Γουίλεμ Νταφόε: «Ο καλύτερός μου φίλος ήταν Ελληνας»

Η ταινία «Inside» του Βασίλη Κατσούπη προβάλλεται στις αίθουσες και εκτός από ένα πολύ ενδιαφέρον σενάριο με πολλές αναγνώσεις και μια πολύ συντονισμένη παραγωγή που υπογράφει ο Γιώργος Καρναβάς, μπορεί να περηφανεύεται και για τον πρωταγωνιστή της, τον οποίο ο διεθνής κινηματογράφος αναγνωρίζει ως βαρύ πυροβολικό.

Ο Γουίλεμ Νταφόε έχει την πείρα των πάνω από 100 ταινιών στην καριέρα του, μετράει συνεργασίες με τους σημαντικότερους σκηνοθέτες της εποχής μας και έχει υπάρξει τέσσερις φορές υποψήφιος για Οσκαρ. Στα 68 χρόνια του είναι ένας ηθοποιός που δεν σταματάει να ψάχνεται, να δουλεύει πάνω στην τέχνη του και να κερδίζει με κάθε νέο ρόλο του την εκτίμηση κοινού και κριτικών.

Στο «Inside» ο βετεράνος σταρ υποδύεται τον Νίμο, έναν ληστή έργων τέχνης που εγκλωβίζεται σε ένα hi-tech νεοϋορκέζικο ρετιρέ, στο οποίο εισέβαλε για να κλέψει πέντε πίνακες του Εγκον Σίλε. Στη διάρκεια της ταινίας, ο ήρωάς του αναζητά τρόπους για να ξεκλειδώσει το υψηλής τεχνολογίας σύστημα ασφαλείας και να απελευθερωθεί. Πρόκειται για ένα one man show, στο οποίο ο διάσημος Αμερικανός ηθοποιός δίνει για άλλη μία φορά τον καλύτερο εαυτό του.

Ο Γουίλεμ Νταφόε βρέθηκε το προηγούμενο διάστημα στην Ελλάδα με αφορμή την πρεμιέρα της ταινίας και είχα την ευκαιρία να τον γνωρίσω από κοντά στο Ωδείο Αθηνών. Η πρώτη μου ερώτηση φυσικά αφορά τη συμμετοχή του σε μια ελληνική ταινία. «Κατ’ αρχάς να σας πω ότι δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει κάτι τέτοιο. Εχω δουλέψει στο παρελθόν με τον Θόδωρο Αγγελόπουλο, συνεργάζομαι σε δύο ταινίες με τον Γιώργο Λάνθιμο -μία από τις οποίες μάλιστα προορίζεται για το προσεχές Φεστιβάλ Καννών- και τώρα με τους Βασίλη Κατσούπη και Γιώργο Καρναβά. Οι δύο τελευταίοι κέρδισαν το ενδιαφέρον μου σε πρώτη φάση και την εμπιστοσύνη μου σε δεύτερη, γι’ αυτό και είπα σχεδόν αμέσως “Ναι, το κάνω”. Διέκρινα το έντονο πάθος τους και με κέρδισαν», μου απαντά αφοπλιστικά.

Αναρωτιέμαι αν υπάρχει παραλληλισμός ανάμεσα στον ρόλο του -ένας άνθρωπος εγκλωβισμένος σε ένα διαμέρισμα που προσπαθεί να επιβιώσει- με το lockdown που βίωσε ο πλανήτης λόγω της πανδημίας. «Θα μπορούσε να γίνει ένας σχετικός συνειρμός, με τη μόνη διαφορά ότι τότε όλοι μας ζούσαμε τα ίδια πράγματα. Δεν πηγαίναμε στις δουλειές μας, μέναμε κλεισμένοι στα σπίτια μας αλλά επικοινωνούσαμε μεταξύ μας. Η ταινία δείχνει τη μοναξιά που βιώνει κάποιος όταν αλλάζουν βίαια οι συνθήκες της ζωής του. Οταν αλλάζει η ζωή του άρδην», σχολιάζει.

Με αφορμή τον ρόλο του ως ληστή έργων τέχνης, τον ρωτάω τη γνώμη του για την τέχνη γενικότερα. Τη θεωρεί οικονομική επένδυση ή βάλσαμο για την ψυχή; «H αλήθεια είναι ότι στην εποχή μας έχει μπερδευτεί το πράγμα. Αντιμετωπίζουμε την τέχνη κυρίως ως επένδυση. Ασχολούμαστε μόνο με το πόσο πωλείται ή πόσο αξίζει ένας πίνακας και όχι με το πραγματικό νόημα που βγάζει η εικόνα ή θέλει να δείξει ο καλλιτέχνης. Η τέχνη είναι επικοινωνία. Από τον καιρό της ύπαρξής του ο άνθρωπος εκφράζεται μέσω αυτής. Βρίσκουμε τέχνη που υπάρχει και επομένως “ζει” εδώ και 5.000 χρόνια. Μ’ αυτό τον τρόπο ανακαλύπτουμε τους εαυτούς μας και τους πολιτισμούς».

