Μπορεί η Ιστορία να έχει σασπένς, ανατροπές της πλοκής, πρωταγωνιστές ήρωες με αντιηρωικές «αρετές», χιούμορ και σπαρταριστά παραλειπόμενα; Ο δραστήριος δημιουργός περιεχομένου δίνει την πιο ανάγλυφη απάντηση στο συγγραφικό ντεμπούτο του
Ο The Trivialist ήθελε το πρώτο του βιβλίο να μην έχει ένα συνηθισμένο για βιβλία μέγεθος. Προτιμούσε τις διαστάσεις ενός tablet. Αυτό θα μπορούσε να το εκλάβει κανείς ως μια λίγο πολύ εύλογη σπονδή στις καταβολές του, αφού ο ίδιος ανδρώθηκε στα κοινωνικά δίκτυα και ξεκίνησε να αφηγείται αλλιώς την Ιστορία μέσω της σελίδας του στο Facebook μεταξύ πρώτου και δεύτερου lockdown. Στο «Από τον βασιλιά Θάνατο στον βασιλιά Ηλιο» (εκδ. Διόπτρα) κάνει αυτό που τον ξεχώρισε όπως την ήρα από το στάρι στα social media, όπου σήμερα διαθέτει ακροατήριο 106.000 followers, οι οποίοι τον γνωρίζουν μόνο με τη διαδικτυακή του ταυτότητα.
GALA: Γιατί επικοινωνία της γνώσης και της επιστήμης στα social media;
THE TRIVIALIST: Αρχικά είδα τα κοινωνικά δίκτυα ως μέσο για να γίνω γνωστός σε ένα κοινό που ενδιαφέρεται για την Ιστορία και τα παραλειπόμενά της. Το βιβλίο ήταν η κατάληξη ή μπορεί και ο στόχος που είχα κατά νου εξαρχής. Αλλωστε και ο τρόπος που αποφάσισα να γράφω τις ιστορίες στο Facebook ήταν συγγραφικός. Ηθελα να δημιουργεί στον αναγνώστη σασπένς, να υπάρχουν plot twists, να λέω μια ήδη γνωστή ιστορία από άλλη οπτική.
G.: Το περίμενες ότι θα υπήρχε κόσμος που θα ήθελε να διαβάσει την Ιστορία αλλιώς; THE TR.: Σίγουρα στη διάδοση της σελίδας έπαιξαν ρόλο οι καραντίνες, αφού κάπου εκεί ξεκίνησα. Ηταν μια περίοδος όπου όλοι είχαν χρόνο και όλοι βρισκόντουσαν πάνω από έναν υπολογιστή ή ένα κινητό. Αυτό που κατάλαβα είναι ότι αν κάνεις κάτι αυθεντικό, βρίσκεις το κοινό σου - και μάλιστα σχετικά γρήγορα.
G.: Γιατί The Trivialist; THE TR.: Το όνομα το εμπνεύστηκε ένας φίλος μου, ένα καλοκαίρι σε μια παραλία. Είχε δει ότι εκείνο που με ενδιέφερε και με ιντρίγκαρε ήταν να δουλεύω πάνω σε μια λεπτομέρεια, σε ένα παραλειπόμενο, σε ένα trivia της Ιστορίας.
G.: Τι σε ερεθίζει στις λεπτομέρειες; THE TR.: Αυτό που με ενδιαφέρει είναι ο άνθρωπος. Οχι μόνο οι ηρωικές πλευρές του, αλλά και τα τρωτά σημεία του. Για να προσεγγίσεις ιστορικά μια προσωπικότητα πρέπει να τη δεις σε όλο το εύρος και τις πλευρές της, να την παρατηρήσεις τρισδιάστατα - όχι σαν μια παγωμένη φωτογραφία στον χρόνο.
G.: Οι πηγές σου ποιες είναι; THE TR.: Ανατρέχω σε χρονικά, συνήθως από εκεί ξεκινάω, ώστε να έχω ένα κλίμα και για την προσωπικότητα και για την εποχή με την οποία καταπιάνομαι, εγχειρίδια, βιβλία, πηγές. Εκείνο που δεν εμπιστεύομαι ιδιαίτερα είναι το Διαδίκτυο. Ακόμα και έγκριτα sites -δεν λέω για τη Wikipedia, στην οποία μπορεί να γράψει κανείς ό,τι θέλει- έχουν λάθη ή ανακρίβειες.
G.: Αρα κάθε πληροφορία που μεταφέρεις είναι διασταυρωμένη. THE TR.: Οχι μία ή δύο φορές.
G.: Σε μια εποχή όπου θριαμβεύουν τα fake news είσαι ένας σταυροφόρος της αλήθειας; THE TR.: Οχι κι έτσι. Πολλές φορές δουλεύοντας τη σελίδα βρέθηκα μπροστά σε πολύ εντυπωσιακά στοιχεία και παραλίγο να πέσω κι εγώ στην παγίδα να κάνω διασπορά ψευδών ειδήσεων. Αλλά εκεί παίρνει μπροστά η κριτική σκέψη. Δεν πρέπει βέβαια να ξεχνάμε ότι συχνά οι άνθρωποι διαβάζουν αυτό που θέλουν να διαβάσουν. Είχα εντοπίσει, για παράδειγμα, την πληροφορία πως οι αρχαίοι Ρωμαίοι ορκίζονταν στους όρχεις τους, γι’ αυτό και οι λέξεις testimony (βλ. μαρτυρία) και testicles (βλ. όρχεις) έχουν κοινή ρίζα στα αγγλικά. Ακουγόταν πολύ αληθοφανές και αν το γκούγκλαρες θα σου έβγαζε δεκάδες αναπαραγωγές αυτής της πληροφορίας. Σχεδόν είχα πειστεί ότι ήταν αλήθεια. Ψάχνοντας, όμως, βρήκα σε πανεπιστημιακές δημοσιεύσεις ότι πρόκειται για hoax. Εγραψα λοιπόν το post, το οποίο κατέληγε πως η εν λόγω αφήγηση είναι ψευδής. Το «ψευδής» ήταν σαν να μην το διάβασε κανείς.
