Το τηλεφώνημα από έναν κατά συρροή δολοφόνο είναι κάτι που οι περισσότεροι άνθρωποι θα έβρισκαν ανησυχητικό. Για την Τζάνα Μονρό, ήταν απλά μια ακόμα μέρα στη δουλειά.
Ήταν στις αρχές της δεκαετίας του 1990 και η Μονρό, η οποία ήταν πράκτορας του FBI για λίγο περισσότερο από πέντε χρόνια - η μόνη γυναίκα στη Μονάδα Επιστημών Συμπεριφοράς του FBI στο Κουάντικο της Βιρτζίνια - σήκωσε το τηλέφωνο του γραφείου της και άκουσε τη φωνή του Έντμουντ Κέμπερ.
Η Τζάνα Μονρό
Ο διαβόητος κατά συρροή δολοφόνος, με το παρατσούκλι «Δολοφόνος των Συντρόφων», είχε σκοτώσει οκτώ ανθρώπους τη δεκαετία του 1970, μεταξύ των οποίων μια έφηβη και την ίδια του τη μητέρα.
Δεν ήταν η πρώτη συνομιλία της Μονρό στη φυλακή με έναν ψυχοπαθή, αλλά ήταν η πρώτη φορά που ένας δολοφόνος τηλεφώνησε «προσφέροντας τη βοήθειά του», γράφει η Μονρό στα νέα της απομνημονεύματα, «Hearts of Darkness: Serial Killers, The Behavioral Science Unit and My Life as a Woman in the FBI», που κυκλοφόρησαν την Τρίτη 10 Οκτωβρίου.
Η Μονρό, 69 ετών σήμερα, βρισκόταν στη μέση της διερεύνησης πολλαπλών δολοφονιών στη Φιλαδέλφεια, οι οποίες μπορεί να συνδέονταν ή όχι μεταξύ τους.
Ο Κέμπερ, που τηλεφωνούσε από τη φυλακή του Βάκαβιλ της Καλιφόρνια, ήταν πρόθυμος να μοιραστεί τις γνώσεις του. Συμφώνησε να τον ακούσει, «με τη θεωρία ότι χρειάζεται ένας για να γνωρίσει έναν», γράφει η Μονρό.
Του περιέγραψε την έρευνα της Φιλαδέλφεια - τι ήταν γνωστό και τι άγνωστο για τα εγκλήματα - και ο Κέμπερ, ο οποίος αποκεφάλιζε τα περισσότερα από τα θύματά του, προσπάθησε να εξηγήσει στη Μονρό τη ψυχολογία ενός δολοφόνου.
«Αυτό είναι για τον έλεγχο, την απόλαυση», της είπε. «Είναι το να ξέρεις ότι έχεις τον απόλυτο έλεγχο και ότι αυτοί τρομοκρατούνται από εσένα απολύτως». Αν αυτή η συνομιλία ακούγεται σαν κάτι από την κλασική ταινία τρόμου του 1991, «Η Σιωπή των Αμνών», υπάρχει καλός λόγος.
Η Τζόντι Φόστερ, η οποία κέρδισε Όσκαρ για την ερμηνεία της ως η εκπαιδευόμενη πράκτορας στο FBI με το όνομα Κλάρις Στάρλινγκ, πέρασε εβδομάδες παρακολουθώντας τη Μονρό για να προετοιμαστεί για τον ρόλο.
Η Τζόντι Φόστερ στην οσκαρική ερμηνεία της ως Κλαρίς Στάρλινγκ στη «Σιωπή των Αμνών»
«Κατά κάποιον τρόπο, αυτό ήταν αναπόφευκτο», έγραψε η Μονρό. «Η Κλάρις ήταν μια φανταστική εκπαιδευόμενη στη Μονάδα Επιστημών Συμπεριφοράς του FBI και εγώ ήμουν η μοναδική γυναίκα στη μονάδα, η μόνη που μπορούσε να ξεναγήσει την Τζόντι στον ιδιόμορφο κόσμο μας από τη σκοπιά μιας γυναίκας».
Η ταινία - και το μυθιστόρημα του Τόμας Χάρις του 1988 στο οποίο βασίζεται - είναι μυθοπλασία. Αλλά η πραγματική έμπνευση για την Κλάρις δεν απέχει πολύ από αυτό που είδαμε στην οθόνη.
Η Μονρό, η οποία διερεύνησε ή ήταν σύμβουλος σε περισσότερες από 850 υποθέσεις ανθρωποκτονιών κατά τη διάρκεια της 22χρονης καριέρας της - συμπεριλαμβανομένων των κατά συρροή δολοφόνων Τεντ Μπάντι, Τζέφρι Ντάμερ και Κέμπερ - έχει βιώσει από πρώτο χέρι πώς είναι να προσπαθείς να ξεγελάσεις έναν ψυχρό δολοφόνο.
