά μία όμορφη ξανθιά και η πόρτα του Χόλιγουντ έκλεισε για πάντα. Σαν αποκορύφωμα στην τραγική ιστορίας της, ήρθαν οι θεραπείες με ηλεκτροσόκ (ECT), που λέγεται ότι της άφησε αρκετά προβλήματα σωματικά και ψυχολογικά.

Οι σπουδές και οι μέρες της δόξας
Γεννημένη στο Σιάτλ της Ουάσινγκτον το 1913, η νεαρή ξανθιά αποφάσισε από νωρίς να ακολουθήσει το πάθος της για τις τέχνες.

Φοίτησε στο Πανεπιστήμιο της πρωτεύουσας των ΗΠΑ, όπου σπούδασε δραματική τέχνη, και αργότερα μετακόμισε στο Χόλιγουντ για να γίνει ηθοποιός.

Το 1935, όταν ήταν ακόμη φοιτήτρια, κέρδισε, σε διαγωνισμό κάποιας αριστερής εφημερίδας, το πρώτο βραβείο, δηλαδή ένα ταξίδι στην Σοβιετική Ένωση.

Η υποκριτική της δεινότητα και κυρίως η εξωτερική της εμφάνιση, εξασφάλισαν στη Φάρμερ πολύ σύντομα ένα συμβόλαιο με την Paramount Pictures. Ο σκηνοθέτης, Χάουαρντ Χοκς, υποστήριζε ότι η Φάρμερ είχε περισσότερο ταλέντο από κάθε άλλο ηθοποιό που είχε συνεργαστεί.

Μερικές από τις πιο γνωστές ταινίες όπου συμμετείχε ήταν το «Come and Get It» και το «Bing Crosby» το 1936, αλλά και το «Son of Fury» το 1942.

 

Η επανάσταση της ωραίας
Από νωρίς, η Φάρμερ έδειξε στους παραγωγούς ότι δεν ήθελε να την επιλέγουν λόγω του εντυπωσιακού παρουσιαστικού της. Το ενδιαφέρον της ήταν στραμμένο αλλού και φρόντισε να το κάνει ξεκάθαρο.

Όταν τα στούντιο την παρακαλούσαν να υιοθετήσει τη σημειολογία των σελέμπριτι με εντυπωσιακά ρούχα και έναν πολυτελή τρόπο ζωής,­ εκείνη μάζευε χρήματα για την ενίσχυση της αντιφρανκικής παράταξης στον ισπανικό εμφύλιο. Δεν έδινε συνεντεύξεις και το lifestyle που ακολουθούσε, δεν θύμιζε σε τίποτα σταρ του σινεμά. 

Φυσικά και δεν μπόρεσε να αλλάξει το «καθεστώς» του κινηματογράφου, που τότε αναζητούσε όμορφα αλλά άβουλα sex symbols.

Η στροφή στο θέατρο ήταν μονόδρομος. Η πρώτη της παράσταση «Golden Boy» στέφθηκε από επιτυχία, αν και οι κριτικοί ήταν αρκετά αυστηροί μαζί της, ίσως λόγω της «παραπανίσιας» δυναμικότητάς της.

Το Χόλιγουντ της γύρισε την πλάτη
Το 1942, η Φάρμερ συνελήφθη για οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ και ανάρμοστη συμπεριφορά. Την ημέρα της ακρόασης, κανένας από τους υποτιθέμενους υποστηρικτές της στο Χόλιγουντ δεν εμφανίστηκε στο δικαστήριο. Η στάση των παραγωγών να μην τη στηρίξουν στέλνοντας κάποιον δικηγόρο, απέδειξε ότι ο χώρος του θεάματος την εκδικήθηκε επειδή δεν του υποτάχθηκε ποτέ. Το πιο πιθανό είναι, ότι οι καλές σχέσεις που κρατούσαν τυπικά μαζί της, βασίζονταν στην ελπίδα ότι η περιζήτητη και όμορφη νεαρή θα υπέκυπτε.

Παρόλα αυτά, δεν τη βοήθησαν στις δυσκολίες της. Αυτή ήταν η χαριστική βολή, που εκτόξευσε την ήδη ασταθή ψυχική της κατάσταση στο σκοτάδι.

Η βαριά κατάθλιψη και το ηλεκτροσόκ
Η ιστορία έχει δείξει ότι οι επαναστάτριες του προηγούμενου αιώνα είχαν άδοξο τέλος και η Φάρμερ δεν αποτέλεσε εξαίρεση. Όταν αντιλήφθηκε ότι η βιομηχανία του θεάματος της γύρισε την πλάτη, η ψυχική της υγεία επιδεινώθηκε σε σημείο να κριθεί αναγκαία η νοσηλεία της.

