Cristobal Balenciaga: Ο πατριάρχης της σύγχρονης μόδας

Κάθε που ο Ντέμνα Γκβασάλια, χρισμένος από τα γεννοφάσκια του στη μόδα ως τρομερό παιδί της βιομηχανίας και νυν καλλιτεχνικός διευθυντής του οίκου Balenciaga, λανσάρει μια νέα συλλογή, παρουσιάζει μια έμπνευσή του μετουσιωμένη σε ύφασμα και ραφές, κυκλοφορεί κάποια διαφημιστική καμπάνια ή προτείνει ως απολύτως ποθητό αξεσουάρ μια πετσέτα σώματος που φοριέται και ως φούστα, όπως δηλαδή συνέβη πριν από περίπου τρεις μήνες, τα παγκόσμια Μέσα, ακόμα κι εκείνα που δεν ξυπνάνε και δεν κοιμούνται με πρώτη έγνοια τους τη μόδα, στρέφονται στον εμβληματικό ισπανικό οίκο.

Κι αυτό είναι μάλλον κάτι που καθόλου δεν θα επιδίωκε και ακόμα πιο σίγουρα δεν θα άρεσε στον ιδρυτή του, τον θρυλικό Κριστόμπαλ Μπαλενσιάγκα. Δηλαδή έναν άνθρωπο ο οποίος είχε τη φήμη του απόμακρου, του εσωστρεφούς, του σχεδόν κρυψίνου τύπου, την οποία επιβεβαίωσε με τον πιο ανάγλυφο τρόπο παραχωρώντας μόλις μία συνέντευξη στον μισό αιώνα της καριέρας του - στη δημοσιογράφο Προύντες Γκλιν των βρετανικών «Times».

Λέγεται ακόμα πως ήθελε να βρίσκεται σε τέτοια απόσταση ασφαλείας και σαφώς διαχωρισμένος από την πολλή συνάφεια του κόσμου, ώστε απέφευγε να συναντά και να συνομιλεί με πελάτες του εμβληματικού παριζιάνικου ατελιέ του στη λεωφόρο Georges V του Παρισιού. Ο μύθος και οι αφηγήσεις της επικεφαλής του ατελιέ του -του πρώτου τη τάξει «τέρατος», αφού έτσι αποκαλούσε χαϊδευτικά τις συνεργάτιδές του- συντείνουν πως ο Μπαλενσιάγκα συνήθιζε να παρακολουθεί όσα διαμείβονταν στο ιδιωτικό βασίλειό του μέσα από μια μικροσκοπική κλειδαρότρυπα. Για εκείνον η μόδα ξεκίνησε ως παιδικό παιχνίδι και εξελίχθηκε σε αγώνα ζωής για να αποκρυσταλλώσει σε ενδύματα και αξεσουάρ την αχαλίνωτη και έξω από τα στεγανά, τα στερεότυπα, ακόμα και τα ιερά και όσια των δεκαετιών που εργάστηκε φαντασία του.

Κοντολογίς, η υψηλή ραπτική δεν λειτούργησε ποτέ για εκείνον ως πρόφαση για δημόσιες σχέσεις και κοινωνική ανέλιξη. Κάποιοι υποστηρίζουν πως τη μετριοπάθειά του την οφείλει στην ταπεινή καταγωγή του. Γεννήθηκε το 1895 στην Γκεταρία, μια κωμόπολη της χώρας των Βάσκων, γιος ενός ψαρά και μιας μοδίστρας, έμεινε ορφανός από πατέρα στην παιδική του ηλικία και στα 12 του έπιασε για πρώτη φορά βελόνα και κλωστή στα χέρια του στο ραφτάδικο της μάνας του.

Από αυτές τις καθόλου φαντεζί καταβολές του δημιουργού, στον οποίον έκλιναν το γόνυ ακόμα και οι σύγχρονοί του όπως ο Κριστιάν Ντιόρ και η Κοκό Σανέλ, ξεκινά η αφήγηση της μίνι σειράς που θα προβάλλεται από τις 19 Ιανουαρίου στο Disney+.

Αυτή είναι μάλιστα η πρώτη ισπανόφωνη παραγωγή του αμερικανικού δικτύου, ενώ περίπου έναν μήνα αργότερα θα κάνει πρεμιέρα μια επίσης βιογραφική σειρά για τον Ντιόρ από την Apple TV+, απλώς επαληθεύοντας το ενδιαφέρον της σύγχρονης ποπ κουλτούρας για τα έργα και τις ημέρες τοτεμικών μορφών του όχι τόσο απώτατου παρελθόντος. Η σειρά, το σενάριο της οποίας υπογράφουν τρεις βραβευμένοι με Goya Ισπανοί δημιουργοί, προσπαθεί να δώσει μια όσο το δυνατό πιο πιστή στην εν πολλοίς άγνωστη ιστορία του Μπαλενσιάγκα αναπαράστασή της.