«Ποτέ δεν ένιωσα καθόλου σωματικό φόβο, σαν να επρόκειτο να ξεσπάσουν και να με αρπάξουν», δήλωσε η Μονρό στην εφημερίδα «The Post» σχετικά με τις συχνές συνεντεύξεις της στη φυλακή. «Αυτό που με έκανε νευρική ήταν το πόσο έξυπνοι και χειριστικοί μπορούσαν να είναι. Ήταν πάντα, πώς μπορώ να είμαι ένα βήμα μπροστά τους; Γιατί θα προσπαθήσουν να σε ξεγελάσουν ή να μπουν στο μυαλό σου».
Γεννημένη στο Λονγκ Μπιτς της Καλιφόρνια, από μια μητέρα νοικοκυρά και έναν πατέρα που δούλευε στον προτζέκτορα κινηματογράφου, η Μονρό μεγάλωσε ερωτευμένη με ταινίες που έβλεπε στο σινεμά του πατέρα της, όπως το «Dirty Harry». Αναπόφευκτα το πρώτο της όνειρο ήταν να γίνει αστυνομικός.
Μετά την ειδίκευσή της στην εγκληματολογία στο Long Beach State και μια σύντομη αστυνομική καριέρα στο Chino και το Upland, έβαλε στόχο να ενταχθεί στο FBI και να επικεντρωθεί αποκλειστικά στα βίαια εγκλήματα.
«Είχα δει αρκετά πτώματα απλωμένα σε πλάκες με τους ιατροδικαστές να τα εξετάζουν για να ξέρω ότι τόσο το στομάχι μου, όσο και ο ψυχισμός μου μπορούσαν να αντέξουν τον βίαιο θάνατο και τα επακόλουθά του», γράφει η Μονρό στο βιβλίο της.
Έφτασε στην Ακαδημία του FBI στο Κουάντικο το 1985 και σε λιγότερο από έναν χρόνο, είχε το σήμα της. Μετά από ένα διάστημα στην Τάμπα, επέστρεψε στη Βιρτζίνια για να ενταχθεί στη «Μονάδα Επιστημών Συμπεριφοράς» του FBI, «μία από τις πραγματικά επίλεκτες μονάδες του Γραφείου», γράφει.
Η Μονρό απέδειξε σύντομα ότι δεν είχε μόνο το μυαλό για τη δουλειά, αλλά και το στομάχι.
«Ένα απόγευμα μπορεί να συμβουλευόμουν ένα εγχειρίδιο για τους διάφορους τρόπους με τους οποίους αποσυντίθεται η σάρκα», γράφει. «Την επόμενη μέρα θα συνέκρινα αποκεφαλισμούς με τον πρωινό μου καφέ».
Έγινε εξαιρετικά ικανή στη θυματολογία, την επιστήμη της ανάγνωσης ενός πτώματος για ενδείξεις και της αποκάλυψης όχι μόνο του πώς πέθανε κάποιος αλλά και του γιατί.
«Ας πούμε ότι βρήκατε μια γυναίκα στραγγαλισμένη μέχρι θανάτου στο σπίτι της», σχολίασε η Μονρό στην Post. «Ήταν χειροκίνητος στραγγαλισμός; Υπήρχε καλώδιο γύρω από τον λαιμό της; Αν το πτώμα της βρέθηκε ντυμένο με νυχτικό και όλοι οι φίλοι μάς επιμένουν ότι ήταν ένα πολύ σεμνό, συνειδητοποιημένο ως προς την ασφάλεια άτομο, δεν θα προσκαλούσε κάποιον ντυμένο έτσι, αν δεν τον ήξερε».
Ο Μονρό ερεύνησε κάποτε μια σκηνή δολοφονίας όπου το θύμα είχε μαχαιρωθεί 76 φορές. «Και αρκετές από αυτές ήταν μέχρι τη λαβή του μαχαιριού», είπε. «Αυτό είναι ένα κόψιμο θυμού και υπερβολής. Δεν ήταν κάποιος τυχαίος τύπος».
Η Μονρό είχε ιδιαίτερο ταλέντο στο να βρίσκει λεπτομέρειες σε μια σκηνή εγκλήματος που φώτιζαν την προσωπικότητα ενός δολοφόνου και ενδεχομένως τα κίνητρά του.