Ο εγκλεισμός χειροτέρεψε την υγεία της και τα προβλήματα πολλαπλασιάστηκαν τόσο, που δεν ήταν πλέον διαχειρίσιμα από τους γιατρούς της εποχής.

Διαγνώσθηκε με σχιζοφρένεια, μανιοκατάθλιψη και υπεβλήθη σε επικίνδυνες θεραπείες. Η μητέρα της επιχείρησε κάποια στιγμή να την προστατεύσει, αναλαμβάνοντας εξ ολοκλήρου τη φροντίδα της. Όμως το μετέωρο παρελθόν ανάμεσά στις δυο τους, στάθηκε εμπόδιο, αφού οι σχέσεις τους είχαν δοκιμαστεί σκληρά. Έτσι, η Φάρμερ επέστρεψε στο ίδρυμα και ήρθε αντιμέτωπη με έναν εφιάλτη, το ηλεκτροσόκ.

Η ηλεκτροσπασμοθεραπεία (ECT), όπως είναι ο επιστημονικός όρος για το ηλεκτροσόκ, διήρκησε πολύ και την άφησε με ανεπίλυτα τραύματα, ψυχικά και σωματικά.

Σε ηλικία 31 ετών το 1944 ολοκληρώθηκε η θεραπεία και η Φάρμερ ταξίδεψε στο ράντσο μίας θείας της, από όπου και δραπέτευσε λίγο αργότερα. Την επόμενη χρονιά, κλείστηκε ξανά σε ψυχιατρική κλινική.

Το πρόωρο τέλος της
Το 1950, η Φράνσις Φάρμερ βγήκε από το νοσοκομείο και προσπάθησε να επιστρέψει στην υποκριτική, αλλά δεν κατάφερε ποτέ να ανακτήσει την επιτυχία που είχε γνωρίσει 20 χρόνια πριν. Παράλληλα, πάλευε με τον αλκοολισμό και σημαντικές οικονομικές δυσκολίες, που την ανάγκασαν να βρει δουλειές, που δεν είχαν καμία απολύτως σχέση με το θέατρο ή το σινεμά. Μία από αυτές ήταν λίγα χρόνια πριν πεθάνει, ως καθαρίστρια.

Ο επίλογος για την Φράνσις Φάρμερ γράφτηκε το 1970 σε ηλικία 56 ετών. Η άλλοτε πολλά υποσχόμενη ηθοποιός της Paramount πέθανε από καρκίνο του οισοφάγου.

Η ζωή και η καριέρα της έχουν αποτελέσει αντικείμενο πολλών βιβλίων, ταινιών και θεατρικών έργων, συμπεριλαμβανομένης της βιογραφικής ταινίας «Frances» με πρωταγωνίστρια την Τζέσικα Λανγκ.

Υποβλήθηκε σε λοβοτομή παρά τη συγκατάθεσή της;
Για την ιστορία της Φάρμερ έγραψαν πολλοί, ενώ γυρίστηκαν και δύο ταινίες. Η συστηματική κακοποίησή της στις ψυχιατρικές κλινικές που πέρασε μεγάλο μέρος της ζωής της έφτασε στο ζενίθ, όταν ο Γουίλιαμ Άρνολντ ανέφερε στο αμφιλεγόμενο «Shadowland», ότι η ηρωίδα του μυθιστορήματος υπέστη λοβοτομή.

Σε επίσημη περιγραφή του βιβλίου αναφέρεται, ότι η ιστορία που αφηγείται ο Άρνολντ είναι βασισμένη στη ζωή της Φάρμερ. 

Η αποκάλυψη για τη λοβοτομή έφερε τα πάνω κάτω και η υπόθεση έφτασε στα δικαστήρια, όπου και διαψεύστηκε.

Ο Άρνολντ είπε ότι κατασκεύασε αυτό το περιστατικό και αρκετές άλλες πτυχές του βιβλίου.

Εντούτοις, η βιογραφική ταινία του 1982, «Frances», που βασίστηκε στο βιβλίο του, παρουσίασε τα γεγονότα αυτά ως αληθινά και ως εκ τούτου η ιστορία της Φράνσις Φάρμερ να μην έχει «σβήσει» στον χρόνο.

Η σκηνή της ταινίας «Frances» που η ηρωίδα υπέστη λοβοτομή