Στο «Inside» ο Γουίλεμ Νταφόε παίζει μόνος του σε όλες τις σκηνές και επιδίδεται σε ατελείωτους μονολόγους. Τον δυσκόλεψε; «Το να βρίσκομαι κλεισμένος σε ένα σπίτι και να προσπαθώ να επιβιώσω είναι εξίσου σημαντικό με το να περπατάω απλώς σε έναν διάδρομο σε μια κινηματογραφική σκηνή. Μου αρέσει να παίζω με την κάμερα και να ανακαλύπτω πράγματα σε εμένα και στον χαρακτήρα που υποδύομαι. Εχω κάνει πολλές ταινίες και κάθε φορά σκέφτομαι: “Και τώρα, πώς θα το κάνω αυτό ή πώς θα αποδώσω αυτόν τον χαρακτήρα;”. Κάθε φορά έχω το ίδιο άγχος και την ίδια αγωνία. Αυτή η αβεβαιότητα σε ωθεί να μάθεις κάτι. Κάθε ταινία μπορεί να σε μάθει κάτι», μου απαντάει με τη σεμνότητα που διακρίνει τους μεγάλους ηθοποιούς.

«Αυτή η ταινία έχει να κάνει ουσιαστικά με τη δική μου ερμηνεία σε αλληλεπίδραση με τον χώρο. Είναι μια σωματική ερμηνεία, χωρίς διαλόγους και κοινωνικές συμβάσεις. Ολο το σώμα μου συμμετείχε στο γύρισμα. Από το κεφάλι μέχρι τα δάχτυλα του ποδιού. Αλλά και γενικότερα, ένας ηθοποιός που μπαίνει στο πλατό ή ανεβαίνει στη σκηνή δείχνει εμπιστοσύνη στο σώμα του. Πρέπει να του παραδοθεί. Να του αφήσει τον έλεγχο. Να αφήσει το σώμα του να του υποβάλει τι πρέπει ακριβώς να κάνει. Τότε τα πράγματα γίνονται πιο εύκολα. Ουσιαστικά έτσι αφήνεσαι στη ροή των πραγμάτων», συμπληρώνει.

Παρά τη φήμη του και την πολυετή επιτυχία του, ο Γουίλεμ Νταφόε παραμένει γλυκός, καταδεκτικός και προσηνής. Και προς μεγάλη μου χαρά, μου αναφέρει ότι απολαμβάνει τις συνεργασίες του με Ελληνες. «Από άποψη δουλειάς έχω να πω το εξής: Η τέχνη είναι μια διεθνής γλώσσα. Δεν μπορώ να αναλύσω το εκπαιδευτικό ή το πολιτικό σας σύστημα, η αλήθεια είναι όμως ότι όποτε συνεργάστηκα με Ελληνες, ένιωσα ότι υπήρχε από πίσω ένα δυνατό υπόβαθρο κουλτούρας», τονίζει.

«Στις ΗΠΑ έχω συνεργαστεί με πολύ σημαντικούς σκηνοθέτες που το μόνο που ήξεραν ήταν να κάνουν πολύ καλά τη δουλειά τους, δηλαδή ταινίες. Δεν γνώριζαν όμως από μουσική, χορό, θέατρο, visual art. Στους Έλληνες βρήκα ότι υπάρχει μια σωστή ισορροπία μεταξύ του σινεμά και των άλλων τεχνών. Δεν ξέρω αν αποδίδω σωστά αυτό που συμβαίνει, πάντως έτσι ένιωσα».

Οπως μου εξηγεί, εξάλλου, νιώθει μεγάλη οικειότητα με την Ελλάδα και τους κατοίκους της. «Εχω ζήσει στην Ιταλία, καθώς είμαι κατά το ένα τέταρτο Ιταλός. Ξέρω τι σημαίνει να είσαι Μεσογειακός. Μεγάλωσα με Ελληνες».

Του ζητάω να μου πει περισσότερα γι’ αυτό. «Οταν ήμουν παιδί ο καλύτερός μου φίλος ήταν Ελληνοαμερικανός. Ετσι μυήθηκα κατά κάποιον τρόπο στη νοοτροπία, στην ιδιοσυγκρασία και τη φύση σας. Η Ελλάδα όπως και η Ιταλία διαθέτουν ως παρακαταθήκη σπουδαία ιστορία και κουλτούρα. Η σύγχρονη Ελλάδα εξακολουθεί να αποτελεί έμπνευση για την παγκόσμια κοινότητα. Είστε ένα θετικό παράδειγμα στη σύγχρονη ιστορία. Παρόλο που οι κυβερνήσεις των Ηνωμένων Πολιτειών δεν έχουν φερθεί κατά καιρούς με τον καλύτερο τρόπο στη χώρα σας, είναι ενδιαφέρον να δούμε τη θέση της Ελλάδας και την προσφορά της στη διεθνή κοινότητα», μου απαντάει πρόθυμα.

Ανάμεσα στις ταινίες στις οποίες θα απολαύσουμε το ταλέντο του προσεχώς περιλαμβάνονται και οι «Poor Things» και «And», που σκηνοθετεί ο διεθνώς καταξιωμένος Ελληνας Γιώργος Λάνθιμος. Οσον αφορά τον Βασίλη Κατσούπη, για τον οποίο το «Inside» είναι μόλις η δεύτερη ταινία του, ο Γουίλεμ Νταφόε σχολίασε ενθουσιασμένος: «Ξέρει πώς να εναλλάσσει πετυχημένα τη γλυκύτητα με την αυστηρότητα»


Photo credtis:
ΘΩΜΑΣ ΔΑΣΚΑΛΑΚΗΣ / NDP
GETTY IMAGES / IDEAL IMAGE