Φυσικά εστιάζοντας στη μετεωρική άνοδό του, αφού μέσα σε μόλις οκτώ χρόνια από την ημέρα που έπιασε δουλειά στο πλευρό της μητέρας του είχε φτάσει όχι μόνο να ντύνει την ισπανική ελίτ αλλά και να σχεδιάσει φόρεμα ακόμα και για τη βασίλισσα της χώρας -αργότερα πιστή πελάτισσά του έγινε η σύζυγος του δικτάτορα Φράνκο-, στον τρόπο που έμαθε να παρατηρεί τις γυναίκες -από τα πολλά και συχνά ταξίδια του στο Μπιαρίτζ- και να προβλέπει τις επιθυμίες τους όχι απλώς πριν τις αρθρώσουν αλλά προτού ακόμα τις σκεφτούν, και βέβαια στην απρόθυμη μετοίκησή του στο Παρίσι, όπου μετανάστευσε εξαιτίας του ισπανικού εμφυλίου.

Παρότι η θεωρούμενη πρωτεύουσα της παγκόσμιας μόδας δεν τον υποδέχτηκε ακριβώς με ανοιχτές αγκάλες εξαιτίας της εικονοκλαστικής προσέγγισής του και της σχεδόν παράταιρης με την εποχή ματιάς του -όταν ο Ντιόρ επέβαλε τη σιλουέτα της κλεψύδρας, ο Μπαλενσιάγκα παρουσίαζε το περίφημο sac dress, δηλαδή ένα φόρεμα που αγνοούσε επιδεικτικά τη γυναικεία μέση-, τελικά ο Ισπανός couturier αποτυπώθηκε στο συλλογικό ασυνείδητο των συγχρόνων του όχι απλώς ως τολμηρός ή οραματιστής αλλά ως ο ένας και μοναδικός δάσκαλος, ο πατριάρχης της σύγχρονης μόδας, την οποία εξακολουθεί να επηρεάζει έως και σήμερα, μισό αιώνα μετά τον θάνατό του. Είναι χαρακτηριστικό ότι όταν το 1968 πήρε την απόφαση να κλείσει το ατελιέ του, η είδηση προκάλεσε αισθήματα βαθιάς απώλειας και πένθους στις πελάτισσές του, οι οποίες είχαν ασπαστεί το ενδυματολογικό δόγμα του.

Ποιες ήταν αυτές; Η Γουόλις Σίμσον, η Γκρέις Κέλι, η Γκρέτα Γκάρμπο, η Τζάκι Κένεντι, η Ελενα Ρουμπινστάιν, η influencer της εποχής Μόνα Φον Μπίσμπαρκ. Η τελευταία λέγεται πως κλείστηκε τρεις ημέρες στο δωμάτιο του ξενοδοχείου της και θρηνούσε την απόφαση του σχεδιαστή να αποσυρθεί από την ενεργό δράση. Αλλά ο Μπαλενσιάγκα δεν συγκινούνταν από τις συναισθηματικές αντιδράσεις, όπως δεν εντυπωσιαζόταν από την ουρανομήκη επιτυχία του. Ούτε βέβαια από την αποτυχία του. Ακόμα και όταν το 1967 το μνημειώδες envelope dress του, που αποθεώθηκε από τον Τύπο της εποχής, πούλησε μόλις δύο κομμάτια -το ένα μάλιστα επιστράφηκε αφού η αγοράστριά του δεν ήξερε πώς να το διαχειριστεί για να εκτελέσει τη φυσική ανάγκη της- εκείνος αντιμετώπισε την παταγώδη εμπορική αστοχία επιστρατεύοντας το πιο χρήσιμο και πολύτιμο όπλο της φαρέτρας του. Την παροιμιώδη στωικότητά του

Ειδήσεις σήμερα:

Εντοπίστηκαν και διασώθηκαν 107 μετανάστες στη Γαύδο

Κυριακή με ανοικτά καταστήματα - Τα τέσσερα μέτρα για φοροδιαφυγή κα αισχοκέρδεια

Χιόνια στη βόρεια Ελλάδα, τσουχτερό κρύο στη νότια - Απαγορευτικό απόπλου στα λιμάνια λόγω 9 μποφόρ