«Τα νεκρά και ακρωτηριασμένα σώματα δεν είναι σιωπηλά», γράφει η Μονρό. «Μήπως ο δολοφόνος άφησε κάποια υπογραφή που θα βοηθούσε να συνδέσει τα θύματα μεταξύ τους; Μήπως έκοψε τα κεφάλια τους; Άνοιξε τις θωρακικές τους κοιλότητες και εξέτασε τα όργανα; Κρατούσε ένα συγκεκριμένο μέρος του σώματος ή παρόμοια μέρη του σώματος ως ενθύμιο των εγκλημάτων του;».
Εντέλει, δεν άργησε να χτυπήσει την πόρτα της το Χόλιγουντ, και δεν ήταν μόνο η Τζόντι Φόστερ που ήθελε να παρακολουθήσει και να μελετήσει τη Μονρό εν δράσει.
Το 1992, η Ντέμι Μουρ σχεδίαζε να πρωταγωνιστήσει σε μια κινηματογραφική μεταφορά ενός από τα μπεστ σέλερ αστυνομικών μυθιστορημάτων της συγγραφέως, Πατρίσια Κόρνγουελ. Για τις ανάγκες του ρόλου πήρε άδεια από το FBI προκειμένου να παρακολουθήσει τη Μονρό για έρευνα. Όμως αποδείχθηκε ότι δεν ήταν και τόσο ενθουσιώδης μαθήτρια.
Η Ντέμι Μουρ τη δεκαετία του 1990
«Πόσο καιρό θα πάρει αυτό;», ρώτησε η Μουρ αφού κλήθηκε να παραστεί σε μια διαβούλευση σχετικά με μια ανοιχτή υπόθεση δολοφονίας. «Πιθανώς πέντε ή έξι ώρες», της απάντησε η Μονρό. «Πρόκειται για τριπλή ανθρωποκτονία». Η Μουρ γούρλωσε τα μάτια της και έκατσε λιγότερο από μία ώρα.
Αργότερα, όταν έκανε εξάσκηση στο σκοπευτήριο, η Μουρ «είχε ελάχιστη ή καθόλου εμπειρία με τα όπλα», σύμφωνα με τη Μορνρό. Η ηθοποιός φέρεται να εξοργίστηκε, ενώ η Μονρό προσπάθησε να τραβήξει μερικές φωτογραφίες για να απομνημονεύσει το γεγονός. «Η Ντέμι ήταν έντονα προστατευτική της εικόνας της και απείλησε να κάνει μήνυση αν οποιαδήποτε από τις εικόνες που μόλις είχα τραβήξει έβλεπε ποτέ το φως της δημοσιότητας», ανέφερε η Μονρό. «Στην πραγματικότητα, δεν το έθεσε τόσο ωραία. Η Ντέμι δεν ήταν Miss Congeniality». Η ταινία τελικά δεν γυρίστηκε ποτέ.
Η Φόστερ ήταν πολύ πιο αφοσιωμένη και πρόθυμη να μάθει, συμφωνώντας μάλιστα να συμμετάσχει στο πρόγραμμα του FBI «Yellow Brick Road» για νεοσύλλεκτους. Η διαδρομή περιλάμβανε ένα τρέξιμο 9,8 χιλιομέτρων σε ανώμαλο, λοφώδες έδαφος που απαιτούσε από τους συμμετέχοντες να σκαρφαλώσουν σε βράχους, να πηδήξουν μέσα από ψεύτικα παράθυρα και να συρθούν κάτω από συρματοπλέγματα μέσα σε λάσπη.
Παρόλο που η Φόστερ ήθελε να παρακολουθήσει μια πραγματική συνέντευξη στη φυλακή - ένα σημαντικό σημείο της πλοκής στη «Σιωπή των Αμνών» - έπρεπε να αρκεστεί στις ιστορίες της Μονρό, οι οποίες ήταν συνταρακτικές.
Η σκηνή στη φυλακή ανάμεσα στον Χάνιμπαλ Λέκτερ (Χόπκινς) και την Κλάρις Στάρλινγκ (Φόστερ) στη «Σιωπή των Αμνών»
«Πρέπει να ξέρεις, μπαίνοντας μέσα, ότι εκατό πεινασμένα αντρικά μάτια σε κοιτάζουν, όλα ταυτόχρονα, ανοίγοντας τρύπες μέσα σου, σκίζοντας τα ρούχα σου με τα μάτια τους», γράφει η Μονρό για την είσοδό της στη φυλακή. «Πρέπει να περιμένεις να σου φωνάζουν, να σου σφυρίζουν, να σου κάνουν άσεμνα σχόλια, όλα αυτά, και δεν μπορείς να περιμένεις ότι οι φύλακες στις περισσότερες φυλακές θα κάνουν πολλά για να σε βοηθήσουν».