G.: Γιατί διάλεξες τη συγκεκριμένη περίοδο, από τον 15ο ως το 18ο αιώνα, για το βιβλίο; THE TR.: Τη θεωρώ πυλώνα της Ευρωπαϊκής Ιστορίας, για την οποία όμως έχουν γραφτεί τα λιγότερα βιβλία. Είναι η περίοδος όπου δημιουργήθηκαν οι θεσμοί και τέθηκαν τα θεμέλια γι’ αυτό που γνωρίζουμε σήμερα ως ευρωπαϊκό - Δυτικό τρόπο ζωής. Είναι η περίοδος των μεγάλων επιστημονικών ανακαλύψεων, η αποκαλούμενη Επιστημονική Επανάσταση, έχουμε τα πρώτα φαινόμενα ολοκαυτωμάτων, όπως το κυνήγι των μαγισσών, έχουμε τις μεγάλες καλλιτεχνικές εξελίξεις. Μετά από 700 χρόνια μαρασμού των τεχνών οι άνθρωποι εμπνεύστηκαν από την αρχαιότητα και κατέκτησαν νέες καλλιτεχνικές δεξιότητες. Είναι η εποχή της εκκοσμίκευσης. Βγαίνουμε από την κυριαρχία της Εκκλησίας και του δόγματος του Μεσαίωνα και ο άνθρωπος εστιάζει στην επίγεια ζωή.
G.: Νιώθεις ότι η απήχηση στα κοινωνικά δίκτυα ισοδυναμεί με δύναμη και εξουσία; THE TR.: Καθόλου. Αντίθετα, αναγνωρίζω τον κίνδυνο η περσόνα που δημιουργείς εκεί να σε καταλάβει και να αρχίσεις να φέρεσαι σαν αυτή. Αυτό δεν πρέπει να το επιτρέπει κανείς στον εαυτό του. Για να γειώνομαι σκέφτομαι ότι αν σταματήσω να γράφω στα κοινωνικά δίκτυα για τρεις μήνες, δεν θα με αναζητήσει υστερικά κανείς. Οχι από ταπεινοφροσύνη, το πιστεύω.
G.: Δηλαδή δεν κοιτάς τα likes σου; THE TR.: Το έκανα τα πρώτα δύο χρόνια. Είχα κόλλημα. Ομως η ζωή δεν είναι μόνο μια σελίδα στο Facebook, είναι και χιλιάδες άλλα πράγματα στα οποία πρέπει να εστιάσεις. Αυτό δεν σημαίνει ότι έβαλα σε δεύτερη μοίρα τη σελίδα. Πάντως, τώρα σχεδόν ξεχνάω κάθε πρωί να κοιτάξω τα likes και τα shares.
G.: Ποιες ιστορίες αρέσουν στον κόσμο; THE TR.: Τα σεξοσκάνδαλα και ό,τι έχει να κάνει με κλήρο, μοναχούς, πάπες και καρδινάλιους.
G.: Υπάρχει κάτι που έμαθες και σε άφησε ενεό; THE TR.: Με είχε εντυπωσιάσει πολύ η πληροφορία ότι στον Κήπο των Απολαύσεων του Ιερώνυμου Μπος υπήρχε μια κρυμμένη λεπτομέρεια στην οποία κανείς δεν είχε δώσει σημασία για μισή χιλιετία: στα οπίσθια ενός αμαρτωλού που είχε καταπλακωθεί από ένα τεράστιο λαούτο, ο Ολλανδός ζωγράφος είχε τοποθετήσει μια παρτιτούρα με νότες. Την εντόπισε μια φοιτήτρια το 2014, έπαιξε τις νότες και έτσι ανακαλύφθηκε το «Τραγούδι της Κόλασης».
G.: Ποια ιστορία δημοσίευσες πρώτη; THE TR.: Αφορούσε τη δημιουργία της έννοιας της ΑΟΖ μέσα από τους λεγόμενους Πολέμους του Μπακαλιάρου μεταξύ Ισλανδίας και Μεγάλης Βρετανίας τη δεκαετία του ’70.
G.: Σε ποια ιστορική περίοδο θα ήθελες να ζεις; THE TR.: Θα μου άρεσε να δω την υποδοχή από τον Πάπα Λέοντα Ι’ στη Ρώμη ενός ελέφαντα από τις Ινδίες το 1514. Hταν ένας πάπας γλεντζές και big spender, αλλά και αυτός που έριξε το τελευταίο τουβλάκι στο ντόμινο ώστε ο Λούθηρος να προχωρήσει στη Μεταρρύθμιση. Θα ήθελα να βρεθώ εκεί, με την προϋπόθεση όμως ότι δεν θα μπορούσα να αλληλεπιδράσω με τους ανθρώπους της εποχής. Πρώτα απ’ όλα γιατί πιθανότατα θα τους σκότωνα από μικρόβια που θα μετέφερα από το μέλλον.