Μια από τις λεπτομέρειες που μοιράστηκε η Μονρό με τη Φόστερ - ένα περιστατικό κατά το οποίο ένας άνδρας κρατούμενος της πέταξε μια χούφτα εκσπερματικά υγρά καθώς περνούσε από τον διάδρομο της φυλακής - κατέληξε να συμπεριληφθεί στην ταινία, η οποία σκηνή, όπως λέει η Μονρόε, «ήταν σχεδόν τόσο αποκρουστική όσο ήταν όταν μου συνέβη στην πραγματική ζωή».
Όταν η Μονρό είδε την ολοκληρωμένη ταινία, εξεπλάγη με το πόσα πράγματα οι σκηνοθέτες αποτύπωσαν με ακρίβεια σχετικά με τον κόσμο της.
Ακόμα και η εμβληματική σκηνή στην τεταμένη τρίτη πράξη της ταινίας, όταν η Στάρλινγκ χτυπάει την πόρτα του σπιτιού του Μπάφαλο Μπιλ, χωρίς να γνωρίζει τι φρίκη την περίμενε μέσα, ήταν πάρα πολύ οικεία στη Μονρό.
«Αναφέρομαι στον εαυτό μου ως ένα πρεζόνι της αδρεναλίνης», δήλωσε στην Post. «Μου άρεσε το "χτύπα και αναγγείλε", όπως το λέμε. Ήταν πάντα αγχωτικό, επειδή ήξερες ότι ό, τι βρισκόταν στην άλλη πλευρά της πόρτας πιθανόν να μην ήταν καλό, αλλά το έκανες ούτως ή άλλως».
Η Μονρό έχει πλέον συνταξιοδοτηθεί και ζει στο Άρλινγκτον του Τέξας, όπου εργάζεται με μερική απασχόληση για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο για μια μεγάλη εταιρεία.
Το μόνο μέρος της «Σιωπής των Αμνών» που την τρόμαξε πραγματικά είπε ότι ήταν ο Χάνιμπαλ Λέκτερ.
Αν και δεν γνώρισε ποτέ τον Alfredo Ballí Treviño, τον Μεξικανό χειρουργό και κατά συρροή δολοφόνο που ενέπνευσε τον χαρακτήρα, ισχυρίζεται ότι, στο FBI, γοητευτικοί κοινωνιοπαθείς όπως ο Χάνιμπαλ Λέκτερ «ήταν η καθημερινή μας "τροφή". Βλέπαμε συνεχώς τον απόηχό τους, μέσα από προσωπικές συνεντεύξεις που κάναμε, μελετώντας τα λείψανα των θυμάτων τους και μελετώντας περιπτώσεις παλαιότερες κατά συρροή δολοφόνων για να βελτιώσουμε την κατανόησή μας. Οι περισσότεροι από εμάς είχαμε δει τον δικό μας Χάνιμπαλ Λέκτερ πρόσωπο με πρόσωπο με τη μία ή την άλλη μορφή».
Ο Χάνιμπαλ Λέκτερ (Χόπκινς) στη «Σιωπή των Αμνών»
Αυτό που προκαλεί μέχρι σήμερα ρίγη στη Μονρό από τη «Σιωπή των Αμνών» είναι η φωνή του Χάνιμπαλ.
«Ο Άντονι [Χόπκινς, που υποδύθηκε τον Χάνιμπαλ] είχε αυτή την επίπεδη, απαλή φωνή», είπε. «Ο Έντμουντ Κέμπερ ακουγόταν ακριβώς έτσι. Ήταν πολύ ρομποτικός». Θυμάται ότι κάποτε συναντήθηκε με τον Κέμπερ στη φυλακή και ότι, κατά τη διάρκεια ενός διαλείμματος για φαγητό, αυτή και ένας άλλος πράκτορας ανέβηκαν μαζί του σε ένα ασανσέρ. Ο Κέμπερ τους κοίταξε και, με μια άτονη φωνή χωρίς κανένα συναίσθημα, μουρμούρισε: "Θα μπορούσα να σας σκοτώσω και τους δύο αυτή τη στιγμή αν το ήθελα"».
Ήταν η ίδια φωνή που άκουσε στον Χάνιμπαλ Λέκτερ, και μέχρι σήμερα κάνει τις τρίχες να σηκώνονται στο σβέρκο της.
«Δεν έχουν αισθήματα ή συναισθήματα όπως οι υπόλοιποι από εμάς», είπε για τους κατά συρροή δολοφόνους. «Έτσι, δεν αναγνωρίζουν ότι οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν κάποιο είδος επιτονισμού όταν μιλούν».
Κάνει μια παύση για να σταματήσει την ανατριχίλα και λέει: «Ακόμα με φρικάρει».
